Korelasyonel AraştIrma Nedir?

Korelasyonel araştırma, iki ya da daha çok değişken arasındaki ilişkinin herhangi bir şekilde bu değişkenlere müdahale edilmeden incelendiği araştırmalardır. Değişkenlere müdahale edilmemesi nedeniyle korelasyonel araştırmalar nedensel karşılaştırmalara benzer.

Ancak nedensel karşılaştırma araştırmalarında bir bağımlı değişkeni etkileyen bağımsız değişkenlerden neden-sonuç ilişkisi içinde belirlenmeye çalışılırken korelasyonel araştırmalarda sadece değişkenlerin birlikte değişimleri incelenir.

Bu inceleme bir neden-sonuç ilişkisinin olabileceği konusunda araştırmacıya fikir verebilir fakat kesinlikle neden-sonuç şeklinde yorumlanamaz.

Korelasyonel Araştırmaların Felsefi Temeli Korelasyon araştırmaları,değişkenlerin arasındaki ilişkilerin açığa çıkarılmasında,bu ilişkilerin düzeylerinin belirlenmesinde etkili ve bu ilişkilerle ilgili daha üst düzey araştırmaların yapılması için gerekli ipuçlarını sağlayan önemli araştırmalardır.

Korelasyonel Araştırmanın Özellikleri Korelasyonel araştırmalarında değişkenler için farklı teknikler kullanılarak hesaplanan bir korelasyonel katsayısı ile gösterilir. Bu katsayı +1 ile -1 aralığında değişen bir değer alır.

Katsayının pozitif olması bir değişkende artış meydana geldiği zaman diğer değişkende artış olduğunu,negatif olması ise bir değişkende artış görülürken diğerinde azalma meydana geldiğinin göstergesidir. Korelasyon katsayısının eşit olması ise mükemmel bir ilişkinin göstergesidir. Korelasyon katsayısının 0 hiçbir ilişki olmadığının göstergesidir.

Korelasyonel Araştırmanın Türleri Korelasyonel araştırmalar 2’ye ayrılabilir. KEŞFEDİCİ YORDAYICI korelasyonel araştırmalardır.

Keşfedici Araştırmalar Keşfedici araştırmalar değişkenler arası ilişkileri çözümleyerek önemli bir olayı anlamaya çalışmak için kullanılır. Bu araştırmalar sürdürülürken uzak hedef neden – sonuç ilişkisinin belirlenmesi de olabilir.

Yordayıcı Araştırmalar Yordayıcı araştırmalarda değişkenler arasındaki ilişkiler incelenerek ilişki kurulan değişkenlerin birinden yola çıkılarak diğer değişkenin bilinen değerine karşılık gelen bilinmeyen değeri belirlemeye çalışılır.

Bu değişkenlerden ,yordama işlemi yapılacak olan değeri bilinen değişkene yordayan değişken,değeri belirlenecek değişkene ise ölçüt değişken denir. İki değişken arasındaki ilişki ne kadar yüksekse bu belirlemenin o kadar doğru yapılabileceğinden söz edilir.

Bu yöntem özellikle fen bilimlerinde nicel madde analizlerinde ve bunun bir yansıması olarak hastanelerde sıklıkla kullanılmaktadır.

Korelasyonel Araştırmaların Aşamaları Korelasyonel araştırmalar problemin belirlenmesi,örneklemin seçilmesi,veri toplama araçlarının geliştirilmesi ,verilerin toplanması ,verilerin analiz edilmesi ve yorumlanması aşamalarından oluşmaktadır.

Problemin Belirlenmesi: Korelasyonel araştırmalarda araştırma probleminin ve değişkenlerin belirlenmesinde ilişki durumunun incelenmeye değer olup olmadığına karar verebilmesi için önceki araştırma sonuçlarından ,kuramlardan,uzman görüşünden ya da deneyimlerden destek alınmalıdır.

Değişkenlerin tanımlarının açık ve net olması,araştırma sonuçlarının da anlaşılabilir olması açısından önemlidir. Bu tür çalışmalarda araştırmalara yönelik sorulan sorular vardır.

