İşletim Sistemi Kavramları ve Türleri

Neler Öğreneceğiz Bu dersimizde İşletim Sistemi Nedir? İşletim Sistemi Türleri Nelerdir? Kullanılan İşletim Sistemleri Hangileridir? konularını öğreneceğiz

İşletim Sistemi İşletim Sistemi Nedir? İşletim sistemi, bilgisayarda çalışan bilgisayar  donanım  kaynaklarını yöneten ve çeşitli uygulama yazılımları için yaygın servisleri sağlayan bir yazılımlar bütünüdür. İşletim sistemi, uygulama kodları genellikle direkt donanım tarafından yürütülmesine rağmen, girdi-çıktı, bellek atama gibi donanım fonksiyonları için uygulama programları ve bilgisayar donanımı arasında aracılık görevi yapar.

İşletim Sistemi Türleri Ara yüzüne göre işletim sistemleri: Grafik Tabanlı ve Metin Tabanlı Grafik Tabanlı İşletim Sistemleri: Windows ailesi Linux, OS/2 - OS/2 Warp Macintosh İşletim Sistemi Metin Tabanlı İşletim Sistemleri: MS-DOS Unix Novell Netware

İşletim Sistemi Türleri İşletim sistemleri aynı anda çalıştırılabilen uygulama sayısına göre Tek Görevli İşletim Sistemleri ve Çok Görevli İşletim Sistemleri olmak üzere ikiye ayrılır. Tek Görevli İşletim İstemleri: MS-DOS Çok Görevli İşletim Sistemleri: Unix, Windows İşletim Sistemleri, Linux, OS / 2 Warp, Macintosh İşletim Sistemi

İşletim Sistemi Türleri DOS : Bilgisayarlar için ufak ve basit bir işletim sistemi türü olup, ana görevi disket ve sabit disk gibi saklama ortamlarının yönetimidir. DOS sistemleri 90'lı yılların ortasına kadar hemen hemen her PC' de işletim sistemi olarak görev yapmışlardır.

İşletim Sistemi Türleri UNIX : 1969 yılında, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından Bell Laboratuvarları'nda geliştirilmiş, çok kullanıcılı, çok görevli yapıyı destekleyen bir bilgisayar işletim sistemidir.

İşletim Sistemi Türleri Mac OS : Macintosh işletim Sistemi, kısaca Mac OS, Apple firması tarafından piyasaya sürülen işletim sistemi ailesidir.

İşletim Sistemi Türleri Linux : Linux, Linus Torvalds adında Finlandiyalı bir bilgisayar mühendisinin 1991 yılında Helsinki Üniversitesi'nde bir öğrenciyken Intel'in yeni işlemcisi 80386' nın korumalı mod mimarisini denemek üzere geliştirmeye başladığı bir işletim sistemi çekirdeğidir.

İşletim Sistemi Türleri Android : Google, Open Handset Alliance ve özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, Linux tabanlı, mobil cihaz ve cep telefonları için geliştirilmekte olan, açık kaynak kodlu bir mobil işletim sistemidir.

İşletim Sistemi Türleri Windows : Microsoft şirketinin geliştirdiği Windows (pencereler) kullanıcıya grafiklerle ve görsel iletilerle yaklaşarak, yazılımları çalıştırmak, komut vermek gibi klavyeden yazma zorunluluğunu ortadan kaldıran, dünyada en çok kullanılan işletim sistemidir. Windows 1.0, Windows 2.0, Windows 3.0, Windows 3.1, Windows Nt, Windows 95, Windows 98, Windows 2000, Windows Me, Windows XP, Windows Vista, Windows 7, Windows 8, Windows 8.1. sürümleridir. Günümüzde en çok kullanılan sürümü Windows 7 olmuştur. Özellikle tablet PC'ler için Windows 8 geliştirilmiştir.

