BATIKENT İLKYERLEŞİM ANAOKULU “OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÇOCUKLARIN TÜRKÇE’Yİ DOĞRU KULLANMALARINI DESTEKLEYİCİ DİL ETKİNLİKLERİ”
Düzgün ve anlaşılır biçimde konuşabilme, DİL GELİŞİMİ İLE İLGİLİ ETKİNLİKLER YOLUYLA ÇOCUKLARA KAZANDIRILMASI AMAÇLANAN BECERİLER Düzgün ve anlaşılır biçimde konuşabilme, Kelime dağarcığını genişletebilme, Duygu ve düşüncelerini sözel ifadelerle aktarabilme, Diğerleriyle deneyimlerini paylaşabilme,
Önerilerini uygun şekilde ve düzgün ifadelerle aktarabilme, Karşılıklı iletişimde sözel ve sözel olmayan ifadelerle aktarımları doğru ve anlamlı yorumlayabilme, Sözel ifade ile birlikte uygun vücut hareketlerini kullanabilme, Sosyal durumlara uyum sağlamada konuşmayı araç olarak kullanabilme, Aktif dinleme becerisini kazanabilme,
Dramatik oyun içinde konuşmayı etkin şekilde kullanabilme, Küçük/ büyük grup tartışmalarına etkin ve üretken şekilde katılabilme, Değişik durumlara ve dinleyici yapısına göre konuşma şeklini, cümlelerini, kelimelerini ayarlayabilme
Desteklenen ya da açıklanan bilgi ile karar verme becerisini geliştirebilme, Karşıdaki kişinin ifade etmek istediklerini doğru algılama ve yorumlayabilme, Anlamı keşfetmeye yönelik soru sorma becerisini geliştirebilme, Yeni kelimeler öğrenme ve bunları doğru cümle yapıları içinde kullanabilme becerilerini kazandırmayı hedeflemekteyiz.
NEDEN TÜRKÇE’ Yİ DOĞRU KULLANMAYI DESTEKLEYİCİ ETKİNLİKLER? Okul öncesi dönem çocuklarının duygu ve düşüncelerini sözel olarak ifade ederken cümleler kullanmak yerine, cümlenin anlamını tek bir kelimeye yüklemeleri, Kurdukları basit cümlelerde söz dizimi kurallarını ve öğelere gelecek ekleri doğru kullanamamaları genel olarak gözlenmektedir. Buna bağlı olarak konuşmalarının düzgün, anlaşılır ve akıcı olmaması nedeniyle, geçmiş ve gelecek zaman eklerini doğru kullanmaya ve doğru cümlelerle konuşmaya yönelik etkinlikler planlanmıştır.
ZAMAN EKLERİNİN DOĞRU KULLANIMI ÇOCUKLARIN TÜRKÇE’ Yİ DOĞRU KULLANMALARINI DESTEKLEYİCİ ETKİNLİK ÖRNEKLERİ; GEÇMİŞ ve GELECEK ZAMAN EKLERİNİN DOĞRU KULLANIMI
ETKİNLİK ÖRNEĞİ 1 GEZDİM- GÖRDÜM KÖŞESİ Bu köşenin oluşturulabilmesi için “Haber Bülteni” aracılığıyla aileler bilgilendirilir. Hafta sonu çocuklarının yaptıkları ile ilgili materyal seçiminde rehberlik etmeleri istenir.(Tiyatro,sinema bileti, peçete, evde yaptıkları bir resim gibi) Gelen nesnelerle sınıfta “Gezdim-Gördüm” köşesi oluşturularak çocukların ilgisi nesnelere çekilir.
Örn. Öğretmen hafta sonu sinemaya gittim” der ve sinema biletini gösterir. İzlediği filmle ilgili aklında kalan, ilgisini çeken konulardan bahseder. Türkçe Dil etkinliği saatinde önce öğretmen, hafta sonu yaptığı bir etkinlik ile ilgili yaşantısını geçmiş zaman eklerini kullanarak çocuklara anlatır ve model olur daha sonra çocuklardan hafta sonu yaptıkları etkinlikleri getirdikleri nesneleri de kullanarak arkadaşlarına anlatmaları istenir. Konuşmalar sırasında çocuklar geçmiş zaman eklerini kullanmaları konusunda yönlendirilir.
