MEB DERGİ MAKALE İNCELEMESİ SAYI 211 AYŞEGÜL ARSLAN

BİR MATEMATİK SINIFINDAKİ YAZMA AKTİVİTELERİNE DAYALI ÖĞRETİM UYGULAMASININ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENMELERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Sunum : Torbalı-İZMİR Çapak Ortaokulu Matematik Öğretmeni Ayşegül ARSLAN

MAKALE Milli Eğitim Dergisi Sayı:211 Makaleyi Hazırlayanlar: Çiğdem TEKİN AYTAŞ Işıkhan UĞURLUEL

Bu çalışma,bir ortaöğretim matematik sınıfında yazma aktivitelerine dayalı öğretim uygulamasının öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkilerini beirlemek amacıyla yapılmıştır.

Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programında(MEB, 2011) değinildiği üzere, matematik kendine has kuralları olan bir dildir ve bu dil sayesinde aynı zamanda da güçlü bir iletişim aracıdır.

Yazmanın genel olarak kişinin iletişim becerisini geliştirmekle kalmayıp kişinin öğrenmesi üzerinde de olumlu etkiler sağladığı yönünde literatürde pek çok saptamanın mevcut olduğu görülmektedir. Eğer öğrenciler matematik hakkında açık bir şekilde yazabilirlerse onların matematiği büyük olasılıkla anlayacaklarını belirtmiştir. (Johnson ,1983)

Burns’un düşüncesi şöyledir; yazma öğrencilere düşüncelerini sorgulamak ve öğrendiklerinin ne olduğunu düşünmek için onları cesaretlendirir. Yazmanın kullanımı öğretmenler için bir eğitimsel araç,öğrenciler için öğrenmeye yardımcı bir araçtır.

ARAŞTIRMADA KULLANILAN YAZMA AKTİVİTELERİ Günlük Yazma Pugalee(1995),günlük yazma ,öğrencilerin problem çözme süreciyle meşgul olduğu esnasında düşüncelerini yazmalaı istenen rutin olmayan matematiksel problemlere verdikleri cevaplar olarak ifade etmiştir. Günlük yazma,öğrencilerin öğrendiklerini aktarmada neyin anlaşılıp anlaşılmadığını ortaya çıkarır ve gelecek öğrenmelerinde artan bir başarı gösterir.(Ediger,2006)

Örnekler sorular: Kesirler nedir? Kesirler hakkında en çok ve en az neyi anladın? Kesirler hakkında hala neyi öğrenmeye ihtiyacın olduğunu düşünüyorsun?

Bilgilendirici Yazma Shield ve Galbraith(1998),bilgilendirici yazmayı iki tipte kullanmıştır.Bunlar; arkadaşına mektup yazmak ve zorluk çeken bir arkadaşına cevap yazmazk şeklindedir. Öğrencileri problem çözme sürecinin bütününe tam olarak katılımını sağladığı gözlenmiştir.

Örnek sorular: Ali bu hafta derse gelemedi ve pozitif ve negatif sayılarda toplama ve çıkarma ile ilgili konuyu kaçırdı.Ona bu konuyu açıklayan bir mektup yazınız. Ayşe şu sorunun yanıtını arıyor:80’nin %35’i nedir?Size,’ Bunu nasıl yapacağım hakkında hiçbir fikrim yok’ dedi.Ayşe’nin bu zorluğu aşmasını sağlayacak bir açıklama metni yazınız.

Yazma Aktivitelerine Yönelik Ülkemizde Yapılan Çalışmalar Farklı yazma etkinliklerinin 6.sınıf öğrencile9rinin düşünceleri ve davranışları üzerindeki etkilerinin belirlenmesi adlı makalesinde 6. sınıfta öğrenim gören 27 öğrenci üzerinde 10 haftalık yazma etkinliklerinin kullanılarak yürütüldüğü matematik derslerinin değerlendirilmesi yapılmıştır.Dersler geleneksel öğretimin içerisinde açıklayıcı yazma,günlük yazma,kurulan bir senaryo ile oluşan problem durumunu yazma ve öğrencilere ders sonunda ifadeler verip,bu ifadelerin karşılarına duygu ve düşüncelerini yazma uygulamaları yapılarak işlenmiştir.(Atasoy ve Atasoy,2006)

Çalışma Grubu Bu araştırmanın örneklemi, Burdur iline bağlı bir ilçedeki bir genel lisede 9.sınıfta öğrenim gören 15 öğrenciden oluşmaktadır.Makale yazarlarından biri bu sınıfın matematik öğretmeni olup öğrencilerin gönüllü olması ve veli ve idarecilerin izin vermiş olması nedeniyle bu sınıf seçilmiştir.

Veri Toplama Araçları Yazma aktivitelerinin öğrenme üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla her hafta işlenen konunun ardından toplamda 5 adet yazma yazılmıştır. Her yazma aktivitesi için öğrenciler yeterli zaman verilmiştir ve yazma esnasında rahat olmalarını sağlayan bir fiziksel ortam sağlanmamıştır.

Bulgular ve Yorumlar Yapılan aktiviteler sonucunda sorulara düşük,orta ve iyi düzeyde cevap veren öğrenci sayıları ve yüzdeleri ifade edilmiştir.İlk ve son yazma etkinlikeri arsında ilerleme gösterdikleri gözlenmiştir. Son yazma uygulamasında iyi düzeye giren öğrenci yüzdesinin artmış olduğu görülmüştür. Öğrencilerin bilgilendirici yazma uygulamaları ile bilgilerini geniş biçimde yazarak pekiştirme yapabildikleri görülmüştür.

Bu çalışmada fark edilen diğer önemli nokta hazırlanan yazma çalışmaları sayesinde öğrencilerin tanım yapabilme becerilerinin de gelişmesidir.Örneğin günlük yazma 3. çalışmasında mutlak değerin tanımını yapabilen 3 kişi iken bu uygulamalar sonunda tanımı yapabilen 8 kişi olduğu görülmüştür.

SONUÇLAR İlk uygulamada öğrencilerin biraz heyecanlı ve kaygılı oldukları ancak yazmalar ilerledikçe bu olumsuz duygulardan kurtuldukları gözlenmiştir. Günlük yazma öğrencilere öğrendiklerini aktarmada yardımcı olurken neyin anlaşılıp anlaşılmadığını ortaya çıkarır ve öğrenci gelecek öğrenmelerinde artan bir başarı gösterir. Bilgilendirici yazma öğrencilerin kendilerini daha fazla bilen konumda görmelerini sağlamış ve kendilerine olan güveni arttırmıştır.

Öğrencilere yazma çalışmaları hakkında ne düşündükleri sorulduğunda –konunun tekrar edilmesini sağlama,çalışmayı faydalı bulma,başarıyı arttırma,daha iyi anlamayı sağlama,eksiklerin görülmesi ve derse hazırlıklı gelmeyi sağlama- biçiminde sıralanmıştır. Sonuç olarak bulgular,yazma ve öğrenme arasında güçlü bir ilişki olduğu düşüncesini desteklemektedir.Yazma aktiviteleri matematik öğrenmeleri üzerinde kayda değer etki yaratmaktadır.