İşletim Sistemi Türleri Windows 7 İşletim Sistemi:

Windows 7 İşletim Sistemi

Neler Öğreneceğiz Bu dersimizde Windows 7 İşletim Sistemi Kavramları Fare nedir, nasıl kullanılır? Masaüstü, Görev Çubuğu, Başlat Menüsü Pencere İşlemleri Dosya ve Klasör İşlemleri Denetim Masası konularını öğreneceğiz

Windows 7 İşletim Sistemi Genel Bilgiler Windows 7,  Microsoft tarafından kişisel bilgisayarlar, masaüstü, dizüstü, netbooklar, Tablet PC ve media center bilgisayarlarda kullanılmak için çıkan bir işletim sistemidir. 22 Ekim 2009 tarihinde piyasaya sürülmüştür.

Bilinmesi Gerekenler Fare (Mouse) Nedir? Nasıl Kullanılır? Windows 7 İşletim Sistemi Bilinmesi Gerekenler Fare (Mouse) Nedir? Nasıl Kullanılır? Windows işletim sistemi birçok işlemi görsel olarak yapmaya olanak sağlamaktadır. Görsel olarak yapılan işlemlerin çoğu fareyi kullanarak seçerek ve sürükleyerek, sanki elimizi kullanıyormuş gibi yapılabilmektedir. Ekranda yer alan ok, fare ile istenildiği yere kolayca taşınabilir ve fare üzerinde yer alan tuşlar sayesinde okun üzerinde bulunduğu görsel öğe ile ilgili işlemler yapılabilir ya da komutlar o nesne üzerinde çalıştırılabilir.

Bilinmesi Gerekenler Fare (Mouse) Nedir? Nasıl Kullanılır? Windows 7 İşletim Sistemi Bilinmesi Gerekenler Fare (Mouse) Nedir? Nasıl Kullanılır? Fare ile ekranda görünen ok istenilen noktaya getirilebilir. Fare üzerinde iki tuş yer almaktadır. Sol Tuş ve Sağ tuş olarak adlandırılan bu tuşlar 6 farklı şekilde kullanılabilmektedir.

Windows 7 İşletim Sistemi Fare İşlemleri Sol Tuş Tek Tıklama (Click – Left Click) : En sık kullanılan fare kullanım biçimidir. Herhangi bir nesneyi seçmek için fare ile nesnenin üzerine gelerek, sol tuşla tek tıklamak yeterlidir. Windows’ta yer alan standart kontrollerin yönetimi de sol tuş tek tıklama ile yanıtlanır. Bilgisayarım simgesinin seçilmesi Dosya silinmesini onaylama

Windows 7 İşletim Sistemi Fare İşlemleri Sol Tuş Çift Tıklama (DblClick) : Bir programı çalıştırmak ya da bir belgeyi ilişkili olduğu program ile görüntülemek, düzenlemek, incelemek için üzerine Mouse ile gelerek sol tuş çift tıklamak yeterlidir. Resimlerim penceresinin açılması

Windows 7 İşletim Sistemi Fare İşlemleri Sol Tuş Sürükle Bırak (Drag and Drop) : Sol tuş sürükle bırak işlemi genellikle nesnelerin yerini değiştirmek için kullanılmaktadır. Herhangi bir nesnenin yerini değiştirmek için nesnenin üzerine gelerek, sol tuşa basılı tutarak, taşınmak istenen gelindiğinde sol tuşu serbest bırakmak gerekir. Bilgisayarım simgesinin yerinin değiştirilmesi

Windows 7 İşletim Sistemi Fare İşlemleri Sol Tuş Çerçeve Yöntemi: Sol Tuş Çerçeve Yöntemi birden fazla nesneyi aynı anda seçmek için kullanılmaktadır. Sol tuş ile herhangi bir nesnenin üzerine gelinmeden basılır ve fare hareket ettirilirse, bir çerçeve oluştuğu görülecektir. Bu çerçevenin içinde kalan nesneler, sol tuş bırakıldığında seçilmiş olacaktır. Birden fazla nesnenin seçilmesi

Windows 7 İşletim Sistemi Fare İşlemleri Sağ Tuş Tek Tıklama (Right Click): Sağ tuş tek tıklama işlemi üzerine tıklanan nesnenin sağ tuş kısayol menüsünün görüntülenmesini sağlamaktadır. Bu menüde o nesne ilişkili olarak yapılan en sık işlemler yer almaktadır. Bu menü üzerine tıklanan nesneye göre değişiklik göstermektedir. Örneğin Bilgisayarım nesnesi üzerine gelerek sağ tuş ile tıklarsak açılan menüden Bilgisayarım programı ile ilgili kısayol işlemlerine ulaşabiliriz. Bilgisayarım nesnesi kısayol işlemleri menüsü

