Sağlık Çalışanlarının Karşılaştıkları Meslek Hastalıkları ve İş Kazaları
Dünyada, her 1000 işçide yılda 4 ile 12 arasında meslek hastalığı görülmektedir. İLO 2009 verilerine göre, dünyada her yıl yaklaşık 360.000 kişi iş kazası, 1.950.000 kişi meslek hastalıkları nedeniyle yaşamını yitirmektedir. Türkiye’de 11 milyon kayıtlı sigortalı için beklenen yıllık meslek hastalığı sayısı 44.000 ile 132.000 arasındadır. Dünya genelinde 1 iş kazası sonucu ölüme karşılık 5,6 meslek hastalığı sonucu ölüm olduğu tahmin edilmektedir. Bu orana göre Türkiye’de tahminen yılda 9500 işçi meslek hastalıklarına bağlı hayatını kaybetmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu Verileri
MESLEKİ KANSERLER Tüm kanser vakalarının %6 ile 10‘u mesleki kanserojenlere bağlı gelişmektedir. Türkiye’de her yıl yaklaşık 150.000 kişi tanısı almaktadır. Her yıl 9.000 ile 15.000 arasında işçi mesleki kansere yakalanmaktadır. Türkiye’de mesleki kanser tanısı: 0
Sağlık alanında hangi riskler var? Fiziksel (Radyasyon, elektro-manyetik alan vs) Ergonomik riskler Kimyasal (Kanserojenler, solunum sistemine toksik ajanlar vs) Biyolojik (Mikroorganizmalar) Psikososyal (Mobbing , stres )
İş Yeri Tehlike Sınıfları Listesi
Fiziksel etmenler
Kimyasal etmenler
Biyolojik etmenler/riskler
Biyolojik etmenler/riskler DSÖ Raporu: Tüm dünyada 35 milyon sağlık çalışanına yılda 3 milyon kan kaynaklı mikrobun bulaşıtığı (70.000 HBV, 15.000 HCV, 500 HIV ) biliniyor. HIV pozitifleşen sağlık çalışanlarından %57’sinde enfeksiyon mesleksel kökenlidir. Sağlık çalışanlarının HBV geçirme riski genel popülasyona göre 10 kat daha fazladır Tüberküloz insidsansı sağlık çalışanlarında 3 kat fazla
Fiziksel-Ergonomik etmenler (Çukurova Üniversitesinde yapılan çalışma sonuçları)
Psikososyal Çalışma koşullarının sürekli değişmesi Aşırı çalışma Güvencesizlik Belirsizlik, gelecek kaygısı İş ortamında sosyal desteğin azalması Bireyin karar verme yetisinin azaltılması Sorumluluklarının artması Sağlık çalışanlarında psikiyatrik hastalık görülme sıklığı toplum genelinden 1.5 kat fazla Anksiyete bozuklukları Depresyon Travma sonrası stres bozukluğu Tükenmişlik İntihar
İş Kazaları Kesici- delici alet yaralanmaları Kan ve diğer vücut sıvılarıyla bulaş Kas-iskelet sistemi yaralanmaları (ağır kaldırma, düşme, çarpma vb) Tehlikeli kimyasallara maruziyet Şiddet ABD Ulusal İşçi Sağlığı istatistiklerine göre; sağlık sektörü öldürücü olmayan iş kazaları ve meslek hastalıkları açısından tüm sektörler arasında 2. sıradadır.
Hastane mi ? Savaş alanı mı?
Şiddet Finlandiya; Meslek grupları arasında şiddete maruz kalma sıralaması: Hapishane gardiyanları Polis memurları Psikiyatri hemşireleri Doktorlar Hemşireler
Üretim ilişkileri sağlık çalışanlarını nasıl hasta ediyor?
Diş Teknisyeni Pnömokonyozu Ülke genelinde yaklaşık 20 bin diş teknisyeni çalıştığı tahmin ediliyor İstanbul’da 8000-9000 diş teknisyeni çalışıyor İstanbul’da 1500 laboratuvar (yaklaşık 400’ü ruhsatlı)
Resmi laboratuvar Özel Laboratuvar ‘Diş Teknisyenlerinde Mesleki Maruziyet ve Pnömokonyoz Riski’ (Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi – 2008) Resmi laboratuvar Özel Laboratuvar Resmi Laboratuvar (63) Özel Laboratuvar (57) Ortalama çalışma süresi 15 yıl 18 yıl Pnömokonyoz prevalansı % 11 %50 Haftalık çalışma süresi 40 saat (8 saat -5 gün) 72 saat (12 saat -6 gün) Genel koruyucu önlem (Havalandırma sistemleri) Var Yok Kişisel koruyucu önlemler %39 kullanmıyor %73 kullanmıyor
İHALE YASASI 01.01.2011 ‘ŞİMDİKİ KOŞULLAR 80’Lİ YILLARDAN KÖTÜ’ Devlet Hastaneleri Eğitim Araştırma Hastaneleri Üniversite Hastaneleri Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri Özel Diş Laboratuvarları Küçük Laboratuvarlar
İHALE YASASI Diş protezleri ihale usulü ile özel diş laboratuvarlarından alınmaya başlanıyor En düşük fiyatı veren ihaleyi kazanıyor. Diş protezinin fiyatı 35-125 TL arasında Bursa’da 3 hastanenin ihalesini kazanan firmanın verdiği fiyat 12 TL (SGK 20-25 TL ödüyor, hastaneler için kar alanı) Küçük laboratuvarlar (işverenin aynı zamanda işçi olduğu) Özel Diş Laboratuvarları
‘’ Yasa sonrası ülke genelinde 10.000-15.000 diş teknisyeni işten çıkartıldı Küçük laboratuvarlarda ortalama çalışma saatleri ;14-15 saate uzadı Günde bir teknisyen 15-20 kron üretirken yasa sonrası bu sayı 100’ün üzerine çıktı Kullanılan malzeme çok daha kalitesiz (Protez takılan hastaların çoğunda diş eti hastalıkları görülüyor.) ‘’
‘’ Maliyet nedeniyle koruyucu önlemler yok denecek kadar az Tozdan işçilerin yüzü görünmüyor Hastalık tanısı alacağı korkusuyla doktora başvurmuyorlar Denetim sırasında belgesiz işçiler orada çalışmadıklarını söylüyorlar Laboratuvarların çoğunun adresi dahi bilinmiyor Denetimler önceden haber verilerek yapılıyor ‘’ 2011 yılı içerisinde (bilinen) 4 diş teknisyeni hayatını kaybetti.