Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı KAMU ZARARI Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Ömer Lütfi ÖZGÜÇÜK Mali Hizmetler Uzmanı

MEVZUAT 5018 sayılı KMKK 71. madde. Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. 16 sayılı Kişilerden Alacaklar Genel Tebliğ. Devlete ve Kişilere Memurlarca Verilen Zararların Nevi ve Miktarlarının Tespiti, Takibi, Amirlerinin Sorumlulukları, Yapılacak Diğer İşlemler Hakkında Yönetmelik

“kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden” Kamu zararı 5018/71 KAMU GÖREVLİLERİNİN; kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri nedeniyle “kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden” olunmasıdır.

Genel yönetim kapsamındaki (Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç) kamu idarelerinde tespit edilen kamu zararlarından doğan alacakları kapsar..

DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURULUŞLAR GENEL YÖNETİM SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİ YÖNETİM KURUMLARI (IV sayılı cetvel) MAHALLİ İDARELER GENEL BÜTÇE (I sayılı cetvel) ÖZEL BÜTÇE (II sayılı cetvel) DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURULUŞLAR (III sayılı cetvel) l

657 sayılı DMK’nun 1/1 inci fıkrası kapsamında bulunan kamu idarelerinde görevli memurların; a) Kullanımlarındaki “TAŞINIR” ve “TAŞINMAZLARIN” korunması ve her an hizmete hazır halde bulundurulması için gerekli tedbirleri almamaları nedeniyle “DEVLETE” verdikleri zararlar, b) “KAMU HUKUKU” na tabi görevlerle ilgili olarak “KİŞİLERE” verdikleri zararlar, Devlete ve Kişilere Memurlarca Verilen Zararların Nevi ve Miktarlarının Tespiti, Takibi, Amirlerinin Sorumlulukları, Yapılacak Diğer İşlemler Hakkında Yönetmelik

İLGİLİ: Kendisine yersiz veya fazla ödeme yapılan gerçek ve/veya tüzel kişi ya da kişileri…

SORUMLU Kamu zararının oluşmasına görevlisi/görevlileri… sebep olan

Bakanlıklarda müsteşar, Diğer kamu idarelerinde  en üst ÜST YÖNETİCİ  Bakanlıklarda müsteşar, Diğer kamu idarelerinde  en üst yönetici (REKTÖR,BAŞKAN,GENEL MÜDÜR….),  İl özel idarelerinde vali,  Belediyelerde belediye başkanı,  Milli Savunma Bakanlığında Bakandır.

Kamuya ait gelirler (Borçlanmalar dahil) Taşınır Mallar, Taşınmaz Mallar, Hesaplarda bulunan • Para, Alacak, Haklar, Her türlü değerleri, İfade eder.

KAMU ZARARINA İLİŞKİN ÖRNEKLER Bir personele fazla maaş ödemesi yapılmıştır. Müteahhide fazla hakediş ödemesi yapılmıştır. Bir vergi alacağı zamanaşımına uğratılmıştır. Veznedar tahsil ettiği paraları zimmete geçirmiştir. Hak etmediği halde bir personele fazla mesai ödemesi yapılmıştır. Mükellef A’ya fazla vergi iadesi yapılmıştır. A Devlet Hastanesinin gelirleri zamanında tahsil edilmeyerek zamanaşımına uğramıştır.

 8.Piyasa fiyatlarından daha yüksek bedellerle mal alımı yapılmıştır.  9.M milli emlak müdürlüğünce rayicinden daha düşük bedelle arazi satışı yapmıştır.  10.Elektrik faturası zamanında ödenmediğinden idare faiz ödemek durumunda kalmıştır.

KAMU ZARARININ UNSURLARI; Mevzuata, aykırı, eylem ve işlem, Kasıt, kusur ve ihmal, Kamu kaynağında artışa engel veya eksilme, Uygun illiyet bağı.

1-Mevzuata Aykırılık Kamu zararından söz edebilmek için kamu görevlisinin karar, işlem ve eyleminin mevzuata aykırı olması gerekmektedir Mevzuata aykırılık yargı kararı yada inceleme. Araştırma veya soruşturma yahut Sayıştay’ca kesin hükme bağlama şeklinde belirlenebilir.