Windows 7 İşletim Sistemi Fare İşlemleri Sağ Tuş Sürükle Bırak Yöntemi : Sağ Tuş Sürükle Bırak Yöntemiyle bir nesneyi taşıma işlemi ile ilgili kısayol menüsüne ulaşılabilmektedir. Bu menüde 4 farklı işlem bulunmaktadır: Buraya Kopyala: Sürüklenip bırakılan nesnenin bir kopyasını sürüklendiği yerde oluşturur. Buraya Taşı: Sürüklenip bırakılan nesneyi bırakıldığı yere taşır. Burada Kısayol Oluştur: Sürüklenip bırakılan nesneye ulaşmak için bir kısayolu bırakılan yere oluşturur. İptal: Sürükle Bırak işlemini iptal eder. Kısayol menüsü

Windows 7 İşletim Sistemi Kavramları Masaüstü: Windows, günlük hayattaki çalışma ortamının aynısını sanal ortamda da kullanıcılara sunmak ister. Nasıl ki gündelik hayatta çalışma masamızın üstünde, en sık kullandığımız araç gereçler, belgeler, klasörler yer alıyorsa Windows’ta da kullanıcının ilk karşılandığı ve sürekli ekranın arka planında yer alan ve masaüstü adı verilen ana pencerede çok sık kullanılan programlar, belgeler ve klasörler yer almaktadır. Windows masaüstü, Windows’ta oturum açıldığında karşımıza ilk çıkan ekrandır ve oturum kapatılana kadar, ekranda yer almaktadır.

Windows 7 İşletim Sistemi Kavramları Windows 7 Masaüstü

Windows 7 İşletim Sistemi Kavramları Başlat Menüsü: bilgisayar programlarınıza, klasörlerinize ve ayarlarınıza ana giriş kapısıdır. Tıpkı restoran menüsünde olduğu gibi bir seçenekler listesi sunduğundan buna menü adı verilir. "Başlat" sözcüğünden de anlaşıldığı gibi, bu genellikle bir şeyleri başlatmak veya açmak için gideceğiniz yerdir.

Windows 7 İşletim Sistemi Kavramları Başlat menüsünde genel olarak Program başlatma Yaygın olarak kullanılan klasörleri açma Dosyaları, klasörleri ve programları arama Bilgisayar ayarlarını düzenleme Windows işletim sistemiyle ilgili yardım alma Bilgisayarı kapatma Windows'da oturum kapatma veya farklı bir kullanıcı hesabına geçiş yapma gibi işlemler yapılır. Başlat menüsünde üç temel bölüm vardır: Soldaki büyük bölmede, bilgisayarınızdaki programların kısa bir listesi gösterilir. Bilgisayar üreticiniz bu listeyi özelleştirebileceğinden, tam olarak görünümü değişebilir. Tüm Programlar tıklatıldığında, programların tam listesi görüntülenir (ileride bununla ilgili daha çok bilgi verilecektir). Sol bölmenin en altında, arama terimleri yazarak bilgisayarınızda programları ve dosyaları aramanızı sağlayan arama kutusu yer alır. Sağ bölmede, yaygın olarak kullanılan klasörlere, dosyalara, ayarlara ve özelliklere erişim sağlanmaktadır. Ayrıca, Windows oturumunu kapatmak veya bilgisayarınızı kapatmak için gidilen yerdir.

Windows 7 İşletim Sistemi Kavramları Görev çubuğu, ekranın alt kısmındaki uzun yatay çubuktur. Açık pencerelerle üzeri kaplanan masaüstünden farklı olarak, görev çubuğu her zaman görünür durumdadır. Üç ana bölümü vardır: Başlat menüsünü açan Başlat düğmesi Hangi program ve dosyaların açık olduğunu gösteren ve bunlar arasında hızlı şekilde geçiş yapmanıza olanak sağlayan orta bölüm. Bir saatin ve bunun yanı sıra belirli programların ve bilgisayar ayarlarının durumunu ileten simgelerin (küçük resimler) yer aldığı bildirim alanı.

