KARPUZLU İLÇE HASTANESİ HAZIRLAYAN TSM. Sorumlu Hekimi Dr KARPUZLU İLÇE HASTANESİ HAZIRLAYAN TSM.Sorumlu Hekimi Dr. Okan ÖZDEMİR Tıbbı Sekreter Aslı KABA

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME BÜYÜME VE GELİŞMENİN HIZLI OLDUĞU İLKÖĞRETİM DÖNEMİNDE ÖNEMLİDİR.

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Karın doyurmak değildir Sevilen besinlerden yemek değildir Sadece pahalı gıdalardan (et, salam vs)yemek değildir

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME TÜM BESİN GRUPLARINDAN İHTİYAÇ DUYULAN MİKTARDA ALINMASIDIR.

İLK ÖĞRETİM ÇOCUKLARININ BESLENMESİ

BESLENME : İnsanının yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel durumuna göre ihtiyacı olan enerji ve besin öğelerinin her birinden yeterli miktarlarda alabilmesidir.

En hızlı büyüme kızlarda 10-12 yaşta, BESLENMENİN ÖNEMİ: İlköğretim; 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu, yaşam boyu sürebilecek davranışların büyük ölçüde kazanıldığı bir dönemdir. En hızlı büyüme kızlarda 10-12 yaşta, erkeklerde ise 11-14 yaşında başlar.

Bu dönemde büyüme çok hızlı olduğu için, daha fazla enerji,vitamin, mineral ve proteine ihtiyacı vardır. Yeterli ve dengeli beslenme son derece önemlidir Besinleri İyi Kaliteli ve Yeterli Miktarlarda olmalısı gerekir.

BESLENME

BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)’nun verilerine göre her yıl açlık ve kötü beslenme nedeniyle 6 milyona yakın çocuk hayatını kaybediyor

Kronik hastalıklardan korunmada en önemli nokta yeterli ve dengeli beslenmedir. Bu nedenle okul çocukları sağlıklı beslenmeyi sağlamak için dört önemli besin grubundan da tüketmeleri gerektiği konusunda eğitilmelidir.

Hastalıklara karşı koruyuculuğu olan besinler dört grupta toplanır. Süt grubu Et, yumurta ve kurubaklagil grubu Sebze ve meyve grubu Ekmek ve tahıl grubu

YETERLİ MİKTARDA BESİN TÜKETTİĞİMİZİ NASIL ANLAYACAĞIZ?

Her gün bu besin gruplarından yeterli düzeyde tüketmek kronik hastalıklara karşı en önemli silahtır.

Süt grubu besinler; Kemik ve dişlerin sağlıklı olması ve kas hareketlerinin normal olması için gereklidir.

SÜT GRUBU Süt Yoğurt Ayran Dondurma vb

Et Grubu Et, Tavuk, Balık, Hindi, Yumurta, Kuru baklagiller (fasulye, nohut, mercimek)

Sebze Meyve Grubu Bu besinler; vücut direncinin artması, göz, diş, cilt sağlığı ve sindirim sisteminin düzenli çalışması için gereklidir. Bol miktarda posa içerir.

Bu besinler; beyin gelişimini, hastalıklara karşı dirençli olma ve kansızlıktan korunma için gereklidir.

EKMEK VE TAHIL GRUBU Pirinç, Bulgur, Mısır, Buğday, Tahıllardan yapılan ekmekler vb.

Bu besinler; sinir sisteminin güçlenmesi ve enerjik olmak için gereklidir.

Sağlıklı beslenme ve doğru fiziksel aktivite düzeyi ile; obezite, koroner kalp hastalıkları, tip 2 diyabet, felç, kanser ve osteoporoza karşı koruma sağlanır.

ŞİŞMANLIK (OBEZİTE) YETERSİZ TEK YÖNLÜ BESLENME

BİYOLOJİK SAATİMİZ Hareketle çalışan otomatik kol saatlerini hepimiz biliriz. Bu saatler hareket ettikçe kendi sistemini ayarlarlar [kurar].Her gün pimini çekip ayarlamamıza gerek yoktur. Bu saati kolumuzdan çıkarıp bir kaç gün hareketsiz bir yere koyduğumuzda saatin durduğunu görürüz. Bizim sağlığımızın sürekliliğini sağlayan “ biyolojik saatimiz ” vardır. Hareket etmediğimizde biyolojik saatimiz durur. Biyolojik saatimiz durduğunda metabolizma dediğimiz enerji sarfiyat sistemi durur. Enerji sarfiyat sistemi durunca yenilen gıdalar harcanamaz ve yağ olarak depolanır. Depolanan yağlar birikerek obeziteyi oluşturur.

