T.C. Yükseköğretim Kurulu BOLOGNA SÜRECİ VE ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER Pamukkale Üniversitesi, 01 Aralık 2008, Denizli Prof. Dr. Mehmet DURMAN

LİSBON VE BOLONYA SÜREÇLERİ 03.04.2017 LİSBON VE BOLONYA SÜREÇLERİ Avrupa Yükseköğretim Alanını yeniden yapılandırmaktadır. LİSBON SÜRECİ: AMAÇ: Dünyanın en güçlü, bilgiye dayalı ekonomisini yaratmak. Bunun için Avrupa Bilgi Toplumunun ve bunu gerçekleştirecek Avrupa Yükseköğretim Sisteminin oluşturulması. İTİCİ GÜÇ: Ekonomik Rekabet ARAÇLAR: Daha fazla rekabet, yüksek kalitede araştırma, mükemmellik, gelişmiş teknoloji, yenilik BOLONYA SÜRECİ: AMAÇ: Avrupa Toplumunun ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yükseköğretim Sisteminin oluşturulması İTİCİ GÜÇ: Ekonomik ve sosyal ortak hedefler ARAÇLAR: Daha fazla işbirliği, farklılık, esneklik, yaratıcılık, ve ortak referans noktaları

BOLOGNA VE LİSBON SÜREÇLERİ’NİN HEDEFLERİ (Avrupa Yükseköğretim Reformu) Avrupa topluluğunun ihtiyaçlarına uygun Avrupa Yükseköğretim Alanı’nı (AYA) oluşturmak. Eğitim-öğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu,kolay anlaşılır ve ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmek, ---------- Bilgi toplumuna uygun insan gücü yetiştirmek, Mezunlara daha fazla istihdam yaratabilmek, Dinamik ve rekabet gücü yüksek bilgiye dayalı dünyanın en güçlü ekonomisini oluşturmak,

BOLOGNA SÜRECİ Tarihçe Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke) Prag Bildirgesi, 2001 (32 ülke, Türkiye’nin katılımı) Berlin Bildirgesi, 2003 Bergen Bildirgesi, 2005 Londra Bildirgesi, 2007 (47 ülke) Leuven, 2009

BOLOGNA DEKLARASYONU ÇALIŞMA KONULARI 1999 2010 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi ve temel olarak 2/3 aşamalı yükseköğretim sistemi (Lisans, Master ve Doktora) Ortak bir kredi sistemi (ECTS-AKTS) Öğrenci/Öğretim üyesi Hareketliliği Kalite güvencesi konusunda işbirliği Yükseköğrenimde Avrupa boyutu Yaşam boyu öğrenim Öğrencilerin süreçlere katılımı Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA)’nın çekiciliğinin arttırılması Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) ile Avrupa Araştırma Alanı (ERA) arasındaki sinerjinin oluşturulması Bu çalışmaların 2010 yılına kadar tamamlanması ve EHEA ‘nın oluşturulması

BOLOGNA SÜRECİ NASIL İŞLEMEKTEDİR? Uluslararası Düzey Bakanlar Konferansı (iki yılda bir kez toplanır) Bologna İzleme Grubu (BFUG) BFUG Yürütme Kurulu BFUG Çalışma Grupları Bologna Durum Değerlendirmesi (Stocktaking) Çalışma Grubu Bologna Yeterlilikler Çerçeveleri Çalışma Grubu Sosyal Boyut Çalışma Grubu, vb. Bologna Seminerleri Ulusal Düzey: YÖK, Ulusal Ajans ve Bologna Uzmanları Türkiye Ulusal Takımı Kurumsal Düzey: Yükseköğretim Kurumları 6

5 4 3 2 1 ÜLKELERİN BOLOGNA SÜRECİ DURUM DEĞERLENDİRME RAPORU BERGEN 2005 – LONDRA 2007 Renk Açıklama 5 Mükemmel Performans 4 Çok iyi Performans 3 İyi Performans 2 Gelişme var 1 Gelişme az 7

Bologna Süreci Değerlendirme Raporlarında Türkiye’nin Performansı BERGEN-2005 LONDRA-2007 DERECE SİSTEMİ MÜKEMMEL (4.67) ÇOK İYİ (4.33) İkili Sistemin Uygulama Düzeyi MÜKEMMEL (5) 1 den 2’ ye Geçiş ÇOK İYİ (4) İkili Sistemdeki Öğrenci Oranı - Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Uygulama Düzeyi İYİ (3) KALİTE GÜVENCESİ ORTA (2.00) ÇOK İYİ (4.00) AYA ile uyumlu Ulusal Kalite Sistemi Uygulama Düzeyi ORTA (2) Dış Kalite Güvence Sistemi Gelişme Düzeyi Öğrencilerin Katılım Düzeyi Uluslararası Katılım Düzeyi DİPLOMA VE EĞİTİM SÜRELERİNİN DENKLİĞİ ÇOK İYİ (3.67) Diploma Eki Uygulama Düzeyi Lizbon Tanınma Konvansiyonu ECTS Uygulama Düzeyi YAŞAM BOYU ÖĞRENİM İYİ (3.00) Önceki Öğrenimin Tanınması ORTAK DERECELER MÜKEMMEL (5.00) Ortak Derecelerin Oluşturulması ve Tanınması GENEL İYİ (3,45) ÇOK İYİ (4.13) 8