Bildirim alanı, görev çubuğunun en sağında Windows 7 İşletim Sistemi Windows 7 İşletim Sistemi Kavramları Görev çubuğu Bildirim alanı, görev çubuğunun en sağında

Standart Simgeler ve İşlevleri Windows 7 İşletim Sistemi Standart Simgeler ve İşlevleri Bilgisayarım standart simgesi, bilgisayara bağlı depolama birimlerine ulaşım, bilgisayarın yönetimi, bilgisayara bağlı donanımların denetimine ulaşmak için kullanılan programdır. Bilgisayarım simgesine çift tıklanıldığında Bilgisayarda depolanan ve kullanıcılara ait olan dosyalar, sabit disk sürücüleri, çıkarılabilir depolama aygıtları ve bluetooth gibi cihazlara ulaşım için gerekli simgeler bulunmaktadır. Kullanıcı Dosyaları: kullanıcıların oluşturmuş olduğu belgeleri kaydetmesi için oluşturulmuştur. Genel olarak, Windows kullanıcıları oluşturmuş olduğu belgeleri, resimleri ve videoları hazır olarak bulunan bu bölümde depolamaktadır.

Standart Simgeler ve İşlevleri Windows 7 İşletim Sistemi Standart Simgeler ve İşlevleri Ağ standart simgesi, şayet bilgisayarınız ağa dahil ise, ağda yer alan diğer bilgisayarlar ile iletişim kurmak için kullanılır.   Geri Dönüşüm Kutusu, silinmiş olan dosyaların bilgisayardan tamamen silinmeden önce saklandığı kısımdır. Dosyalar yanlışlıkla silinmiş ve kullanıcı bunu sonradan fark edebilir. Bu gibi bir durumdan kullanıcıyı korumak için, bir güvenlik mekanizması olarak Geri Dönüşüm Kutusu programı oluşturulmuştur. Denetim Masası: Bilgisayarın donanım ve yazılımı ile ilgili ayarlamaların yapıldığı bölümdür. Yeni donanım ekleme ve var olan donanımları kaldırma, program ekleyip kaldırma, yazıcı, klavye ve fare ayarları, bölge ve dil ayarları, kullanıcı hesabı oluşturma ve yönetme, sistem güvenliği gibi ayarlara buradan ulaşılır.

Windows 7 İşletim Sistemi Pencere İşlemleri Bir program, dosya ya da klasör açtığınızda, ekranınızda pencere olarak adlandırılan bir çerçeve kutusunun içinde gösterilir (Windows işletim sistemi adını bundan alır ). Windows'da her yerde pencereler olduğundan, pencerelerin nasıl taşınacağını, boyutlarının nasıl değiştirileceğini ya da yalnızca çalıştırmayı anlamak çok önemlidir.

Windows 7 İşletim Sistemi Pencere İşlemleri Menü çubuğu. Programda seçim yapmak için tıklatabileceğiniz öğeler içerir. Başlık çubuğu. Belge ve programın adı gösterilir (veya bir klasörde çalışıyorsanız klasör adını gösterir). Simge Durumuna Küçült, Ekranı Kapla ve Kapat düğmeleri. Bu düğmeler, sırasıyla, pencereyi gizler, tüm ekrana sığacak şekilde büyütür ve kapatır . Kaydırma çubuğu. O anda göremediğiniz bilgileri görmek için pencere içeriğini kaydırmanızı sağlar. Kenarlıklar ve köşeler. Pencerenin boyutunu değiştirmek için fare işaretçinizle bunları sürükleyebilirsiniz.

Dosya ve Klasör Sistemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör Sistemleri Dosya, daha çok birisinin masasında veya dosya dolabında bulabileceğiniz yazılı bir belgeye benzer; ilgili bilgiler koleksiyonunu içeren bir öğedir. Bilgisayardaki dosya örneklerine metin belgeleri, elektronik tablolar, dijital resimler ve hatta şarkılar bile dahildir. Bilgisayarınız dosyaları simgelerle gösterir. Dosyanın simgesine bakarak bir bakışta dosya türünü söyleyebilirsiniz.

