UYARILMIŞLIK Organizmanın derin uyku halinden yoğun heyecan noktasına kadar olan süreci kapsayan ve bu süreç içinde değişik düzeyler sergileyen genel fizyolojik ve psikolojik etkinliktir.

Derin uyku Yüksek heyecan uyarılmışlık az çok

Artan canlılık düzeyine organizma tarafından bir takım fizyolojik(K. A Artan canlılık düzeyine organizma tarafından bir takım fizyolojik(K.A.H,kan basıncı,solunum vb) ve psikolojik tepkiler (kaygının farkına varılması vb) verilir.

KAYGI İLE STRES ARASINDAKİ FARK NEDİR?

KAYGI Uyarılmışlığın heyecansal etkisi veya bilişsel boyutu olarak düşünülebilir. Hoşnut olunmayan heyecansal tepkiler sonucu uyarılan sinir sistemi sonucunu da ortaya çıkaran heyecansal durumun uyumsuzluğudur. Hoşnut olunmayan heyecansal tepkidir ve bilişsel boyutu yüksektir.

STRES Çevresel istemin yerine getirilmesinde ki başarısızlık koşulunda ortaya çıkan istem ve tepki kapasitesi arasındaki büyük dengesizliktir. Organizmanın uyum yapmaması durumudur. İstem ve tepki kapasitesi arasındaki büyük dengesizliktir.

Stres=bir tepki Kaygı=bir sonuçtur

DURUMLUK KAYGI REAKSİYONU MC Grath’in stres yolu İSTEK İstek ile tepki arasındaki dengesizlik TEPKİ STRES TEHDİT DURUMLUK KAYGI REAKSİYONU

UYARILMIŞLIK DÜZEYİ KURAMLARI

Drive Kuramı(Dürtü Kuramı) Ters “U” Kuramı ZOF(Optimum Uyarılma Kuramı) Çok Boyutlu Kaygı Kuramı Katastrof Kuramı Zıtlık Kuramı

DRİVE (DÜRTÜ) KURAMI Uyarılmışlık performans ilişkisi doğrusal bir ilişkidir. Uyarılmışlık arttıkça performans artar. Kuram;öğrenmenin ilk aşamasında dominant tepki yanlış tepkidir der ve bu nedenle arttırılmış uyarılmışlığın becerinin öğrenimi sırasında zararlı olacağını söyler. Hareket iyi öğrenildiğinde arttırılmış uyarılmışlıkta dominant tepki kurama göre doğru tepkidir ve performansı arttırır.

DIVE KURAMI performans Uyarılmışlık düzeyi

TERS “U” KURAMI Uyarılmışlık arttıkça performans belli bir yere kadar artar. Uyarılmışlığın artmaya devam etmesi halinde uyarılmışlık kademeli olarak düşüşe geçer. performans Uyarılmışlık düzeyi

ZOF En iyi performansa karşılık gelen tek bir durumluluk kaygı yoktur. Sporcuya göre bu değişmekte olup her sporcunun kendine özgü bir elverişli uyarılma alanı vardır.

ÇOK BOYUTLU KAYGI KURAMI Kaygının birden fazla boyutu vardır.(bilişsel somatik vb…)

SOMATİK KAYGI Yarışma ortamına verilen koşullu tepkilerdir.

BİLİŞSEL KAYGI Performans üzerine güçlü etkileri olan negatif beklentilerin yansımasıdır.

KATASTROF KURAMI Ters “U” ya alternatif olarak üretildi. Ters “U” gibi durumluk kaygı arttıkça performansın belli bir düzeye kadar artmaya devam ettiğini savunur. Ancak sonraki aşamalarda farklılaşırlar. Bu kuram ani ve keskin bir performans düşüşünden bahseder.

2 düşer Bu noktadan yakalayıp ye taşıyabiliriz 2

ZITLIK KURAMI Uyarılmışlık performans ilişkisini açıklamak için geliştirilmedi. Daha çok heyecansal etki üzerinde odaklandı. Temel savı uyarılmışlık ve etkinin kişinin uyarılmışlık düzeyinin bilişsel yorumuna bağlı olduğudur.

Yüksek uyarılmışlık Düşük uyarılmışlık Heyecanlılık ve kaygı (memnuniyet) (memnunsuzluk) Yüksek uyarılmışlık Rahatlama ve Sıkıntı (memnuniyet) (memnuniyetsiz) Düşük uyarılmışlık

KAYGI SIKINTI HEYECAN UYKU HALİ Yüksek stres Düşük stres Yüksek canlılık Düşük canlılık HEYECAN UYKU HALİ Düşük stres