Kimya İhtisas Dairesi Başkanı ALKOL Faruk BİÇER Kimya Yük. Müh. Adli Tıp Kurumu Kimya İhtisas Dairesi Başkanı

İÇİNDEKİLER ALKOL NEDİR ? ALKOLÜN TARİHÇESİ ALKOL TÜRLERİ NEDEN ALKOL TÜKETİLİR ? ALKOLÜN VÜCUDA ETKİLERİ ALKOLÜN VUCUTTAN ATILIMI ALKOL ANALİZ YÖNTEMLERİ KAYNAKÇA

ALKOL NEDİR ? Dünyada sigaradan sonra en yaygın kullanılan ve aynı zamanda teratojen madde Bağımlılık ve artmış kriminal olaylar Çok miktarda alındığında öldürücü Az miktarda solunum depresanlarıyla alındığında öldürücü Bir çok ölüm olayına yardımcı faktör

ALKOL NEDİR ? Karbon atomuna doğrudan doğruya -OH grubunun bağlı olduğu organik bileşiklere verilen genel addır. Etanol ….: CH3 – CH2 – OH İçinde % 0.5 den fazla alkol (etanol) bulunan ve keyif veren içkilere “Alkollü İçkiler” diyebiliriz.

ALKOL KİMYASAL YAPISINA GÖRE ALKOLLER 1) ALİFATİK ALKOLLER   KİMYASAL YAPISINA GÖRE ALKOLLER 1) ALİFATİK ALKOLLER 2) AROMATİK ALKOLLER olmak üzere iki başlık altında incelenir.

1) ALİFATİK ALKOLLER A) MONO ALKOLLER   A) MONO ALKOLLER  Doymuş hidrokarbonlardan türemiş olanların genel formülü CnH(2n+1)-OH (R-OH) şeklindedir. Bir alkil (R) grubuna bir -OH grubunu bağlanmıştır.  Mono alkoller üçe ayrılır: i) Primer (birincil) alkoller: -OH grubu bir uçtaki karbona bağlı olup bu karbona en az iki H atomu bağlı olur. CH3 –CH2-OH gibi. ii) Sekonder (ikincil) alkoller: —OH grubu aradaki herhangi bir karbona bağlı olan alkollerdir. —OH grubunun bağlı olduğu karbona bir H atomu bağlı olur. CH3-CHOH-CH3 gibi. iii) Tersiyer (üçüncül) alkoller: -OH grubu H’i olmayan karbona bağlıdır.   (CH3)3COH gibi.

MONO ALKOLLERİN ADLANDIRILMASI  Türediği parafinin sonuna ol - eki veya alkilin isminden sonra “alkol” kelimesi getirilerek adlandırılırlar: CH3-OH metanol (metil alkol) C2H5-OH etanol (etil alkol) C3 H7-OH propanol (propil alkol) C4 H9-OH bütanol (butil alkol) Dört karbonlu bir alkol primer, sekonder veya tersiyer olabilir. Farkı belirtebilmek için ol-ekinden önce -OH grubunun bağlı olduğu karbonun numarası söylenmelidir: CH3-CH2-CH2-CH2-OH Bütan-l-ol (primer) CH3-CH2-CHOH-CH3 Bütan–2-ol (sekonder)  

POPİLER ALKOLLER (PROPANOLLER): C3H7OH   İki tane yapı izomeri vardır; n-propanol ve izopropanol. N-propanol, CH3-CH2-CH2-OH hoş kokulu, renksiz, 97,2 derecede kaynayan bir sıvıdır. Metanol sentezi yanında bir yan ürün olarak ve füzel yağı içinde bulunur. Ticari olarak oxo prosesi denilen işlemle hazırlanır. İzopropanol, (CH3)2-CH-OH, 82,4 derecede kaynayan renksiz bir sıvıdır. Asetonun katalitik hidrojenasyonu ile elde edilebilir: Ticari olarak propenin sülfürik asit içinde tutulması ve bunu müteakip meydana gelen esterin hidroliz ile elde edilir. Propanol ve izopropanol çözücü olarak sık kullanılır.