Dosya ve Klasör Sistemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör Sistemleri Klasör, dosyalarınızı depoladığınız bir taşıyıcıdan biraz daha fazlasıdır. Binlerce dosya kağıdını birisinin masasına koyarsanız, belirli bir dosyaya gerek duyduğunuzda bulmanız neredeyse olanaksızdır. Bu nedenle, kişiler genellikle dosya kağıtlarını dosya dolabındaki klasörlere depolarlar. Dosyaları mantıksal gruplar halinde düzenlediğinizde belirli bir dosyayı bulmanız kolay olur. Bilgisayarınızdaki klasörler de tamamen aynı şekilde çalışır. Normal bir klasör simgesi aşağıdaki gibi görünür:

Dosya ve Klasör İşlemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Dosya ve klasörler üzerinde 4 farklı işlem yapılabilir: Yeniden Adlandırma Silme Taşıma Kopyalama

Dosya ve Klasör İşlemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Yeniden Adlandırma: Herhangi bir dosya ya da klasörü yeniden adlandırmak (ad değiştirmek) için, 3 farklı yöntem bulunmaktadır: Dosya ya da klasörün üzerine sol tuş ile bir kez tıklanarak seçilir, F2 tuşuna basılır, dosya ya da klasörün yeni adı yazılarak Enter tuşuna basılır Dosya ya da klasörün üzerine sağ tuş ile tıklanarak Yeniden Adlandır komutu verilir, dosya ya da klasörün yeni adı yazılarak Enter tuşuna basılır. Dosya ya da klasör isminin üzerine sol tuş ile aralıklı olarak 2 kez tıklanır, dosya ya da klasörün yeni adı yazılarak Enter tuşuna basılır.

Dosya ve Klasör İşlemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Silme İşlemi : Var olan bir dosyanın silinmesi için birçok yöntem kullanılabilir. Bazı yöntemlerde sildiğimiz dosya kalıcı olarak silinirken bazı yöntemlerde sildiğimiz dosya “Geri Dönüşüm Kutusunda” saklanmaktadır. Bu yöntemler şunlardır. İlk seçeneğiniz, klavyedeki "Del" tuşunu kullanmaktır. Windows, bu tuşu kullandığınızda bir hata olmasını önlemek için sizden onay isteyecektir. Açılan diyalog penceresinden "Evet" düğmesini tıklarsanız silme işlemi gerçekleşir. Emin değilseniz "Hayır" düğmesini kullanabilirsiniz. Ayrıca diyalog penceresinin üzerindeki kırmızı çarpı işaretini kullanarak bu onay penceresini kapatma şansına da sahipsiniz. Bu durum "Hayır" düğmesine tıklamakla eş anlamlıdır. Silmeye karar verdiğiniz ve bu amaçla seçtiğiniz dosyalar ve klasörler, silme işlemi iptal edildikten sonra yine seçili olarak kalacaktır.

Boş Geri Dönüşüm Kutusu Dolu Geri Dönüşüm Kutusu Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Silme İşlemi : Silme işlemi için kullanabileceğini diğer bir yöntem ise fareyi kullanmaktır. Bunun için yine sileceğiniz dosya ve klasörleri seçmelisiniz. Daha sonra işaretçiyi seçtiğiniz öğelerin herhangi birisinin üzerine getirip farenin sağ tuşuna bir kez basın. Açılacak menüden "Sil" seçeneğini tıkladığınızda silme işlemi gerçekleşir. Diğer bir yöntem de dosya ya da klasör sol tuş sürükle bırak yöntemi ile Geri Dönüşüm Kutusuna bırakılır. Dosya Geri dönüşüm kutusuna gönderilmiş olur. Boş Geri Dönüşüm Kutusu Dolu Geri Dönüşüm Kutusu