Bunlar; X değişkeni Y değişkeni ile ilişkilimidir? A değişkeni B değişkenini yordamakta mıdır? Araştırmaya dahil olan değişkenler arasındaki ilişkiler nelerdir?

Örneklerin Seçilmesi: Korelasyonel araştırmalarda araştırma değişkenlerinin gözlenebileceği ve ölçülebileceği bireyler arasından olabildiğince seçkisiz yöntemleri kullanarak örneklem seçilmelidir.

Veri Toplama Araçlarının Geliştirilmesi: Korelasyonel araştırmalarda sonuçta nicel veriler elde edilmek üzere her türlü veri toplama aracı kullanılabilir. Değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenebilmesi için veri toplama araçlarının,temelde araçlardan elde edilen verilerin yüksek düzeyde geçerli ve güvenilir olmasına önem verilir.

Verilerin Toplanması Korelasyonel araştırmalarda aynı denekler üzerinde iki ya da daha çok değişkene ait verileri belirlemek için ölçme yapılır. Bu ölçmeler genellikle veri toplama araçlarının bir seferde uygulanmasıyla gerçekleştirilir.

Deneklerin zamana bağlı olarak değişebileceklerini göz önüne alarak bu şekilde ölçme yapılmasının uygun olduğu söylenebilir. Ancak değişkenlerin farklı zamanlarda açığa çıktığı örneğin öğrencilerin çalışma saatleri ile bir dersten aldıkları başarı notu arasındaki ilişkinin belirlenmesi için yapılacak bir araştırmada ölçmeler zorunlu olarak farklı zamanlarda gerçekleştirilebilir.

Verilerin Analiz Edilmesi ve Yorumlanması Daha önce de belirtildiği gibi toplanan verilerden yola çıkılarak bir korelasyon katsayısı hesaplanır. Korelasyon katsayısı ne kadar büyük ise değişkenler o kadar ilişkilidir. Ancak bu ilişki neden-sonuç şeklinde yorumlanamaz.

Korelasyonel Araştırmalarda İç ve Dış Gerçeklik Korelasyonel araştırmalarda ilişkili olduğu belirlenen iki değişkenin neden sonuç olarak algılanıp bu şekilde yorumlanmaması gerekir. Arasında ilişki olduğu saptanan iki değişkeni etkileyen hatta bu değişkenlerin nedeni olabilecek üçüncü bir değişken olabilir. Bu nedenle bu araştırmaların desenlenmesınde ve bulguların yorumlanmasında bu konuya dikkat edilmelidir.

Araştırmanın iç geçerliğinin sağlanması açısından tüm ölçümlerin mümkünse deneklerin benzer şekilde etkilenecekleri aynı ortamda yapılması önerilmektedir. Veri toplayanların ya da katılımcıların yorulması sonucunda ölçme araçlarını düzgün yanıtlamaları araştırmayı olumsuz etkileyebilir.

Bazen araştırmacılar çok sayıda değişken arasındaki ilişkiyi incelemek amacı ile birçok ölçme aracının birlikte yer aldığı uzun formları oluşturup kullanmaktadırlar. Bu tür formlar hazırlanırken öğrencilerin bir seferde düzgün bir biçimde yanıtlayabilecekleri soru sayısı mutlaka dikkate alınmalıdır.

Birden çok kişi araştırma kapsamında veri toplayacaksa bu kişilerin sempatik / antipatik,sevecen /itici,üniformalı/sivil vb. bireysel özelliklerin katılımcıların etkilememesine, veri toplama işlemini farklılaştırmamasına dikkat edilmelidir.

Korelasyonel araştırmalarda verilerin toplanması sırasında herhangi bir değişkenle ilgili ölçümün yapılamadığı katılımcılar veri setinin dışında bırakılmalıdır. Bu nedenle veri toplama sürecinin denek kaybı en az olacak şekilde planlanmasına dikkat edilmelidir.