2005 2005 Bologna Süreci Değerlendirme Raporunda Türkiye’nin Performansı 2005 9

Raporunda Türkiye’nin Performansı 2005-2007 Bologna Süreci Değerlendirme Raporunda Türkiye’nin Performansı 2007 10

BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 4.33 BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 5 Bologna 1999 Londra 2007 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 4 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4.33 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 3 4. Yaşam Boyu Öğrenme Tecrübeye dayalı yeterliliklerin tanınması 5 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması

Bologna Süreci ile uyumlu 2/3 aşamalı sistem hali hazırda mevcut: 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 5 Bologna Süreci ile uyumlu 2/3 aşamalı sistem hali hazırda mevcut: Lisans (4 yıl) Lisansüstü - Master (2 yıl) - Doktora (3 yıl) FARKLILIK: Avrupa’da oluşturulmaya çalışılan 3+2+3 yıl öğrenim süresine oranla uzun bir öğrenim süresi.

Mevzuat daha fazla şeffaflaştırılmalı 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 5 Kademeler arası geçiş belirli bir mevzuat çerçevesinde uygulanabilir durumda: Mevzuat daha fazla şeffaflaştırılmalı Çok disiplinli alanlara geçiş süreçlerinde daha açık süreçler belirlenmeli Üst kademelere geçişi olmayan disiplinler tanımlanmalı ve geçişe engel sorunlar ortadan kaldırılmalı Konunun takibi için ulusal veri toplama ve izleme sistemi oluşturulmalı

4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3

Yükseköğretim Yeterlilikleri 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 Yeterlilik: Bir eğitim kademesini başarı ile tamamlayan bir kişinin neleri bileceğinin (bilgi-knowledge), neleri yapabileceğinin (beceri-skill) ve hangi yetkinliklere (competence) sahip olacağının tanımıdır. Yeterlilikler çerçevesi bunları organize eden ve sınıflandıran yapıdır. Yükseköğretim Yeterlilikleri Mesleki Yeterlilikler: 21.09.2006 tarihinde 5544 sayılı Kanunla Mesleki Yeterlilikler Kurumu Kanunu

Öğrenim Çıktıları ve Yetkinlikler 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Sektörel Yeterlilikler Program Yeterlilikleri Öğrenim Çıktıları ve Yetkinlikler

AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ Yükseköğretim sistemleri arasında uluslararası ilişkilendirmeyi sağlamak (saydamlık), Yükseköğretim sistemlerinin birbirini tanımasını kolaylaştırmak (tanınma) Öğrenenlerin ve mezunların hareketliliğini artırmak (hareketlilik)

AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (Şemsiye Çerçeveler) 03.04.2017 AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (Şemsiye Çerçeveler) 1. Avrupa Yükseköğretim Alanı için Yeterlilikler Çerçevesi (The overarching framework for qualifications of the EHEA) “QF - EHEA”: Bologna Süreci-Bergen Kararı, 19-20 Mayıs 2005 2. Yaşam Boyu Öğrenim için Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (European Qualifications Framework for Lifelong Learning) “EQF-LLL”: Avrupa Parlementosu ve Konseyi tarafından 23 Nisan 2008’de kabul edilmiştir. İki ayrı çerçevenin yaklaşımları farklı, amaçları aynıdır. Vurgulama:Bologna ülkesi olarak Türkiye kararlara uymak durumunda.

DUBLIN TANIMLAYICILARI (EHEA) Bilgiyi ve Kavrananları Uygulama Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) ve Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (EQF) Tanımlayıcıları DUBLIN TANIMLAYICILARI (EHEA) EQF TANIMLAYICILARI Bilgi ve Kavrama Bilgi Bilgiyi ve Kavrananları Uygulama Beceriler Karar Verme Geniş çerçevede yetkinlilikler: Bağımsız çalışabilme ve sorumluluk Öğrenme yetkinliği İletişim ve sosyal yetkinlikler Profesyonel ve mesleki yetkinlikler İletişim Becerileri Öğrenme Becerileri

AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ QF-EHEA EQF-LLL AKTS EQF Kademe 8 Üçüncü Kademe (Doktora) ??? EQF Kademe 7 İkinci Kademe (Yüksek Lisans) 90-120 Yükseköğretim Kademeleri EQF Kademe 6 Birinci Kademe (Lisans) 180-240 EQF Kademe 5 Kısa Kademe (Önlisans) 120 EQF Kademe 4 EQF Kademe 3 İlk Ve Orta Öğretim Kademeleri EQF Kademe 2 EQF Kademe 1

8 ORTAK EQF SEVİYESİ (LEVELS) Bilgi (Knowledge) Her bir EQF Referans Seviyesi Beceriler (Skills) Yetkinlikler (Competences)

ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİNİN 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİNİN İLİŞKİLENDİRİLMESİ Ülke A Ülke B EQF Kademe 1 EQF Kademe 2 EQF Kademe 3 EQF Kademe 4 EQF Kademe 5 EQF Kademe 6 EQF Kademe 7 EQF Kademe 8 Yeterlilik Yeterlilik

ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ NEDİR? 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ NEDİR? 3 Ülkelerin toplumsal, kültürel ve ekonomik gerçeklerine en yakın tanımları ve yaklaşımları içeren, Yükseköğretim kurumları tarafından kabul gören ve uygulanabilen, Ulusal ve Uluslararası paydaşlarca tanınan ve ilişkilendirilebilen derecelerin verilebileceği bir sistem.

ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ NEDEN? 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ NEDEN? 3 Uluslararası alanda bir ülkenin yüksek öğretim sisteminin şeffaflığı tanınması öğrenenler ve mezunlarının hareketliliği için bir araçtır.

AKADEMİSYENLER için neden önemlidir? 03.04.2017 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi AKADEMİSYENLER için neden önemlidir? Öğreticilere, öğrencilerine öğrenim gördükleri programın ve program içersindeki derslerin amaçlarını ve bunları başarı ile tamamladıklarında kazanacakları yeterlilikleri açıklamasına yardımcı olur. Başka bir eğitim kurumunda alınmış olan derslerin tanınmasını, intibakını ve kredilenmesini kolaylaştırır. Öğrenci hareketliliği için engelleri azaltır ve yaşam boyu öğrenimi teşvik eder.

ÖĞRENCİLER için neden önemlidir? 03.04.2017 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi ÖĞRENCİLER için neden önemlidir? Öğrencilerin eğitim programlarını ve derslerini bilinçli seçmelerine ve bunları başarı ile tamamladıklarında hangi yeterliklere (neleri bileceklerine, uygulayabileceklerine ve hangi sosyal ve iletişim yetkinliklerine) sahip olacaklarını önceden bilmelerine yardımcı olur. Öğrencilerin öğrenim programları dışındaki aktivitelerinde öğreneceklerinin anlaşılır olmasına yardım eder.

İŞVERENLER için neden önemlidir? 03.04.2017 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi İŞVERENLER için neden önemlidir? İstihdam edecekleri öğrencilerin mezuniyetleri sonunda neleri bileceğini, bunları hangi ölçüde uygulamaya aktarabileceğini, bilgi ve becerilerinden ne bekleyeceklerini anlamalarına yardım eder. Eğitim kademeleri arasındaki yeterliliklere dayalı farkı ve bunların, ihtiyaçlara göre istihdamına yönelik daha bilinçli tercih yapmasına yardımcı olur.

Sürecin organizasyonu Taslak metnin hazırlanması 03.04.2017 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi Hazırlama Süreci 3 Sürecin organizasyonu Taslak metnin hazırlanması Paydaşlarla tartışma ve nihai metnin oluşturulması Ulusal otorite onayı Uygulama ile ilgili hazırlık süreci, idari yapılanma, ilgili yasal düzenlemeler ve akreditasyon Eğitim-öğretim programları seviyesinde uygulama Ulusal yeterlilik çerçevesi oluştururken izlenecek yol sayfa 15teki tablo 28

ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ KADEMELERİ YÜKSEKÖĞRETİM PROFİLLERİ 03.04.2017 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ KADEMELERİ YÜKSEKÖĞRETİM PROFİLLERİ YÜKSEKÖĞRETİM KADEMELERİ VERİLEN DERECELER 3.KADEME (Doktora) 2.KADEME (Yükseklisans) 1.KADEME (Lisans) KISA KADEME (Önlisans) DOKTORA* TIPTA UZMANLIK** SANATTA YETERLİLİK** TEZLİ YÜKSEKLİSANS PROGRAMLARI* TEZSİZ YÜKSEKLİSANS PROGRAMLARI** FAKÜLTE PROGRAMLARI* YÜKSEKOKUL & KONSERVATUVAR PROGRAMLARI** MESLEKYÜKSEKOKULU PROGRAMLARI* 1.KADEME İÇERİSİNDEN KISA KADEME PROGRAMLARI** Ulusal yeterlilik çerçevesi oluştururken izlenecek yol sayfa 15teki tablo * Yeterlilikleri taslak olarak tanımlanmış profiller. ** Yeterlilikleri tanımlanması gereken profiller 29

Ulusal Yeterlilikler Çerçevesinin Tasarımı 03.04.2017 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 Ulusal Yeterlilikler Çerçevesinin Tasarımı Seviyeler (cycles) Profiller (profiles) Verilen Dereceler (award types) Öğrenim Çıktıları (Learning Outcomes) Dublin (EHEA) veya EQF-LLL Tanımlayıcıları (Descriptors) Krediler ve Öğrenim Yükü (Credits and workload) Kalite Güvencesi Ulusal yeterlilik çerçevesi oluştururken izlenecek yol sayfa 15teki tablo 30

