HİBRİTLEŞME

tabiattaki gerçek geometrisi arasındaki uyumsuzluğu gidermek amacıyla MELEZ ORBİTALLER HİBRİTLEŞME Bir molekülün elektronik konfigürasyonuna göre tahmin edilen geometrisi ile, tabiattaki gerçek geometrisi arasındaki uyumsuzluğu gidermek amacıyla atomik orbitallerinin (s, p, d, f) karışımı ile yeni tür orbitaller (sp, sp2, sp3, dsp2, dsp3, d2sp3) oluşumunun kabul edilmesidir.

+ sp s orbitali Hibritleşme sp hibrit orbitali sp hibrit orbitalleri px orbitali sp hibrit orbitali

+ + sp2 s orbitali sp2 hibrit orbitali px orbitali Hibritleşme sp2 hibrit orbitalleri py orbitali sp2 hibrit orbitali

+ + + sp3 s orbitali sp3 hibrit orbitali px orbitali Hibritleşme sp3 hibrit orbitalleri sp3 hibrit orbitali py orbitali + pz orbitali sp3 hibrit orbitali

+ + + BİLGİ İÇİN BİLGİ İÇİN s orbitali sp2d (dsp2) sp2d hibrit orbitali + px orbitali sp2d hibrit orbitali Hibritleşme py orbitali + sp2d hibrit orbitalleri sp2d hibrit orbitali dx2y2 orbitali sp2d hibrit orbitali

+ + + + sp3d (dsp3) s orbitali dp hibrit orbitali sp2 dp + px orbitali sp2 hibrit orbitali + Hibritleşme py orbitali sp2 hibrit orbitali + sp3d hibrit orbitalleri sp2 hibrit orbitali pz orbitali dz2 orbitali dp hibrit orbitali

+ + + + + sp3d2 (d2sp3) s orbitali sp3d2 hibrit orbitali px orbitali pz orbitali Hibritleşme sp3d2 hibrit orbitali py orbitali + sp3d2 hibrit orbitali sp3d2 hibrit orbitalleri + sp3d2 hibrit orbitali dx2y2 orbitali dz2 orbitali sp3d2 hibrit orbitali

Atomik Orbital Seti Hibrit Orbital Seti Geometri Şekil Gösterimi Örnek s, p İki tane sp Çizgisel BeF2, HgCl2 s, p, p Üç tane sp2 Üçgen Düzlem BF3, SO3 s, p, p, p Dört tane sp3 Tetrahedral CH4, NH3, H2O, NH4+ s, p, p, p, d Üç tane sp2 İki tane dp Üçgen çift piramit PF5, SF4, BrF3 s, p, p, p, d, d Altı tane sp3d2 Oktahedral SF6, ClF5, XeF4, PF6‾

MOLEKÜLÜN POLARİTESİNİ TAHMİN ETME MOLEKÜLÜN DİPOL MOMENTİ

İki atomlu bir molekülde kovalent bağı oluşturan atomlar aynı ise atomların elektronegatiflikleri de aynıdır bağ elektronları iki atom arasında eşit olarak paylaşılır oluşan bağ APOLAR olur.

A A A Apolar Kovalent Bağ APOLAR MOLEKÜL μ ═

İki atomlu bir molekülde kovalent bağı oluşturan atomlar farklı ise atomların elektronegatiflikleri de farklıdır bağ elektronları iki atom arasında eşit olarak paylaşılmaz elektronegatifliği büyük olan atom biraz daha negatif (δ–) yüklenir elektronegatifliği küçük olan atom biraz daha pozitif (δ+) yüklenir oluşan bağ POLAR olur.

χA < χB ise δ+ δ– δ+ δ– δ+ δ– B A B A B A Polar Kovalent Bağ POLAR MOLEKÜL μ > χA χB farkı ile μ doğru orantılıdır –

Bir merkez atoma en az iki atom bağlı ise tüm kovalent bağlar APOLAR ise molekül APOLAR olur.

A A A A A Tüm atomlar aynı Tüm bağlar APOLAR MOLEKÜL APOLAR μ ═

Bir merkez atoma en az iki farklı atom bağlı ise tüm bağlar için kısmi yükler bulunur kısmi negatif (δ–) yüklerin ağırlık merkezi bulunur kısmi pozitif (δ+) yüklerin ağırlık merkezi bulunur (δ–) ve (δ+) yüklerin ağırlık merkezleri birbiri üzerine çakışırsa molekül APOLAR olur. (δ–) ve (δ+) yüklerin ağırlık merkezleri birbiri üzerine çakışmazsa molekül POLAR olur.

δ– δ– δ+ δ– O O C O δ+ δ+ H H μ ═ μ > δ+ δ+ δ– δ+ δ– N H C N δ– δ– O O μ > μ >

δ– δ+ Cl H δ+ δ– C C δ– δ– δ– δ– Cl Cl Cl Cl δ+ δ– δ– Cl Cl μ ═ μ >

DİKKATE ALMAK GEREKMEZ Mİ ? BİLGİ İÇİN δ+ δ– N N δ+ δ– δ– δ+ H H F F δ– H δ+ F μ ═ 1,47 D μ ═ 0,24 D