İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BÖLÜMÜ MEZUNU İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI(B) TÜNEL İNŞAATINDA YAPILACAK ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (KALIP BAĞLAMA, DEMİR MONTAJI, BETON DÖKME İŞLERİ), TRAFİK KURALLARI ALİ DALMIŞ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BÖLÜMÜ MEZUNU İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI(B)

TÜNEL İNŞAATI

Tünel inşaatı, dünya genelinde en ağır ve en tehlikeli iş kollarından biridir.

İş sağlığı ve Güvenliği problemleri Kazı (Delme-patlatma ve ve çıkan malzemenin dışarı taşınması) Tahkimat (sağlamlaştırma-destekleme) Kalıp bağlama, Demir montajı, Beton dökme işleri gibi ana faaliyetler yanında , Elektrik, basınçlı hava şebekeleri kurulması, işletilmesi, haberleşme ve sinyalizasyon sistemleri, çeşitli makine teçhizatın bakım onarım işleri v.s. gibi faaliyetlerden ibarettir.

Tünel inşaatında havalandırma ve tozun neden olduğu problemler dışında; Ergonomik olmayan çalışma koşulları, Gürültü, Titreşim, Elle taşıma Elektrik çarpmaları, Yetersiz aydınlatma, Temizlik ile ilgili koşulların yeterli olmaması, gibi çalışanların sağlık ve güvenliğini olumsuz etkileyen bir çok sorun bulunmaktadır. Ayrıca, aşırı yorgunluk ve insan hataları, vardiyalı çalışma, sıcaklık ve ağır çalışma şartları gibi unsurlarda bu sektördeki diğer riskleri oluşturmaktadır.

Bu saydığımız hizmetlerin yürütümü sırasında ortaya çıkan sağlık ve güvenlik ile ilgili sorunlarla çalışanlar sürekli olarak yüz yüze gelirler. İnşaat sürecinde karşılaşılan sağlık ve güvenlik ile ilgili sorunları anlatabilmek için üretim aşamalarını tek tek ele almakta yarar vardır.

KAZI İŞLERİ Kazı makineleri (Jumbo delici) kullanılarak kazı işleri yapılmaktadır. Bu işler sırasıyla, delici makinelerle (jumbo) deliklerin delinmesi, delinen deliklerin patlayıcı madde ile doldurulması, ateşleme gibi safhaları kapsar.

Kazı işleminde, belirlenen alan içerisinde bir boşluk açılması, açılan boşluğun bir tehlike yaratmayacak şekilde tahkim edilmesi ve çıkan harfiyatın alınması aşamalarını içerir.

Kazı işleri sürecinde oluşan risk faktörleri; Toz oluşumu, havalandırmanın uygun ve yeterli olmayışı, Gürültü ve titreşim (Kazı makineleri çalışırken) Gaz birikimi ve deşarjı (metan gazı, CO, CO2, H2S) Kazalar (taş veya cevherin düşmesi, patlayıcı maddeler ve makinelerle oluşan çeşitli kazalar) İklim koşulları (sıcak ve nemli çalışma koşulları) Patlayıcı madde ile çalışmada oluşan riskler gibi,

Tahkimat: Açılan boşluğun geçici veya kalıcı tahkimi ve serme beton atılması

Tahkimat sürecinde risk faktörleri; Kazalar (göçükler, travma) Gaz İklim koşulları

Nakliyat: Çıkan hafriyatın dışarıya taşınma işlemidir. Nakliyat sürecinde risk faktörleri: Kazalar (Travmalar), Toz oluşumu Gürültü, İklim koşulları,

Ne çeşit bir kaza yaşanabilir? İşçiler, bir inşaat alanında, bir ekskavatör yardımıyla, çelik plakaları mengene ve kanca ile halatlara tutturarak bir tırın arka kısmından indiriyorlar. Ne olabileceğini ön görebiliyor musunuz? Ancak mengene çelik plakalanın tam olarak ağırlık merkezine (orta kısmına) yerleştirilmediği için plaka kayıyor ve işçinin üzerine düşüyor. Çalışmaya başlamadan önce uygun bağlantı ekipmanlarının kullanıldığından emin olunmalıdır. Çelik plakalar yere paralel kaldırılırken 4 adet mengene kullanılmalıdır. Başka bir çalışanı rehber olarak görevlendirin ve önceden hazırlanmış çalışma planının tam olarak uygulanıp uygulanmadığını denetlemesini sağlayın. Bağlantı elemanlarının (mengene, halat, kanca) tam olarak yerleştirildiğinden emin olduktan sonra, işçi önce yükten uzaklaşmalı daha sonra operatöre işaret vermelidir.