B) POLİ ALKOLLER Bu sınıf bileşikleri temsil eden en basit örnekler, dihidrik alkol (etilen glikol), trihidrik alkol (gliserin) ve tetrahidrik alkol (eritritol)dür: CH2OH-CH2OH (Etilen glikol) CH2OH-CHOH-CH2-OH (Gliserin) CH2OH-CHOH-CHOH-CH2OH (Eritritol) Bu bileşiklerin hidroksil grubu arttıkça eter ve alkoldeki çözünürlükleri artar. Polialkollerin bazısı kıymetli tabii ürünlerin birer bileşenidir. Mesela gliserin yağlarda bulunur. Daha yüksek polialkoller mesela pentiol ve hexitoller karbonhidratlar kimyasında önemli yer tutar.

2)AROMATİK ALKOLLER: Aromatik alkoller yan zincirde -OH grubu bulundurduğundan aril grubu ve alifatik alkol grubu bileşiği gibi düşünülebilirler. Örneğin Fenil metanol, C6H5-CH2OH, renksiz, hoş kokulu bir sıvı olup KN. 205 °C dir. Suda az çözünür. Elde ediliş reaksiyonu aşağıdaki gibi gösterilebilir. C6H5-CH2Cl+Na2CO3+H2O C6H5-CH2-OH+NaHCO3+NaCl Fenil etanol, C6H5-CH2-CH2OH, gül yağının en fazla olan bileşeni olup, esterleri parfümeride çok kullanılır

ÖNEMLİ ALKOLLER  METİL ALKOL (metanol, karbinol): CH3-OH (Kn:64,7ºC) ( 30 ml.nin üstünde ölüm meydana geldiği rapor edilmiş. Ama genel olarak 200-250 mL.si öldürücüdür.) ETİL ALKOL (etanol): C2H5-OH (Kn:78,5ºC (*LD50=10,6 g/kg) n-PROPANOL: CH3-CH2-CH2-OH (Kn:97,2ºC) (*LD50=1,87g/kg) İso-PROPANOL :(CH3)2-CH-OH, (Kn: 82,5ºC) (*LD50=5,8g/kg) Diğer önemli Alkoller: Etilen Glikol : CH2OH-CH2OH (Kn: 197,6ºC) (*LD50=8,54 g/kg) Gliserin :CH2OH-CHOH-CH2-OH (Kn:290 ºC=) (*LD50=>20mL/Kg ) (*Farede, oral yolla)

ALKOLÜN TARİHÇESİ Alkolün tarihi neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanlığın yerleşik hayata geçmesiyle alkol üretimi de başlamıştır. İlk bira bundan 8 bin yıl önce Mezopotamyalıların arpayı ekmek yapmak için ilk ıslah etmesiyle yapılmıştır. Sümerlerin 6 bin yıl önce Godin Tepelerinde (Batı İran ve Anadolu) bira ve şarap içtiği bilinmektedir. Daha sonra fermente edilmiş meyve, tahıl ve baldan alkol elde ederek alkolü, iyice hayatına sokmuştur insanoğlu. Alkol kimi zaman kutsal sayılıp, dini törenlerde kullanılmış, kimi zaman eğlencenin ayrılmaz bir parçası olmuştur.

ALKOL TÜRLERİ Alkolü içkiler ilk devirlerden beri çeşitli milletler tarafından kullanılmıştır. Dünyanın her tarafına yayılmış bulunan milletler birbirlerinden habersiz olarak çeşitli içkiler yapmışlar ve bunları içmişlerdir. Alkollü içkinin bulunması eski bir Hint efsanesine göre, şöyle olmuştur. Varuna ve Sura adlı ilâhlar sarhoşluk veren içkiyi, kovuğunda yağmur suları ile ıslanmış meyveler bulunan bir ağaçta bulmuşlardır. Yani yağmur suyu ile ıslanmış olan meyvelerde fermantasyonla alkol meydana gelmiştir.

