II. Duran Varlıklar (200-299) Duran varlıklar: işletme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak amacıyla edinilmiş, ilke olarak bir yıl ve daha kısa sürede paraya çevrilmesi veya tüketilmesi öngörülmeyen iktisadi kıymetlerdir. II. DURAN VARLIKLAR 22 Ticari Alacaklar 23 Diğer Alacaklar 24 Mali Duran Varlıklar 25 Maddi Duran Varlıklar 26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 27 Özel Tükenmeye Tabi İktisadi Kıymetler 28 Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 29 Diğer Duran Varlıklar
Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar: işletmenin esas faaliyetleriyle ilgili, ekonomik ömrü bir yılı aşan ve amortismana tabi fiziki varlıklardır. 25 MADDİ DURAN VARLIKLAR 250 Arazi ve Arsalar 251 Yer altı ve Yerüstü Düzenleri 252 Binalar 253 Tesis, Makine ve Cihazlar 254 Taşıtlar 255 Demirbaşlar 256 Diğer Maddi Duran Varlıklar 257 Birikmiş Amortismanlar 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar 259 Verilen Avanslar
MALİYET BEDELİ İMAL/İNŞAA BEDELİ ile... ile... 25 MADDİ DURAN VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ MALİYET BEDELİ ile... İMAL/İNŞAA BEDELİ ile... YURT İÇİ SATINALMA Maliyet Bedeli = Alış Bedeli + Sigorta Giderleri + Taşıma Giderleri + Komisyon Giderleri + Montaj Giderleri + Özel Tüketim Vergisi + Noter – Tapu – Mahkeme YURT DIŞI SATINALMA Maliyet Bedeli = Alış Bedeli + Sigorta Giderleri + Taşıma Giderleri . + Gümrük Vergisi + Kredi Faizleri KENDİ ÜRETME İmal/İnşaa Maliyeti = + Hammadde ve Malzeme Gid. + İşçilik Giderleri + Diğer Üretim Giderleri Ayrıca değer artırıcı harcamalar da maliyet bedeline eklenir
250 ARAZİ VE ARSALAR 252 BİNALAR 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR Yeni alınan arsa ve arazi üzerinde daha önceden varolan yapıların yıkılması sırasında ödenen tutarlar dahil, tapu, alımla ilgili vergiler ve harçlar... 252 BİNALAR Noter, tapu, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon, emlak alım vergisi ile diğer gider ve harçlar... 254 TAŞITLAR Noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon, binek oto.ların KDV’si, taşıt alım vergisi ve özel tüketim vergisi ve harçlar... 255 DEMİRBAŞLAR Komisyon, sigorta, taşıma, kurulum - montaj ve özel giderler...
Duran varlığa yazma (maliyete ekleme) “AKTİFLEŞTİRME” kavramı ile ifade edilir. BİLANÇO Aktifler ÖRNEK: 26.000 YTL’ye alınan taşıt için 4.000 YTL masraf yapılmış... 254 TAŞITLAR 100 KASA 30.000
25 Maddi Duran Varlıklar 250 Arsa ve Araziler hesabında: işletmeye ait her türlü arazi ve arsalar izlenir. 252 Binalar hesabında: işletmeye ait binalar takip edilir. 253 Tesis, Makine ve Cihazlar hesabında: üretim faaliyetinde kullanılan her türlü makine, tesis ve cihazlar izlenir. 254 Taşıtlar hesabında: işletme faaliyetlerinde kullanılan tüm taşıt araçları izlenir. 255 Demirbaşlar hesabında: işletme faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan her türlü büro makine ve cihazlar, mobilya, masa, koltuk v.b. gibi varlıklar izlenir. 259 Verilen Avansları hesabında: satın alınmak üzere sipariş edilen maddi duran varlıklarla ilgili yapılan avans ödemeleri izlenir.
Uygulama 1 Polatlı işletmesi 1 Mayıs tarihinde Yeşilçam Ticaret işletmesine 50.000 TL + KDV’lik ofis mobilyası sipariş etmiş ve 10.000 TL nakit avans ödemiştir. 12 Mayıs tarihinde mobilyalar işletmeye teslim edilmiş, kalan borç için çek ciro edilmiştir. Taryap işletmesi üzerine bina amacıyla 150.000 TL’lik bir arsa almış ve karşılığında 18 ay vadeli bir alacak senedi ciro etmiştir. Konteks işletmesi satış mağazası olarak kullanmak amacıyla bir binayı 120.000 TL’ye almış, karşılığını AKB Bank üzerinden havale yapılmıştır. Hamidiye işletmesi şişeleme ünitesinde kullanmak için bir makinayı 85.000 TL + KDV’ye peşin olarak satın almıştır.
Uygulama 2 A işletmesinde nisan ayı sonunda yapılan envanter çalışmasında depodaki mallardan 2.500 TL’lik kısmının eksik olduğu görülmüştür. B işletmesi 40.000 TL + KDV’ye bir makineyi peşin satın almış, ayrıca makinenin taşınması için 3.000 TL, montajı için de 2.000 TL masraf yapmıştır. C işletmesi genel merkezindeki bürosunda kullanmak üzere 30.000 TL + KDV’ye bir fotokopi makinesini peşin satın almıştır.