Chapter 2. Veri İletim Ortamları Günümüzde kablosuz veri iletimi önemini arttırırken, bilgisayar ağlarının büyük bölümünde kablolar kullanılmaktadır. Bilgisayar haberleşme ağlarında kullanılan kablo türleri; A-Koaksiyel Kablo (Coaxial Cable) *RG-8 (Thick-Kalın Ethernet) *RG-58 (Thin-İnce Ethernet) *RG-6 (TV’lerde kullanılır) B-Dolanmış Çift Kablo (Twisted Pair Cable) *Kaplamasız Dolanmış Çift Kablo (Unshielded Twisted Pair-UTP) *Kaplamalı Dolanmış Çift Kablo (Shielded Twisted Pair-STP) *Metalik Folyo Dolanmış Çift Kablo (Foil Twisted Pair-FTP) C-Fiber Optik Kablo (Fiber Optic Kablo)

A-Koaksiyel Kablo (Coaxial Cable) Koaksiyel Kablolar ses ve video iletiminde kullanılır. Kablo üzerinde RG empedansı (50 Ω, 75 Ω) görülebilir. Empedans: Belirli bir uzunluktaki kablonun elektrik akımına karşı gösterdiği direnç.

*RG-8 Koaksiyel Kablolar Ethernet’in kullanıldığı ilk kablo türüdür. 10 Mbit/s veri iletim hızına sahiptir. Kalın ve dayanıklı kablolardır ve günümüzde kullanılmamaktadır.

*RG-58 Koaksiyel Kablolar Günümüzde kısıtlı kullanılan tek koaksiyel ağ kablo türüdür. UTP kalolar yaygınlaşıncaya kadar yerel ağlarda kullanılmıştır.

*RG-6 Koaksiyel Kablolar Bilgisayar ağlarında hiç kullanılmamış, tv lerde kullanılan anten kablolarıdır. Görünüşte RG-58 ler ile aynıdır. Ancak Kablo üzerinde empedans değeri 75 Ω olarak okunduğunda anlaşılır.

B-Dolanmış Çift Kablo (Twisted Pair Cable) Günümüzde en çok kullanılan kablo türüdür. İsmini her bir kablo çifti birbirine dolandığı için almaktadır.

*Kaplamasız Dolanmış Çift Kablo (Unshielded Twisted Pair-UTP) Günümüzde en çok kullanılan kablo türüdür. Birbirine dolanmış 4 çift kablodan oluşur. Bu tür kabloların sonlandırılmasında RJ-45 adı verilen 8 uca sahip bir konnektör kullanılır. UTP kablolarda bulunan 8 kablonun standart bir sıralanışı vardır. Dünyada T568A ve T568B adı verilen standartlar kullanılır. Amaç binalarda kabloların montaj ve tasarımlarında ortak bir zemin oluşturmaktır.

*Kaplamasız Dolanmış Çift Kablo (Unshielded Twisted Pair-UTP) Ör. İki bilgisayar birbirne Ethernet kartı girişine takılacak RJ45 ile Crossover bağlantı (Çapraz bağlantı) ile bağlanır ve veri iletimi sağlanabilir. PİN T568A T568B 1 Yeşil-Beyaz Turuncu-Beyaz 2 YEŞİL TURUNCU 3 4 MAVİ 5 Mavi-Beyaz 6 7 Kahverengi-Beyaz 8 KAHVERENGİ

UTP Kablo Kategorileri Uygulama Alanı 4 Ses ve 20 Mbps’ ye kadar veri iletimi 5 Ses ve 100 Mbps’ ye kadar veri iletimi. 5e Ses ve 622 Mbps’ ye kadar veri iletimi. 6 Ses ve 1 Gps’ ye kadar veri iletimi. 7 Ses ve 10 Gps’ ye kadar veri iletimi. Fiber Optik 2 km - Işık hızı – saniyede 300.000 Km hızla

*Kaplamasız Dolanmış Çift Kablo (Unshielded Twisted Pair-UTP)

*Kaplamalı Dolanmış Çift Kablo (Shielded Twisted Pair-STP) Kaplamasız Dolanmış Çift Kablodan tek farkı dışındaki metal kaplamadır. Kaplamanın amacı; geçen verinin elektromanyetik alandan etkilenmesini önlemektir. Daha kullanışlıdır. Ancak daha pahalıdır. Yalıtım işlemini çokta iyi yapmadığı ve kaplanın topraklanmasının zahmetli olması kullanımının yaygınlaşmasını engellemiştir.