ALKOL TÜRLERİ Alkol, çeşitli içkilerin bileşiminde değişik oranlarda bulunur. Boza, Şıra gibi içkilerde % 4, meyve şaraplarında % 5-11, Bordo şaraplarında% 7-12, Şampanyada % 10-13 Rakıda % 40-45, Kanyakta % 40-70, Cinde % 51-55, Viskide % 40-70, Vermutta % 14-16, Birada % 3-5, Likörde % 20.

ALKOL TÜRLERİ Alkollü içkiler de ikiye ayrılır: 1. Damıtılmamış içkiler (şarap, bira, kanyak, vermut vb.); 2. Distile veya Damıtılmış içkiler (rakı, viski, votka, cin vb.). Alkolsüz içkiler sınıfına ise, kolalı içkiler, gazozlar, meyve suları, mâden suları gibi içecekler girer. İçkilerde bulunan alkol, kimyadaki alkoller grubunun etil alkol adıyla bilinen ve formülü C2H5OH olan üyesidir. Damıtılmamış içkiler, ham maddeleri olan tânenlerin veya meyvelerin mayalandırılmasından elde edilen ürünün ayrıca damıtılmasıyla hazırlanır. Bunların başlıcalar üzüm, incir veya armuttan yapılıp anason, sakız vb. katkı maddeleri konulanlardır. Bunlar % 40-60 ALKOL içerirler.

NEDEN ALKOL TÜKETİLİR ? Yapılan araştırmalar insanların en çok zevk almak için alkol tükettiğini göstermektedir. İçkili eğlence yerlerinin çokluğu da bunun en önemli göstergesidir. Eğlence yerleri dışında zevk ve eğlence için en çok yılbaşı, düğün, doğum günleri gibi sosyal etkinliklerde insanlar aşırı miktarda alkol tüketmektedirler. Bu tür alkol tüketimine “Sosyal içicilik” denmektedir.

NEDEN ALKOL TÜKETİLİR ? Alkol tüketiminin bir diğer önemli sebebi ise duygu durumunu düzeltmektir. İnsanlar genellikle kendilerini kötü hissettikleri, zorlandıkları ya da üzüldükleri dönemlerde alkole sığınarak bu kötü duygu durumundan kurtulmaya çalışırlar.

ETİL ALKOL (ETANOL) C2H5-OH Vücutta metabolize olabilen tek alkol türüdür. Ayrıca Metil Alkol zehirlenmelerinde panzehir olarak kullanılır. Etil Alkol, alkolü metabolize eden enzimleri meşgul ederek bu süre içinde Metil alkolün vücuttan uzaklaşmasını sağlar. Başka bir deyişle Etilalkolün ADH enzimine olan affinitesi metil alkolden daha fazla olduğundan etil alkol metil alkolden önce ADH enzimine bağlanır ve bu enzim tarafından metabolize olur. Bu durumda metil alkolün ADH enzimi ile birleşmesi mümkün olmadığından metabolize olması da mümkün olmaz ve metil alkol metabolize olmadan vücuttan atılmış olur . Etil alkol’ün bu özelliği nedeni ile , Metanol zehirlenmelerinde pomizol bulunmadığı zamanlarda hastaya etanol antidot olarak verilir.  

