KÜLTÜR ÇEŞİTLERİ

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN KÜLTÜR ÇEŞİTLERİ Genel Kültür Alt Kültür Maddi Kültür Manevi Kültür Baskın Kültür Karşıt Kültür Kitle Kültürü Halk Kültürü Yüksek Kültür Popüler Kültür 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 1. GENEL KÜLTÜR Bir toplum ya da ülkenin kültürü denildiğinde, genel kültür söz konusudur. Her sosyal grupta, her coğrafi bölgede geçerli olan, benimsenen ve yaşanan hakim unsurlardan ibarettir. Toplumun hakim inançları, değerleri, hareket tarzları, yaptırım çeşitleri, sosyal ilişkileri, her türlü ortak davranış kalıpları o toplumun genel kültürünü oluşturmaktadır. Herhangi bir toplumun genel kültürü, üst bir sistem olarak, birçok sayıdaki alt sistemlerden meydana gelmektedir.[1] 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 2. ALT KÜLTÜR “Alt kültür, kendisini oluşturan bütünle, yani onu içine alan kültürle aynı temel değerlere dayandığını, fakat onu belirleyen değerlerin, daha çok, ikinci derecede önemi olan değerler olduğunu söylemek de mümkündür” (Tezcan, 2011, s.189) “Bir çeşit kültür grupları olup değer ve normları baskın kültürden farklı olan kültürlerdir” (Kırel ve Sungur, 2015, s.71) Kısaca “aynı kültür içindeki farklardır” (Tezcan, 2011, s.189) 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 3. MADDİ KÜLTÜR Bir toplumun teknolojisini, üretimini, bilgi ve becerilerini ifade eder. Kısaca toplumun fiziksel görünümüdür. Örneğin; giyim kuşamları, mimari yapıları vb. 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 4. MANEVİ KÜLTÜR Bir toplumun düşünceleri, inançları ve değerleri o toplumun hafızasında yer alması, bu inanç ve değerlerin hayat tarzı oluşturması manevi kültürü ifade eder. Konuşulan dil, hukuk, din, ahlak gibi ögeler manevi kültürü oluşturur. 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 5. BASKIN KÜLTÜR “Toplum içindeki en güçlü grupların sahip olduğu kültürdür” (Kırel ve Sungur, 2015, s.71) Andersen ve Taylor’ göre baskın kültür, “toplum içindeki diğer kültürlerin standart olarak saptadığı ve yargıladığı kültürdür” (akt. Kırel ve Sungur, 2015, s.71) “Genelde orta sınıfın paylaştığı değerler, çeşitli alışkanlıklar ekonomik kaynaklar baskın kültürü oluşturur” (Kırel ve Sungur, 2015, s.71) 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 6. KARŞIT KÜLTÜR Egemen kültürel değerlerin hepsine karşı gelen grupların yaşam biçimlerine işaret etmektedir.[1] “Bir grup insanın, içinde yaşadıkları kültür sisteminin temel değerlerini yadsıması ve başka bir takım değerleri benimsemesi olayıdır” (Tezcan, 2011, s.189). “Karşıt kültür bir alt kültür olup değer, norm ve yaşam biçimleri açısından içinde yaşanılan kültüre ters düşen tutum ve davranışları içerir” (Kırel ve Sungur, 2015, s.71) 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 7. KİTLE KÜLTÜRÜ “Kitle üretimi, iletişimi ve ulaştırması düşün ve sanat etkinliklerinin düzeyini düşürücü etkide bulunmaktadır. İşte, ‘Kitle Kültürü’ kavramı, bu durumu ifade eder” (Tezcan, 2011, s.191) İnsanların ürettikleri bir kültürü değil, aksine kitleler için kitlesel bir şekilde ve kültür endüstrisi tarafından ticari kaygılarla üretilen ve kitlesel düzeyde tüketilen kültürdür.[1] 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 8. HALK KÜLTÜRÜ Bir toplumda nesilden nesile sözlü olarak aktarılan kültüre halk kültürü ya da folk kültür denir. 