3 Boyutlu Çizim

3 B Çizim-Giriş Bilindiği gibi 2 boyutlu çizimlerde x(genişlik) ve y(yükseklik) düzlemleri vardır. z(derinlik) düzlemi kullanılmadığınndan değer 0 kabul edilir. 3 boyutlu çizimlerde x ve y düzlemlerine dik birde z düzlemi vardır ve bu düzlemin yönü bize doğrudur. 3 boyutlu çizimlerde eksenlerin yönü sağ el kuralına göre bulunur.

View Araç Çubuğu 3 boyutlu çizimler yapmak veya 3 boyutlu çizimlere bakmak için View araç çubuğu kullanılır. Genellikle SW bakış açısıyla çizimler yapılır.

3 B Çizim-Visual Styles 3 boyutlu çizimleri daha rahat çizebilmek için başlangıçta ACADISO3D.DWT yada ACAD3D.DWT şablonları seçilir. Eğer görünüşler arası geçiş yapmak istenirse View menüsünden Visual Styles komutu kullanılır. Visual Styles komutunun alt komutları * 2D Wireframe: Klasik 2 boyutlu Autocad görünümü  * 3D Wireframe: 3B görünüşte tel çerçeve görünümü   * 3D Hidden: 3B görünüşte arka çizgilerin saklanmış hali   * Realistic: Görsel olarak render ile shade mod arası bir görünüm.   * Conseptual: Sözlük anlamı “kavramsal” olan bu mod eski SHADED (gölgeli) görünümüne    benzer bir görünüm. * Visual Style Manager: Görsel stilleri düzenleme penceresi açar.

Dashboard Autocad 2007’de araç çubuklarından farklı olarak çok sayıda düğmenin bir palet üzerine yerleştirilmesidir. Bu palete Dashboard adı verilir. Dashboardda bütün kontrol panelleri çizgilerle birbirinden ayrılabilir. Her kontrol paneli kendi içinde genişleyebilir. Ama 2007 de dashboarda yeni bir panel eklenemez. Dashbord’u ekrana getirmek yada ekrandan kaldırmak için Tool PalletsDashboard komutu kullanılır.

UCS koordinat ayarlama 3 boyutlu çizimlerde öncelikle koordinat sisteminin tanımlanması gerekmektedir. Koordinat sistemini yeniden tanımlamak için View 3DViewsViewpoint Presets komutu seçilir. WCS (Yer Koordinat Sistemi) planda 270 derece ve kesitte 90 derece bakış açısı plan görünümüdür. Burada x axis değeri 225 XYPlane değeri olarak da 35.3 değeri girilirse SW Isometric görüntü elde edilir. Daha sonra command satırından UCS komutu girilerek yada UCS araç çubuğundan X,Y,Z değerleri değiştirilebilir. Ayrıca View 3DViewsViewpoint komutu ile 3B görüntü değiştirilebilir.

Katı Model Komutları Komut açıklamaları: Polysolid: Bu komutla, POLYLINE çizer gibi hızlı bir şekilde, belli bir kalınlığı ve yüksekliği olan çoklu çizgiler çizilebilirl POLYSOLID’in en yaygın kullanım şekli 3B duvar çizmektir. Komut açıklamaları: Command: _Polysolid Height = 90.0, Width = 13.0, Justification = Center Specify start point or [Object/ Height/ Width/ Justify] <Object>: Object: 2B LINE, ARC, CIRCLE ve POLYLINE komutlarıyla çizilmiş nesneleri POLYSOLID’e çevirmek için kullanılır. Height: Yükseklik değeri girmek için kullanılır. Width: Genişlik değeri girmek için kullanılır. Justify: Çizimin nereden yapılacağı belirlenir.

Katı Model Komutları

Katı Model Komutları

Katı Model Komutları Not: Şekiller http://www.autocadgunlugu.com/3b-kati-modelleme-2-ilkeller/ adresinden alınmıştır.

2 boyutlu çizimlere Kalınlık Verme Extrude: Daha önceden çizilmiş 2 boyutlu çizimlere kalınlık verir. Komut seçildikten sonra nesne yada nesneler seçilir. Sonra da yükseklik değeri girilir . Thickness: Line, pline, circle, arc komutu ile çizilen çizgilere çizmeden önce kalınlık verir. Elev: z ekseninde yüksekte çizilmesini sağlar.

