İstanbulUzman Yetişkin Eğitimi İletişim İSTANBULUZMAN

Amaç Öğrenme Hedefleri İSTANBULUZMAN 2 2

YETİŞKİN EĞİTİMİ Konunun Genel Amacı Öğrenme Hedefleri Konunun Katılımcıların; «Yetişkin eğitimi, işyerlerinde sağlık ve güvenlik eğitimleri ve işyerinde gerekli olan iletişim becerileri hakkında bilgi edinmelerine yardımcı olmaktır.» Konunun Genel Amacı Bu dersin sonunda katılımcılar yetişkin eğitiminin özellikleri ve tekniklerini tanımlar İşyerinde verilecek eğitimlerin kimler tarafından, nasıl ve hangi sıklıkla verileceğini belirler İşyerinde etkili bir iletişim süreci için gerekenleri belirtir Öğrenme Hedefleri Eğitim kurumlarının ve eğiticilerin nitelikleri Eğitimin niteliği ve periyodu Yetişkin eğitiminin özellikleri ve teknikleri Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ve mesleki eğitimi İşyerinde etkili bir iletişim süreci ile ilgili temel kavramlar İşçi ve işveren ilişkilerinde iletişim İlgili mevzuat Konunun Alt Başlıkları İSTANBULUZMAN 3 3

Çıkmış Sorular İSTANBULUZMAN 4 4

SORU / TEMMUZ 2011 Yetişkin Eğitimi Aşağıdakilerden hangisi yetişkin eğitimi özellikleri için yanlış bir ifadedir? Eğitimde aktif katılımda bulunmak isterler Eğitim, kendi konularıyla ilgiliyse motive olurlar Eğitimde farklı yöntemlerin uygulanmasını istemezler Eğitimin kendi konularıyla bağlantılı olmasını isterler İSTANBULUZMAN 5 5

SORU / ARALIK 2011 Yetişkin Eğitimi Aşağıdakilerden hangisi yetişkinlerin öğrenme özellikleri arasında yer almaz? Yetişkinler olumlu geribildirim verilmesini isterler. Yetişkinler eğitimlerin kendi konuları ile bağlantılı olmasını isterler. Yetişkinlerin kendileri ve eğitimcileri için beklenti düzeyleri düşüktür. Yetişkinler eğitime etkin olarak katılmak isterler. İSTANBULUZMAN 6 6

SORU / ARALIK 2011 Yetişkin Eğitimi Çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? İş performansını arttırmak İş kazalarını ve meslek hastalıklarını azaltmak İşyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir ortam temin etmek Çalışanları yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek İSTANBULUZMAN 7 7

Tanımlar İSTANBULUZMAN 8 8

TANIMLAR ÖĞRENME Öğrenme; Bireyin çevresiyle etkileşimde bulunarak geçirdiği yaşantılarının ürünü olan; «kalıcı izli davranış değişikliğidir.» Öğrenme sonucunda kesinlikle davranış değişikliği olur, Öğrenme yaşantı ürünüdür, Öğrenme kalıcı izlidir. Öğrenme sonucu oluşan davranış, istendik ya da istenmedik olduğu gibi yanlış da olabilir. Örneğin; Sigara içme istendik olmamakla birlikte, öğrenilmiş bir davranıştır. Tanım İSTANBULUZMAN 9 9

Öğretme; Öğrenmeyi sağlama ve rehberlik etme etkinliğidir. TANIMLAR ÖĞRETME ve ÖĞRETİM Öğretme; Öğrenmeyi sağlama ve rehberlik etme etkinliğidir. Öğretim; Planlı ve programlı öğretme etkinliklerine öğretim denmektedir. Tanım İSTANBULUZMAN 10 10

TANIMLAR EĞİTİM «Bireyin davranışlarında kendi yaşantıları yoluyla, «kasıtlı (amaçlı-bilinçli) olarak istendik (toplumca uygun görülen-istenilen yönde) davranış değişikliği» meydana getirme sürecidir.» Bu tanıma göre; Eğitim (ömür boyu devam eden) bir süreçtir, Eğitim sürecinde, bireyin davranışlarının istenilen yönde değiştirilmesi amaçlanmaktadır, Kişinin davranışlarındaki değişme kasıtlı (amaçlı) olarak gerçekleştirilmektedir, Eğitim sürecinde bireyin kendi yaşantıları esastır. Tanım İSTANBULUZMAN 11 11

EĞİTİM İLE ÖĞRETİM ARASINDAKİ FARK ÖĞRETİM – EĞİTİM FARKI Öğretimde kişinin tutum ve davranışlarını değiştirme amacı güdülmez. Sadece bilgi yükleme amaçlanır. Eğitimde ise kişinin tutum ve davranışlarını değiştirme amaçlanır. Bilgi yükleme amaçlanmaz. Eğitim yoluyla olan değişme; Bireyin yeni bir davranışı kazanması biçiminde olabileceği gibi, eskiden sahip olduğu istenmeyen nitelikteki davranışlarını bırakması biçiminde de olabilir. İSTANBULUZMAN 12 12

