EKOLOJİ VE ÇEVRE BİYOLOJİSİ Doç. Dr. BENGİ ÇINAR KUL Ankara-2018

BU DERSTE NELER İŞLEYECEĞİZ ? Ekoloji Tanımı, Ekolojinin Tarihçesi, Ekolojinin Bölümleri Bize düşen Görevler…

Ekoloji, canlıların birbirleri ve çevreleriyle ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır. Eski yunanca da oikos 'ev, eve ait'; logos 'bilim, çalışma, araştırma' anlamına gelir. Ekoloji de bu iki sözcüğün birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. 'Ev' içinde yaşanabilen çevreyi anlatır.

Ekoloji nedir? abiotik faktörler (toprak, su, hava, iklim vb cansız faktörler) biyotik (üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar) faktörler Bu tanımlamadaki organizmalar; diğer bir deyim ile canlılar veya canlı çevre, insan, hayvan ve bitkilere ait bireyleri veya bunlardan oluşmuş toplumları ifade etmektedir.

Ekolojinin tarihçesi, Ekoloji teriminin tanımı? ilk kez Alman biyolog Ernst Haeckel tarafından 1869 yılında önerilmiştir.

Daha sonraki yıllarda CLEMENTS (1916) ekolojiyi “Toplumlar Bilimi veya Yaşam Birlikleri Bilimi”, ELTON (1927) “Hayvanların Ekonomi ve Sosyolojisi ile ilgili Uğraşan Bilimsel Doğa Tarihi”, Günümüz ekologlarından ODUM (1963) ise “Doğanın Yapısını ve İşlevini İnceleyen Bilimdir” şeklinde tanılamışlardır.

ekoloji 1900 lü yıllarda ayrı bir bilim dalı önemi ve bağımsız bir bilim dalı olarak değeri 20. yüzyılın ortaları Özellikle sanayi devrimini takip eden yıllarda doğada meydana gelen beklenmedik anormallikler ve bozulmalar….

3P Ekolojinin önemli bir bilim dalı haline gelmesinde etkili olan faktörler : Nüfus artışı (Population) Doğaya hakimiyet, hırs, doyumsuzluk (Powerty) Kirlilik (Pollution)

Günümüzde insanlar doğal kaynakları doğanın kendini yenileyebilme yeteneğinden 20 kat daha hızlı tüketmektedir. Bunun sonucu bazı canlı türleri yok olmuş ve bir çok canlı türüde yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Ekoloji? Çevre?

Temel Kavramlar Habitat: Bir türün bireylerinin yaşamsal faaliyetlerini en iyi şekilde devam ettirebildiği ve türün arandığı zaman en kolay bulunabildiği yaşam yeridir. Kısaca canlının adresidir. Ekolojik Niş: Bireyin habitatı içinde yaşamını sürdürmek için yaptığı faaliyetlerin tümü o canlının nişini ifade eder. Örn. Canlının beslenmek,korunmak,saklanmak,üremek gibi yaptığı ve yapması gereken bütün faaliyetler ekolojik niş içerisinde yer alır. Habitat bir organizmanın doğal adresi,ekolojik niş ise o adreste yaptığı iş şeklinde belirtilir.

Populasyon: Belirli bir alanı paylaşan aynı türe ait bireyler topluluğudur. Komünite: Belirli bir alanda yaşayan farklı türlere ait populasyonların meydana getirdiği topluluktur. Biyotop: En basit şekilde komunitenin yaşam alanı olarak tanımlanabilir. Canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için ihtiyaç duydukları coğrafik alandır.

Çevre: İnsan davranışları ve canlılar üzerinde dolaylı ya da dolaysız bir etkide bulunabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik ve toplumsal etkenlerin toplamıdır.

Çevreyi neden korumalıyız?