ETİL ALKOL (ETANOL) C2H5-OH Sanayide yaygın kullanışı var. ayrıca ilk arabalar da Etil alkol ile çalışıyorlardı. Sanayideki Etil Alkolün üretimi Etan gazının Sülfürik asit eşliğinde (Katalizör olarak) suyun içinde çözülmesiyledir.   CH2 =CH2 +H2O → CH3-CH2-OH

METİL ALKOL (METANOL, KARBİNOL): CH3-OH  Elde edilişi: Metanol ilk defa 1661’de odunun kuru kuruya damıtılmasıyla elde edildi. Damıtma ürününde % 1,5–3 metanol, % 10 asetik asit, % 0,5 aseton ve başkaları bulunmaktadır. Endüstride, karbonmoksit ile hidrojeninin reaksiyonundan elde edilir. Bu metotla saf metanol elde edilirse de sıcaklığın 30–40 ºC yükselmesi halinde n- propanol ve isobutanol teşekkül edebilir.

METANOL ÖZELLİKLERİ Saf metanol 64,6 ºC ‘de kaynayan akışkan bir sıvı olup, parlak olmayan mavimsi bir alevle yanar. Bütün organik çözücülerde her oranda çözünür. Fraksiyonlu destilasyonla sulu çözeltisinden % 99’luk bir saflıkta elde edilir. Susuz (mutlak) metanol elde etmek için Mg kullanılır: 2 CH3-OH + Mg → (CH3O)2Mg + H2 (CH3O)2Mg + H2O → 2CH3OH + MgO Çok az miktardaki metanol canlı organizma için zehirdir. Kalıcı yaralar, bozukluklar meydana getirir. Mesela 25 gram metanol içilirse gözler kör olur. Kullanılışı: Endüstride çözücü ve motor yakıtlarının bir bileşeni olarak geniş çapta kullanılır. Formaldehit ve anilin boyalarının elde edilişinde kullanılır. Ayrıca metillendirme vasıtası olarak organik sentezlerde ve alkolün içilmezliğini sağlamada yaygın olarak kullanılır.

METANOL ZEHİRLENMESİ Metilalkolün kendisi zehirli değildir. Vücutta asıl zehirli olan atılamayan ürün Metil Alkol değil vücutta Metil Alkolün metabolize olması sonucu meydana gelen formaldehit ile formaldehitinde çok kısa sürede metabolize olması ile meydana gelen formik asittir. Formik asit önce göz sinirlerine etki ederek körlüğe neden olur sonra metabolik asidoz sonucunda ölüme neden olur. Oysa Etil alkolden oluşan Asetaldehid vücuttaki Aldehit dehidrogenaz enzimi tarafından asetik asite metabolize olur. Ancak asetik asit zehirli değildir. Asetik asitte karbondioksit ve suya kadar metabolize edilip atılır.

METANOL : VUCÜTTAKİ METABOLİZMASI CH3-OH CH2O ** C=O CO2+H2O OH Metil Alkol (ADH) Formaldehit *** Formik Asit Karbondioksit+ Su *ADH:Alkoldehidrogenaz enzimi **Aldehit dehidrogenaz enzimi ***Çok kısa bir süre (saniyeden kısa süre) ADH*

ALKOLÜN VÜCUDA ETKİLERİ Alkol alındıktan sonra%10’u Midede %90 ‘ı hızla ince bağırsaktan kana karışır. Kana karışan alkol miktarına göre, beyinin çalışmasını yavaşlatır. İçki içen kişinin kanına karışan alkol miktarı; Belirli bir zamanda ne kadar içtiğine, Vücut ölçülerine, cinsiyetine, vücut yapısına ve metabolizmasına, Midedeki yiyecek çeşidine ve miktarına göre değişir.

ALKOLÜN VÜCUDA ETKİLERİ Alkol kana karıştıktan sonra, hiçbir yiyecek ya da içecek onun etkisini azaltmaz. Bazen meyve şekeri, alkolün kandan dışarı atılımını hızlandırabilir ve böylece etkisi daha kısa sürer. Ancak alkol ve şekerlerin karaciğere etkisin

ALKOLÜN VÜCUDA ETKİLERİ Alkolün ya da herhangi bir uyuşturucunun etkisi şu faktörlere bağlıdır: Bir seferde alınan miktar İçkinin içilme şekli İçkinin hangi şartlar altında içildiği (yer, kişinin psikolojik durumu, duygusal durumu, yanında başkalarının olup olmaması, herhangi başka bir madde alınıp alınılmadığı (uyuşturucu vb.)

