EĞİTİMDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ NİCEL TEKNİKLER Sunuyu Hazırlayan Serkan Çetinkaya

Nicel Araştırma Yöntemi Sosyal Bilimlerde bilimsel araştırmaların teknikleri; Nicel ve Nitel biçimde farklılaşmaktadır. Araştırma yöntemlerinde nicel yöntemlerin temeli pozitivizm ve realizme dayanmaktadır. Doğa bilimlerinde kullanılan yöntem ve metotların sosyal bilimlerde de kullanılabileceği görüşü hakimdir.

Pozitivizm; Pozitivizme göre, maddi evrende olan bitenler doğa yasalarınca yönetilmektedir, bilim; bu yasaları ortaya koyma faaliyetidir. Terimi ilk kullanan August Comte’dur. Pozitivizm; gerçeği tek olarak görmektedir. Bunun için bilgi üretmekte ve bu üretilen bilgiler ya doğru ya da yanlış olduğunu bunların arasında bir seçeneğin olmadığını savunmaktadır.

Nicel Araştırma Yöntemi Tezler empiriyle desteklenmelidir. Empirik soruşturma ölçmeyi gerektirir. Verinin kalitesi ölçümüm iyi olması ile doğru orantılıdır . Kaliteli veri üretimi için ölçüm araçları geliştirilmelidir. Gözlem ve deney, emin ve kesin empirik bilginin tek kaynağıdır.

Epistemoloji Epistemoloji ;Bilgi bilme ve bilmenin doğasıyla ilgilenmektedir.

Pozitivist Epistemoloji; “Benim dışımda bir gerçeklik vardır “ sayıltısı; Ben bu gerçekliği duyularımla bilebilirim. Duyularımla elde ettiğim bu bilgi nesneldir. Sosyal bilimlerin nesneleri, doğa bilimlerininki gibi ele alınım incelenebilir.

Nicel Araştırmalarda Kullanılan Kavramlar ; Evren Örneklem Değişken Kontrol Grubu Deney Grubu Hipotez Sayıltılar

Nicel Araştırmalarda Kullanılan Kavramlar ; Evren :Araştırma sonuçlarının genellenmek istenilen bütününe evren denir. 1.Genel evren 2.Çalışma evreni ( Ulaşılabilen evren )

Nicel Araştırmalarda Kullanılan Kavramlar ; Örneklem : Çalışma evreninden belirli kural ve kriterlere göre seçilmiş olan ve seçildiği çalışma evrenini temsil ettiği kabul edilen küçük kümeye örneklem denir.

Nicel Araştırmalarda Kullanılan Kavramlar ; Değişken: iki ya da daha fazla değer alır, üçe ayrılır; 1.Bağımlı Değişken; Araştırmada üzerinde etkide bulunulmaz. 2.Bağımsız Değişken;Araştırmacı tarafından değiştirilebilen değişkendir. 3.Ara Değişken; Bağımsız ve bağımlı değişken arasındadır.

Nicel Araştırmalarda Kullanılan Kavramlar ; Kontrol Grubu: Deneysel araştırmalarda işleme tabi tutulmaz. Deney Grubu :Deneysel araştırmalarda işleme tabi tutulur. Hipotez: Araştırmalarda denenmek üzere geliştirilen ifade veya yargılardır. Sayıltılar: Araştırmalarda doğru olarak kabul edilen başlangıç noktalarıdır.

Nicel Araştırmanın Temel Amacı; Nicel Araştırmanın temel amacı; elde edilen bulguları sayısal değerlerle ifade etmek ve ölçebilmektir. Araştırmalar hipotezlere dayandırılmalı ve bu hipotezler test edilerek kesin bir sonuca ulaşılmalıdır.