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 9. YÜKSEK KÜLTÜR “Toplum içinde özel bir yaşam biçimi, zevkleri ve alışkanlıkları olan küçük bir elit grubun sahip olduğu kültüre yüksek kültür denilir” (Kırel ve Sungur, 2015, s.72). 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN 10. POPÜLER KÜLTÜR “Popüler kültür bir "çabuk kullanım ve hızlı tüketim" kültürüdür” (Erdoğan, 2004). “Popüler kültürde, aynı zamanda, sürekli kalıcılıkla değil, sürekli değişimle sermayenin ve sermaye sisteminin sürdürülebilirliliği gerçekleştirilir: Müzik alanında, popülerlik her hafta değişen "top 40" içinde olma ve bunları dinlemedir. Giyimde popüler olan şey mevsimlerle değişen modayla gelen güdümlü kültürel yaşamdır. Yeme ve içmede Pepsi ve Coca Cola; Marlboro ve Winston; Pizza Hut ve Pizza King; McDonalds ve Burger King arasındaki özgür seçim için tüketici kazanma mücadelesi ve bunun bireysel özgürlük, zevk ve tercih olarak sunulmasıdır” (Erdoğan, 2004) Kısaca popüler kültür modern yaşamda kapitalimin şekillendirmesiyla oluşan kültürdür. 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN KÜLTÜREL SÜREÇLER Kültürleme (Enculturation): Bir toplum içinde doğan bir bireyin o toplumun kültürünü öğrenme sürecidir. Kültürleşme (Acculturation): İki farklı kültürün birbirleri ile girdiği alışverişe ve bu alışveriş sonucunda birbirlerinden ögeler almasıyla oluşan süreçtir. Kültürel Yayılma (Diffusion): “Belirli bir kültür merkezinde ortaya çıkan maddi ve manevi bazı kültür ögelerinin çevreye, başka kültürlere yayılmasıyla yaşanan bir kültürel süreçtir” (Üstündağ, 2013, s.39). Kültürlenme (Culturation): Değişik kültürlere sahip kimselerin bir araya gelerek birbirlerini etkilemesi sonucunda ortaya çıkan yeni kültürel bileşime denir.[2] 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN KÜLTÜREL SÜREÇLER Kültür Şoku (Culture Shock): Bir bireyin kendi kültürünün dışanda farklı bir kültüre geçtiğinde o kültürün değerlerini çözemediğinde girdiği bunalımdır. Kültürel Gecikme ( Cultural Lag): Bir toplumdaki maddi kültür öğelerinde meydana gelen değişim hızına, manevi kültür öğelerinin ayak uyduramaması oluşan uyumsuzluk ve görgüsüzlük durumudur.[3] Kültürel Özümseme (Assimilation): Bir kültürün başka bir kültürü etkisi altına alarak kendine benzetmesidir. Kültürel Bütünleşme (İntegration): Kültür öğelerinin dengeli bir bütünlük sağlayacak biçimde karşılıklı olarak birbirine uyarlanması süreci. [4] Zorla Kültürleme (Trans-Culturation): Egemen kültürün, başka kültürleri zorla kendine benzeterek yok etmsidir. 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN

Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN KAYNAKÇA https://circlelove.co/kultur-nedir-kultur-ozellikleri-kultur-cesitleri/ http://www.felsefe.gen.tr/sosyoloji/kulturlenme_nedir_ne_demektir.asp http://kulturel-gecikme.nedir.org/ http://www.neokur.com/abc/36847/kulturel-butunlesme-nedir Erdoğan, İ. (Kasım 2004).Popüler Kültürün Ne Olduğu Üzerine. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Yıl:5, sayı:57 Kırel, Çiğdem A. ve Sungur, Z. (Şubat 2015).Davranış Bilimleri-1. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir Tezcan, M (2011). Sosyolojiye Giriş. Anı Yayıncılık, Ankara Üstündağ, H. (Edidör)(Temmuz 2013). Antropoloji. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 31.12.2018 Öğr. Gör. Dr. Pınar KIZILHAN