*Kaplamalı Dolanmış Çift Kablo (Shielded Twisted Pair-STP)

*Metalik Folyo Dolanmış Çift Kablo (Foil Twisted Pair-FTP) Her bir çift kabloda metal kaplama yapılmıştır. Kaplama amacını gerçekleştirir. Maliyeti pahalıdır.

C-Fiber Optik Kablo (Fiber Optic Kablo) Fiber Optik kablo bir sinyali iletmek için elektrik akımı yerine ışığı kullanan bir iletim aracıdır. Kablo ışığı yönlendiren plastik veya saf cam dan oluşan fiberlerden ibarettir.

C-Fiber Optik Kablo Avantajları (bakır telli kablolara göre) Boyutları ve ağırlıkları daha azdır. Elektromanyetik alanlardan etkilenmez. Çapraz bağlantı söz konusu değildir. Diğerlerine göre kablolardaki zayıflama daha azdır. Fiber optik sistemler çok bantlıdır. Maliyeti gün geçtikçe düşmektedir. Hammaddesi cam ve kum olan fiber optik kablolar kaynak açısından sorun teşkil etmez Daha sağlam yapıdadır. Dış şartlardan kolay etkilenmez

Kablosuz Erişim Noktası Kablosuz Ağlar Kablosuz Yerel Ağ, kablolu iletişime alternatif olarak uygulanan(Radyo Frekansı-RF) 3 Hz ile 300 Ghz aralığında fekanslara verilen genel isimdir. Kablosuz Ipaq Kablosuz Laptop Kablosuz PC Kablosuz Yazıcı Kablosuz ADSL Kablosuz Erişim Noktası AccessPoint

Kablosuz Ağlar-Kablosuz Ipaq GPS uydu takip sistemlerini çalıştırabilme Bluetooth gibi kablosuz teknolojileri destekeleyerek çevre birimlere bağlanabilme WiFi (Wireless fidelity) teknolojisi ile kablosuz internet ağlarına girebilme GSM teknolojisi ile telefon olarak kullanabilme GPRS EDGE teknolojileri sayesinde internete girebilme

Kablosuz Ağlar Yinede günümüzde Ençok kullanılan UTP aracılığıyla kullanılmaktadır. Özellikle kablo ile ulaşılması güç, maliyetli ve pratik olmayan alanlarda uygulanmaktadır. Normal mesafe açık alanda 300 metre bina içerisinde 100 metredir. Bu mesafeler için yüksekte olması, dolap içine değil üstüne yerleştirilmesi ve büyük metal nesnelerden uzak olması (çelik raf) iyidir.

Kablosuz Ağlarda iletişim Kablolu ağlarda veri bakır veya fiber optik kablodan geçer bu nedenle sinyal gücü ve mesafe kontrol edilerek güç kaybı çok azaltılır. Kablosuz ağlarda ise sinyal iletimi, duvarlar ağaçlar, arazi yapısı ve atmosfer yapısı gibi etkenlerden etkilenir.

Kablosuz Ağ İle İlgili Kavramlar Frame: İki kablo arasında gidip gelen veri. WEP (Wired Equivalent Privacy): Kablosuz ağlarda kullanılan şifreleme yöntemidir. Birçok açığı olduğu için kullanılmaz ve yerini WPA’ya bırakmıştır. WPA (Wi-Fi Protected Access): WEP yerine kullanılan statik anahtarlar yerine dinamik anahtarlar kullanır.Daha güvenlidir. AP-Access Point: Erişim noktası: Birden fazla bilgisayarı kablosuz olarak bir birine bağlayan veya internet bağlantılarını sağlayan aygıttır.