EĞİTİMİN AMACI AMAÇ Eğitim yoluyla bireyin; bilgileri, becerileri, tutumları, amaçları, beklentileri, değerleri toplumca uygun görülen yönde (istendik) ve amaçlı olarak (kasıtlı) değiştirilir. «Mevcut haliyle yetersiz olan kişi değiştirilerek yeterli hale getirilir.» İSTANBULUZMAN 13 13

KİŞİNİN ÜSTLENDİĞİ ROLLER Dernek Başkanı Doktorluk Evlat - Kardeş Eş Dernek Başkanı Doktorluk Evlat - Kardeş BİLGİ Anne-Baba Toplumsal Ulusal İnsanlık Anne-Baba Toplumsal Ulusal İnsanlık ÜSTLENDİĞİ ROLLERDE YETERSİZ KİŞİYİ EĞİTİM ROLLER AÇISINDAN YETERLİ HALE GETİRMEK İSTANBULUZMAN

YETERLİLİK (DAVRANIŞ STANDARDI) Bir faaliyeti, farklı durum ve koşullarda tekrarlayabilecek şekilde ve öngörülmüş standartlarda başarıyla yerine getirebilme yeteneğidir. İSTANBULUZMAN 15 15

«Kurallara uygun forklift kullanma yeterliliği» YETERLİLİK UNSURLARI Bilgi (Ne Yapmalı) «Kurallara uygun forklift kullanma yeterliliği» Beceri (Nasıl Yapmalı) Tutum (Yapma İsteği) Yeterlilik İSTANBULUZMAN 16 16

İnsan Nasıl Öğrenir? İSTANBULUZMAN 17 17

Örgün-Yaygın (Halk) Eğitim Algın (İnformel) Eğitim EĞİTİM VE ÖĞRETİM ÇEŞİTLERİ EĞİTİM-ÖĞRETİM ÖĞRETEN KASITLI-AMAÇLI KASITSIZ-AMAÇSIZ ÖĞRENEN Örgün-Yaygın (Halk) Eğitim (Okul, Kurs, Kongre, Toplantı) Algın (İnformel) Eğitim (Bireysel-Kişisel Eğitim) (Çevre, Aile, Kitle İletişim Araç) Rastgele-Doğal (Çevre) İSTANBULUZMAN 18 18

EĞİTİM VE ÖĞRETİM ÇEŞİTLERİ EĞİTİM-ÖĞRETİM ÖĞRETEN KASITLI-AMAÇLI KASITSIZ-AMAÇSIZ ÖĞRENEN Planlı programlı ve sistemli öğrenmedir. Belli bir hiyerarşik sıra içerisinde (alt üste hazırlanır) yapılır. Bir meslek kazandırma amaçlanır Laboratuvarda araştırma yapan bilim adamı Sabahleyin müzik dinlemek amacıyla radyoyu açan birisinin, sağlık konusunda bir konuşma ile karşılaşması Çevremizle doğal etkileşim sonucu öğrenme İSTANBULUZMAN 19 19

Paradigma? İSTANBULUZMAN 20 20

«Zihinsel Haritalardır» PARADİGMALAR PARADİGMA Model, kuram, algı, varsayım, referans kaynağı anlamlarına gelir. «Dünya görüşümüz, gözle görmek değil, algılamak, anlamak, yorumlamak» anlamına gelir. «Zihinsel Haritalardır» (Haritalar arazinin kendisi değil, sadece belirli özelliklerinin açıklamadır.) Tanım İSTANBULUZMAN 21 21

ZİHİNSEL HARİTALAR «PARADİGMALAR» İSTANBULUZMAN İSTANBULUZMAN

PARADİGMALARIN OLUŞMASI İSTANBULUZMAN 23 23

HANGİ BAYAN DAHA GENÇ? Soldaki Sağdaki İSTANBULUZMAN 24 24

METİNDE KAÇ TANE F HARFİ VAR? FINISHED FILES ARE THE RE- SULT OF YEARS OF SCIENTIF- IC STUDY COMBINED WITH THE EXPERIENCE OF MANY YEARS. İSTANBULUZMAN 25 25

METİNDE KAÇ TANE F HARFİ VAR? FINISHED FILES ARE THE RE- SULT OF YEARS OF SCIENTIF- IC STUDY COMBINED WITH THE EXPERIENCE OF MANY YEARS. İSTANBULUZMAN 26 26

İnsnlr yazm hatsı görmktn hşlnmaz…!!! METİN OKUMA METNİ HIZLICA OKUYALIM Slytlrnız Kntrl Edn İnsnlr yazm hatsı görmktn hşlnmaz…!!! İSTANBULUZMAN 27 27

NOKTALARI BİRLEŞTİRME KURALLAR: Kalem Kaldırmadan 4 Hamlede Noktaları Birleştiriniz İSTANBULUZMAN 28 28

Şimdi size bu kare ile ilgili 4 tane soru soracağım DÖRT KARE PROBLEMİ B A Şimdi size bu kare ile ilgili 4 tane soru soracağım C D İSTANBULUZMAN 29 29

