Turuncgil Kanseri Etmeni Xanthomonas citri Turuncgil yapraklarinda, govdelerinde ve meyvelerde once yagli gorunumde yuvarlak lekeler olarak gorulur daha sonra buralarda catlamalr meydana gelir ve sarimsi pustule benzer yapilar olusur. Bu pustuller hiperplazya denilen hucrenin mitotik bolunmesi sonucu ortaya cikar. Hastalik yagmur, yuksek sicakliklarda artar fakat nemli havalarda bakteriyel akinti gorunmez. hastalik etmeni diger Xanthomonas campestris turleri ile kolayca karistirlabilir.
Turuncgil kanseri Turkiyede onemli hastaliklar olusturabilir Karantinaya tabii olan bir bakteriyel hastalik olup hastaligin goruldugu yerlerde eradikasyon uygulanmaktadir. Kulturel tedbirler Budama Dayanikli cesit kullanimi Uygun gubreleme Fazla nemden kacinilmali Damla sulama tavsiye edilmektedir
Lahana Siyah Çürüklügü Etmeni: Xanthomonas campestris pv. armoraciae Bakteriyel etmen yaprak dogal açikliklarindan (stoma) bitkilere giris yapar ve bitkileri infekte edebilmesi için yaprak yüzeyinde serbest suya gereksinim duyar. Bu yüzden yaprak üzerinde serbest suyun varligi hastaligin ortaya çikmasi ve gelisiminde önemli bir faktördür. Hastalik etmeni genis bir sicaklik dizisinde ortaya çikar, ama genellikle daha serin kosullarda görülmektedir. Organizma tohum ve toprak kökenlidir. Ayrica infekteli bitki artiklarida önemli bir inokulum kaynagidir
Hastalik belirtileri genellikle yaprak damarlari ile sinirli kalir ve koyu çizgiler damarlar boyunca var olur, küçük damarlar da zamanla hastaliktan etkilenir. Yaprak kenarlarindaki hastalik belirtileri genellikle uç yanikligi ile sonuçlanir ve daha sonra bunlar kolaylikla yirtildigi için yapraklar yirtik pirtik bir görünüm almasina neden olur. Daha yasli yapraklar küçük ve daginik beneklere sahip olabilir ve büyüklüklerinde genellikle artis olmamaktadir.
Lekeler lahana baslarinin yüzey yapraklarini kapsayacak sekilde genç yapraklarda oldugu kadar yasli yapraklar üzerinde de gizli kalabilir.
Mücadelesi Kültürel mücadele 1. Dayanikli çesitlerin kullanimi. 2 Mücadelesi Kültürel mücadele 1. Dayanikli çesitlerin kullanimi. 2. Hastaliktan ari tohum ve fidelerin kullanimi. Tohumlara sicak su ya da 1 dakika %1.3 sodyum hipklorid uygulamasi tavsiye edilir. 3. Sera ve tohum yataklarinda hastaliktan ari toprak, su ve alet-ekipmani kullanilmali. 4. Yabanci ot kontrolüne, böceklerin bitkilerde yara açmamasi için böcekler ile mücadeleye önem verilmeli. 5. Hastalikli fideler hemen yetistirilme ortamlarinda uzaklastirilmali ve imha edilmeli. 6. 2-3 yil gibi uzun süre ürün rotasyonu yapilmali. 7. Asiri ve üst sulamalarindan kaçinilmali ve nem olusumu engellenmeli. Ayrica nemli kosullarda ve bitkiler islak iken çalismaktan kaçinilmali.
8. Tohum yataklari ve sera üretimi tarla üretimi yapilan alanlardan uzakta olmasina önem verilmeli. 9. Toprak drenaji yapilmali. 10. Tarla ve sera kosullarinda bitkiler asiri derece de islak ise bu zamanlarda çalismaktan kaçinilmali. 11. Bitkileri düzenli olarak beslemeli ve asiri gübre kullanimindan kaçinilmali. Kimyasal mücadele Tohum yataklarinda Bakir ile karistirilmis Streptomycin antibiyotigi (200 PPM) 5 gün araliklar ile kullanilabilir. Fakat pratikte pahaliya gelebilir onun için pek tavsiye edilmiyor. Bakirli preparatlar bitkilerde koruyucu olarak ve yayilmasini engellemek için kullanilabilir.
Siyah Çürüklük Etmeni: Xanthomonas campestris pv. campestris Karnibahar, lahana ve diger crucifer bitkilerinin en önemli bakteriyel hastalik etmenidir. Braccoli, brüksel lahanasi, çin lahanasi, salgam, turp ve yabanciot gibi crucifer bitkileride hastalik etmenine hassastirlar ve bitkileri tüm gelisme dönemlerinde hastalandirabilir. Salgam bitkisinin bazi varyeteleri bakteriyel etmene dayanikli, fakat onlarda bakterinin baska bir irki tarafindan hastalanmaktadir. Bakteriyel etmen hastalikli bitkiler sayesinde aylarca tohum yataklarinda ve tohum üzerinde canliligini muhafaza edebilir.
