ISI MADDELERİ ETKİLER
Isınma: Bir madde kendi sıcaklığından daha yüksek sıcaklığı olan başka bir maddeyle temas ettiğinde, o maddeden ısı almasına denir. Örn: Soğuk meyve suyunu ılıtmak için sıcak su ekleyip ılıtmak.
Maddenin bulunduğu halden diğer hale geçmesine hal değişimi denir. Katı haldeki bir maddenin ısı alarak, sıvı hale geçmeden gaz haline geçmesine süblimleşme denir. Örn.: Naftalinin ısıtıldığında direk gaz hale geçmesi.
Soğuma: Bir madde kendi sıcaklığından daha düşük sıcaklığı olan başka bir maddeyle temas ettiğinde o maddeye ısı verir.Buna soğuma denir Örn: Sıcak çaya soğuk su ekleyip,çayı ılıtmak.
Genleşme: Sıcaklığın etkisiyle maddelerin boyutlarındaki değişime denir. Isıtılan demir halka, daha önce geçtiği delikten geçmez. Isıtılan katı sıvı gaz maddeler genleşir.
Büzüşme: Maddenin soğutulması sonucu hacminin küçülmesine büzüşme denir. Genleşmenin zıttı büzüşmedir. Aynı maddelerin sıcaklıkları azaldığında büzüşme olur. Termostatlar, yangın alarm sistemleri ve termometreler maddelerin genleşme özelliğinden faydalanarak yapılmıştır.
Termostat: Evimizde kullandığımız çamaşır ve bulaşık makineleri, buzdolabı, fırın gibi aletlerde sıcaklık ayarını termostat yapar. Buharlaşma her sıcaklıkta gerçekleşebilir. Örneğin hava serin olsa bile giysilerimiz kurur. Sıcaklık ne kadar fazla ise buharlaşmada o hızda olur.
Yoğuşma: Gaz maddenin ısı vererek sıvı hale geçmesine denir. Gazlar yoğuşup sıvı hale geçerken dışarıya ısı verir. Sıcaklığın düşmesi yoğuşmayı hızlandırır
Buharlaşma: Sıvıların ısı alarak gaz haline geçmesidir. Kaynama: Sıvının her yerinden kabarcıklar halinde hızlı buharlaşma olayına denir. Buharlaşma için kaynama olması gerekmez. Çünkü su her sıcaklıkta buharlaşır. Kaynama sırasında sıcaklık değişmez.
Isı alan madde erimeye, ısı veren madde de donmaya başlar. Erime : Maddenin sıvı alış verişiyle katı halden sıvı hale geçmesine denir. Donma: Sıvı haldeki bir maddenin ısı alışverişi sonucu katı hale geçmesine denir. Isı alan madde erimeye, ısı veren madde de donmaya başlar.