DÖRT KARE PROBLEMİ SORU-1 A bölgesinde taralı alan dışında kalan boş alanı 2 eşit parçaya bölünüz. C D İSTANBULUZMAN 30 30

DÖRT KARE PROBLEMİ SORU-1 A bölgesinde taralı alan dışında kalan boş alanı 2 eşit parçaya bölünüz. İşte Cevap! C D İSTANBULUZMAN 31 31

DÖRT KARE PROBLEMİ SORU-2 B bölgesinde taralı alan dışında kalan boş alanı 3 eşit parçaya bölünüz. C D İSTANBULUZMAN 32 32

DÖRT KARE PROBLEMİ SORU-2 B bölgesinde taralı alan dışında kalan boş alanı 3 eşit parçaya bölünüz. İşte Cevap! C D İSTANBULUZMAN 33 33

DÖRT KARE PROBLEMİ SORU-3 C bölgesinde taralı alan dışında kalan boş alanı 4 eşit parçaya bölünüz. C D İSTANBULUZMAN 34 34

DÖRT KARE PROBLEMİ SORU-3 C bölgesinde taralı alan dışında kalan boş alanı 4 eşit parçaya bölünüz. İşte Cevap! C D İSTANBULUZMAN 35 35

D bölgesini 7 eşit parçaya bölünüz. Dünya rekoru 7 saniyedir… DÖRT KARE PROBLEMİ B A SORU-4 D bölgesini 7 eşit parçaya bölünüz. Dünya rekoru 7 saniyedir… C D İSTANBULUZMAN 36 36

D bölgesini 7 eşit parçaya bölünüz. Dünya rekoru 7 saniyedir… DÖRT KARE PROBLEMİ B A SORU-4 D bölgesini 7 eşit parçaya bölünüz. Dünya rekoru 7 saniyedir… İşte Cevap! C D İSTANBULUZMAN 37 37

PARADİGMALARIN GÜCÜ SONUÇ: Hepimiz dünyayı olduğu gibi gördüğümüzü düşünürüz. Oysa, biz dünyayı olduğu gibi değil, olduğumuz gibi görürüz; ya da nasıl görmeye şartlandırılmışsak öyle görürüz. İster doğru, ister yanlış olsunlar, paradigmalarımız, tutum ve davranışlarımızın, dolayısıyla da başkalarıyla olan ilişkilerimizi kaynağıdırlar. İSTANBULUZMAN 38 38

TUTUM VE DAVRANIŞLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ DEĞİŞİM (Hoşnut olunmayan bir durumdan, daha iyi bir duruma geçiş) Kişide önemsiz değişiklikler yapmak istiyorsak, dikkatimizi uygun bir biçimde tutum ve davranışlara verebiliriz; ancak çok önemli ve köklü değişiklikler yapmak istiyorsak, o zaman kişilerin önce algılarını «algıların kaynağı paradigmalarını» değiştirmek gerekir. İSTANBULUZMAN 39 39

Yetişkin Eğitimi «Androgoji» İSTANBULUZMAN 40 40

YETİŞKİN EĞİTİMİ Biyolojik Olarak Yetişkin; Yasal Olarak Yetişkin; Üreyebilme yeteneğine ulaşmış bireylerdir. Bu dönem ergenliğin ilk safhasına karşılık gelir. İmza atabilen, başkasının iznine veya himayesine ihtiyaç duymadan yasal yükümlülüklerini yerine getirebilen ve ülkemizde yasal yetişkinlik yaşı olan 18 yaşını bitirmiş kişilerdir. Sosyolojik Açıdan Yetişkin; Psikolojik Olarak Yetişkin Toplumda yetişkinlerin rollerini üstlenmiş ve tam zamanlı çalışma, oy kullanma gibi sosyal sorumluluklarını yerine getirebilen bireylerdir. Ülkemizde sosyolojik açıdan yetişkinlik, genelde yasal yetişkinlikten önce gerçekleşir. Öz-beni gelişmiş, kendi yaşantısını kontrol edebilen ve yönlendiren, öz-güven ve öz-saygı olgularını hayatının her kademesinde kullanan ve geliştiren bireylerdir. İSTANBULUZMAN 41 41

YETİŞKİN EĞİTİMİ YETİŞKİN «Kendi yaşamını yöneten, sorumluluğunu üstüne alan, kendi kararlarını vermeye kendini hazır hisseden, fiziksel ve psikolojik gelişimini tamamlamış, uygun ve doğru davranabilen, olgunluğa ulaşmış kişidir.» Tanım İSTANBULUZMAN 42 42

YETİŞKİN EĞİTİMİ YETİŞKİNİN FİZİKSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Görme Yeteneği: 20-25 yaşları arasında en yüksek düzeyde olan görme gücünde, 40-45 yaşlarında birden bire düşme görülür. İşitme Yeteneği: Yaşın ilerlemesine bağlı olarak yetişkinin işitme gücünde azalma olmaktadır. Bu nedenle, eğitsel etkinliklerde öğretici, ses tonunu iyi ayarlamalı, dudak mimikleri yetişkin tarafından görülecek biçimde konuşmaya özen gösterilmeli ve görsel-işitsel araçların kullanımı ön plana çıkartılmalıdır. İSTANBULUZMAN 43 43