ALKOLÜN VÜCUDA ETKİLERİ Kana karışan alkolün (ml/dl) Yaptığı Etki  Alkolün etkilerindeki en önemli faktör kana karışan miktardır. Aşağıda alkolün kana karışma miktarları ve etkileri gösterilmiştir. Sol tarafta 1 desilitre kana karışan alkol miktarı mililitre cinsinden verilmiştir. 50 ml. …….(Çakır Keyif) Sıcaklık hissi, yüz kızarması, algı yavaşlaması, rahatlama 100 ml….. .(Açık Sarhoşluk) Algılama yavaşlaması, kendini dizginleyememe, dikkatini verememe, kontrolsüzlük. Reflekslerin yavaşlaması, kaslara hakim olamama. 150 ml…. (Sarhoşluk) Sersemleme hissi, kaslara, hareketlere hakim olamama, konuşmanın bozulması, çift görme, hafıza ve anlayış kaybı.

ALKOLÜN VÜCUDA ETKİLERİ Kana karışan alkol (ml/dl) Yaptığı Etki 250 ml…… (Aşırı Sarhoşluk):Ayakta duramama,kusma,sızma. 350 ml…….(Koma) Bilinç kaybı, idrar kaçırma, düşük ateş, düşük tansiyon, solunum yavaşlaması, terleme 500 ml…….(Ölüm ) Kısa bir süre içinde aşırı alkol almak genellikle “akşamdan kalma” haliyle sonuçlanır. Bu durum 8-12 saat sürebilir. Akşamdan kalma olmanın sebebi, alkol zehirlenmesidir. Aşırı alkol alınması karşısında vücut zayıf düşer. Akşamdan kalma kişiler için halk arasında önerilen pek çok şey vardır. Ama bunların hiç biri bu durumu geçirmekte etkili değildir. Vücut zehirlenmiştir ve bunu düzeltmesi vakit alacaktır

ALKOLÜN VÜCUDA ETKİLERİ Alkol ve diğer uyuşturucu maddelerin birlikte alınması çok daha korkunç sonuçlar doğurabilir. Alkol uyuşturucuların etkisini çoğaltır. Tedavi için alınan ilaçlarla birlikte alkol kullanmak da çok tehlikeli olabilir. Alkolün uzun süreli etkileri, aylarca veya yıllarca sürekli ve aşırı miktarda alkol tüketimiyle ortaya çıkar. Kronik alkolizmin, fiziksel ve psikolojik olumsuz etkileri çok fazladır, bunların çoğu da öldürücüdür. Sürekli içki içen kişilerde çoğunlukla, kalp, böbrek, karaciğer hastalıkları veya mide iltihabı, ve kanaması gibi rahatsızlıklar görülür. Diğer ölümcül olmayan rahatsızlıklar ise, iştah kaybı, vitamin yetersizliği, enfeksiyon, iktidarsızlık ve sindirim bozukluğudur. Alkol tüketimi ne kadar artarsa ölümcül hastalık riski de o kadar artar.

ALKOLÜN VÜCUTTAN ATILIMI Normal bir yetişkinin metabolizması saatte 8.5 gr. alkolü (bir biranın 2/3si) sindirip vücuttan atabilir. Ancak, bu rakam kişinin, fizik yapısına, cinsiyetine, böbreklerinin durumuna ve genetik özelliklerine göre önemli değişiklik gösterir. Bir çalışmaya göre de alkolün vücuttan atılımı saatte en az 0,16 – en çok 0,20 promil olarak saptanmış. (Genellikle bu iki rakamın ortalaması 0,18 promil kabul edilmektedir.) Ancak bu rakamlar %100 kesin rakamlar değildir. Kişinin fizik yapısı ve metabolizmasına göre bu rakamların en alt veya en üst değerlerine göre değerlendirme yapılır.

