Kan Basıncı Ölçümü: Ofiste mi? Evde mi? Ambulatuvar mı? Prof. Dr. Tekin AKPOLAT RTS 3 Ekim 2012, ANTALYA

Plan Ofiste kan basıncı ölçümü, evde kan basıncı takibi ve ambulatuvar kan basıncı ölçümü nedir Beyaz önlük hipertansiyonu, gizli hipertansiyon Ofiste kan basıncı ölçümü, evde kan basıncı takibi ve ambulatuvar kan basıncı ölçümlerinin avantaj ve dezavantajları Doğru kan basıncı ölçümü Kan basıncı ölçümünde yenilikler (ofiste, evde, ambulatuvar) Özet

Ofiste kan basıncı ölçümü: Bir sağlık merkezinde hastanın kan basıncının ölçülmesidir. Evde kan basıncı takibi: Hastanın kan basıncının evde kendisi veya bir yakını tarafından ölçülmesi ve kaydedilmesidir. Ambulatuvar kan basıncı ölçümü: Hastaya bir alet bağlanarak belirli bir süre (genellikle 24 saat) ve önceden belirlenmiş aralıklarla (genellikle 30 dakika) kan basıncının ölçülmesidir.

Evde kan basıncı takibi 1 Avrupa Hipertansiyon Birliği doktora gitmeden önce 1 hafta kan basıncı takibi önermektedir. 1 haftalık kan basıncı ölçümü yaparken dikkat edilmesi gereken noktalar: Kan basıncı sabah ve akşam 1-2 dakika ara ile ikişer kez ölçülmelidir yani günde 4 ölçüm yapılmalıdır.

Evde kan basıncı takibi 2 Kan basıncı ölçümü ilaç almadan ve yemek yemeden önce yapılmalıdır. Aletin hafızası varsa doktora giderken tansiyon ölçüm aleti de götürülmelidir.

Beyaz önlük (ofis) hipertansiyonu: Kan basıncının sağlık merkezinde yüksek çıkıp evde normal olmasıdır. Masked (gizli) hipertansiyon: Kan basıncının sağlık merkezi dışında yüksek çıkıp sağlık merkezinde normal olmasıdır.

Ofiste kan basıncı ölçümü En büyük avantajı ucuz olmasıdır. Kardiyovasküler riski belirlemede ve tedavinin düzenlenmesinde yardımcıdır. Ofiste kan basıncı ölçümü ile beyaz önlük hipertansiyonu ve gizli hipertansiyonu saptanamaz. Ayrıca kullanıcı hatalarına açıktır.

Ambulatuvar kan basıncı ölçümü Beyaz önlük hipertansiyonu ve gizli hipertansiyonu saptanabilir, diurnal ritm değerlendirilebilir. Kardiyovasküler riski belirlemede yardımcıdır. En büyük dezavantajı maliyetidir.

Evde kan basıncı takibi 1 En büyük avantajı hastanın tedaviye uyumunu arttırmasıdır. Hastanın veya yakınının eğitilmesi gerekir. Beyaz önlük hipertansiyonu ve gizli hipertansiyonu saptanabilir ancak diurnal ritm değerlendirilemez. Kardiyovasküler riski belirlemede ve tedavinin düzenlenmesinde yardımcıdır.

Evde kan basıncı takibi 2 Doğru bir aletle yapılması gerekir. Piyasada makul fiyatlarla çok sayıda kan basıncı ölçüm aleti mevcuttur ama piyasadaki aletlerin çoğu gerekli kriterlere sahip değildir. Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği web sayfasından ülkemizde bulunan uluslararası standartlara sahip ev aletlerinin listesine ulaşılabilir (http://www.turkhipertansiyon.org)

Kan basıncı ölçümünde yenilikler (ofiste, evde, ambulatuvar) Ofiste yapılan kan basıncı ölçümünün önemli dezavantajlarından birisi olan beyaz önlük hipertansiyonunu önlemek amacı ile sağlık personelinin aktif katkısı olmadan kan basıncını ölçen cihazlar geliştirilmiştir. Evde kan basıncı ölçümü takibini iyileştirmek amacı ile telemonitorizasyon yaygınlaşmaktadır. İngiltere’de yayınlanan 2011 hipertansiyon kılavuzu tanıda ambulatuvar kan basıncı ölçümünü önermektedir.

Güncel konular Tarihçe ve günümüzde kan basıncı ölçümü Tanıda ambulatuvar kan basıncı ölçümü Atrial fibrilasyonda otomatik aletler Ofiste kan basıncı ölçüm alternatifleri: Özel aletler, cıvalı kullanılmalı mı Popüler çalışmalar Doğru alet, doğru yöntem Türkiye ev kan basıncı ölçüm aletleri çalışması

Tarihçe 1 1733 yılında Reverend Stephen Hales tarafından bir atın crural arterinden invaziv bir şekilde direkt olarak ilk kez ölçülen kan basıncı teknolojik gelişmeler sayesinde deneysel olmaktan çıkıp günlük klinik uygulamanın rutin bir parçası haline gelmiştir.