Ne çeşit bir kaza yaşanabilir? İstinat duvarı inşasında, ıslak beton (prizi almamış beton), bir hidrolik şovelin kepçesine aktarılıyor. Bir yamacın uç kısmına park edilmiş olan şovelin kolu, kepçesindeki çimentoyu duvar iskeletinin içine boşaltmak için, uzatılıyor. Bir işçi de duvar iskeltinin üzerinde duruyor. Ne olabileceğini ön görebiliyor musunuz? Şovel operatörü, kepçenin pozisyonunu doğru ayarlmak için araca biraz yön verince, şovel yamacın ucundan bir miktar kayıyor ve şovelin kepçesi de duvar isketi üzerinde duran işçiye çarpıyor. Araçlar, bu şekildeki yamaçlara park edilmeden önce, yamaçların sağlamlığı kontrol edilmelidir. Yamaç uçlarında yön verme işlemi yapmayın. Bir iş makinesine yön verirken, etrafta kimsenin olmamasına dikkat edin. Makinenin çalışma alanından (menzilinden) uzak durulmalıdır. Gerekli durumlarda çalışanlardan biri rehber olarak atanabilir.

Ne çeşit bir kaza yaşanabilir? 8m yükseklikteki bir köprünün inşası sırasında, bir işçi havaya kaldırmalı asansörün içinde, betonun düşmemesi için köprünün alt kısmına ağ asıyor. Asansör hareket edebiliyor ve böylece işçi yan kısımdaki işine devam edebiliyor. Ne olabileceğini ön görebiliyor musunuz? İşçi, asansör hareket ettiği sırada, köprünün kirişi ve asansörün platformu arasında kalıyor ve yaralanıyor. İş makinelerinin çalıştırılması esnasında çok dikkatli olunması gerekmektedir. Arkanızdaki ve üstünüzdeki alanlar için özellikle dikkatli olmanız gerekir. Manivela koluyla çalıştırılan makinelerin tüm hareket fonksiyonlarının tam olarak bilinmesi gerekir. Operatörlerin sertifikalı olduğundan ve bütünüyle eğitildiklerinden emin olunmalıdır.

Ne çeşit bir kaza yaşanabilir? Beton döküm işlemi bittikten sonra, bir işçi beton pompalama makinesinin depo kısmını yıkamaya çalışıyor. Bu sırada karıştırıcı hala çalışıyor. İşçi, deponun içinde kalmış olan katı parçaları da temizlemek için, su hortumunu deponun içine iyice yaklaştırıyor. Ne olabileceğini ön görebiliyor musunuz? Karıştıcı dönerken işçinin elbisesinin bir parçasına takılıyor ve işçi yaralanıyor. Temizleme işlemine başlamadan önce deponun içindeki karıştırıcının durdurlması gerekir. Yapılan iş için uygun kıyafet giyilmelidir. Bütün işçilerin depo temizleme için uygun prosedürden ayrıntılı olarak bilgi sahibi olduklarından emin olun.

Bir işçi tüm gücüyle hidrolik hortumun adaptörünü gevşetmeye çalışıyor Bir işçi tüm gücüyle hidrolik hortumun adaptörünü gevşetmeye çalışıyor. Adaptör birden kopunca işçi vinç kolundan düşüyor ve yaralanıyor. Bu konuda yapılması gereken doğru davranış şu şekilde olmalıdır: İş başlamadan vinç kolu aşağı indirilmelidir. Eğer iş vinç kolu havadayken yapılması gerekiyorsa, üzerinde durulacak bir platform kullanılmalıdır. Aynı zamanda güvenlik kemeri de kullanılmadır. İngiliz anahtarının boyutuna uygun büyüklükteki bir boru kullanılmalıdır.  

Uygun platform oluşturulmalı ve zeminin düzgün olmasına dikkat edilmelidir.

ÇALIŞAN İŞ MAKİNALARININ ÇEVRESİNDE KONTROL DIŞI BULUNULMASI VEYA GEÇİŞ YAPILMASI YASAKTIR.

İŞ MAKİNALARI AMAÇ DIŞI KULLANILMAMALIDIR.

İŞLETMEDE MEYDANA GELEN KAZA TÜRLERİ Tipik trafik kazası niteliğinde olan kazalar: Yanında çalışan kişiye çarpma

İş makinesinin yoldan çıkıp devrilmesi

Arazinin uygun olmaması sonucu devrilme

İşaretçiler, iş tarif edenlere ve yol gösterenlere çarpma

YAPILAN İŞ ESNASINDA MEYDANA GELEN KAZALAR: İş makinesine çıkıp inerken düşme:

Tünel inşaat işlerinde yangın, su baskınları, patlamalar, göçükler gibi toplu ölümlere neden olabilecek bir çok tehlikeyi barındırmaktadır. Sonuç olarak; Yoğun çalışma, jeolojik yapının getirdiği zorluklar, karanlık ve olumsuz çalışma ortamı, kişisel dikkatsiz ve sorumsuz davranışlar, işin niteliğinde kaynaklanan diğer faktörler iş kazaları ve meslek hastalıklarına neden olabilmektedir.

EMNİYETLİ BİR İŞ ORTAMININ YARATILMASI VE KAZALARIN ÖNLENMESİNDE SİZ .. BEN .. HEPİMİZ .. SORUMLUYUZ !