YETİŞKİN EĞİTİMİ YETİŞKİNİN FİZİKSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Isıya Uyum Sağlama Yeteneği: Yetişkinin yaşının ilerlemesiyle ısıya uyum sağlaması güçleşmektedir. Dış koşullar değişse de vücut iç ısısının aynı kalması gerektiğinden, bu, ileriki yaşlardan istenilen ölçüde düzenli olamamaktır. Çalışma Gücü: Yaş ilerledikçe iç salgı bezlerinin etkinliği azaldığından, hücreler daha çabuk yıpranır. Ayrıca, kas gücünde de azalma olduğundan, istenilen hızda bir çalışma ortaya konulamaz. Bunun için de yetişkin, eğitime daha az zaman ayırabilir. İSTANBULUZMAN 44 44

«Yaş ilerledikçe öğrenme gücü azalır» ERİŞKİN EĞİTİMİ YAYGIN KABUL «Yaş ilerledikçe öğrenme gücü azalır» ? İSTANBULUZMAN 45 45

Yaş ilerledikçe öğrenme gücü azalmaz, öğrenme hızı azalır. ERİŞKİN EĞİTİMİ DOĞRU KABUL Yaş ilerledikçe öğrenme gücü azalmaz, öğrenme hızı azalır. 20 – 25 Yaşlarında : En Hızlı 26 – 45 Yaşlarında : Hızlı 46 – 60 Yaşlarında : Yavaş Öğrenme hızında 42-45 yaşlarına kadar yılda %1 azalma, 45'inden sonra ise önemli oranda azalma olur. Yeterince zaman ayırmak koşuluyla, her yetişkin her türlü bilgiyi öğrenebilir. İSTANBULUZMAN 46 46

YETİŞKİNDE ÖĞRENİM AŞAMALARI / SÜRECİ Yetişkinlerde öğrenme hızının yavaşlama nedeni, onların öğretilen bilgi ve becerileri bir sürece tabi tutmalarındandır. Gereksinim Duyma Farkına Varma İlgilenme Gereksinim Duyma Merak Etme Değerlendirme Gereksinim Duyma Davranış Değişikliği Deneme-Uygulama Gereksinim Duyma Faydalı Kârlı Bilginin var olduğu duyma ve farkına varma aşaması Bilginin yararlı ve üstün olduğunu merak etme aşaması Bilginin kendisine sağlayacağı yarardan ve kardan emin olma aşaması Bilginin denenme ve uygulanma aşaması YETİŞKİN EĞİTİMİNDE ACELE ETMEMEK GEREKİR!!! İSTANBULUZMAN 47 47

YETİŞKİNİN ÖZELLİKLERİ 1 Yetişkin ihtiyaçları doğrultusunda (eksikliğini giderici ve geliştirici bilgiyi) öğrenir, 2 Öğrenmeye hazır olduğunda öğrenir, 3 Kişisel kaygıları vardır güvenli bir ortama gereksinim duyar (Başarısızlıktan, anlaşamamaktan, becerileri uygulayamamaktan korkarlar), 4 Hemen yada kısa sürede uygulayabileceği bilgi ve becerileri öğrenmek ister, 5 Özgün ve özel bir birey olarak görülmek ister (Herkesten farklı bilgi, görgü ve deneyime sahiptirler. Saygı beklerler, etkinliklere katılmayı beklerler), 6 Özgüvenlerini korumak isterler (başarılarının takdir edilmesini beklerler), Özelliklerdendir-değildir İSTANBULUZMAN 48 48

YETİŞKİNİN ÖZELLİKLERİ 7 Öğrenme sürecine etkin bir şekilde katılmak isterler (Program ve etkinlikler hakkında bilgi verilmeli, soru sorma ve geri bildirimde bulunma), 8 Kendi tecrübesini açıklamak ve tartışmak isterler, 9 Kendileri ve eğitmenleri için beklentileri yüksektir, 10 Olumlu geri bildirim (+ feedback) verilmesini beklerler (Konuya ait geri bildirim yapılmalı, olumlular söylenmeli, evet-doğru-çok iyi-iyi soru…), 11 Grup etkileşiminden hoşlanırlar, 12 İçeriğin belirlenmesinde yer almak isterler, Özelliklerdendir-değildir İSTANBULUZMAN 49 49

YETİŞKİNİN ÖZELLİKLERİ 13 Eğitimde çeşitlilik (farklı eğitim yöntemleri uygulanmasını) isterler, 14 Sertifika gibi ödül almak öğrenme cesaretini arttırır, 15 Zamanları değerlidir. 16 Eğitim, kendi konularıyla ilgiliyse motive olurlar, 17 Eğitimin kendi konularıyla bağlantılı olmasını isterler, 18 Yetişkin pratik düşünür (Pratik ve güncel konular), Özelliklerdendir-değildir İSTANBULUZMAN 50 50