ALKOL ANALİZ YÖNTEMLERİ A-Alveol havasında (nefeste) Alkol tespiti: Alkolmetre ile alkol ölçümü B-Kanda alkol tespiti: Mikrodifüzyon Yöntemi (~1900) Enzimatik Yöntem(~1950) Gaz Kromatografisi Yöntemi (GC/FID) (~1960) Head-Space/Gaz Kromatografi (HS/GC) (~1970) GC-Kütle Spektrometrisi (GC/MS) (~1970)

NEFESTE ALKOL TESPİTİ (EL TİPİ ALKOLMETRE) Güvenlik kuvvetlerince yapılan Trafik denetlemelerinde nefeste yapılan alkol ölçümleri el tipi alkolmetre cihazları kullanılarak yapılmaktadır. Bu cihazların çalışma prensibi; Nefesteki etilalkolün cihazdaki bir yakıt hücresi (fuel cell) vasıtası ile asetik asite yükseltgenmesi ve açığa çıkan elektronların meydana getirdiği potansiyel farkının ölçümüne dayanır. Akciğerden gelen derin nefes numunesindeki alkol miktarı ile akciğerde dolaşan kandaki alkol konsantrasyonu arasındaki ilişki nedeni ile cihazların verdiği sonuç bu ilişkiye göre (2300’e 1 ‘lik bir oran geçerliği kabul edilmiş) dizayn edilmiştir.. İntoximeter marka Model Alco-sensor IV, Adli Kurumu Birimlerinde kullanılmaktadır.

MASA TİPİ ALKOLMETRE EL TİPİ ALKOLMETRE Model : Sd400, Marka :Lion Model : Sd400, Emniyet Birimlerinde kullanılmaktadır. Marka :İntoximeter Model :Alcomonitör CC , Adli Kurumu Birimlerinde kullanılmaktadır.

FUEL CELL

NEFESTE ALKOL ÖLÇÜMÜ YAPAN CİHAZLARDA BULUNMASI GEREKEN ASGARİ ÖZELLİKLER..: Teknik özellikler: Cihazın bir yazıcısı olmalı ve ölçüm sonuçlarını cihaz çıktısında yazılı olarak vermesi gerekir.

Cihaz çıktısında mutlaka olması gereken bilgiler: Cihazın markası, modeli, seri no’su, Kalibrasyon tarihi, Test ölçüm tarihi ve saati, Test sayısı (yani o ana kadar cihazın ölçüm yapıldığı test sayısı veya test no’su şeklinde), Testi yapan memurun sicil no’su veya kodu, Testi yapılan sürücünün adı, soyadı ve imzası, Testi yapanın adı , soyadı ve imzası , Cihazın ölçümden önce sıfırlandığını gösteren bölüm (Bu bölümde cihazın sıfırlaması “0,00” olmadıkça testin uygulanmaması gerekir.) Ölçüm sonucunu “promille” cinsinden bildiren bölüm.

Kalibrasyon: Cihaz, günlük veya haftalık olarak kalibrasyonunu otomatik olarak yapmalıdır. Cihaz otomatik olarak kalibrasyon yapma özelliğine sahip değilse haftalık kalibrasyonunun manuel olarak yapılması gerekir. Şayet haftada 300 testten az ölçüm yapılıyor ise 300 testten sonra cihaz mutlaka kalibrasyona tabi tutulmalıdır. Ancak 300 test ölçümünü doldurmayan cihazların da kalibrasyonunu (3) ayda bir yapılmalıdır. Kalibrasyon tarihi cihaz çıktısında belirtilmelidir.  