ULUSAL YETELİLİKLER ÇERÇEVESİ HAZIRLAMA SÜRECİ TAKVİMİ 03.04.2017 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 ULUSAL YETELİLİKLER ÇERÇEVESİ HAZIRLAMA SÜRECİ TAKVİMİ Başlangıç için karar verme (Ulusal otorite, YÖK): Sürecin planlanması ve organizasyonu (Komisyon, Çalışma grubunun oluşturulması, ilgili paydaşların belirlenmesi vb.) (YÖK, Komisyon, Çalışma Grubu): 3. Sürecin tasarımı (Kademeler, Kademelerin Tanımlanması, Verilen Dereceler ve Profiller) (Komisyon, Çalışma Grubu): 4. Taslak metnin hazırlanması (Komisyon, Çalışma Grubu): Kasım 2008 5. Metnin paydaşlar tarafından Ulusal düzeyde tartışılması ve kabulü (Komisyon, Çalışma Grubu): Aralık 2008 6. Ulusal otorite tarafından çerçevenin onaylanması ve ilgili yasal düzenlemelerin yapılması (Kanun, yönetmelik) (YÖK): Mart 2009 7. Ulusal otorite tarafından idari düzenlemeler (Yükseköğretim Kurumları, Kalite Ajansları ve Diğer İlgili kuruluşlar) (YÖK): Mayıs 2009 Sektörel yeterliliklerin belirlenmesi (İlgili akademik birimler ve sektör paydaşları) (Komisyon, Çalışma Grubu): Aralık 2009 Çerçevenin seçilecek kurum, bölüm ve program düzeyinde pilot ölçekte uygulanması ve ders programlarının öğrenim çıktılarına dayalı olarak güncellenmesi (YÖK, Komisyon, Çalışma Grubu): Aralık 2010 Çerçevenin tüm yükseköğretim kurumlarında, bölüm ve program düzeyinde uygulanması ve ders programlarının öğrenim çıktılarına dayalı olarak güncellenmesi (YÖK, Komisyon, Çalışma Grubu): Aralık 2012 Yeterliliklerin, Ulusal Yeterlilikler çerçevesine Ulusal Kalite Güvencesi Sistemi (Akreditasyon, Değerlendirme) ile dahil edilmesi (YÖK, Komisyon, Çalışma Grubu): Aralık 2010-2020 Ulusal yeterlilik çerçevesi oluştururken izlenecek yol sayfa 15teki tablo 31

Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ ÖRNEK: KADEME 6 (LİSANS ) KADEMELER/ TANIMLAYICILAR BİLGİ Kuramsal Uygulamalı BECERİLER Kavramsal/Bilişsel Pratik YETKİNLİKLER (KİŞİSEL VE MESLEKİ) Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Öğrenme İletişim ve Sosyal Profesyonel ve Mesleki KADEME 6 (LİSANS) - Ortaöğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan, alanındaki en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgiye sahip olmak - Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek - Alanındaki kavram, düşünce ve verileri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek; karmaşık konu ve sorunları belirleyebilmek, analiz edebilmek, tartışabilmek; kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek - Alanındaki uygulamalarda karşılaşabileceği öngörülemeyen karmaşık durumlarda sorumluluk alarak çözüm üretebilmek - Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayıp yönetebilmek - Öğrenmeyi öğrenme becerileri ve eleştirel düşünceyle, ileri düzey çalışmaları bağımsız olarak yürütebileceğini gösterebilmek - Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarını, alanı ile ilgili konularda bilgilendirmek, onlara düşüncelerini problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilmek -Alanındaki bilgileri takip edip kullanabilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmak. (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1) - Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level) - Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olmak - İş güvenliği, işçi sağlığı, sosyal güvenlik hakları, kalite kontrol ve yönetimi ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilince sahip olmak

MESLEKÎ YETERLİLİK KURUMU KANUNU 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 MESLEKÎ YETERLİLİK KURUMU KANUNU Kanun No. 5544      Kabul Tarihi : 21/9/2006 Amaç ve Kapsamı: Ulusal ve uluslararası meslek standartlarını temel alarak, teknik ve mesleki alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek; Denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek için gerekli ulusal yeterlilik sistemini kurmak ve işletmek üzere Mesleki Yeterlilik Kurumunun kurulması, çalışma usul ve esaslarının belirlenmesi ile ulusal yeterlilik çerçevesiyle ilgili hususların düzenlenmesini sağlamak. Tabiplik, diş hekimliği, hemşirelik, ebelik, eczacılık, veterinerlik, mühendislik ve mimarlık meslekleri ile en az lisans düzeyinde öğrenimi gerektiren ve mesleğe giriş şartları kanunla düzenlenmiş olan meslekler bu Kanun kapsamı dışındadır.

Kurumun görev ve yetkileri: 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 Kurumun görev ve yetkileri: Ulusal meslekî yeterlilik sistemi ile ilgili yıllık gelişme planlarını hazırlamak, geliştirmek, uygulamasını yapmak veya yaptırmak, denetlemek; bunlara ilişkin düzenlemeleri yapmak. Standartları belirlenecek meslekleri belirlemek ve bu standartları hazırlayacak kurum ve kuruluşları tespit etmek. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa tâbi teknik ve meslekî eğitim veren yüksek öğretim kurumlarında ulusal meslek standartlarına uygun eğitim ve öğretimin yapılabilmesi için Yükseköğretim Kurulu ile; orta öğretim düzeyindeki meslekî ve teknik eğitim veren öğretim kurumlarında ulusal meslek standartlarına uygun eğitim ve öğretimin yapılabilmesi için Millî Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapmak. ç) Ulusal meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek. d) Ulusal meslekî yeterlilikler alanındaki eğitim ve öğretim kurumlarını ve programlarını akredite edecek kurumları belirlemek. e) Sınav ve belgelendirme sistemi kapsamında; yeterliliği belgelendirecek yetkilendirilmiş kurumları belirlemek ve sınavlarda başarılı olanlara sertifika verilmesini sağlamak.