YETİŞKİNİN ÖZELLİKLERİ 19 Eğitimin sonuçlarını bilmek-değerlendirmek isterler, 20 Öğrendiklerini hemen uygulamaya koymazlar, 21 Sorumluluk ve benlik duyguları gelişmiştir, 22 Herkesten farklı bilgi, görgü ve deneyime sahiptir, 23 Bilgi, beceri, alışkanlık ve hareketlerini geliştirecek, problemlerini kendi başına çözebilecek yöntemleri kazanmak isterler, 24 Eğitmen ile arasındaki ilişkinin arkadaş-meslektaş ilişkisi olmasını ister, Özelliklerdendir-değildir İSTANBULUZMAN 51 51

EĞİTİM AÇISINDAN ÇOCUK İLE YETİŞKİN FARKI Eğitimin amacı çocuğu yaşantıya hazırlamaktır. Eğitimin amacı yetişkinin karşı karşıya bulunduğu sorunların çözümünü sağlamaktır. Çocuğa okulda, kurumların önceden saptandığı programda yer alan bilgi ve beceriler kazandırılır. Yetişkine gereksinme duyduğu alanda bilgi ve beceriler verilir. Çocuğun kişiliğini geliştirici bir yaklaşım izlenir. Yetişkinin öğretim sürecinde kişiliğine saygı duyacak ve koruyacak bir yaklaşım izlenir. Çocuk eğitiminin temeli bilgi ve beceri kazandırarak sorunların farkında olmasını sağlamaktır. Yetişkin eğitiminin temeli, bir sorunun çözümüne dayalıdır. Çocuğun öğrenmeye ayıracağı zamanı boldur. Yetişkin, yalnızca çalışma saati dışındaki sınırlı zamanını ayırabilir. Çocuğun yaşantıdan edindiği deneyim azdır. Yetişkinin geçmiş yaşantısına dayanan bir çok deneyimi vardır. Çocuk, öğrenmeye sınırlı da olsa zorlanabilir. Yetişkinin öğrenmesi ondaki öğrenme güdüsüne bağlıdır. Çocuk ile öğretmen arasındaki ilişki anne-baba ilişkisine benzer. Yetişkin-öğretmen ilişkisi öğrenen-öğreten ilişkisine bir ölçüde arkadaş-meslektaş ilişkisine dayanır. İSTANBULUZMAN 52 52

Öğrenme Engelleri İSTANBULUZMAN 53 53

ÖĞRENMEYİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER KATILIMCI ENGELLERİ Bilinmeyenden korkma, Gülünç olma korkusu, Güvensizlik ve sosyal açıdan yetersiz olma korkusu, Öğrenmeye karşı olumsuz tutum, Eğitimin sağlayacağı yarardan emin olmama, Zihinsel ve fiziksel eksiklikler, Ev yaşamından kaynaklanan engeller Vardiya çalışması, Vücut yorgunluğu, Ulaşım zorluğu, Ekonomik yetersizlik. İSTANBULUZMAN 54 54

ÖĞRENMEYİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER EĞİTİCİ ENGELLERİ Eğitmenin sözcüklere boğulması, Eğitmenin anlatılanları karıştırması, Eğitmenin grubun algı hızını fark edememesi, Eğitmenin konuya ilgi uyandıramaması, Eğitmenin bedensel ve ruhsal rahatsızlıkları, Eğitmenin beden dilini iyi kullanamaması, Eğitmenin liderlik vasfının olmaması, İSTANBULUZMAN 55 55

ÖĞRENMEYİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER ORTAM ENGELLERİ Fiziksel çevredeki rahatsızlıklar, Havalandırma-nem oranı, Gürültü, Aydınlatma, Sıcaklık-soğukluk, Eğitim ortamı, materyaller ve oturma düzeni, Masa-koltuk düzeni, Oturma düzeni ve katılımcı sayısı, İSTANBULUZMAN 56 56

ÖĞRENMEYİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER İŞVEREN ENGELLERİ İşverenler Eğitimi; İşgücü kaybı Zaman kaybı Para kaybı Gereksiz Kolay ulaşılamayan Angarya Pahalı ….bir iş olarak düşünürler İSTANBULUZMAN 57 57

ÖĞRENMEYİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER İŞVEREN ENGELLERİ Bu Nedenle İşyerindeki Eğitimler; Yasal bir zorunluluğun yerine getirilmesi olarak algılanır, İş kaybını neden olmaması için; Eğitime sürekli işinden kaytaranlar gönderilir, Gerçekte eğitime ihtiyacı olanlar gönderilmez, İSTANBULUZMAN 58 58

Ne Yapalım? «İnteraktif Ortam» İSTANBULUZMAN 59 59

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK Hiçbirimiz hepimiz kadar akıllı değiliz… Öğrencinin aktif katılımını sağlayan ve eğiticinin kolaylaştırıcı, destekleyici , öğrenmeyi sağlayan, rehberlik eden rol üstlendiği, öğrenci merkezli yaklaşım eğitimin temelini oluşturur. Katılımcı ve eğiticilerin karşılıklı etkileşimlerinin sağlanması öğrenilenlerin kalıcı olmasını sağlar İSTANBULUZMAN 60 60