Dosya ve Klasör İşlemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Taşıma İşlemi : Dosyaların taşınması ise yerlerinin değiştirilmesi anlamında kullanılabilir. Yani dosyayı bir yerden alıp başka bir yere götürmek olarak düşünebilirsiniz. Bunun için de öncelikle dosyaya Kes komutunu uygulamalısınız. Sonra dosyanın koyulacağı yeni yere giderek Yapıştır komutunu uygulamalısınız. Kes komutunu şu yöntemlerden bir tanesi ile uygulayabilirsiniz; 1. Dosyanın üzerinde sağ tuş Kes komutu 2. Dosyayı seçtikten sonra Ctrl + X tuşu 3. Dosyayı seçtikten sonra Düzen Menüsünden Kes seçeneği  Bu seçeneklerden bir tanesini uyguladığınızda dosyanın simgesi silik bir hal alacaktır. Bunun anlamı; bu dosya taşınmak üzere hafızaya alınmıştır. Daha sonra dosyanın yeni yerine giderek Yapıştır komutunu uygulayın.

Dosya ve Klasör İşlemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Kopyalama İşlemi : Bütün programlarda en çok kullanılan konulardan bir tanesi de kopyalama ve taşımadır. Bir dosyanın fotokopisini alıp başka bir ortama (klasöre) yerleştirilmesi işlemine kopyalama adı verilir. Kopyalama sonunda dosyalar iki tarafta da mevcuttur. Kopyası çıkarılacak olan dosya ilk olarak fotokopisi alınarak hafızaya yerleştirilir. Bu işlem birkaç farklı yöntemle yapılabilmektedir. 1. Kopyası alınacak olan dosya üzerinde sağ tıklanarak “Kopyala” seçeneği seçilir. 2. Dosya seçildikten sonra Ctrl + C tuşlarına basılır. 3. Dosya seçildikten sonra Ctrl +Ins tuşlarına basılır. 4. Dosya seçildikten sonra pencerenin Düzen menüsünden “Kopyala” seçeneği seçilir.

Dosya ve Klasör İşlemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Kopyalama İşlemi : Bu dört yöntemle hafızaya alınan dosya yada klasör, kopyasının koyulacağı alana gidilerek, hafızadan buraya yerleştirilir. Bu işleme yapıştırma adı verilir. Hafızadaki bir nesneyi belli bir yere yapıştırmak için şu yöntemlerden bir tanesi kullanılabilir.   1. Kopyalanacak alanda boş bir yerde sağ tıklanarak yapıştır seçeneği seçilir. 2. Kopyalanacak olan bölüm açıldıktan sonra Ctrl + V tuşlarına basılır. 3. Kopyalanacak olan bölüm açıldıktan sonra Shift + Ins tuşlarına basılır. 4. Kopyalanacak olan bölüm açıldıktan sonra pencerenin düzen menüsünden “Yapıştır” komutu uygulanır.

Dosya ve Klasör İşlemleri Windows 7 İşletim Sistemi Dosya ve Klasör İşlemleri Bir Dosya ya da Klasörün Özelliklerini Görme Dosya ya da klasör simgesi üzerinde sağ tuşa tıklanır. Özellikler komutu girilir. Açılan pencerede dosya ya da klasöre ait tüm bilgiler görülebilir.

Windows 7 İşletim Sistemi Denetim Masası Denetim Masası, Windows'u, uygulamaları ve hizmet ortamını yapılandırmak için kullanabileceğiniz özel amaçlı yönetimsel araçlar sağlar. Denetim Masası, sık gerçekleştirilen görevler (örneğin, Görünüm ve Donanım Ekleme) için kullanabileceğiniz varsayılan öğeler içerir. Kullanıcı tarafından yüklenen uygulamalar ve hizmetlerle ilgili simgeler de Denetim Masası'na eklenir.

Kaynaklar http://isletimsistemi.nedir.com/#ixzz2wi76hsNh http://tr.wikipedia.org/wiki/Android_(i%C5%9Fletim_sistemi) TURGAZ, İbrahim. Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi 5. ve 6. Sınıflar çalışma Kitabı. Microsoft Yardım http://windows.microsoft.com/ http://technet.microsoft.com/tr-tr/library/cc780351(v=ws.10).aspx http://web.firat.edu.tr/enfders/file/tbtk/w7.pdf www.yazilimcilardunyasi.com http://tr.wikipedia.org