4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 3 SONUÇ Öğrenci Merkezli Eğitim son yıllarda Bologna Sürecinde ortaya çıkan en önemli gelişmelerden birisidir. Yükseköğretim kurumları, oluşturulacak Ulusal Yeterlilikler çerçevesi ve Sektörel Yeterlilikler doğrultusunda tüm programlarını “program çıktıları”na göre tanımlamaları gerekmektedir. Ders müfredatı program çıktılarını sağlayacak şekilde “ders öğrenim çıktıları” tanımlanarak tasarlanmalı, bunu test edecek prosedürler geliştirilerek sürekli gözden geçirilmeli ve iyileştirmelidir. Bu alanda yapılacak tüm çalışmalar “Mesleki Yeterlilikler Kurumu” çalışmaları ile ilişkilendirilmeli ve Yükseköğretim yeterlilikleri ile mesleki yeterlilikler arasında anlaşılabilir ve şeffaf bir ilişki kurulmalı ve yükseköğretim yeterliliklerini mesleki yeterliliklere taşıyacak ve “yaşam boyu öğrenim” kapsamında mesleki yeterlilikleri geliştirecek mekanizmalar oluşturulmalıdır.

BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 4 BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 5 4 4 3 Bologna 1999 Londra 2007 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 4 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4.33 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 3 4. Yaşam Boyu Öğrenme Tecrübeye dayalı yeterliliklerin tanınması 5 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması

Avrupa Yükseköğretim ve Araştırma Alanı’nı oluşturmak için yapılacak Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 Avrupa Yükseköğretim ve Araştırma Alanı’nı oluşturmak için yapılacak reformları ifade eden Bologna Süreci’nin başlangıcından itibaren Sürecin başarı ile sürdürülebilmesi Lizbon hedeflerinin gerçekleştirilebilmesi Uluslararası rekabetin oluşturulabilmesi için Yükseköğretimde Kalite Güvencesi ve bu alandaki Uluslararası İşbirliği, en önemli eylem konusu olarak öne çıkmış ve bu konuda eyleme dönüşen bir dizi somut adım atılmıştır.

Avrupa Komisyonu’nun 4 basamaklı modeli (1998) Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 SOMUT ADIMLAR: Avrupa Komisyonu’nun 4 basamaklı modeli (1998) Yükseköğretimde Avrupa Kalite Güvence Birliği’nin (ENQA) 2005 Raporu Yükseköğretimden sorumlu Avrupa Bakanlarının Bergen (2005) ve Londra (2007) toplantıları kararları Kalite Güvence Ajanslarının Tescil sistemimin kabulü ve uygulanması.

4 BASAMAKLI MODEL (Avrupa Komisyonu,1998) 03.04.2017 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 4 BASAMAKLI MODEL (Avrupa Komisyonu,1998) Kalite Güvencesi Konusunda bağımsız kuruluşların (ajansların) kurulması Kalite güvencesinde iç ve dış değerlendirme unsurlarının oluşturulması Konuyla ilgili paydaşların çalışmalara katılımı Sonuçların yayınlanması (raporlanması)

İç Kalite Güvencesinin Dış Kalite Güvencesinin Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM ALANINDA KALİTE GÜVENCESİ İÇİN STANDARTLAR VE TEMEL İLKELER (ENQA Raporu, Helsinki 2005) İç Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvence Ajansları İçin Avrupa Standartları Kalite Güvencesi İçin Politika ve Prosedürler Program ve Kazanımların Onaylanması, İzlenmesi ve Düzenli Olarak Gözden Geçirilmesi Öğrencilerin Değerlendirilmesi Öğretim Elemanının Kalite Güvencesi Öğrenme Kaynakları ve Öğrencilere Sağlanan Destek İletişim ve Bilgi Sistemleri Kamunun Bilgilendirilmesi İç Kalite Güvencesi Prosedürlerinin Kullanımı Dış Kalite Güvencesi Süreçlerinin Gelişimi Karar Kriterleri Amaca Uygun Süreçler Raporlama İzleme Prosedürleri Periyodik Gözden Geçirmeler Sistem Çapında Analizler Yükseköğretim İçin Dış Kalite Güvencesi Yöntemlerinin Kullanımı Resmi Statü Etkinlikler Kaynaklar Görev Bildirisi Bağımsızlık Kuruluşlar Tarafından Kullanılan Dış Kalite Güvencesi Kriterleri ve Süreçleri Güvenirlik Sağlama Yöntemleri