UYGULAMA AŞAMALARI Aynı uygulama çocukların evlerinden getirdikleri ya da daha önce okulda yapılan herhangi bir etkinlik sırasında çekilmiş fotoğraflar kullanılarak da yapılabilir.
UYGULAMA LARDAN ÖRNEK İFADELER;
Ege Selahattin: Dayım Londra’ dan geldi. Londra’ da Bilim Müzesi varmış, bana Müzeden kalem almış. Bu kalem çok uzun, kıvrılıyor hem de. Elif: Annemle oyuncakçıya gittik, kuklalara baktım, fili sevdim, annem bana fil kuklasını aldı.
Barış: Biz yemek yedik, sonra ben bu Oyuncağı seçtim, arkadaşlarıma getirdim. Furkan Ege: İp aldık, düğme aldık. Bu benim çorabım ama eski. Yapıştırınca kukla oldu.
Sıla Naz: Biz tatilde gezmedik Sıla Naz: Biz tatilde gezmedik. Evden mavi mumu getirdim ama götüreceğim. Salih: Arkadaşımın yanına gittim. Oyun oynadık. Mavi topu verdi bana. Hediye zaten.
“Hafta Sonu Ne Yapmayı Hayal Ediyorsunuz?” ETKİNLİK ÖRNEĞİ 2 “Hafta Sonu Ne Yapmayı Hayal Ediyorsunuz?” Çocuklara resim kağıdı ve boyalar verilir, hafta sonunda yapmak istedikleri etkinliklerle ilgili resim yapmaları istenir.
Önce öğretmen hafta sonu neler yapmak istediğini gelecek zaman eklerini kullanarak anlatır ve çocuklara model olur. Daha sonra çocuklardan Türkçe Dil etkinliği saatinde, yaptıkları resimleri (gelecek zaman eklerini kullanarak) anlatmaları istenir.
UYGULAMALARDAN ÖRNEK İFADELER;
Beril: Anıtkabir’e gideceğim. Kenan Rıfat: Şurda çok uzakta bir tatil var oraya gideceğim. Orada on gün kalacağım.Siz beni özlersiniz değil mi? Bu resmimi burada bırakacağım çünkü arkadaşlarım beni özlerse buna bakıp beni hatırlayabilirler. Beril: Anıtkabir’e gideceğim.
Ege Selahattin: Lunaparka gideceğim. Efe: Bizim ordaki park var ya işte oraya gideceğiz.
ETKİNLİKLERDEN SONRA ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİMLERİNDE GÖZLEMLENEN DEĞİŞİKLİKLER;
Çocuklarımızın, konuşmalarında tek kelime kullanımından basit cümlelere ve sonrasında daha karmaşık cümlelere geçiş yaptıkları, Söz dizimi kurallarına uymada ve öğelere gelecek ekleri doğru kullanmada farkında oluş düzeylerinin arttığı, Kendilerini sözel olarak ifade etme becerilerinin geliştiği, “Gezdim-Gördüm Köşesi” etkinliğinde çocukların, getirilen malzemelere ilgilerinin arttığı ve çevrelerindeki materyalleri tanıma ve ifade etme konusunda daha ilgili oldukları gözlemlenmiştir. Uygulamanın aile katılımı içermesi ailelerin de etkinliğe katılımını ve okul aile işbirliğini güçlendirmiştir.
ÖNERİ:Etkinlik örneğine haftalık programda yer verilerek sürekliliği sağlanabilir. Konu çocukların ilgileri doğrultusunda çeşitlendirilebilir.
Günümüzde teknoloji son derece büyük bir hızla ilerlemektedir Günümüzde teknoloji son derece büyük bir hızla ilerlemektedir. Gelişen teknoloji ile özellikle gençleri kapsayan iletişim yöntemleri, bilgisayarlarda kullanılan anlık ileti gönderebilen yazılımlar, ya da telefonlarda mesajlaşma halini almış ve bunların yanlış kullanımı dilimizi yozlaştırmaya başlamıştır. Medyanın da bu kötü etkiye destek olmasıyla bozulan Türkçemizi; okul öncesi eğitim ile gelecek nesiller için daha duyarlı bireyler yetiştirerek düzeltme amacındayız.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER!
BATIKENT İLKYERLEŞİM ANAOKULU