2-Kasıt, Kusur, İhmal Kamu zararına neden olan ve kamu görevlisince gerçekleştirilen karar, eylem ve işlemin mevzuata aykırılığının yanında ayrıca kasten, kusurlu olarak veya ihmalen gerçekleştirilmesi gerekir. Kusur; bir kimsenin hukuk düzeni tarafından tasvip edilmeyen ve uygun görülmeyen davranışıdır

3-Kamu Kaynağında Artışa Engel veya Eksilme Kamu görevlisinin karar, işlem ve eyleminin sonucu olarak kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması gerekmektedir. Örneğin; - Eksik vergi tahsilatı (artışa engel) - Hakedişin fazla ödenmesi (eksilme

4-Uygun illiyet Bağı Kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye sebep olma şeklinde gerçekleşen kamu zararının, kamu görevlisinin karar, eylem ve işlemlerinden kaynaklanması gerekmektedir. Nedensellik, sebep-sonuç ilişkisi olacak

Kasıt, Kusur ve İhmalle İlgili Karar Örnekleri Sayıştay Temyiz Kurulunun -2012/35886 SK bir kurumun doğalgaz borcunun zamanında ödenmemesi sebebiyle ödenen faiz giderinin, ödeneğin zamanında gönderilmemesi durumunun, -2008/30480 SK Hazine tarafından dış borç ödenmesinden kaynaklanan gecikme faizinin, bilgi ve bilge akışında yaşanan sorunlar nedeniyle ödenmesinin,

Kasıt, Kusur ve İhmalle İlgili Karar Örnekleri -2008/30119 SK Teknik hizmetler sınıfına hatalı yapılan bir atama sebebiyle, ödenen fazla maaşlarda ödemeyi yapanların değil atamayı yapanların kusurlu olmasının, -2012/35956 SK işin sözleşme süresi içinde bitirilmemesinde hava koşullarının etkisinin olmasının, -2007/29109 SK yüklenicinin yurtdışından getireceği ürünleri firmanın göndermemesi nedeniyle yaşanan gecikmenin

Kasıt, Kusur ve İhmalle İlgili Karar Örnekleri 2010/32706 SK mahkeme kararını yerine getirme nedeniyle ödenen tazminat ve yargılama giderlerinin, Harcama görevlilerinin kusurunu kaldıran bir durum olarak görüldüğü ve Sayıştay Dairelerince verilen tazmin hükümlerinin kaldırılmasına karar verildiği görülmektedir.

1-Açığın meydana geldiği tarih; -Vezne,ambar,muhasebe yetkilisi mutemedi açıklarında, 2-Ödemenin Yapıldığı Tarih; -Belirlenen tutardan fazla ödeme, -Transferlerde fazla ödeme, -İş yaptırılmadan, mal ve hizmet alınmadan ödeme, -Mevzuatında öngörülmeyen ödeme, 3-Olayın Meydana Geldiği Tarih; -Taşınırların kaybedilmesi,çalınması,zarar görmesi.

Zamanaşımına Uğradığı Tarih; Tarh,tahakkuk,tahsil işlemlerinde. Tahsilatın Gelir Kaydedilmesi Gerektiği Tarih; Hakedişlerden kesintiler. Olayın Tespit edildiği Tarih; 1’deki Açığın meydana geldiği tarih tespit edilememis ise, 3’teki Olayın meydana geldiği tarih tespit edilememiş

KAMU ZARARI SÜREÇ

DENETĠM TESPİT Tespit edilen kamu zararına ilişkin yazı, tutanak, rapor, ilâm ve benzeri belgeler ilgili kamu idarelerine gönderilir.

GÖRÜŞ Üst Yönetici İlgili Birimin En Üst Yöneticisi HARCAMA YETKİLİSİ KONTROL DENETĠM TESPİT HARCAMA YETKİLİSİ ĠNCELEME DEĞERLENDĠRME MERKEZDE Üst Yönetici MERKEZDE TAġRADA TAŞRADA İlgili Birimin En Üst Yöneticisi

Kamu zararından doğan alacakların her biri için; Merkezde strateji geliştirme birimlerince, Taşrada ise takibe yetkili birimce, Alacak takip dosyası açılır. Alacağın tespit, takip ve tahsiline ilişkin BÜTÜN BELGELER alacak takip dosyasında muhafaza edilir. Sayıştayca düzenlenen sorgular ihbar kabul edilerek yaptırılan kontrol, denetim veya incelemenin değerlendirilmesi sonucunda kamu zararının oluştuğuna karar verilmesi durumunda da yukarıdaki fıkra hükmüne göre alacak takip dosyası açılır.

