HEMŞİRE VE EBE İŞ GÜCÜ PLANLAMASI Ph.Dr. Yeliz DOĞAN MERİH Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü

GÜVENLİ HEMŞİRE İSTİHDAMI Hasta bakım gereksinimlerinin ve güvenli çalışma koşullarının sağlanabilmesi için günün 24 saati uygun sayı ve nitelikte hemşirenin mevcut olması gereklidir. Sağlık hizmetlerinin ve hemşirelik bakımının kalitesini belirleyen önemli faktörlerden biridir.

Hemşire İstihdamı ve Hasta –Hemşire Sonuçları Tıbbi Bakım Hemşire İstihdamı Saat/hasta günü: bakım sunulan saat Hemşire eğitim, deneyimine göre ihtiyaç Hemşire istihdam oranları Hemşire özellikleri Hasta Sonuçları Mortalite İlaç ters etkileri Hasta memnuniyeti Hemşirelik bakım indikatör sonuçları Yatış Süresi Hemşire Sonuçları İş doyumu İşten ayrılma oranı (devir hızı) Tükenmişlik oranı, işe gelmeme

Hemşire İş Gücü Planlaması Neden Önemli? Kesintisiz, kaliteli ve güvenli sağlık bakım hizmetinin yürütülmesi Güvenli çalışma koşullarının sağlanması Maliyetlerin düşürülmesi Hasta, işveren ve çalışanın güvenliği ve haklarının korunması için İŞ GÜCÜ PLANLAMASI GEREKLİ

BİLİNEN YÖNTEMLER

Servisler İçin Hemşire İş Gücü Planlama 1. YÖNTEM: Servislerde vardiyayı döndürebilmek için sorumlu hemşire dâhil yatak sayısı ne olursa olsun en az 7 hemşireye ihtiyaç vardır.

Servisler İçin Hemşire İş Gücü Planlama 2. YÖNTEM: Amerikan Hemşireler Birliği (ANA)’ne göre: 6 yatağa 1 hemşire + her birime 1 sorumlu hemşireye gerek vardır. FORMÜL Birim içindeki her 6 yatağa 1 hemşire + her birime 1 Sorumlu Hemşire

Servisler İçin Hemşire İş Gücü Planlama 3.YÖNTEM : Kadro standartları yönetmeliğine göre: Kurumun yatak sayısı kadar hemşire olmalıdır. FORMÜL Her birimin yatak sayısı kadar hemşire olmalıdır. Bu sayıya sorumlu hemşire dahildir. 15 yataklı birim ⇨ 15 Hemşire

BİLİMSEL YÖNTEMLER

Mikro - Hemşire İş Yükü Ölçme Yöntemleri Profesyonel karar verme Her bir dolu yatak için hemşire sayısını belirleme Hasta sınıflandırma Aktivite-zaman ölçümü Her bir yöntemin güçlü ve zayıf yanları var Hurst 2002, Rauhala 2008

BELİRLEDİĞİMİZ YÖNTEM

YAŞANAN HEMŞİRE SIKINTISININ SONUÇLARI HEMŞİRE ÇALIŞMA LİSTELERİNİN ORGANİZASYONUNDA SIKINTILAR HEMŞİRE MOTİSVASYONUNDA AZALMA ÇALIŞAN VE HASTA MEMNUNİYETİNDE AZALMA HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ RİSK PARAMERELERİNDE ARTIŞ İŞ DOYUMU VE KURUMSAL BAĞLILIKTA AZALMA PERSONEL DEVİR HIZINDA ARTMA

AMAÇ ETKİN VE İHTİYACI OPTİMUM DÜZEYDE KARŞILAYAN HEMŞİRE İŞ GÜCÜ PLANLAMASI YAPMAK

ÇALIŞMA İŞ AKIŞI Çalışma içerik planının oluşturulması Konu ile ilgili yurtiçi ve yurtdışı literatür taranması Hemşire işgücü planlamaya yönelik Sağlık Bakanlığı Standartları’nın ve denetim standartlarının taranması Hemşire PDC planlama formüllerinin birlik hastaneleri için geçerliliğinin denenmesi Hemşire PDC planlaması için komisyon formülünün oluşturulması

Elde edilen veriler, standartlar ve geribildirimler sonunda formül bazında hastanelerin hemşire sayısal çerçevesinin oluşturulması Hastaneler bazında dağlım cetvellerinin oluşturulması Elde edilen hemşire sayısal değerlerin hastane bazlı denenmesi ve değerlendirme sonuçlarının belirlenmesi Cetvelin komisyon tarafından son kontrollerinin yapılması Çalışma raporunun hazırlanması

PLANLAMA YAPARKEN FİİLİ ÇALIŞAN HASTANE HEMŞİRE SAYISI SINIFLAMALARI GÖRÜŞLER HASTANE VERİLERİ

K1- Yataklı Klinik İş Gücü Planlaması (Yoğun Bakım Hariç)

K1=[(Tescilli Yatak Sayısı /12) X 4 +(Tescilli Yatak Sayısı/30)] AMAÇ Yataklı Tedavi Kliniklerinin hemşire ihtiyacını tespit etmek. *Sorumlu Hemşire Sayısı Her 30 (Otuz) Yatak için 1 Hemşire/Ebe Olarak Hesaplanmıştır. K1=[(Tescilli Yatak Sayısı /12) X 4 +(Tescilli Yatak Sayısı/30)]

K2- Yoğun Bakım Üniteleri İş Gücü Planlaması

Yataklı sağlık tesisleri yoğun bakım üniteleri hemşire iş gücü planlamasını Yataklı Sağlık Tesislerinde 18 Şubat 2012 tarih 28208 sayılı Yoğun Bakım Hiz. Uygulanması Usul ve Esasları hakkında Tebliğ’ e uygun şekilde optimal düzeyde planlamak. Her 20 yoğun bakım yatağı için bir sorumlu hemşire planlaması yapılacaktır.