(ENQA Raporundan Örnekler, Helsinki 2005) Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 (ENQA Raporundan Örnekler, Helsinki 2005) İç Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri Dış Kalite Güvence Ajansları İçin Avrupa Standartları Kalite Güvencesi İçin Politika ve Prosedürler Kurumdaki öğretim ve araştırma ilişkisi Kalite ve standartlarla ilgili kurumun stratejisi Öğrencilerin kalite güvencesi süreçlerine katılımı Programların ve Kazanımların Onaylanması, İzlenmesi ve Düzenli Olarak Gözden Geçirilmesi Şeffaf ve net olarak hedeflenmiş öğrenme çıktılarının geliştirilmesi ve yayınlanması Öğretim programı ve program tasarımı ve içeriğine özen ve dikkat Programların, dış katılımcıları da kapsayan panellerle, düzenli aralıklarla gözden geçirilmesi Öğrencilerin kalite güvencesi etkinliklerine katılımı Öğrencilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi Planlanan öğrenme çıktılarının ve diğer program hedeflerinin öğrencilerin başarısını ölçecek şekilde tasarlanmış olması Notlandırmada şeffaf ve yayınlanmış kriterler 2

Kalite Güvencesinde Avrupa Standart ve İlkelerinin Uygulanması Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 BERGEN – 2005 Kalite Güvencesinde Avrupa Standart ve İlkelerinin Uygulanması Kalite Güvence Ajanslarının tescilini oluşturacak bir birliğin oluşturulması (European Register for Quality Assurance Agencies) Kalite Güvence Ajansları için bir dış denetim sisteminin oluşturulması Yeterliliklerin anlaşılabilir olması ve uluslararası tanınabilirliğinin sağlanabilmesi için ulusal yeterlilik çerçevelerinin oluşturulması (National Qualification Framework) ve bunun Avrupa boyutunda ilişkilendirilmesi (Overarching of EQF)

Kalite Güvencesinde Avrupa Standart ve İlkelerinin devamlılığı Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 LONDRA – 2007 Kalite Güvencesinde Avrupa Standart ve İlkelerinin devamlılığı Kalite Güvencesinde Yükseköğretim Kurumlarının sorumluluğu Kalite Güvence Forumu’nun ve E4 Grubu çalışmalarının devamlılığı E4 Grubu tarafından önerilen Kalite Güvence Ajanslarının Tescil sistemimin kabulü ve geliştirilmesi Ulusal ve Avrupa Yeterlilikler çerçevesi ve kalite güvencesi ile ilişkilendirilmesine önemli vurgu

Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 KALİTE GÜVENCE AJANSLARININ AVRUPA TESCİLİ (EQAR) (11 Üye ve 5 Ülke gözlemcisinden oluşmaktadır) Amaç: Ulusal ve ENQA izlemeleri temel alınarak Kalite güvencesinde Avrupa Standart ve ilkeleri’ni yerine getiren ajanslar gibi Avrupa’da hizmette bulunan güvenilir ajanslara istemli olarak bilgi temin eden bir sistemin oluşturulması Öğrencilere, işverenlere, Yükseköğretim Kurumlarına, ülkelere ve QA ajanslarına hizmet verilmesi Yükseköğretim kurumları, öğrenciler, kalite güvence ajansları ve sosyal ortaklar gibi paydaşların sorumluluğunu taşıması

EQAR TESCİL SÜRECİ QA Ajansları Ulusal İzleme b) Ulusal olmayan izleme Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 EQAR TESCİL SÜRECİ QA Ajansları Ulusal İzleme b) Ulusal olmayan izleme ENQA Üyeliği Tescil Komitesi Tescil = liste

AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ KALİTE GÜVENCE AJANSLARI Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ KALİTE GÜVENCE AJANSLARI 25 Ülkede, 71 Ajans 35 Ajans ENQA Tam Üyesi 9 Ajans ENQA Aday Üyesi 12 Ajans bağımsız değil YÖDEK Asosiye Üye-2007

AJANSLAR TARAFINDAN KULLANILAN KALİTE GÜVENCE YÖNTEMLERİ 03.04.2017 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 AJANSLAR TARAFINDAN KULLANILAN KALİTE GÜVENCE YÖNTEMLERİ

Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ÜLKEMİZDEKİ DURUM Mevcut önemli birikim ABET (Accreditation Board for Eng. & Tech.) - 4 Üniversitemizde 42 mühendislik programı akredite olmuş durumdadır. MÜDEK (Mühendislik Değerlendirme Kurulu) - 10 Üniversitemizde 57 mühendislik programı akredite olmuş durumdadır. Öğretmen Eğitiminde Standartlar ve Akreditasyon EUA (Avrupa Üniversiteler Birliği) - 21 Üniversitemiz Kurumsal Değerlendirme Sürecinden geçmiştir. Üniversitelerimizde Kalite konusunda yüksek seviyede bilinçlenme ve yapılan çalışmalar. Yeni Yönetmelik: “Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yönetmeliği” ( 20 Eylül 2005) Eğitim, araştırma ve İdari hizmetlerin değerlendirilmesi ve kalitesinin arttırılması Berlin Bildirisi ve ENQA (European Assoc. for QA in HE) prensipleri ile uyumlu Dış Değerlendirmeye açık. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu

ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER Yükseköğretim Kurumlarında “Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme” Yönetmeliği 20 Eylül 2005 Yükseköğretim kurumlarının eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerinin değerlendirilmesi, kalitelerinin geliştirilmesi, bağımsız "dış değerlendirme" süreciyle kalite düzeylerinin onaylanması ve tanınması konusundaki çalışmalara ilişkin esasları düzenlemektedir.

ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER İlgili yönetmelik çerçevesinde; Ulusal Boyutta: Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu (YÖDEK) Yükseköğretim Kurumlarında: Yükseköğretim Kurumu Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulları (ADEK) çalışmaların yürütülmesi ve koordinasyonundan sorumludur.

ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Rehberi YÖDEK, Mayıs 2006 Yükseköğretimde Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Ana Süreç Haritası Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Süreci Stratejik Planlama Süreci Kurumsal (Öz- ve Çevre-) Değerlendirme Süreci Periyodik İzleme ve İyileştirme Süreci Performans Göstergeleri

ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER 03.04.2017 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ÜLKEMİZDEKİ GELİŞMELER

STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ

ÖZDEĞERLENDİRME 4 5 4 4 3 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ÖZDEĞERLENDİRME

PERFORMANS GÖSTERGELERİ 03.04.2017 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 PERFORMANS GÖSTERGELERİ NO GÖSTERGE ÖLÇME YÖNTEMİ BİRİMİ 1 Önlisans programlarına kabul edilen öğrencilerin niteliği Orta öğretim başarı puanlarının ortalaması Mutlak sayı 2 Lisans programlarına kabul edilen öğrencilerin niteliği SAY, SÖZ, EA, DİL Puanlarının Ortalamaları (İlk %10’luk ÖSS puan diliminden giren ÖS /Toplam giren ÖS)x100 Mutlak Sayı Yüzde 3 Yüksek lisans programlarına kabul edilen öğrencilerin niteliği [(LES puanlarının yüz üzerinden ortalaması)+ (Lisans mezuniyet notlarının yüz üzerinden ortalaması)] / 2 4 Doktora…………………………… ………………………………………………. ………. … ……….. ……… ….. 75 Hizmet verilen kurum dışı toplum kesimlerinin memnuniyeti Anket 76 Yükseköğretim Misyonunu Başarma Performansı Düzeyi

2005 YILI ÖZ DEĞERLENDİRME SONUÇLARI Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 2005 YILI ÖZ DEĞERLENDİRME SONUÇLARI Bek. Düz. Çok Üstü Bek. Düz. Üstü Beklenen Düzey Bek. Düz. Altı 8,88 3,19 12,06 8,13 3,27 11,40 8,07 3,00 11,07 9,00 3,00 12,00 8,94 3,00 11,94 8,76 3,86 12,62 8,85 3,00 11,85 8,70 3,00 11,70 8,00 4,00 12,00 8,60 3,24 11,84 Bek. Düz. Çok Altı

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI PERFORMANS GÖSTERGELERİ SONUÇLARI 03.04.2017 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI PERFORMANS GÖSTERGELERİ SONUÇLARI

ATILMASI GEREKEN ADIMLAR (1/2) Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ATILMASI GEREKEN ADIMLAR (1/2) YÖDEK’in görevlerini daha etkin ve verimli bir şekilde sürdürülebilmesi için, Komisyon’un bütçe ve kadro ile desteklenerek, bu alandaki düzenlemelerden sorumlu tüzel bir yapıya kavuşması sağlanmalıdır. İlgili yönetmelik, ilke ve standartlar çerçevesinde yükseköğretim kurumlarının kurumsal bazda dış değerlendirilmelerini gerçekleştirecek bağımsız bir kurum/kurumların sürekli ve uluslararası standartlarda benimsenen bir örgütsel yapı içerisinde oluşturulması/oluşturulmaları gerekmektedir. Bu oluşumun “ulusal bir kalite ajansı” olarak yapılandırılması düşünülebileceği gibi özel kurum veya kuruluşların da bu alanda faaliyet göstermeleri teşvik edilebilir. Birim/alt birim veya program bazında dış değerlendirme yapabilecek Mühendislik Değerlendirme Kurulu (MÜDEK) gibi kuruluşların oluşumunu, diğer bilim/meslek alanlarında da teşvik etmek ve bu kurum/kuruluşların çalışmalarını, tüzel bir yapı içerisinde yürütebilmeleri sağlanmalıdır. Bu kapsamda oluşturulacak kurum/kuruluşların günümüzde giderek önem kazanan “ yeterliliklerin çerçevelendirilmesi - (qualification framework)” çalışmalarında özellikle bilim ve meslek alanlarındaki çıktıların dış kalite güvencesi konusunda önemli işlevleri olacağı göz önünde bulundurularak yapılandırılmaları teşvik edilmelidir.

ATILMASI GEREKEN ADIMLAR (2/2) Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4 5 4 4 3 ATILMASI GEREKEN ADIMLAR (2/2) 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamında öngörülen yükseköğretim kurumlarının stratejik planlama ve performanslarına yönelik bütçe ödenek tahsisleri “Ulusal Kalite Güvence Sistemi” ile ilişkilendirilmelidir. Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Konseyleri ile birlikte Ulusal Öğrenci Konseyi’nin mali açıdan özerk yapıya kavuşmaları ve tüm süreçlere daha fazla katılımları teşvik edilmelidir. Tüm süreçlerde uluslararası katılım teşvik edilmelidir.

BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 4.33 BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 4 Bologna 1999 Londra 2007 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 4 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4.33 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 3 4. Yaşam Boyu Öğrenme Tecrübeye dayalı yeterliliklerin tanınması 5 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması

İlk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4.33 4 İlk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 2005-2006 yılı sonu itibari ile tüm Yükseköğretim Kurumları’nda UNESCO-CEPES Standartları çerçevesinde 3 dilden (İngilizce, Almanca ve Fransızca) birinde tüm mezunlara talepleri doğrultusunda verilmektedir.