Değerlendirmenin ilamın İdareye Onaylandığı Tarih Ulaştığı Tarih KAMU ZARARININ MUHASEBE KAYDINA ALINMASI SAYIŞTAY iLAMI MAHKEME iLAMI KONTROL DENETĠM İNCELEME ilamın İdareye Değerlendirmenin Onaylandığı Tarih Ulaştığı Tarih 5 İŞ GÜNÜ MERKEZDE; Strateji GeliĢtirme Birimi MUHASEBE BİRİMİ TAŞRADA; Takibe Yetkili Birim

Sayıştay İlamı Mahkeme İlamı Sorumlular Tazminle yükümlü tutulanlar, Kontrol,Denetim,incelemeSorumlu/ilgili, Sayıştay SorgularıSorumlu/ilgili Muhasebe Biriminde Alacak Takip Dosyası açılır. Muhasebe yönetmelikleri uygulanır.

KAMU ZARARLARININ TEBLİĠ Bilinen adrese imza karşılığı 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre

Sorumlulara, Sorumluların bağlı olduğu kamu idarelerine, Genel bütçe kapsamındaki kamu Bakanlığına, İllgili muhasebe birimine Başsavcılığa Tebliğ Edilir. idareleri için Maliye

(doksan) gün içerisinde yerine getirilir. İlam  MADDE 53 – (1) Sayıştay ilamları kesinleştikten sonra 90 (doksan) gün içerisinde yerine getirilir. İlam hükümlerinin gönderildiği sorumludur.  (2) İlamlarda yerine getirilmesinden, kamu idarelerinin üst ilamların yöneticileri gösterilen tazmin faize miktarı tabi hüküm tarihinden itibaren kanuni 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı tutularak, İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre tahsil olunur.

Tebligatta;  borcun miktarı,  sebebi,  doğuş tarihi, ÖDEME SÜRESĠ 1 AY Tebligatta;  borcun miktarı,  sebebi,  doğuş tarihi,  faiz başlangıç tarihi,  ödeme yeri,  yedi günlük itiraz süresi,  itiraz mercii belirtilerek,

on iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Merkezdestrateji geliştirme birimince, Taşradatakibe yetkili birimin en üst yöneticisince, on iş günü içerisinde sonuçlandırılır. İtiraz ve itirazı değerlendirme süresi etkilemez.

1. Yargı Kararları, 2. Sayıştay İlamları, 3 1.Yargı Kararları, 2.Sayıştay İlamları, 3.Değerlendirme (Kontrol,Denetim, İnceleme) 1.MerkezdeStrateji Geliştirme Birimi  2.TaşradaTakibe Yetkili Birimince

 Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir.

Kamu Zararlarının Tahsili Rızaen ve sulh yolu Takas (Borçlar Kanunu hük. göre) Cebri icra (icra ve İflas Kanunu hük göre) Tahsil Şekilleri Kamu zararından doğan alacaklar, sorumlulardan ve/veya ilgililerden, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte tahsil edilir.

Takas Yoluyla Tahsilat için, - Karşılıklı Alacak / Borç - Alacak / Borcun nakit olması ALACAKLI Kamu İdaresi BORÇLU - Alacak / Borcun vadesinin gelmesi Sorumlu / İlgili - Alacağın yazı ile talebi (mahsup) veya Borcun yazı ile beyanı Borç ve alacaktan birisi şarta bağlı bulunuyorsa veya henüz vadesi gelmemiş ise takas yapılamaz.

Kamu alacağının güvence altına alınması maksadıyla; 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununda ihtiyatî haciz rımalvarlığı ve üst yönetici gerekli görmesi hallerinde, için öngörülen Mahkeme kararı veya SayıĢtay ilâmı tebliğ edilinceye kadar, Yetkili mahkemeden karar alınarak, Sorumluların ve ilgililerin mal, hak ve alacakları üzerine Kararın uygulanması için 10 gün içinde icra Dairesine başvurulacaktır. İHTiYATi HACiZ

47

KAMU ALACAĞININ TAKSİTLENDİRİLMESİ Genel ve Özel Bütçe SORUMLU ve / veya İLGİLİ YAZILI TALEP Üst Yönetici ONAY DİĞER İDARELER ÖDEME PLANI -Taksitlendirmenin Süresi, -Taksit Sayısı, -Taksit Tutarları, -Ödeme Zamanları Mutlaka Resen Borç Senedi ve Kafaletname alınacaktır.

Borçlunun Taksitlendirme Talebi. Taksitlendirme süresi 5 yıldan fazla olamaz. 3---Üst Yöneticiler Yetkili (Özel hükümler saklı) --Üst yöneticiler yetki devri yapabilirler. 4-Ödeme Planı çıkarılır.

