FEN BİLİMLERİ-5 4.ÜNİTE MADDE VE DEĞİŞİM 3.Isı ve Sıcaklık HALİM GÜNEŞ
KAZANIMLAR F.5.3.3.1. Isı ve sıcaklık arasındaki temel farkları açıklar. F.5.3.3.2. Sıcaklığı farklı olan sıvıların karıştırılması sonucu ısı alışverişi olduğuna yönelik deneyler yapar ve sonuçlarını yorumlar.
ISI VE SICAKLIK Isı Sıcaklık Isı alışverişi
Isınmak için hangi yakıtları kullanırız? Bu yakıtların kaynağı nedir?
ENERJİ KAYNAKLARIMIZ: Rüzgar Enerjisi (Rüzgar) Güneş Enerjisi (Güneş) Kimyasal Enerji (Petrol, Kömür ve Doğalgaz)
ENERJİ KAYNAKLARIMIZ: Jeotermal Enerji (Sıcak Su) Hidroelektrik Enerji (Su) Biyokütle Enerjisi (Bitki ve Hayvan atıkları)
Petrol ve kömür fosil yakıtlardır. Oluşumları milyonlarca yıl sürer. Kömür, genellikle bataklıklarda büyüyen bitkilerin çürüyüp gömülmesiyle oluşur.
ISI: Sıcaklık farkından dolayı maddeler arasında alınan ya da verilen(aktarılan) bir enerjidir. Isı kalorimetre kabı ile hesaplanır. Birimi joul ve kaloridir. Maddeler arasında alınıp verilebilir.
SICAKLIK: Bir maddenin diğer maddeden ne kadar sıcak veya ne kadar soğuk olduğunu gösteren bir ölçüdür. Enerji değildir. Sıcaklık termometre ile ölçülür. Birimi (0C) santigrat derecedir. Maddeler arasında alınıp verilmez.
ISI İLE SICAKLIK ARASINDAKİ FARK
Isı akışı, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye doğru mudur?
Elimize aldığımız buz erir Elimize aldığımız buz erir.Elimiz buzdan sıcak olduğu için elimizden buza ısı akışı olur. Elimizin sıcaklığı düşer. Dondurmanın erimesi, ortam sıcaklığının dondurmanın sıcaklığından daha yüksek olmasından dolayı gerçekleşir.
Bir bardak sıcak çaya dokunduğumuzda çay elimize göre sıcak olduğundan çaydan elimize ısı akışı olur. Bundan dolayı elimizi ısıtır.
Sıcaklığı farklı maddeler temas ettirildiğinde maddelerin sıcaklıkları eşitlenene kadar sıcaklığı yüksek olan maddeden düşük olan maddeye ısı verir.
Su dolu sürahi ile bir bardak suyu güneşli bir yerde 15 dk Su dolu sürahi ile bir bardak suyu güneşli bir yerde 15 dk. beklettiğimizde hangisinin sıcaklığı daha fazla olur? Muma elimizi yaklaştırdığımızda elimizi yakar. Ancak bu ısı bir odayı ısıtmak için yeterli midir?
Aynı miktar ısı verilen maddelerden miktarı az olan madde çok, miktarı çok olan madde ise az ısınır. Miktarı az olan maddenin sıcaklığı yüksek olur. Miktarı çok olan maddenin sıcaklığı düşük olur.
Kütleleri eşit aynı tür maddelerden fazla miktarda ısı alan maddenin sıcaklığı daha fazla yükselir. Aynı miktarda ısı verilen aynı tür maddelerin sıcaklıklarındaki artış maddenin kütlesine bağlıdır. Kütlesi küçük olan daha fazla ısınır.
KONUMUZ BİTMİŞTİR. KONUYU EVDE TEKRAR ETMEYİ UNUTMAYIN. BİR SONRAKİ KONUYA HAZIRLANARAK GELİN.