Tarihçe 2 Pratik uygulamada kan basıncı noninvaziv şekilde indirekt olarak ölçülmektedir. Bilim ve teknolojik gelişmeler sayesinde ucuz ve kabul edilebilir kan basıncı ölçüm aleti üretimi mümkün olmuş ve günümüzde evde kan basıncı ölçümü ve takibi hipertansif hasta yönetimini kolaylaştırmıştır.

Tarihçe 3 İlk tasarlanan aletlerde sadece sistolik kan basıncını ölçmek mümkün iken teknolojik gelişmeler ile birlikte diyastolik kan basıncı da ölçülebilmiştir. Oskultatuvar yöntem kullanan cıvalı ve aneroid aletlere ilaveten değişik teknikler kullanan otomatik aletler geliştirilmiştir.

Kan Basıncı Ölçümü: Ofiste mi? Evde mi? Ambulatuvar mı? Hangi aletle Hangi koşullarda Ne amaçla

Kan basıncı nasıl ölçülebilir? Ofis: Cıvalı, aneroit, osilometrik Ofis: Sağlık personeli var veya yok Evde: Otomatik (kol-bilek) Evde: Telemonitorizasyon Ambulatuvar: 14 saat, 24 saat

Diagnosis (1) If the clinic blood pressure is 140/90 mmHg or higher, offer ambulatory blood pressure monitoring (ABPM) to confirm the diagnosis of hypertension. NOTES FOR PRESENTERS: Recommendation 1.2.3 [new 2011] in full: shown on the slide. Related new recommendations When considering a diagnosis of hypertension, measure blood pressure in both arms. If the difference in readings between arms is more than 20 mmHg, repeat the measurements. If the difference in readings between arms remains more than 20 mmHg on the second measurement, measure subsequent blood pressures in the arm with the higher reading. [new 2011] [1.2.1] If blood pressure measured in the clinic is 140/90 mmHg or higher take a second measurement during the consultation. If the second measurement is substantially different from the first, take a third measurement. Record the lower of the last two measurements as the clinic blood pressure. [new 2011] [1.2.2] If a person is unable to tolerate ABPM, home blood pressure monitoring (HBPM) is a suitable alternative to confirm the diagnosis of hypertension. [new 2011] [1.2.4] If the person has severe hypertension, consider starting antihypertensive drug treatment immediately, without waiting for the results of ABPM or HBPM. [new 2011] [1.2.5] While waiting for confirmation of a diagnosis of hypertension, carry out investigations for target organ damage (such as left ventricular hypertrophy, chronic kidney disease and hypertensive retinopathy) (see recommendation 1.3.3, slide 19) and a formal assessment of cardiovascular risk using a cardiovascular risk assessment tool (see recommendation 1.3.2, slide 19). [new 2011] [1.2.6] Additional information See slide 18 for recommendations about measuring blood pressure. 20

Diagnosis (2) When using the following to confirm diagnosis, ensure: ABPM: at least two measurements per hour during the person’s usual waking hours, average of at least 14 measurements to confirm diagnosis (135/85 ve üzeri hipertansiyon) HBPM: two consecutive seated measurements, at least 1 minute apart blood pressure is recorded twice a day for at least 4 days and preferably for a week measurements on the first day are discarded – average value of all remaining is used. NOTES FOR PRESENTERS: Recommendations in full: When using ABPM to confirm a diagnosis of hypertension, ensure that at least two measurements per hour are taken during the person’s usual waking hours (for example, between 08:00 and 22:00). Use the average value of at least 14 measurements taken during the person’s usual waking hours to confirm a diagnosis of hypertension. [new 2011] [1.2.9] When using HBPM to confirm a diagnosis of hypertension, ensure that: for each blood pressure recording, two consecutive measurements are taken, at least 1 minute apart and with the person seated and blood pressure is recorded twice daily, ideally in the morning and evening and blood pressure recording continues for at least 4 days, ideally for 7 days. Discard the measurements taken on the first day and use the average value of all the remaining measurements to confirm a diagnosis of hypertension. [new 2011] [1.2.10] Related new recommendations If hypertension is not diagnosed but there is evidence of target organ damage such as left ventricular hypertrophy, albuminuria or proteinuria, consider carrying out investigations for alternative causes of the target organ damage. [new 2011] [1.2.7] If hypertension is not diagnosed, measure the person’s clinic blood pressure at least every 5 years subsequently, and consider measuring it more frequently if the person’s clinic blood pressure is close to 140/90 mmHg. [new 2011] [1.2.8] Additional information: An extensive review of the evidence by the guideline development group has identified that ABPM multiple blood pressure measurements away from the clinic setting are the best predictor of blood pressure-related clinical outcomes. They concluded that ABPM appeared to provide the best method of confirming a diagnosis of hypertension. They stated that ABPM would not only be a more effective means of diagnosis but also, a more cost-effective means of establishing the diagnosis of hypertension. Recommendations 1.2.11 and 1.2.12 covering specialist assessment and investigation have been amended since the previous guideline in 2004. It is possible that this amendment may reflect a change in practice. 22