Nicel Araştırmanın Temel Amacı; Pozitivist metodolojide araştırmacılar, teori ortaya koyarlar ve bu teoriden hipotezler ortaya atılır. Daha sonra bu hipotezler sınanmaya koyulur. Veriler toplanır(Nicel Teknikler) Veriler analiz edilir. Bulgular ortaya konur

NİCEL TEKNİKLER DENEY METODU SURVEY ( İNCELEME ) METODU

DENEY METODU Amacı : Herhangi bir şeyin etkililiğini ölçmek ve ölçüm sonucu olumlu ise bundan istifade edilerek yeni önerilerde bulunmaktır.Örneğin, farklı bir sınıf düzeninin öğrenme üzerindeki etkisi gibi 1.Klasik Deneysel Yöntem 2.Yarı Deneysel Yöntem

Klasik Deneysel Yöntem Bu yöntemde deney ve kontrol grupları vardır. Deney grubu işleme tabi tutulur ve kontrol grubuyla karşılaştırılarak bir sonuca ulaşılmaya çalışılır. Örneğin; öğretimde yeni tekniklerin etkililiğinin ölçülmesi,sınıftaki öğrenci sayılarının, öğrenmedeki etkisi gibi.

Klasik Deneysel Yöntem Gruplar rasgele oluşturulur. Araştırmada kontrol yüksektir dolayısı ile içsel geçerlilik yüksektir. Dışsal geçerliliği düşüktür çünkü laboratuar ortamında elde edilen veriler gerçek yaşamda geçerliliği zayıf olabilmektedir.

2.Yarı Deneysel Yöntem Genelde gönüllü katılımcılar araştırma örneklemi olarak seçilir bu yüzden araştırılan evren temsil edilmeyebilir. Araştırmalar doğal ortamda yürütüldüğünden dışsal geçerlilik fazladır İçsel geçerlilik deneysel yönteme göre zayıftır Gruplar ölçülerek oluşturulur. Araştırma uzun zaman dilimi içerisinde sürdürüldüğünden pahalıdır

SURVEY ( TARAMA ) YÖNTEMİ Surveyler sosyal dünya hakkında nicel enformasyon üretirler. İnsanların ya da sosyal dünyanın görünümlerini ortaya koyar. Cevaplayıcılar olarak adlandırılan insanlara inançları, fikirleri, karakteristikleri, geçmişleri veya şimdiki davranışları hakkında sorular sorar

Surveyde Sorulan Soru Başlıkları Davranış, Tutum, İnançlar, Fikirler, Karakteristikler, Beklentiler, Kişisel Sınıflandırma, Bilgi,

SURVEY ( TARAMA ) YÖNTEMİ Bir seferde birçok şey hakkında sorular sorulur ve birçok değişken ölçülebilir. Tek bir surveyde bir çok hipotez test edilebilir. Surveylerde evren ve örneklem bulunur, amaç genelleştirilebilir veriler elde etmektir. Survey bir problemin ifadesi olan hipotezle başlar, empirik ölçüm yapılır, veri analizi ile biter.

SURVEY ( TARAMA ) YÖNTEMİ Aşamalar; Planlama, Veri toplama. Survey araştırmacılarının, nesneler arasındaki mesafeyi ölçme ve görünümü farklı bakış açısından taramaları sürecine nirengileme denir. Sosyal araştırmalarda nirengileme farklı türdeki ölçme veya veri toplama tekniklerinin aynı değişkeni incelemek için kullanılması anlamına gelmektedir

Survey Çeşitleri 1.Anketler 2.Görüşme 3.Gözlem

1.Anketler Sorularda dikkat edilecek hususlar: Argo ve kısaltmalar kullanılmamalı, Belirsizlik ve anlaşılmayan ifade ve terimler kullanılmamalı, Duygusal dil kullanılmamalı, Çift anlamlı sorular sorulmamalı, Yönlendirici sorular sorulmamalı, Cevaplayıcıların yeteneklerini aşan sorular sorulmamalı, Çift negatif yüklü sorular sorulmamalı, Yanlış eklentili sorular sorulmamalı.

1.Anketler Avantajları; Maliyeti düşüktür.( zaman enerji ve parasal olarak) Araştırılan kişi veya grubun kimliği gizlidir. Önyargı veya kişisel eğilim gibi durumlarda hatalar aza indirgenir. Yanıtlar düşünülerek verilir, danışman bulunabilir,yeterli zaman vardır. Kısa sürede daha çok kişiye ulaşır.

