GEÇİŞ GEÇİŞ SÜRECİ Özel Gereksinimli ve / veya Engeli Olan Öğrenciler İçin Geçiş Süreci Geçiş Planı Örneği GEÇİŞ NEDİR? Bütün çocukların hayatlarında yürümeye başlamak, okula başlamak ya da ergenliğe geçmek gibi çeşitli geçiş dönemleri vardır. Geçiş aynı zamanda değişiklik de demektir. Öğrencinin bulunduğu sınıftan başka bir sınıfa ya da bulunduğu okuldan başka bir okula geçmesi de geçiş türlerindendir.
Geçiş Sürecine İlişkin Tanımlar; • Her çocuğun yeni bir programa devamının sağlanmasında yazılı bir kurumlar arası hizmet planı oluşturmak için birincil hizmet veren uygulayıcılar tarafından başlatılan sonuca odaklı planlama süreci. • Bir programdan diğerine geçişte, çocuğun sonraki programa uyumunu ve uygun yerleştirmeyi sağlamak için planlanan ve kullanılan stratejiler ve yöntemler bütünü. ÖRNEK Öğrenci yeni bir eğitim kuruma geçeceği zaman, gideceği kurumun özellikleri, personelin görev ve sorumlulukları hakkında bilgilendirici görüşme veya toplantılar yapılabilir, çevreye uyum etkinlileri düzenlenebilir.
Lise-Mesleki Yaşam/Üniversite/bağımsız yaşam Ortaokul - Lise İlkokul - Ortaokul Okul Öncesi - İlkokul Aile - Okul Öncesi Sınıftan başka bir sınıfa geçiş Okuldan başka bir okula geçiş Geçiş planı okul yaşantısının pek çok döneminde yapılabilir. Dikey bir düzlemde gerçekleşen geçişler olduğu gibi öğrencinin hayatında yatay düzlemde gerçekleşen geçişler de söz konusudur.
Geçiş planı öğrencinin güçlü yanları ihtiyaçları dikkate alınarak, sunulan eğitim hizmetinde tüm paydaşlarla işbirliği içinde geliştirilen, her aşamada öğrenciye hizmet sunan kişi ve kurumlar için Yönlendirici bilginin sunulduğu, öğrencinin ilgi, yetenek, mevcut performans, geliştirilmeye açık güçlü ve zayıf yanlarının rapor edildiği, yazılı bir dokümandır.
Geçiş Planının Amacı Nedir? Geçiş planı öğrenciye okul ve okul sonrası yaşam becerilerini kazanmasında yardımcı olan uzun soluklu bir düzenlemedir. Etkili bir geçiş planlaması mutlaka BEP’i destekleyen amaçlardan oluşmalıdır. Geçiş Planının Hazırlanmasında Kimler Bulunur? • Öğrenci • Aile üyesi • Özel eğitim öğretmeni, • Okul öncesi öğretmeni, • Mesleki eğitim öğretmenleri, • Sınıf / branş öğretmenleri, • Toplum temsilcisi (rehabilitasyon hizmetleri, sağlık hizmetleri görevlileri ) • Çocuğun ihtiyaçları göz önünde bulundurularak ihtiyaç duyulan diğer personel, ( psikolog, rehber öğretmen, fizyoterapist ) bulunur.
GEÇİŞ Geçiş sürecinde okul yönetiminin katkısı ve desteğinin sürecin Aileler neler yapmalı? • Çocuklarının gelişiminin (zihinsel, duygusal, fiziksel, sosyal)düzenli gözlem ve takibini yapmalıdır. • İlgili kişi ve kurumlarla iletişim halinde olmalıdır. • Çocuklarıyla ilgili özel bilgi ve belgeleri içeren bir dosya oluşturmalı ve bunu gerektiği hallerde geçiş planı hazırlama-izleme ekibi ile paylaşmalıdır. • Çocuklarının devam edeceği kurumları ziyaret etmeli ve kurumun yeterlilik, yeterlilikleri hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Gerektiğinde bu bilgileri geçiş planı hazırlama ekibi ile paylaşmalıdır. Geçiş sürecinde okul yönetiminin katkısı ve desteğinin sürecin başarılı bir şekilde ilerlemesinde oldukça önemli bir yer tuttuğu unutulmamalıdır.
ÖZEL GEREKSİNİMİ ve/veya ENGELİ OLAN ÖĞRENCİLER İÇİN GEÇİŞ SÜRECİ Eğitimine normal gelişim gösteren akranlarının devam ettiği okullarda devam etmesi yönünde karar alınan özel gereksinimi ve/veya engeli olan bir öğrenci ve okuldaki diğer öğrenciler bu değişiklik konusunda bilgilendirilmeli ve hazırlanmalıdır.
GEÇİŞ PLANI ÖRNEĞİ Geçiş sürecine ilişkin değerlendirmeler ihtiyaçlar, güçlü yanlar, tercihlerle ilişkilendirilen sonuç odaklı bu süreç aşağıdaki sorulara cevap verebilmelidir: 1. Planın amaçları/çıktıları/ geleceğe dair beklentileri nelerdir? 2. Amaçlarla ilişkili öğrenci hangi becerilere sahip? 3. Öğrenci amaçlara ulaşabilmek için hangi becerileri kazanmalıdır? 4. Planın öğrencinin ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için ne gibi düzenlemelere ihtiyacı vardır?
Geçiş planlanırken iki tip amaç vardır: • Öğretimsel amaçlar: Akademik, sosyal, davranışsal • İlişkisel amaçlar: Çeşitli hizmetler ile amaçların ilişkilendirilmesi Birincil ihtiyaçların tanımlanması Geçiş Planı beceri ve bilgi öğretimi Seçilen alanda derinlemesine değerlendirme Hizmet/desteklerle ilişkilendirme Birlikte çalıştığınız BEP’i olan ve geçiş yapmak üzere olan bir öğrenciyi düşünün.Öğrencinin başarılı bir geçiş süreci yaşaması için ne yapılması gereklidir?Bu öğrencinin geçiş planlamasının bir parçası olduğunuzda sürece nasıl katkı sunabilirsiniz? Bir sonraki aşamada bu öğrencinin eğitim ve öğretiminden sorumlu kişilere ne gibi önerileriniz olabilir?