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK İNTERAKTİF EĞİTİM AŞAMALARI Başlangıç, Isınma, Sözlü iletişim, Sözsüz iletişim, Sunuma giriş, Sunum özetleme, Etkili soru sorma, ………….vb. İSTANBULUZMAN 61 61

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK BAŞLANGIÇ Tanışma Kurs amaçları, öğrenim hedefleri Etkinlikler Beklentilerin öğrenilmesi Kurs programı ve gereçleri Tuvalet, telefon, yemek, çay Katılımcıların sorularının yanıtlanması Belirlenmeli-açıklanmalı……………… İSTANBULUZMAN 62 62

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK ISINMA EGZERSİZLERİ Etkin katılımı ve karşılıklı etkileşimi destekler Katılımcıların endişelerinin giderilmesine yardımcı olur Bu etkinliklere eğitmenin de katılması bütünleşmeyi ve daha kolay iletişim kurmayı sağlar İSTANBULUZMAN 63 63

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK SÖZLÜ İLETİŞİM Sesin tonu, vurgusu ve yüksekliği iyi ayarlanmalı Her bölüm ve her konuya güçlü bir girişle başlanmalı Katılımcılara adlarıyla seslenilmeli Katılımcı soru ve görüşlerine önem verilmeli Belli sözcük ve ifadeleri tekrar tekrar kullanmaktan kaçınmalı Sunum şekli ve temposu iyi ayarlanmalı (önemli bölümler daha yavaş) Konu geçişleri mantıklı ve yumuşak olmalı Katılımcıların kabul edebileceği sözcükler kullanılmalı İSTANBULUZMAN 64 64

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK SÖZSÜZ İLETİŞİM İlk izlenim önemli (kılık, kıyafet), Yüzleri okumak için göz teması kurulmalıdır Olumlu yüz ifadeleri kullanılmalı Eğitim salonu içinde hareketli olmalı Yorumlarda veya soru yanıtlarken katılımcıya dönülmeli, baş hafifçe sallanarak ilgi hissettirilmeli, etkin katılım sağlanmalı Durmadan kımıldamak, ileri geri sallanmak, kalemle, anahtarla oynamak, para şıkırdatmak gibi davranışlardan kaçınılmalı, İSTANBULUZMAN 65 65

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK SÖZSÜZ İLETİŞİM Kollar bağlanmamalı (Kapalı) Konuların hevesli ve coşkulu bir şekilde sunulması katılımcıların da coşkusunu artırır. İSTANBULUZMAN 66 66

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK SUNUMA GİRİŞ Tüm grubun ilgisini çekmeli, Sonradan verileceklere katılımcıları hazırlamalı, Olumlu bir eğitim atmosferi oluşturulmalı, Katılımcıların eğitmenin beklentilerini anlamalarını sağlamalı, Konu hakkında bir dizi soru sorarak, Toplantının amaçlarını gözden geçirerek, Konunun daha önce işlenen bölümlerle bağlantısını kurarak, Kişisel deneyimleri paylaşarak, Gerçek yaşam deneyimleri, İSTANBULUZMAN 67 67

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK SUNUMA GİRİŞ Problem çözme etkinlikleri veya vaka çalışması, Video filmi (görsel işitsel araç kullanarak), Kışkırtıcı ifadeler kullanarak tepki oluşturmak, CPR mankeni gibi modelleri kullanmak, Bir uzmandan yardım almak, Oyun, oyunlaştırma veya taklit kullanmak, Konunun gelecekteki iş deneyimleriyle ilgisini kurmak İSTANBULUZMAN 68 68

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK SUNUM ÖZETLEME Kısa olmalı, ana noktaları toparlamalı, katılımcıların etkin katılımı sağlanmalı, Katılımcılardan soru sormaları istemeli, Katılımcılara soru sormalı, Alıştırma veya test çözmeli, Zaman varsa ana noktaları oyun içinde tekrarlamalı, İSTANBULUZMAN 69 69

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK ETKİLİ SORU SORMA Soruyu tüm gruba yöneltme, Katılımcılardan birine önce adıyla seslenerek sorma, Soruyu sorma, duraklama ve sonra soruyu belli bir katılımcıya yöneltme, Katılımcının doğru yanıtını tekrarlama, Doğru yanıtı destekleme, ödüllendirme, Katılımcının yanıtı kısmen doğruysa, doğru bölüm onaylanmalı, hatalı bölüm düzeltilmeli, İSTANBULUZMAN 70 70

İNTERAKTİF EĞİTİM ORTAMI OLUŞTURMAK ETKİLİ SORU SORMA Katılımcının yanıtı hatalıysa, eğitmen doğru yanıta götürmek için soruyu başka sözcüklerle yeniden ifade etmeli, Katılımcı soruyu yanıtlamak için herhangi bir girişimde bulunmazsa, soru başka bir katılımcıya yöneltilmeli, beklenen yanıt alındıktan sonra ilk katılımcıya dönülerek tartışmaya katılması sağlanmalıdır. İSTANBULUZMAN 71 71