3 Boyutlu Çizim Komutları- 2

Substract, Region Komutu Subtract: Bir nesne içerisinden diğer bir nesneyi çıkartır. Öncelikle birbiriyle kesişen 2 nesne çizilir. Bu komut verildikten sonra önce dışdaki çizim sonra da çıkartılacak diğer çizim seçilir. Region: 2 boyutlu çizimleri yüzey haline getirir.

Union, Intersect, Align Komutu Union: İki katı nesneyi birleştirir. Intersect: İki katı nesnenin kesişim yerlerinden yeni bir nesne Oluşturur. Align: Bir nesneyi diğerine belirtilen noktalarda istenilen yönde yerleştirir. Modify3D OperationsAlign komutları verilerek bu komuta ulaşılır. Bu komutta şu adımlar takip edilir. Öncelikle hizalanacak nesne Seçilir. Sonra hizalanacak nesne üzerinde birinci nokta seçilir. Daha sonra diğer nesne üzerinde götürülecek nokta seçilir. 2. Noktaların seçimi şu şekildedir. Hizalanacak nesneden ikinci nokta seçilir. Diğer nesne üzerinde İse tam değmesi gereken nokta değil de bu doğrultuda olmak Kaydıyla Muhtemel bir nokta seçilir. Aynı işlem eğer istenirse 3. nokta içinde yapılır. Yoksa iki nokta da yeterli olabilir.

Örnek Çalışma

3 Boyutlu Çizim Komutları- 3

3D Rotate 3D Rotate: 3 boyutlu bir nesneyi döndürmek için kullanılan komuttur. Bu komuta Dashboard’dan yada Modify 3D operations3DRotate komutları ile ulaşılabilir. Bu komut şu şekilde kullanılır. 1-Döndürülecek nesne seçilir. 2-Döndürmek için bir başlangıç noktası seçilir. 3-Döndürülecek X,Y,Z koordinatlarından biri seçilir. 4-Döndürmek için başlangıç açısı girilir yada nokta seçilir. (İstenirse bu seçenekte direk olarak açı girilebilir. 5-Döndürmek için bitiş açısı girilir yada nokta seçilir.

Revolve Revolve: 2 boyutlu bir çizimden 3 boyutlu bir nesne elde etmek için kullanılır.Kullanımı şu şekildedir. 1- Komutu verdikten sonra çizilmiş olan 2b çizimi seç. 2- Eksenleri belirt(X,y,yada Z). Eğer eksen belirtilmeyecek ise 2 nokta belirt. 3- Kaç derece döndürülecek onu belirt.

Revolve-Örnek Çizim

Sweep Sweep: Bir çizimi diğer bir çizim için temel alıp katı elde etmek için kullanılır. Aşağıdaki soldaki şekilde Helix alt tarafta bulunan daire ile doldurulmuş hale getiriliyor.

Sweep-Örnek Scale:2 Twist:180

Fillet-Chamfer Fillet: 2 boyutlu çizimlerde kenarları yuvarlatmak için kullanılan Fillet komutu da 3 boyutlu çizimlerde de aynı görevi görür. Her kenar için ayrı ayrı radius verilebilir. Chamfer: Yine 2 boyutlu çizimlerde kullanılan bu komutta Önce her kenar için ayrı bir kırma mesafesi girilir. Sonrada kırılıcak kenar çizgisi belirlenir.

Loft Komutu

Örnek Uygulama

3 Boyutlu Çizim Komutları- 4

Solids Editing Araç Çubuğu Extrude Face,Move Face, Offset Face, Delete Face, Rotate Face Taper Face, Copy Face, Color Face, Copy Edges, Color Edges, Imprint, Clean, Separate, Shell, Check komutları Not: Sol baştaki Union, Subtract ve Intersect komutları daha önce anlatıldı.

Extrude Faces(Yüzey Uzatma) Extrude Faces: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyini istenilen miktarda uzatmaya yarar. Komutun işleyişi sırayla şöyledir: Komutu seçtikten sonra bir yüzey yada çok sayıda yüzey seç Uzatmak için değer gir. Tepe açısı istenirse gir.(Eksi değer girilirse yüzey daha da büyüyerek uzar. Enter ile işlemi bitir. Eğer bir yol boyunca uzatmak istenirse 1. adımdan sonra PATH seçeneği seçilir. Ardından da uzatılacak yok çizgisi seçilir.