Katılımcıların veri toplama araçlarını doldururken adlarını belirtmeleri kendileriyle ilgili gerçek durumu yansıtmamalarına neden olabilir. Bu nedenle veri toplama sürecinde katılımcıların adları alınmayabilir. Bu durumda farklı zamanlarda ya da farklı soru formlarıyla veri toplanması planlandıysa aynı deneklere ilişkin ölçümlerin eleştirilmesi için çözüm geliştirilmelidir.

Tarama Araştırması Nedir?

Bir konuya ya da olaya ilişkin katılımcıların görüşlerin ya da ilgi,beceri,yetenek,tutum vb. özelliklerinin belirlendiği genellikle diğer araştırmalara göre görece daha büyük örneklemler üzerinde yapılan araştırmalara tarama araştırmaları denir.

Tarama araştırmaların sahip olduğu özellikler; Büyük bir topluluğun bir konuyla ilgili görüşlerinin ya da özelliklerinin betimlenmesi için,topluluğu temsil edebilecek insanlardan oluşan bir parçası seçilir.

2. Araştırma için ihtiyaç duyulan verileri toplama süreci,veri kaynakları olan kişilere yöneltilen sorulara verilen cevaplara dayalıdır. 3. Veriler,özelliği betimlenecek topluluğun her bir bireyinden değil,bu topluluğu temsil eden bir parçasından ,yani örneklemden toplanır.

Tarama Araştırmalarının Felsefi Temeli Tarama araştırmaları,geniş kitlelerin görüşlerini özelliklerini betimlemeyi hedefleyen araştırmalardır. Bu tür araştırmalarda,daha çok ”ne,nerede,ne zaman,hangi sıklıkta,hangi düzeyde, nasıl” gibi soruların cevaplandırılmasına olanak tanır.

Tarama araştırmalarının amacı genellikle araştırma konusu ile ilgili var olan durumun fotoğrafını çekerek bir betimleme yapmaktır. Tarama türü araştırmalarında ölçülen değişkenler arasındaki ilişkiler incelenir. Tarama türü araştırmalarında nitel araştırmalarda olduğu gibi gözlem ve görüşme yöntemleri kullanılabilir.

Tarama Araştırmalarının Türleri Tarama araştırmaları birçok farklı şekilde sınıflandırılabilir. Tarama modellerini Genel Tarama Modelleri ile Örnek Olay Taramaları olarak ikiye ayırmaktadır.

Genel tarama modelleri sadece bir değişkenin incelendiği ya da değişkenlerin tek tek incelendiği tekil tarama modelleri ile iki ya da daha çok sayıda değişkenin aralarındaki ilişkilerinde belirlenmek üzere incelendiği ilişkisel tarama modelleridir.

Tarama araştırmaları ; kesitsel boylamsal geçmişe dönük araştırmalar olarak da sınıflandırılabilirler.

Kesitsel Araştırmalar: Kesitsel araştırmalarda betimlenecek değişkenler,gelişim özellikleri,okuduğunu anlama becerileri,oy verme davranışları,tutum gibi,bir seferde ölçülür. Kesitsel araştırmalar genellikle örneklemin büyük olduğu ve birçok farklı özellikteki topluluğu kapsadığı araştırmalardır.

Boylamsal Araştırmalar: Boylamsal tarama araştırmalarında değişkenlerinin zamana bağlı değişimlerini incelemek üzere farklı zamanlarda yinelenen ölçümler yapılmaktadır. Boylamsal tarama araştırmaları eğitim belirlemek,ortak özelliği olan bir grubu incelemek,ya da aynı kişilerin zamana bağlı değişimlerini,eğilimlerini araştırmak amacıyla yapılabilir.

Geçmişe Dönük Araştırmalar: Geçmişe dönük araştırmalar ise katılımcılara geçmişte yaşadıkları olaylarla ilgili soruların sorulduğu tarama araştırmalarıdır. Örneğin;sigarayı bırakan insanların sigara içiyorken yaşadıkları sorunları belirlemek üzere yapılan bir araştırma bu araştırmalara örnek olarak gösterilebilir.