1.Anketler Dezavantajları; Elde edilen veriler genelde yüzeyseldir. Sorular basit yanıtları gerektirir. Araştırmacı soruların doğru kişiler tarafından doldurulduğunda emin olamaz. Geri dönme veya doldurulma oranı düşüktür. Araştırılan şeylerin niçin öyle olduklarını incelemektense bunları betimlemek yani tanımak için veri toplar.

1.Anketler Soru Türleri; Kapalı Uçlu Sorular( çoktan seçmeli ) Açık Uçlu Sorular( yoruma açık ) Belirli Bir Gruba Yönelik Sorular

1.Anketler Soru Formatı; 1.Derecelendirme Soruları 2.Matriks Soruları 3.Kelimelerin Anlamlarıyla İlişkin Sorular 4.Sıralama Soruları Soruların Sıralanması: Temelden başlayarak araştırmanın yoğunlaştığı konulara doğru sıralanmalıdır Araştırmanın konusu hakkında daha fazla soru olması gereklidir

2.Görüşme 2.1.Yapılandırılmış Kişisel Görüşme 2.2. Yapılandırılmış Telefon Görüşmeleri

Görüşmenin özellikleri: Genellikle görüşmeci soru sorar ve katılımcı yanıtlar Sadece katılımcı duygu ve düşüncelerini ifşa eder Görüşmeci yargılayıcı gibi davranmaz Katılımcı hemen hemen tüm enformasyonu sağlar Görüşmeci tutarlı bir sıcaklık sağlamaya çalışır ancak ciddi ve nesnel tonu korur Görüşmeci konuyu hızı ve yönelimi kontrol eder Görüşmeci katılımcının olgusal hatalarını düzeltmez

Görüşmenin özellikleri: Görüşmenin kim(ler) tarafından yürütüleceği, sorular önceden hazırlanmış olmalıdır. Bu sorular görüşmeciden kaynaklanan olası etkileri azaltmak için standart bir tarzda düzenlenir ve uygulanır. Standardizasyon; soru formatı ve soru sırası görüşmecinin soru formunu nasıl kullanacağının veya katılımcının bu soruları nasıl yanıtlayacağının veya yorumlayacağının tanımlanması demektir. Şansa bırakılmaz

2.1.Yapılandırılmış Kişisel Görüşme: Araştırmacının araştırılan kişi veya kişiler ile yüz yüze gelerek uyguladığı, Araştırma hipotezini test etmek amacı ile daha önceden hazırladığı, Cevaplayıcılara, yanıtlama konusunda esneklik tanımayan görüşme türüdür.

2.1.Yapılandırılmış Kişisel Görüşme: Sorular önceden yapılandırılmıştır, Katılımcıdan sadece bu sorulara cevap vermesi istenir, Yanıtlar başka soruları da gündeme getirse bu sorular sorulmaz, Elde edilen veri toplama oranı yüksektir Araştırmacı konu üzerinde yeterli düzeyde kontrol sağlar, Zaman ve enerji açısından maliyet yüksektir, Araştırmacı katılımcının kimliğini bilmektedir.

2.2. Yapılandırılmış Telefon Görüşmeleri: Araştırmacının yüz yüze ulaşması olanaksız, farklı coğrafi bölgelerde bulunan, katılımcılara telefonla yapılandırılmış görüşme sorularına benzer soruları yönlendirmesi, sorması işlemidir.

2.2. Yapılandırılmış Telefon Görüşmeleri: Hızlı ve kısa bir sürede katılımcılara ulaşabilir. Telefon görüşmeleri maddi olarak masraflıdır. Telefon görüşmesinin başkaları tarafından dinlenebileceği endişesi katılımcıyı tedirgin edebilir. Görüşmenin tek taraflı kesilebilmesi olanağı vardır. Kontrol yüksek bir oranda katılımcının elindedir.

3.Gözlem Nicel araştırma metodolojisinde kullanılan yöntem yapılandırılmış gözlemdir. Bu metot oldukça sistematiktir. Gözlem aracılığı ile elde edilen veriler rakamsal olarak ortaya konur. Araştırma konusuna göre, yapılandırılmış gözlem, eğitim ortamında izlenmesi gereken durumlar hakkında önceden hazırlanmış format doğrultusunda gözlemin uygulanmasıdır.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER Serkan Çetinkaya