Move Faces (Yüzey Taşıma) Move Faces: 3 boyutlu bir nesnenin üzerindeki yüzeyleri istenilen yere taşır. Komutun işleyişi şu şekildedir. Önce taşınacak yüzey seçilir. Taşımaya başlanacak ilk nokta seçilir. Taşıma yapılacak yer olan ikinci nokta seçilir. Aşağıdaki örnekte ortada bulunan delik sağ çekilmiştir.

Offset Faces (Yüzey uzatma-ofset alma) Offset Faces: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyini aynı doğrultuda uzatır. Komutun işleyişi şu şekildedir. Önce offset yapılacak yüzey seçilir. Offset miktarı girilir.

Delete Faces (Yüzey Silme) Delete Faces: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyini silmeye yarar. Komutun işleyişi şu şekildedir. Önce silinecek yüzey seçilir. Enter tuşuna basılınca silme işlemi gerçekleşir.

Rotate Faces (Yüzey Döndürme) Rotate Faces: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyini istenilen eksende ve istenilen açıyla döndürmeye yarar. Komutun işleyişi şu şekildedir. Önce döndürülecek yüzey seçilir.yüzey seçilir. Hangi eksende döndürüleceği seçilir(x,y,z) Döndürmek için bir nokta seçimi yapılır. Bir döndürme açısı girilir. Bu örnekte üst yüzey X ekseninde 30 derece döndürüldü Bu örnekte üst yüzey Delik x ekseninde 30 derece döndürüldü.

Taper Faces (Yüzey konikleştirme) Taper Faces: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyini belirli bir açı vererek yüzeyleri eğikleştiren yada konikleştiren komuttur. Komutun işleyişi şu şekildedir. Taper yapılacak yani konikleştirilecek yüzey seçilir. Konik yapılacak başlangıç noktası seçilir. Konik yapılacak bitiş noktası seçilir. Açı girilir.(eksi değer girilirse küçülür.) Sol yüzeye 6 birim açı değeri girilerek konikleştirildi. -30 birim açı değeri girildi

Copy Faces (Yüzey kopyalama) Copy Faces: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyini kopyalar Komutun işleyişi şu şekildedir. Kopyalanacak yüzey seçilir. Başlangıç noktası seçilir. Bitiş noktası yada mesafe değer girişi yapılır. Üst yüzey kopyalandı

Color Faces (Yüzey renklendirme) Color Faces: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyini renklendirir. Komutun işleyişi şu şekildedir. Renk verilecek yüzey seçilir. İstenilen bir renk seçimi yapılır.

Copy Edges (Kenar kopyala) Copy Edges: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen kenarını kopyalar. Komutun işleyişi şu şekildedir. Kopyalanacak kenar yada kenarlar seçilir. Başlangıç noktası seçilir. Bitiş noktası yada mesafe değer girişi yapılır.

Color Edges (Kenar renklendirme) Color Edges: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen kenar çizgilerini renklendirir. Komutun işleyişi şu şekildedir. Renk verilecek kenar yada kenarlar seçilir. İstenilen bir renk seçimi yapılır.

Imprint Imprint: 3 boyutlu bir nesnenin istenilen yüzeyine 2 boyutlu çizimi birleştirir. Komutun işleyişi şu şekildedir. Öncelikle yüzeye bir circle, arc, spline yada pline kullanılarak bir çizim yapılır Komut girildikten sonra önce 3d model sonra da çizilen 2b çizim seçilir. Kaynak 2d çizimin silinip silinemeyeceği sorulur.Y/N seçeneklerinden biri seçilir. Not: Silmek için CTRL tuşu ile o çizgi seçilir ve delete tuşu ile silinir.

Separate Separate: Birbirine yapışmış ama aralarında mesafe olan çizimleri ayırır. Komutun işleyişi şu şekildedir. Öncelikle bir çizim yapılır ve bu çizimin içinden başka bir çizim arada boşluk kalacak şekilde çıkartılır. Sonrada bu komut ile çizimler birbirinden kopartılır Bu şekil çizildikten sora yandaki gibi ortadaki yüzey çıkarılır. Sonrada separate komutu ile ayırma işlemi yapılır.