KANDA ALKOL TESPİTİ: 1-CONWAY MİKRODİFÜZYONYÖNTEMİ Biyolojik ve biyolojik olmayan sıvılarda etanol, metanol, formaldehit tayini amacı ile kullanılır. Metod örnekte bulunan uçucu indirgen maddenin yükseltgen reaktifi indirgeyerek renk değişimi oluşturmasına dayanır. 3C2H5OH + 8H2SO4 + 2K2Cr2O7 3CH3COOH + 2K2SO4 + 2Cr2(SO4)3 + 11H2O

CONWAY MİKRODİFÜZYON YÖNTEMİNİN UYGULANMASI Conway kabının ortasına 1 ml bikromat asidi pipetlenir. Conway kabının dış bölmesine 1 ml doymuş K2CO3 pipetlenir. 1 ml kan örneğine 1 ml damıtık su katılır (seyreltik kan). Hazırlanan seyreltik kandan 1 ml alınır ve conway kabının dış bölmesine pipetlenir. Conway kabının cam kapağı doymuş potasyum karbonat çözeltisi ile ıslatılır ve conway kabı üzerine sürülerek kapatılır. 15 dakika 70o C’ de etüvde tutulur. Difüzyon süresi tamamlandığında, conway kabının orta bölmesindeki renk değişimi şiddeti indirgen maddenin konsantrasyonu ile orantılı olup, bu renk şiddeti uv(450 nm ) okunur.

KANDA ALKOL ANALİZİ HS/GC (Headspace/Gase Chromatography ) Adli Tıp Kurumu merkez ve Grup Başkanlıkları laboratuarlarında kanda alkol analizleri perkin Elmer marka ,HS 40 XL ve HS40 Turbo Matrix modellerindeki HS/GC cihazları kullanılmaktadır. HS/GC(FID) [ PE-HS40 XL]

HEAD-SPACE / GAZ KROMATORAFİ CİHAZI (Çift kolon/Çift FID Dedektör)

KANDA ALKOL ANALİZİ HS/GC (Headspace/Gase Chromatography ) yöntemi….: Bu yöntemde; (1mL.) tam kan örneği otomatik pipetle 20 mL.lik orijinal HS şişelerine alınır . üzerine iç standart olarak 0,5 mL. n-butanol ilave edilir. Ve şişe iç tarafı PTFE ‘li aluminyum kapakla kapatılır. Bu kapatma işlemi özel kapatma aleti ile yapılır. Bu şekilde hazırlanan numune şişeleri HS/GC cihazına yerleştirilir.

Cihazın çalışma Koşulları HEADSPACE PARAMETRELERİ (PERKIN ELMER HS 40XL)   Fırın (oven) sıcaklığı =70 oC İğne sıcaklığı =75 oC Transfer line =110 oC Isıtma süresi =15 dak. Enjeksiyon süresi =0.01 dak. GC devir süresi =26 dak. Basınç uygulama süresi (N2 gazı) =0.5 dak. Cihazın çalışma Koşulları

Cihazın çalışma Koşulları GC PARAMETRELERİ (PERKIN ELMER AUTOSYSTEM XL GC)   Kolon =BP-20 Oven sıcaklık programı = 40 oC’de 4 dak. bekler 10 oC/dak. hızla 90 oC’ye yükselir 45oC/dak. hızla 240oC’ye yükselir bu sıcaklıkta 3 dak. bekler iv) 240 oC den 40 oC ye soğutulur. Enjeksiyon bloğu sıcaklığı =120 oC Dedektör sıcaklığı (FID) =250 oC H2 akış hızı =45 ml/dak. Hava akış hızı =450 ml/dak. Taşıyıcı gaz = N2 N2 basıncı =15 psi Cihazın çalışma Koşulları

Etanol,metanol,formaldehit,aseton,isopropil alkol,n-propanol ve n-bütanol karışımına ait kromatogram (A kolonu)