14 saat kan basıncı takibi (tanıda) NICE 2011 kılavuzu tanı için öneriyor 14 saat, sabah 8-akşam 10 Sınır 135/85 Hasta reddederse evde kan basıncı takibi de kullanılabilir

Lovibond ve arkadaşları Tanıda ABPM kullanılması yanlış tanıyı önler ve maliyeti azaltır ABPM nedeni ile kaynaklanan maliyet artışı daha iyi tedavi ile dengelenir Lancet, 2011

J Hypertens 2012; 21 Ağustos online

Atrial fibrilasyon Otomatik aletler SKB doğru ölçüyor, DKB doğru değil Yaşlılarda sistolik kan basıncı yüksekliği daha sık, bu nedenle ev ölçümlerinde otomatik aletler tercih edilebilir Ofiste ise otomatik alet kullanımı uygun değildir

Ofiste kan basıncı ölçüm alternatifleri

CAMBO çalışması Manuel ölçüm, 16 saat (06-22 arası) ambulatuvar ölçüm ve özel otomatik aletle ölçüm kıyaslanıyor Özel otomatik alet osilometrik yöntem kullanıyor Hasta bir odada, sağlık personeli aletle kan basıncını ölçüyor ve odayı terkediyor Alet 2 dakika aralarla 5 ölçüm yapıyor Beyaz önlük hipertansiyonunu pratik olarak ortadan kaldırıyor

Popüler çalışmalar

J OF HYPERTENSION

Aile hekimleri: % 22 hatalı (n=129) Özkan AKYOL (İç Hastalıkları Uzmanlık tezi, Samsun, 2011)

15 parametre değerlendirilmiş Doğru yanıt sayısı % 8 ve daha fazla 70.9 10 ve daha fazla 33.4 12 ve daha fazla 8.7

Telemonitorizasyon Bilgisayar, fax, bluetooth, cep telefonu veya elektronik posta yardımı ile ev ölçüm değerleri hekime ulaştırılabilir. Uygun yazılım ile cep telefonları ile kan basıncı ölçümü yapmak mümkün hale gelmiştir.

Türkiye Ev Kan Basıncı Ölçüm Aletleri Çalışması Sonuçları Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 21 Mayıs 2011-Antalya

Evde Tansiyon Ölçen Bir Alet Var Mı?

Alet Tipleri Otomatik (bileğe takılan-elektronik) 10 Diğer 726 100 21 3 AÇIKLAMA: BURADA TOPLAM 1271 Diğer (10) açıklaması 5 ALET TİPİ BELİRTİLMEMİŞ 2 kişide 2 alet de otomatik kol 1 kişide 2 alet de bilek 1 kişide birinci alet aneroid ikinci belirsiz 1 kişide 2 bilek 1 aneroid var 10 DİĞERLE 1281 9 234 178 Otomatik değil (Civalı-aneroid) Otomatik (kola takılan-elektronik) 54

Tüm Aletlerin Sayısının Dağılımı (1421 Aletin Dökümü)

Aletin Kullanımı ile İlgili Eğitim Aldınız mı?

Eğitimi Kimden Aldınız?

Bir eğitim filmi hazırlanmıştır

www.turkhipertansiyon.org

HEM MARKA HEM MODEL ÖNEMLİ Hangi aletler valide? http://www.dableducational.org http://www.bhsoc.org http://www.turkhipertansiyon.org/ HEM MARKA HEM MODEL ÖNEMLİ

Kol mu bilek mi? Bilekten ölçen aletler popüler Bilek çapı şişmanlıktan çok az etkilenir Bilek kalp hizasında tutulmalı 3 spesifik kılavuz ve 2 ilgili web sayfası üst koldan ölçen cihazları öneriyor Parmaktan ölçen valide bir alet yok

ÖZET Kan basıncı ölçümü basit ama kuralları olan bir iştir. Gerekli hazırlığı yapmak için zaman ayrılmalıdır. Her 3 kan basıncı ölçüm yönteminin avantaj ve dezavantajları vardır, seçilecek yöntem kan basıncı ölçümündeki amaca göre belirlenmelidir. Kan basıncı ölçümü bireyselleştirilmelidir

Bireyselleştirme (Ofis KB ölçümüne alternatif durumlar) Yüksek-normal ofis KB değeri İnme Şeker hastalığı Sol ventrikül hipertrofisi Kronik böbrek hastalığı Diğer kardiyovasküler risk faktörleri

Sabrınız için teşekkürler www.tekinakpolat.net