Taksitlendirme onayı alınıncaya kadar ilk taksit miktarı hemen, diğerleri düzenli olarak ödenir. 6 Taksitlerden biri kararlaştırılan şekilde ödenmez ise tüm borç muaccel hale gelir ve hükmen tahsil işlemleri başlatılır. 7 Taksit tutarı ödenip faiz ödenmez ise, tahsilat belgesine idarenin faiz isteme hakkının saklı olduğu belirtilir.

-Zararın oluştuğu tarihtir. 2-Mahkeme ilamlarında; İlamda hüküm varsa hükümde belirtilen tarih, İlamda hüküm yoksa karar tarihidir.

3-Harcama yetkilisi mutemetlerine verilen avanslardan bu hesaba aktarılanlar, ön ödemenin mahsup veya iade edilmesi gerektiği tarihten, 4- Geçici ve sürekli görev yolluğu avanslarından bu hesaba aktarılanlar, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 59. maddesinde belirtilen tarihlerden, yani avans alanlar görev yerine hareket etmedikleri takdirde 15 gün içinde aldıkları avansı iade etmelidir.

1-Ödeme tutarı alacak aslı ve faizi karşılayamaz ise öncelikle faiz tahsil edilir, geriye kalan ana para olarak kaydedilir. 2-Borç aslına faiz dahil edilerek, tekrar faiz işletilemez. 3-Yıllık faiz oranı %9’dur.

Zaman aşımı süresi 10 yıldır. ZamanaĢımı zararın oluştuğu tarihi takip eden mali yılın baŞında işlemeye başlar,10 uncu yılın sonunda biter. Borç aslı zamanaşımına uğradığında, faiz de zamanaşımına Uğramı ş olur. Rızaen yapılan ödemeler kabul edilir.

Özel mevzuatındaki hükümler saklı kalmak üzere, idare hesaplarında kayıtlı olup 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında izlenen kamu alacakları dışında kalan; Zarurî veya mücbir sebeplerle takip ve tahsil imkânı kalmayan, Tahsili için yapılacak takibat giderlerinin asıl alacak tutarından fazla olacağı anlaşılan, (2018 için 17.200) (2018 için 17 TL) Kamu alacaklarından merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilen tutarlara kadar olanların kayıtlardan çıkarılmasına üst yöneticiler yetkilidir. (a) bendine göre belirlenen tutarı aşan kamu alacaklarından silinmesi öngörülenler merkezî yönetim bütçe kanununda ayrıca gösterilir.

Zorunlu veya mücbir sebeplerle takip ve tahsil imkanı kalmayan kamu zararından doğan alacaklardan merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilen tutara kadar olanların kayıtlardan çıkarılmasına, Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, Diğer kamu idarelerinde özel kanunlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla üst yöneticiler yetkilidir.

Silinmesi Öngörülen Alacakların Silinmesi Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa Ekli Cetvelde Silinmesi Öngörülen Alacakların Silinmesi MYBK’nunda belirtilen tutarı aşan ve MYBK’na ekli cetvelde silinmesi öngörülen kamu zararından doğan alacaklar ise strateji geliştirme birimi tarafından ilgili muhasebe birimine bildirilerek kayıtlardan çıkarılması sağlanır.

Alacaklarının Silinmesi Esas Alınarak Kamu Zararı Yargı Kararları Alacaklarının Silinmesi Esas Alınarak Kamu Zararı Alacağın tahsili için açılan davada kamu idaresi aleyhine karar verildiği ve Yargıtay tarafından da onanmak suretiyle hüküm kesinleştiği, Alacağın tahsili için açılan davada kamu idaresi aleyhine karar verildiği ve kamu idaresi için bir yarar görülmediğinden temyizden yetkili mercinin onayı alınarak vazgeçildiği hallerde; Yargıtay ilâmı Temyizden vazgeçme onayı ve aleyhteki mahkeme kararı, hukuk birimince strateji geliştirme birimi veya ilgili taşra birimine gönderilir. Bu birimlerce de, söz konusu belgelerin onaylı birer örnekleri ilgili muhasebe birimine intikal ettirilerek alacağın kayıtlardan çıkarılması sağlanır.

AF KANUNLARI

MerkezdeStr.Gel.Brm.  TaşradaTakiple Görv.Brm Yetkili Merci Alacak Takip Dosyası Hukuk Birimi  (Tak.Vazgeçme Onayı) MerkezdeStr.Gel.Brm.  TaşradaTakiple Görv.Brm ONAY Muh.Birimi