1997 yılında hazırlanan bu sözleşmeye imza atan ülke sayısı:47 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4.33 4 1997 yılında hazırlanan bu sözleşmeye imza atan ülke sayısı:47 Türkiye’de 1 Mart 2007 tarihinden itibaren geçerli Sözleşmede yer alan tanınırlık konularından bazıları: Yükseköğretime geçiş yapmayı sağlayan niteliklerin tanınması Bir başka ülkede eğitimde geçirilen sürenin tanınması Yabancı bir ülkenin yüksek öğretim niteliklerinin tanınması İki veya daha fazla ülkede yürütülen ortak derecelerin tanınması Yabancı ülkelerden alınan derecelerin ve sürelerinin tanınması çalışmaları YÖK çatısı altında ENIC (1998) ve NARIC (2003) ofisleri tarafından yürütülmektedir.

QF-EHEA AKTS İlk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 4.33 5 İlk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 2005-2006 yılı sonu itibari ile tüm Yükseköğretim Kurumları’nda kullanılmaktadır. Ulusal ve Sektörel Yeterlilikler Çerçevesi doğrultusunda geliştirilecek olan program yeterlilikleri kapsamında öğrenim çıktılarını karşılayacak olan öğrenim iş yükü (1500-1800 saat/yıl) ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir. QF-EHEA AKTS Kısa Kademe (Önlisans) 120 Birinci Kademe (Lisans) 180-240 İkinci Kademe (Yüksek Lisans) 90-120 Üçüncü Kademe (Doktora) ???

BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 3 3 Bologna 1999 Londra 2007 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 4 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Dış Kalite Güvence Sisteminin gelişim düzeyi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4.33 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 3 4. Yaşam Boyu Öğrenme Tecrübeye dayalı yeterliliklerin tanınması 5 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması

Önceden Öğrenilenlerin Tanınması 4. Yaşam Boyu Öğrenme Tecrübeye dayalı yeterliliklerin tanınması 3 3 Önceden Öğrenilenlerin Tanınması Kurum dışı ve içi formal olmayan öğrenimi (non-formal ve informal) içeren üniversite öncesi öğrenimin tanınmasını sağlayacak prosedürlerin tanımlanması (örneğin iş yerinde edinilen ya da toplum içinde kazınılan bilgi) İçermesi gerekenler: - Üniversite öncesi öğrenimin tanınması için prosedürlerin ya da ulusal ilkelerin gelişim aşaması - Ulusal nitelikler çerçevesinde ön öğrenimin tanınmasını içerecek düzenlemeler - Yükseköğretime erişim sağlayacak bir temel olarak üniversite öncesi öğrenime ulaşılması için prosedür ve ulusal ilkelerin tanımı - Bazı yüksek öğretim programı gerekliliklerinden muafiyet için üniversite öncesi öğrenimin tanınmasında temellendirilen kredilerin dağıtılmasındaki prosedür ve ulusal ilkelerin tanımı Esnek Öğrenme Yolları Temsil edilmeyen gruplar tarafından katılımı özendirmek ve yükseköğretimdeki esnek öğrenme yollarında fırsatların yaratılması için yasal ve diğer düzenlemelerin yapılması. - Ulusal nitelikler çerçevesinde dahil olan esnek öğrenme yollarını özendirecek belirli önlemler. - Katılımı genişletmesi amaçlanan giriş gereksinimlerinde esneklik - Farklı öğrenci gruplarının ihtiyaçlarını karşılayacak esnek öğretim yöntemleri - Daha büyük katılımı kolaylaştıran programların modüler yapısı.

BOLOGNA SÜRECİNDE ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 5 5 Bologna 1999 Londra 2007 4.33 Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi: 2/3 kademeli (Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) yükseköğretim sistemi Kademeler arası geçiş Ulusal yeterlilikler Çerçevesi 4 Kalite güvencesi Avrupa ilke ve standartları ile uyumlu Ulusal Kalite Güvence Sistemi Öğrenci Katılımı Uluslararası Katılım 4.33 3. Diplomaların ve öğrenim sürelerinin tanınması Diploma eki Lisbon Tanıma Sözleşmesi AKTS 3 4. Yaşam Boyu Öğrenme Tecrübeye dayalı yeterliliklerin tanınması 5 5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması

5. Ortak Dereceler Ortak derecelerin oluşturulması ve tanınması 5 5 Yükseköğretim kurumları’nın yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarıyla Ortak Eğitim ve Öğretim Programları oluşturması ile ilgili yönetmelik Yükseköğretim Kurulu tarafından 20 Aralık 2006 tarihinde kabul edilmiştir. AMACI: Türkiye’deki Yükseköğretim Kurumları’nın yurt dışındaki yükseköğretim kurumları ve diğer kuruluşlarla işbirliği tesis ederek önlisans, lisans ve lisansüstü programlarında yürütecekleri uluslararası ortak eğitim ve öğretim programlarının işleyişine ilişkin usul ve esasları düzenlemeyi amaçlamaktadır.

Teşekkür ederim..