NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Uluslararası İşletmecilik II Uluslararası İşletmeciliğe Giriş NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ubyo.nisantasi.edu.tr

Uluslararası işletmecilik faaliyetleri kaç ana kategoriye ayrılır? Uluslararası işletmecilik faaliyetleri iki ana kategoriye ayrılmaktadır: uluslararası ticaret ve uluslararası yatırım. Bir işletme, ürün ve hizmetlerin ihracat ve ithalatı ile meşgul olduğu zaman dış ticaret gerçekleşir. Bir işletme, ana ülkesinin dışında işletmecilik faaliyetleri yürütmek amacıyla kaynak transfer ettiği zaman uluslararası yatırım meydana gelir. İşletmenin uluslararası yatırım faaliyetleri, tamamına sahip olunan şube tarafından yapılan yatırım ya da yerel bir işletme ile Joint Venture biçiminde kurulan ortaklıktan lisans anlaşması, franchising faaliyeti ya da anahtar teslim projelere kadar değişen biçimlerde yürütülebilir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Uluslararası işletmeciliğin ulusal işletmecilikten farklılıkları nelerdir? Uluslararası işletmecilik, ulusal işletmecilikten kültür, finansal ortam, hukuki çevre ve tüketici tercihleri açısından farklılık gösterir. İşletmenin faaliyet gösterdiği her ülke kültürel açıdan farklıdır. Başarılı olmak için işletme, ev sahibi ülke kültürünce belirlenen görgü, gelenek, değer ve normlar çerçevesinde ve kültürel açıdan duyarlı bir şekilde faaliyet göstermelidir. Ulusal sınırların ötesinde işletme yönetmek, farklı birimlerini kullanmayı ve işletmenin faaliyet özgürlüğünü sınırlayan farklı devlet yasalarını dikkate almayı gerektirir; örneğin, ana ülkeye transfer edilecek kâr miktarına ilişkin sınırlamalar gibi. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Uluslararası işletmeciliğin ulusal işletmecilikten farklılıkları nelerdir? Faaliyetleri ve başarıyı etkileyebilecek kanun, tüzük ve yönetmeliklere işletmelerin özel duyarlılık göstermesini gerektiren hukuki çevre, ülkeden ülkeye farklılık gösterir. Ev sahibi ülkenin kanunlarına saygısızlık ya da itaatsizlik, işletmenin mali durumuna ve imajına büyük ölçüde zarar verebilir. Ülkeden ülkeye tüketici zevk ve tercihlerindeki farklılıklar ve kültürel farklılıklardan kaynaklanan talep modelleri, işletmenin maliyetleri en aza indirecek ve işletmenin değerini koruyacak uygun üretim, tedarik ve pazarlama stratejilerini benimsemesini gerekli kılar. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Uluslararası işletmeciliği önemli kılan gelişmeler nelerdir? Teknoloji, rekabet, standardizasyon, iş çevresi, politik etkiler, ekonomik bütünleşme ve globalleşme konularında meydana gelen gelişmelerin bir sonucu olarak, uluslararası işletmecilik son yıllarda daha fazla önem kazanmıştır. Teknolojik gelişmeler, dünyanın her köşesine uluslararası işletmecilik uygulamaları ile kazandırılabilir. Bu gibi nakillerin yararları dünya genelinde paylaşılır. Uluslararası işletmenin yerel bir işletme ile ortaklık ya da şube biçiminde ev sahibi ülkeye girişi, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, ülke içi rekabeti kamçılar ve artan işletmecilik başarılarına yol gösterir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Uluslararası işletmeciliği önemli kılan gelişmeler nelerdir? Standardizasyon, dünya pazarlarında genellikle geçerli olan normların ve uygulamaların benimsenmesini ifade eder. Pek çoğu ABD ve Batı Avrupa’da belirlenen bu standartlar, çoğu zaman uluslararası işletmeler tarafından global işletmecilik stratejilerinde örnek edinme (benchmarks) olarak kullanılır. İşletme faaliyetlerinin artan ölçüde uluslararasılaşması sayesinde, iç ve dış çevre faktörleriyle ilgilenme yöntemleri daha standart hale gelme eğilimi göstermektedir. Uluslararası işletmecilik, yerli işletmelerin uluslararasılaşmaya bir hazırlık olarak başarılı işletmecilik politikalarını ve tekniklerini benimsemelerinde önemli bir rol oynamaktadır. Uluslararası işletmecilik faaliyetlerinin gelişmesinde ve özendirilmesinde hükümetler önemli bir rol oynar. Hükümetler yabancı direkt yatırımları ülkelerine çekebilmek için, çoğu zaman komşularıyla rekabet ederek, çok çeşitli finansal ve finansal olmayan teşvikler sağlar. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Uluslararası işletmeciliği önemli kılan gelişmeler nelerdir? Uluslararası işletmecilik faaliyetleri, ayrı ayrı hükümetleri etkileme ve denetleme yeteneğinin çok ötesine geçerek, çok daha çeşitli ve karmaşık hale gelmiştir. Bütün bu gelişmelerin tek sonucu ise, ulusal ekonomilerin ayrı ayrı ya da bölgesel gruplar halinde tek global ekonomiye katılıp bütünleştiği yeni bir dünya ekonomik düzeninin ortaya çıkmasıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Uluslararası işletmeciliğin tarihsel süreç içindeki gelişimi, hangi dönemlerden geçerek bugünkü anlamını kazanmıştır? Uluslararası işletmeciliğin tarihsel süreç içindeki gelişimi dört ayrı dönem halinde incelenebilir: Birinci dönem; 1500-1850 yılları arasındaki süreyi kapsayan ticaret dönemidir. Ticaret dönemi, çeşitli bireylerin ülke dışında şanslarını denemek ve dış ülkelerden satın aldıkları malları Avrupa’ya göndermek yoluyla büyük kârlar sağladığı dönem olarak tanımlanabilir. İkinci dönem; 1850-1914 yılları arasındaki süreyi kapsayan Sömürgecilik dönemidir. Coğrafik keşiflerin tamamlandığı ve ülkelerin birbirleriyle olan ticari bağlarının iyice genişlediği bu dönemin en belirgin özelliği, Sanayi Devriminin sonucunda büyük işletmelerin kurulmuş olmasıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Üçüncü dönem; 1914-1945 yılları arasındaki süreyi kapsayan ayrıcalıklar dönemidir. I. Dünya Savaşını izleyen yıllarda dış ticareti engelleyen politikaların ortadan kaldırılmasının etkisiyle, ayrıcalıklar döneminde uluslararası işletmeler artış göstermiştir. 1945’den günümüze kadar geçen süreyi kapsayan dördüncü dönem ise, Uluslararası dönemdir. Bu döneme kadar uluslararası işletmecilik alanında Avrupa işletmelerine kıyasla oldukça pasif kalan ABD işletmeleri, özellikle 1950’li ve 1960’lı yıllarda dünyaya açılmaya başlamışlar ve uluslararasılaşma neredeyse tüm dünyada bir ABD olayı haline gelmiştir. 1970’li yıllarda kaynak ve enerji konusunda daha etkili ve tedbirli davranan Avrupa ve Japon işletmeleri, ABD işletmelerine karşı büyük üstünlükler sağlamışlardır. 1980’li yıllardan itibaren ise, uluslararası işletme yöneticileri kültürel farklılıkları daha fazla dikkate alarak uluslararası işletmecilik faaliyetlerini yürütmeye başlamışlardır. Uluslararası dönem halen devam etmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar John J. Wild, Kenneth L. Wild Uluslararası İşletmecilik , Nobel Akademik Yayınları Çağrı Bulut , İge Pınar Uluslararası İşletmecilik Temel Kavramlar, Nobel Yayınları Funda Yalım Uluslararası İşletmecilik , Türkmen Kitapevi Esin Can Mutlu  Uluslararası İşletmecilik , Beta Basım Yayım Recai Coşkun, Ali Taş, Umut Sanem Çitçi Küreselleşme ve Uluslararası İşletmecilik, Adra yayıncılık NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©