K3- Acil Servis İş Gücü Planlaması

Hastanelerin acil servis hemşire ihtiyacını tespit etmek. *Bakanlıkça tescilli iki veya daha fazla acili bulunan hastanelerde acil 1 olarak yüksek hizmet düzeyine sahip acil baz alınacaktır. İki acilin hizmet düzeyi farklı ise düzeyi düşük olanın yarısı 1. acil servis ünitesine eklenecektir. Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ (16 Ekim 2009 tarih, 27378 sayı) baz alınmıştır.

K4- Ameliyathane İş Gücü Planlaması

Ameliyathane hemşire ihtiyacını tespit etmek. Her ameliyat masasına 2 hemşire ve nöbet öncesi ve sonrası olmak üzere 4 hemşire 10 ameliyat masası için bir sorumlu hemşire ilave edilecektir.

K5- Poliklinik İş Gücü Planlaması

Hastane Polikliniklerindeki hemşire ihtiyacını tespit etmek. Kan alma, EKG, ürodinami vs gibi poliklinik odaları dikkate alınmayıp, sadece muayene yapılan poliklinik odaları dikkate alınacaktır.

K6- Hemodiyaliz İş Gücü Planlaması

Hastanelerdeki Diyaliz kliniklerinin hemşire ihtiyacını tespit etmek. Formül sonunda yer alan 4 sayısı icap nöbeti için planlanmıştır. Diyaliz Merkezleri Hakkındaki Yönetmelik (18.06. 2010 tarih 27615 sayı) baz alınmıştır.

K7- Doğumhane İş Gücü Planlaması

Doğumhane hemşire ihtiyacını tespit etmek. Her doğum masasına 2 hemşire/ebe ve 3 vardiya olarak hesaplanmıştır. Doğum yatağı(Masası) sayısı (doğumun üçüncü evresinde kullanılan jinekolojik masa, yatak, su da doğum küveti vs baz alınacaktır)

K8- Ağız Diş Sağlığı Merkezleri/ Hastaneleri İş Gücü Planlama

Hastanelerde ve ADSM hemşire sayısını belirlemek 10’ un altında unit sayısı olan sağlık tesisleri için hemşire sayısı bir olarak baz alınacaktır.

FORMÜL ARA TOPLAMI

K-Ara Toplam

PERFORMANS KATKI PUANLARI

T- Sağlık Tesisi Verimlilik Değerlendirmesi Tıbbi Kriter Puanı ve Hastane Rolünün Etkisi Sağlık Tesisi Verimlilik Değerlendirmesi Tıbbi Kriter Puanı ve Hastane Rolünün hemşire sayısında etkin olarak kullanılması TIBBİ KRİTER PUANI: Sağlık Tesisi Verimlilik Karne Değerlendirmesi Tıbbi Kriter Puanıdır.

Sağlık Tesisi Verimlilik Değerlendirmesi Tıbbi Kriter Puanı 0 ila 1000 puan arasında 100’ lü aralıklarla sınıflandırılmıştır. Sağlık kuruluşlarının K1+K2+K3+K4+K5+K6+K7+K8 toplamlarını temsil eden S değeri yukarıda tabloda belirtilen sınıf değer aralığına bölünmüş elde edilen değer S ile toplanmış ve A1-A1/Dal’ lar 0.1 ile, A2-A2/DAL-B-C-D-E’ ler 0.05 ile ve ADSM B-C-D-E’ler 0.025 ile çarpılmıştır.

S-SONUÇ Toplam Hemşire İhtiyacını Tespit edilmiştir.Bu tespitte aktif hemşire olarak tüm sayılar değerlendirilmiş olup; hesaplanan sayıya hastanelerimizde ortalama %20 hemşire ve ebenin aktif olmadığı düşünülürse bu sayıya %20 ilave edilmesi gerekir.

Birliğimiz bünyesinde oluşturulan hemşire-ebe iş gücü planlama kriterlerinin birlik hastaneleri bünyesinde etkinliği değerlendirilmiş olup, hastane bazlı belirlenen sayısal hemşire-ebe sayılarının gerçekçi ve ihtiyacı optimal oranda karşılayabilir olduğu sağlık bakım hizmetleri müdürlerinin tamamının katılımı ve deneme süreci sonuçları ile onaylanmıştır.

Sonuçta İş gücü planlama kriterlerine yönelik Anadolu Kuzey Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği bünyesinde hemşire-ebe optimal iş gücü çerçevesi oluşturularak öznel değerlendirme kriterlerinden uzak bilimsel etkinliği kanıtlanmış bir sürecin oluşturulması sağlanmıştır.

ETKİN İŞGÜCÜ PLANLAMASI İLE TEŞEKKÜRLER