Eğitimde Program Geliştirme İSTANBULUZMAN 72 72

GÖRSEL-İŞİTSEL ARAÇLAR EĞİTİM ARAÇLARI GÖRSEL ARAÇLAR İŞİTSEL ARAÇLAR GÖRSEL-İŞİTSEL ARAÇLAR Kitap, Dergi, Broşür Yazı Tahtaları Resimler Gerçek Eşyalar, Modeller Projektörler Radyo, Teyp, Pikap, Ses Bantları Film, Televizyon, Video, DVD, Akıllı Tahtalar İSTANBULUZMAN 73 73

EĞİTİCİNİN ÖZELLİKLERİ Sağlıklı ve dengeli bir kişilik, Yeterli bir genel kültür, Açık fikirlilik ve kendine güven, Mesleki ve toplumsal ideallere bağlılık, Kendi konusu ve eğitim konusunda bilgi ve beceri, Yetişkin psikolojisi konusunda bilgi, Liderlik vasfı, İSTANBULUZMAN 74 74

EĞİTİCİNİN ÖZELLİKLERİ Eğlenceli, rahat bir ortam oluşturmalı, Katılımcının önceki bildikleri-deneyimlerini kullanmalarına izin vermeli, Katılımcının neleri öğrenmek istediği fark etmeli, Değişik eğitim teknikleri kullanmalı, Beceriler için uygulama ortamı hazırlamalı, Sık sık geribildirim vermeli, Program hakkında sürekli görüşleri almalıdır. İSTANBULUZMAN 75 75

EĞİTİCİNİN ÖZELLİKLERİ MODERATÖR «Başkan, Toplantı Başkanı, Forum Yöneticisi, Rehber» Çok katılımlı bir ortamda (eğitim ortamı, toplantı, forum gibi) katılımcılar arasındaki etkileşimleri yönlendiren, kolaylaştıran, arabuluculuk eden kişidir. «Moderatör; öğreten (eğitici) değil, öğrenme sürecini kolaylaştıran kişidir.» «İşbirliği yapan, bilgiye ulaşma ve kullanmada rehberlik eden kendisi de öğrenen kişidir.» İSTANBULUZMAN 76 76

EĞİTİCİNİN ÖZELLİKLERİ Veren Veren Alan Alan Gösterdim Söyledim Duydu Anladı Hak verdi İnandı Uyguladı Gördü Duydu Doğru anladı Hak verdi İnandı Uyguladı Sürdürecek …anlamına gelmez «Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşındakinin anlayabildiği kadardır.» Mevlana İSTANBULUZMAN 77 77

EĞİTİCİNİN ÖZELLİKLERİ GÖRÜRSEM HATIRLARIM DUYARSAM UNUTURUM YAPARSAM ÖĞRENİRİM Konfüçyüs İSTANBULUZMAN

EĞİTİMDE ALICILIK VE KALICILIK HAFIZA Günlük yaşamda her uyarıcı bilgi olarak hafızaya alınır. Ancak, bilinçaltı bu bilgilerin önemliliğine karar verir ve bilgi saklanır veya 15 saniyede silinirler (unutulur) Öyleyse; eğitimin alıcılığını ve kalıcılığını artırıcı farklı eğitim yöntemleri aynı anda kullanılmalıdır. İSTANBULUZMAN 79 79

EĞİTİMDE ALICILIK Eğitim Yöntemi Alıcılık % İşiterek (İ) 20 Görerek (G) 30 İşiterek + Görerek 50 İ+G+ İfade Ederek (İE) 70 İ+G+İE+ Yaparak (Y) 90 İSTANBULUZMAN 80 80

Eğitim Yöntemi – Hatırlama Oranları EĞİTİMDE KALICILIK Eğitim Yöntemi – Hatırlama Oranları Hatırlama (3 Gün Sonra) Okuma 10 Duyma 20 Görme 30 Görme + Duyma 50 Görme-Duyma-Söyleme 80 Görme-Duyma-Söyleme-Yapma 90 İSTANBULUZMAN 81 81

Bireysel Öğretim Teknikleri Grupla Öğretim Teknikleri Bireyselleştirilmiş öğretim Programlı öğretim Bilgisayar destekli öğretim Sunum, Drama ve Rol Yapma Grup Tartışmaları (İkili Tartışmalar), Soru-Cevap Beyin fırtınası (Brain Storming) Gösteri (Demonstration) Benzetim (Simulation) Eğitsel Oyunlar, Örnek Olay İncelemeleri, Video Gösterimleri, ……………………vb. Alan Veren Bireysel Öğretim Teknikleri Grupla Öğretim Teknikleri ? İSTANBULUZMAN 82 82

Öğretimde en iyi yöntem yoktur!!! Yöntemi; eğitimin amacı belirler… AÇIKLAMA EN İYİ ÖĞRETME TEKNİĞİ ? Öğretimde en iyi yöntem yoktur!!! Yöntemi; eğitimin amacı belirler… «Ancak; Ne kadar fazla duyu organına hitap edilirse, o kadar başarılı olunur!!!» İSTANBULUZMAN 83 83

