www.twitter.com/bilal_bingol

Fiber Optik Nedir? Fiber optik, temelde bir sinyali iletmek için elektrik yerine ışığı kullanan bir iletim aracıdır. Optik fiberler saf camdan yapılan saç teli kalınlığında uzun ipliklerdir bu fiberler yansıtıcı bir kılıfın içine doldurulur, böylece ışık fiberlerin içine hapsedilir. Kablonun en dışı ise koruyucu bir kılıfla kaplanır. Bu sistemde lazerler ışığı (dalga boyu = 1,300 -1,550 nanometre) kızıl ötesi ışık (dalga boyu = 850 -1,300 nm) ya da bir ledden çıkan görülebilir ışık (dalga boyu = 650 nm) kullanılabilir. Dalga boyları telin kalınlığını belirler. İçinde saf cam bulunan ve dışı tamamen yansıtıcı bir yüzeyle kaplı olan kablo ışığı soğurmaz ve idealde kayıpsız iletilmesini sağlar. Cam tamamen saf değilse sinyalde bir düşüş olacaktır.

Fiber Optik Haberleşmesi

Fiber Optiğin Yapısı : İletim ortamı olarak kullanılan fiber üç bölümden oluşmaktadır.

Kablonun İç Yapısı

Optik Fiber Tipleri Optik feberler çok modlu ve tek modlu olmak üzere iki ana kategoride incelenebilir.

SingleMode (Tek Modlu) Fiber MultiMode (Çok Modlu) Fiber

SingleMode Fiber Tek Modlu fiberde saçınım düşüktür ve bunu ışık kaynağının karakteristiği tayin eder. Tek Modlu fiberin bant genişliği tipik olarak 50GHz.km’dir. Elektronik devrelerde, pratik olarak eş zamanlı kanal kullanımı sınırlıdır. Tek modlu fiberin dezavantajı; nüve çapının küçük olması (8.3um) sebebiyle ışık yoğunluğu yüksek ve pahalı olan lazer ışık kaynağı kullanma zorunluluğu olup aynı zamanda çok daha hassas bağlantı elemanları gerektirmesidir.

SingTek/Çok-modlu Fiberlerin farkları

Kırılma & Yansıma Hava Cam Toplam dahili Yansıma 100% 99.98% 96% 4% Reflection 96% Hava Cam 100% 99.98% Toplam dahili Yansıma

Bir Silindir İçinde Yansıma Hava Cam Hava

Yüzeydeki kusurlar nedeniyle sızıntı Kirlilik Hava Cam Kırık,çizik Hava

Çözüm - Optik Kaplama 62.5/125 Fiber Hava Hava Yüksek yansıma indisli cam nüve Yüzeysel bozukluklar Hava Alçak yansıma indisli Cam kaplama Işığın camdaki hızı = Işığın havadaki hızı Kırılma hızı Hava Kaplama Çapı (Örn. 125um) Nüve Çapı (Örn. 62.5um) Birinci (koruyucu) kaplama 62.5/125 Fiber

MultiMode Fiberde Saçınım

Saçınımın Etkisi Veri Kaybı 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 50% değerleme seviyesi 1 ? 1 ? 1 ? 1 50% değerleme seviyesi Veri Kaybı

Fiberde Zayıflama

Fiberde Zayıflama

Fiber Optik Kablolar Işığı Nasıl İletirler ? Lazerden gönderilen ışın demeti ilk başta doğrusal bir yol izler. İlk başta ışık sinyali 1 ve 2 olarak çıkan alt – üst sınır ışınları şekilde görüldüğü gibi kablonun kıvrıldığı noktalarda; ışık cam örtüye çarpıp geri yansır bu şekilde yansıya yansıya merkezdeki yoluna yavaşlayarak ve bir miktar kayba uğrayarak da olsa devam ederler. Bu nedenledir ki, fiber kabloların fazla kıvrım yapmadan genellikle düz bir yol izlemesi, veri iletim hızı ve kalitesi açısından önemlidir. Cam örtü tabakası ışığı kesinlikle absorbe etmez ve neredeyse tam olarak yansıtır bu da bilginin kayıpsız şekilde ulaşması için çok önemli bir noktadır.