Bakteriyel etmen, tarlada birakilmis bitkilerin kök ve gövdelerinde, yabanciotlar üzerinde canliligini korur ve bu yollar ile bir sonraki sezona bakteriler tasinmaktadir. Bakteriyel etmen toprakta ise uzun süre canliligini muhafaza edemeyebilir. Ilk bulasma tohum, bulasik sasirtilmis fide, yabanci otlar ve bulasik bitki ve toprak ile olabilir. Bahar aylarinda bakteri saglikli bitkilere ve tarlaya su siçramalari, mekanik, böcek ve bulasik bitki materyalleri ile olmaktadir. Bakterinin giris yerleri isleme esnasinda açilmis yaralar ve bitki dogal (stoma ve hydatot) açikliklaridir.
Baharda bakteriyel etmen bitkiler çimlendigi zaman, kotiledon yapraklarindan gerçek yapraklara geçer ve bunlari stoma gibi dogal açikliklardan direk infekte edebilir. Bakteriyel etmen ksilem iletim dokularina ulasincaya kadar hücreler arasinda hareket eder ve bu iletim dokularina ulasincada tüm bitki dokularina yayilir. Yüksek nisbi nem ve sicakliklar bitki enfeksiyonu için uygun kosullardir, olusan zarari bakteriyel etmenin hizla yayilmasi nedeniyle %50 lere kadar çikarabilir. Bakteriyel etmen için optimum sicakliklar 25-30 °C olup, gelisebildigi en düsük sicaklik 5-35° C' dir.
Etmeninin Belirtileri (Simptomları): Bakteriyel etmenden bitkiler tüm gelisme döneminde etkilenebilir. Fide infeksiyonlari ilk olarak kotiledon yaprak kenarlarinin siyahlanmasi olarak görülür Daha sonra kotiledonlar burusur ve düserler, fakat bu durum bakteriyel etmen gerçek yaprak ve gövdeye ulastiktan sonra olmaktadir. Etkilenen fideler sari ile kahverengi renk alir, solar ve çökerler. Bakteriyel etmen genellikle yaprak kenarlarinda bulunan dogal açikliklardan (hydotat) bitkiye giris yapmaktadir. Sonuçta yaprak kenarlarindan damarlara dogru genisleyen "V" harfi biçiminde infekteli alanlar ortaya çikmaktadir.
Patojen ayni zamanda stoma gibi olan diger dogal açiklik, böcek zararlanmalari, mekanik ve diger sekilde açilan yaralardan giris yapabilir. Hastalanan alanlar büyür ve yaprak kaidesine dogru bir genisleme gösterir ve bu alanlar sararir, zamanla kahverengi renge döner ve kururlar. Infekteli yapraklarin damarlari, gövdeleri ve kökleri patojen bitki bünyesinde çogalirken siyah bir renge döner. Karnibahar bitkilerinin yapraklari üzerinde çok sayida küçük benekler olarak ortaya çikmaktadir. Infeketeli bitkilerde genellikle bodurlasma, sararmadan kahverengi renge dönme, solgunluk ve olgunlasmadan devrilme ya da düsme belirtileri görülür.
Mucadelesi Xanthomonas campestris pv. campestris ile mucadele tipki Xanthomonas campestris pv. armoraciae oldugu gibidir. Hastalik etmeninin turplarda yapan pathovarlari ise: Xanthomonas campestris var. raphani Turp Bakteriyel Lekesi - Xanthomonas campestris var. vesicotoria Turp Bakteriyel Siyah Lekesi
Asma Bakteriyel Yanikligi Etmeni: Xanthomonas ampelina ya da Xylophilus ampelinus olarak bilinir. Bakteriyel hastalik etmeni olup, infekteli bitki artiklari üzerinde kisi geçirmektedir. Bakterinin tasinmasi su ve su siçramalari sonucunda gerçeklesir. Hastalik etmeninin inokulum kaynagi genellikle bulasik bitki materyalleridir. Yaprak yüzeyinde olusan lezyonlar ise sekonder inokulum kaynaklaridir. Bakteriyel etmen bu lezyonlardan diger yaprak ve bitkilere yagmur ya da su siçramalariyla dagilmaktadir. Hastalik dondurucu serin ve nemli havalarda daha fazla etkili olmaktadir. Bakteriyel etmen asmalarin iletim demeti bozulmalarina da neden olabilir.
Simptomları: Erken baharda, bag sürgünleri koyu kahverengi çizgi seklinde lekelere sahiptir, bu sürgünler klorotik ve bodurdur. Hastaligin ilerleme durumunda tüm bitkilerde solgunluklar görülür ve sonuçta sürgünler kuruyarak ölür. Lekelerin bulundugu kabuklarda siskinlikler ve çatlamalarda görülebilir. Hastalikli ile bulasan bitkilerin yapraklarinda ise küçük siyah lekeler veya kenar nekrozlarina rastlanir. Hastliktan etkilenen ana gövde üzerinde koyu ve uzun kanserler olusur ve bunlar üzerindeki meyveler olgunlasmadan dökülmektedir.
Mücadelesi Kültürel mücadele 1 Mücadelesi Kültürel mücadele 1. Hastaliktan ari, sertifikali fide ve fidanlarin kullanimi. 2. Infekteli bölgelerden getirilen kalemler sicak su uygulamasindan geçirilmeli (3 saat 45 °C sicakliktaki su da tutulabilir). 3. Infekteli bitki dal ve sürgünler hastaligin olmadigi bölgeye kadar budanmali ve artiklar yok edilmeli. Kimyasal mücadele Yapraklar yari büyüklügüne ulasincaya kadar ve budamalardan sonra Bordo bulamaci ve bakirli preparatlar ile kimyasal ilaçlama yapilabilir.