Etanol,metanol,formaldehit,aseton,isopropil alkol,n-propanol ve n-bütanol karışımına ait kromatogram (B kolonu)

A B

ALKOL LİMİTLERİ (Trafikte) İSVEÇ – NORVEÇ …………...: 0,2 Promil DANİMARKA-FİNLANDİYA….: 0,5 Promil ALMANYA- FRANSA…………: 0,5 Promil İNGİLTERE-İRLANDA………..: 0,8 Promil AMERİKA – KANADA……...…: 0,8 Promil TÜRKİYE ………………….......: 0,5 Promil

BİLİMSEL YAYINLARDA KULLANILAN KAN-ALKOL KONSANTRASYONLARI BİRİMLERİ Birim Açıklama % v/v* ………...Hacımdaki % (100 mL.deki mL.) %w/v …………Hacımdaki ağırlık olarak % (100 mL.deki g.) g% ………. …..Her 100mL. deki gram olarak alkol g/L ………. …..Litredeki gram cinsinden alkol miktarı mg/mL. ……….Mililitredeki miligram cinsinden alkol miktarı mg/g** ………. Bir gram kandaki miligram cinsinden alkol miktarı (Promil) (g/kg)** ………Bir Kilogram kandaki gram cinsinden alkol miktarı (Promil) mg/dL ………. Her 100mL.(Desilitre) Kandaki mg. olarak alkol miktarı mmol/L* **…...Litredeki milimol sayısı *%v/vx0,79=%w/v(0,79 g/ml=alkol yoğunluğu) **mg/gx1,06=mg/ml(1,06 =Kan yoğunluğu) ***mmol/L.x0,0046=g% ,(örnek:21,7mmol/L.x0,0046= 0,1g%)

KAN ÖRNEKLERİNİN HS/GC ANALİZİ SONUNDA ELDE EDİLEN POZİTİF VE NEGATİF SONUÇLARI Grafik:8

KAN ÖRNEKLERİNİN HS/GC ANALİZİ SONUNDA ELDE EDİLEN POZİTİF VE NEGATİF SONUÇLARI % LERİ - <0,5 promilden az nefesteki alkol değerlerine itiraz edenlerin Kan sonuçları %1,71 inde alkol tespit edilmiş, %7,43 ünde alkol tespit edilememiştir, - 0,5-1,0 promil aralığındaki nefes alkolüne itiraz edenlerin kan sonuçları: %45,21 inde alkol tespit edilmiş %10,64 ünde alkol tespit edilememiştir, - 1,0-1,5 promil aralığındaki nefes alkolüne itiraz edenlerin kan sonuçları: %10,11 inde alkol tespit edilmiş, %3,72 ünde alkol tespit edilememiştir,

KAN ÖRNEKLERİNİN ALINMA ZAMANLARINA GÖRE HS/GC SONUÇLARININ POZİTİF -NEGATİF SAYISAL DAĞILIMI Grafik:11

KAN ÖRNEKLERİNİN ALINMA ZAMANLARINA GÖRE HS/GC SONUÇLARININ POZİTİF -NEGATİF % DAĞILIMI Grafik:11

Zaman Dilimine göre yapılan itirazlar 24:00-07:00 saatleri arasında…………...…%81 17:00-24:00 saatleri arasınd……………….%13 07:00-17:00 saatleri arasında……………...%6,

KAN ÖRNEKLERİNİN HS/GC ANALİZİ SONUNDA ELDE EDİLEN POZİTİF VE NEGATİF SONUÇLARININ % ‘Sİ %72,88’ inde alkol tespit edildi, %27,12 ‘ inde alkol tespit edilememiştir (Tablo :4, grafik :4)

Kaynaklar: 1-Adli Toksikoloji , Baban N. Adli Tıp yayınları-8/2003 2-The Merck index Twelfth edition 3-www.intoximeter.com 4-www.lion.com

TEŞEKKÜRLER 01.04.2009