SPSS ile Araştırma Bulgularını Analiz Etme ve Yorumlama Nevzat Özel 14.12.2011

5N-Ne? Niçin? Nasıl? Nerede? Ne zaman? Araştırma ? Niçin araştırıyoruz? 5N-Ne? Niçin? Nasıl? Nerede? Ne zaman? 1K-Kim? SORUN? Varsayımlar? Sorular? Yöntemler? Teknikler?

Anket Hazırlama Anket, sistematik bir veri toplama tekniğidir. Veriler, önceden belirlenmiş insanlara bir dizi soru sorarak elde edilir. Anket yöntemi ile çok farklı türde veri toplamak mümkündür. İnsan davranışları, iş performansları, bilgi düzeyleri, tercihleri, tutumları, inançları, duyguları vb. bunlardan sadece birkaçıdır.

Anketler ikiye ayrılır Yapılandırılmamış (Unstructured): Bir kompozisyon halinde yazdırma veya serbestçe listeletme) veya açık uçlu sorularla oluşturulan Yapılandırılmış (Structured): Cevapları şıklar haline getirilmiş sorularla oluşturulan

Bir anket maddesinin taşıması gereken özellikler Açıkça yazılmalı. İfadeler net olmalı. Kolay anlaşılabilir olmalı. Teknik terim, kısaltma ve jargon kullanımı olmamalı. Kısa olmalı.

Yapılandırılmış anketler, Likert tipi bir skala ile ya da çoktan seçmeli cevap seçenekleri ile veri toplamaktadır.

Likert tipi cevaplamada, “Tamamen katılıyorum”dan “hiç katılmıyorum”a veya “önemli”den “önemsiz”e veya “çok acıyor”dan “hiç acımıyor”a gibi cevap derecelemeleri kullanılır.

A KESİNLİKLE KATILMIYORUM B KATILMIYORUM C KARARSIZIM D KATILIYORUM E KESİNLİKLE KATILIYORUM A HİÇ TATMİN OLMADIM B TATMİN OLMADIM C KARARSIZIM D TATMİN OLDUM E ÇOK TATMİN OLDUM A ÇOK KÖTÜ B KÖTÜ C ORTA D İYİ E ÇOK İYİ

Derecelendirme ölçeklerini hazırlarken uç noktaların zıt anlamda olduklarından emin olun (yoksa anketten alınan yanıtlar taraflı olur). A GENELDE TATMİNKAR B TAMAMIYLA TATMİNKAR C SON DERECE TATMİNKAR D MÜKEMMEL

Anketle veriler nasıl toplanır Anketle veriler nasıl toplanır? 1- posta, 2- telefon, 3- yüz yüze görüşme 4- internet

Anket verileri nasıl analiz edilir? SPSS

Statistical Package for the Social Sciences SPSS? Statistical Package for the Social Sciences Bilgisayar yazılımı İstatistiksel verileri analiz etmeye yardımcı Birçok disiplin tarafından kullanılıyor. Veri dosyalarının uzantısı “sav” Analiz çıktılarının uzantısı ise “spo veya spv”dir.

Örnek Anket Soruları 1) Yaşınız? a) 15-20 b) 21-35 c) 36 ve üstü 2) Cinsiyetiniz? a) Kadın b) Erkek 3) Hangi futbol takımını destekliyorsunuz? a) Beşiktaş b) Fenerbahçe c) Galatasaray d) Trabzonspor e) Desteklemiyorum f) Diğer (belirtiniz) …………………………… 4) 2010-2011 sezonunda hangi takımın şampiyon olacağını düşünüyorsunuz? e) Diğer (belirtiniz) …………………………………. 5) “Türk futbolu özellikle son yıllarda büyük düşüş yaşamaktadır.” ifadesine yönelik görüşleriniz nedir? a) Kesinlikle katılıyorum b) Katılıyorum c) Kararsızım d) Katılmıyorum e) Kesinlikle katılmıyorum

Veri Girişi

Veri Alanları Ekleme Ekranı Data View Veri girişi ekranı Variable View Veri Alanları Ekleme Ekranı

Ankette sorulan sorular tek tek “Name” kısmına kısaltılarak yazılır. Diğer sütunlar otomatik olarak belirir. “Decimal” sütunu “2”dir. “0” olarak değiştirilir. “Values” sütununda sağ köşedeki üç noktaya tıklanınca “Value Labels” açılır.

Label kısmına anketteki şıkta yer alan metin yazılır. Value Labels kısmına anket sorularındaki şıklar sırasıyla ve 1,2, 3… olarak değer verilerek yazılır. Label kısmına anketteki şıkta yer alan metin yazılır. Add butonuna basılarak şıklar listelenir. Her bir anket sorusu için süreç tekrarlanır.

Tüm veri ekleme alanları tanımlandıktan sonra sol alt köşedeki “Data View”e tıklanır.

Anket formunu varsayalım 20 kişi doldurdu. Anketi cevaplayan 1.kişinin verdiği cevaplar, “Variable View” alanında tanımlanan değerler şeklinde girilir.

Verilerin Betimlenmesi: Tek Değişkene İlişkin Frekans (Sıklık) Dağılımı

Descriptive Statistics Analyze Descriptive Statistics Frequencies

Sol taraftaki tüm alanlar seçilerek ortadaki ok işaretiyle sağ tarafa atılır.

Verilerin Betimlenmesi: İki ya da Daha Çok Değişkene İlişkin Frekans (Sıklık) Dağılımı (Crosstab)

Descriptive Statistics Analyze Descriptive Statistics Crosstabs

Sol tarafta ter alan liste içerisinden bir değişken satıra (Rows) diğer değişken sütuna (Columns) ortadaki ok işaretleriyle gönderilir.

Cells butonu tıklanınca bu ekran açılır. Percentages kısmında “Row” işaretlenir. Devam butonuna basılır.

Output dosyasında ortaya çıkan tabloların üzerine iki kez tıklanarak içerisindeki metinler düzeltilebilir.

Düzeltme işlemleri bittikten sonra tablonun üzerinde sağa tıklanıp “Copy” seçilir ve MS Word’e yapıştırılır.

Yorumlama SPSS Analizleri ile elde edilen tablolar yorumlanırken; Araştırmanın amacına uygun olan noktalar (en önemli bulgular) vurgulanır. Tablodaki bütün veriler tek tek açıklanmaz.

SPSS Ödevi Gruplar oluşturulacak (En fazla 4 kişilik) Bir konu ile ilgili anket soruları (5-10 soru) geliştirilecek! En az 20 kişiye uygulanacak! Anket cevaplarına ilişkin veriler SPSS Programına girilecek! Araştırma Raporu Hazırlanacak! Her bir anket sorusuna verilen cevapların Frekans (Sıklık) dağılımları raporda sunulacak! (Bkz. Tek Değişkenli Frekans Dağılımı slaytları) Bazı anket soruları belirlenerek İki Değişkenli Frekans Dağılımı aynı raporda verilecek! (Crosstab slaytları) Oluşturulan her tablo MS Word’e kaydedilerek yorumlanacak!

Hazırlanan araştırma raporu (MSWord), veri dosyası (sav uzantılı) ve output dosyası (spo veya spv uzantılı) sıkıştırılarak (zip) nevzatozel@gmail.com adresine gönderilecek! Son Tarih: 2 Ocak 2012 Öğrencilerin hazırladıkları ödevlerin diğer gruplarla aynı olması durumunda (aşırma) ödev her iki grup için de geçersiz sayılacaktır.

SPSS ile Araştırma Bulgularını Analiz Etme ve Yorumlama Nevzat Özel 14.12.2011