YORULMAYAN ÇOCUK OBEZ ÇOCUKTUR Bir orta okul öğrencisinin *Evi okuldan 500 m uzaklıkta iken okuluna servisle gidip geliyorsa, *Velisi servise kadar çantasını götürüp getiriyorsa *Okuldan geldiğinde odasına kadar tepsiyle yemeğini götürüyorsa *Yemeği sürekli salam sosis,sucuk. hamburger patates kızartması ,makarna , sandviç, ekmek arası gibi tek tip ve rafine tipi ise *Dışarıda arkadaşlarıyla veya sosyal etkinliklerle aktivitesini maksimum düzeyde tutmuyorsa *Yattığında bile annesi yorganını örtüyorsa Bu çocuğun obez olmaması anormaldir

1970’li yıllardan bu yana, çocukluk çağında besin öğesi yetersizlikleri ve obezitesi hızla artmaktadır.

Bu durum erişkin dönemi obezitesinin en önemli sebeplerinden birini oluşturması nedeniyle önemli bir sorundur. Okul-temelli çalışmalarla bu çağdaki obezitenin azaltılması en önemli yöntemlerden biridir.

OBEZİTENİN NEDENLERİ 21.yy da bilim ve teknolojinin 1-İnsan hareketinin sıfıra indirgenmesi 2-Rafine tipi gıda tüketiminin artmasıyla Obezitenin temelinde a- %60 hareket kısıtlığı b- %30 beslenme bozukluğu c- %10 diğer sağlık sorunları Görüldüğü gibi sağlık problemleri obezitenin çok azını oluşturmaktadır

GEÇMİŞE BAKMAK GEREK Ne kadar yediğimizi değil ne kadar hareket ettiğimizin hesabı yapılması GEREKİR.

OBEZİTENİN AŞIMAZ BİR DAĞ DEĞİLDİR “Dağ ne kadar yüksek olsa da , yol onun üstünden geçer “ Obezite dağını aşacak beş tane yol vardır 1-Panik yapmamak 2- Zayıflayabileceğinize inanmak 3-Acele etmemek 4-Kendi tarzınıza göre beslenmek 5-Spor ,egzersiz,aktiviteyi kendinize göre ayarlamak

Obezitenin tedavisinde 3 aşama * Önce hareket et 1 %60 Sonra beslenmene dikkat et 2 %30 Daha sonra uzmanına git 3 %10

ÖNERİLER

MUTLAKA GÜVENLİ BESİN SEÇİN Açıkta satılan besinleri almamaları Sebze ve meyveleri yıkadıktan sonra yemeleri Yemek öncesi el temizliği konusunda UYARIN ve alışkanlık kazanmaları konusunda DESTEKLEYİN

OKUL ÇEVRESİNDE KONTROLSÜZ VE SAĞLIKSIZ KOŞULLARDA ÜRETİLEN VE AÇIKTA SATILAN BESİNLERİ SATIN ALMAKTAN KAÇININ

etkin ve kalıcı olabilmesi için Besinlerin EN ÖNEMLİ ÖĞÜN KAHVALTIDIR Öğrenmenin etkin ve kalıcı olabilmesi için Besinlerin 3 SAATLİK ARALIKLARLA (3 ANA-3 ARA ÖĞÜN) Dengeli ve Yeterli alınması gerekir

YETERLİ VE DENGELİ BESLENİN KAHVALTI YAPMADAN GÜNE BAŞLAMAYIN KAHVALTI, GÜNE SAĞLIKLI BAŞLAMANIZ, ÖĞRENME VE ÖĞRENİLENLERİN HATIRLANMASI İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR.

ÖĞÜN ATLAMAYIN KİLONUZU KORUYUN TV VE BİLGİSAYAR KARŞISINDA DAHA AZ ZAMAN GEÇİRİN, SPOR YAPIN BESLENME ÇANTANIZDA; SÜT, AYRAN, MEYVE, PEYNİR, EKMEK, TAZE SEBZE, HAŞLANMIŞ YUMURTA GİBİ SAĞLIKLI YİYECEKLER BULUNDURUN

gelecekteki sağlığın korunmasında Bu önerilere dikkat edilmesi, şimdiki ve gelecekteki sağlığın korunmasında çok önemlidir. HERHANGİ BİR SAĞLIK PROBLEMİNDE MUTLAKA DOKTORA BAŞVURUN