Fiberde Zayıflama

Fiberde Zayıflama

Fiberde Zayıflama

Fiberde Ölçüm

Fiber Optik Kablonun Avantajları Uygun Bant Genişliği Birçok sinyalin gönderilmesi mümkün Düşük Gönderim Kaybı Amplifikasyona gerek olmadan uzun mesafe Radyasyon yok Etkileşim ve karışmaya karşı korunma Araya girme güçlüğü Sinyal güvenliği İletken değil Elektriki izolasyon Küçük ebat ve ağırlık Daha dar alanda daha fazla yer Kuvvetli ve Esnek Montajı kolay Güvenirlik Uygula ve unut Maliyeti Düşük Rekabetçi

Fiber Optik Kabloya Geçişin Zorlukları Mevcut şebekeye ayarlanmasında zorluklar çıkmaktadır. (bakır devre ve fiberin uyuşmaması) Digital ve analog sistemlerin uyuşmaması Lokal şebekelerde fiber optik kabloya olan ihtiyaç fazla olmadığından lokal şebekede kullanılacak teçhizat geliştirme çalışmaları yavaş yavaş yürütülmektedir. Mevcut teçhizatlar ise çok pahalıdır. Fiber optik kabloların pratikte 5 km den kısa mesafelere çekilmesi ekonomik değildir.

Fiber Optik Kablo’nun Kullanım Alanları Optik iletişim sistemleri; büyük olanaklar sağlaması nedeniyle kısa sürede çok geniş kullanım alanları bulmuştur. Bu sistemin kullanıldığı çeşitli alanlar aşağıda sıralanmıştır.   Zayıflamanın az, bant genişliğinin büyük, kanal başına düşen maliyetin düşük olması nedeni ile, uzun mesafeli büyük kapasiteli haberleşme sistemlerinde ve orta mesafeli küçük kapasiteli sistemlerde, Hem örneksel hem sayısal iletime olanak sağlaması ve geniş bantlı servis verebildiğinden özellikle santraller arası (jonksiyonlu) bağlantıda,

Fiber Optik Kablo’nun Kullanım Alanları Düşük kayıp, yüksek hız nedeni ile bina içlerindeki iletim sistemlerinde (plastik fiberlerle), Kapalı devre televizyon sistemlerinde, Veri (data) iletiminde, Elektronik aygıtların birbirleriyle bağlantısında, Havacılık alanında (radar), yüksek hız gerektiren aygıtlar arası ve uçak iç donanımlarında, Demiryolu elektrifikasyon ve sinyalizasyon uygulamalarında,

Fiber Optik Kablo’nun Kullanım Alanları Yüksek gerilim iletkenlerinin içine fiber damarlar yerleştirilerek iletkenlerin, enerji taşırken aynı anda haberleşmeyi de sağlamasında, Trafik kontrol sistemlerinde, Reklam panolarında, Tıp alanında kullanılan aygıtlarda, Nükleer enerji santrallerin ve radyo aktif ışınların iletişimi bozduğu yerlerde kullanılırlar.

Fiber Optik Çeşitleri Boru İçersinde Tesis Edilen FO-Y Kablolar (4…..192 Fiberli) Direklere Asılarak Tesis Edilen FO-H Kablolar (4….48 Fiberli) Deniz FO Kablolar OPGW Kablolar

FO-Y Kablolar (4…..192 Fiberli)

FO-H Kablolar (4….48 Fiberli)

Kablo Kapasitesi = Tüp Sayısı x Damar Sayısı

Semboller

DFO

OPGW

FİBER OPTİK KABLO HAMMADDELERİ Optik fiber FRP – Merkez Elemanı Thixotropik jel (Buffer Tüp Dolgu Jeli) PBT Buffer Tüp Polyester Bant Dielektrik Destek Elemanı (Aramid İplik/Cam Elyaf) Kablo Çekirdek Dolgu Jeli Soyma İpi Metalik Zırh (Kopolimer Kaplı Çelik Bant) Taşıyıcı Askı Halatı İç ve Dış Kılıf Kılıf Polietilen (LLDPE, MDPE ve HDPE)

Fiber Optik Kablonun Kesiti

FİBER OPTİK KABLO EK VE DETAYLAR

Fiber Optik Ek Yapımı

Fiber Sonlandırma

Fiber Optik Ölçümü

SORULAR DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKKÜR EDERİM… Bilal BİNGÖL bilalbingol@gmail.com www.twitter.com/bilal_bingol