Problem Çözme Becerisi İNTERAKTİF EĞİTİM YÖNTEMLERİNİN ETKİNLİĞİ YÖNTEM Bilgi Kazandırma Davranış Değiştirme Problem Çözme Becerisi İnsanlar Arası İlişki Becerisi El Becerisi Sınıf Dersi 8 4 5 3 1 Tartışma 9 10 7 Slayt, Video, Film 2 Role Play Vaka Çalışması 6 Koçluk (1=Çok Kötü; 10=Çok İyi) İSTANBULUZMAN 84 84

SUNUM TEKNİĞİ Kullanım Amacı Avantajları Dezavantajları Yapılacaklar - İşlem Yeni bir konu tanıtılırken Bir durum, görüş, sentez aktarılırken Büyük gruplara ulaşmak gerekirse Kısa zamanda fazla materyal aktarılabilir Kalabalık gruba ulaşılır Her tür öğrenciye uyarlanabilir Eğiticinin en fazla kontrolünde olan yöntemdir Tek yönlü iletişimdir, öğrenici pasiftir Eğitimcinin etkili bir sunu yapma becerisi olmalıdır Beceri kazanma, davranış değiştirme için uygun değildir Uygulamalı yöntemlerle desteklenmediği takdirde kalıcılık fazla değildir Konuya bir giriş yaparak neler söyleyeceği görsel araçlar kullanarak anlatılmalı Önemli noktalar özetlenmeli Katılımcıların soru sorması istenmelidir İSTANBULUZMAN 85 85

ROL YAPMA TEKNİĞİ Kullanım Amacı Avantajları Dezavantajları Yapılacaklar - İşlem Tutum değiştirme Eylemlerin başkaları üzerindeki etkilerini ve tepkilerini izleme Problem çözmede değişik yaklaşımlar kazandırma Uyarıcı ve eğlendirici Grubun dikkatini toplayı Gerçek yaşama benzer Rol yapmada yazılı bir metin izlenmez Başarı olmak için oyuncunun rolünü iyi anlaması gerekir Başarı için oyuncuların kendilerini rollerine kaptırmaları gerekir Oyuncular rollerine hazırlanmalı Ortam oluşturulmalı Rol seyredilmeli Oyunculara teşekkür edilmeli Gözlemcilerin gözlemi paylaşılmalı Farklı olan tepkiler tartışılmalı Durumun kendi yaşantılarıyla ilgisi sorulmalı İSTANBULUZMAN 86 86

KÜÇÜK GRUP TARTIŞMASI TEKNİĞİ Kullanım Amacı Avantajları Dezavantajları Yapılacaklar - İşlem Problem çözüm becerisi kazandırma Katılımcıların birbirlerinden öğrenmelerini sağlama Öğrenme sürecinde katılımcılara sorumluluk duygusu verme Ekip çalışmasını destekleme Kişisel değerleri açığa çıkarma 4-6 kişilik gruplara Öğrenicilere öğrenmelerini kontrol etme yeteneği geliştirir Paylaşmayı destekler Tartışma ile alınan dersin netleşmesini ve güçlenmesini sağlar Gruptan istenen iş net olmalıdır Zaman sınırı verilmelidir Katılımcılar aynı fikirde olmasalar da birbirlerini dinlemeli Grup tartışması yalnızca bir ya da iki kişi tarafından yönlendirilmemelidir Sorular tartışmanın yönetimine yardımcı olmalıdır Herkes katılım için cesaretlendirilmeli Grupları 4-7 kişiden oluşturulmalı Ne tartışılacağı Tartışma yöneticisi, kayıtçı ve sunucu İşin anlaşıldığından emin olunmalı Tartışma için zaman verilmeli Bulgular sunucu tarafından büyük gruba sunulmalı Temel noktalar belirlenmeli Bu alıştırmadan ne öğrendikleri sorulmalı İSTANBULUZMAN 87 87

SORU-CEVAP TEKNİĞİ Kullanım Amacı Avantajları Dezavantajları Yapılacaklar - İşlem Öğrenicilerin bildiklerini tazelemeleri için Daha önceden öğrenilenleri gözden geçirmek için Öğrencilerin hatırlama, ilişkilendirerek analiz etme yeteneklerini değerlendirmede Öğrenilenleri kontrol etmede Eğiticiye öğrenicilerin bilgi ve uygulamalarını kolayca değerlendirme imkanı verir İlgiyi uyandırır, düşünme sürecini harekete geçirir Kendini açıklama fırsatı sağlar Doğru verilmiş yanıtlar öğrenicilerin aklındaki şüpheleri uzaklaştırır Düşüncelerin yorumlanması ve şekillenmesine imkan sağlar Hızlı ve net düşünme yeteneği ile kullandığı dile hakim olması gerekir Anlaşılamayan soruları yeni sözcüklerle tekrarlayabilmesi Öğrenicilerin soru ve cevaplarını göreceli olarak değerlendirmesine İlgiyi canlı tutmak ve tekrardan kaçınmak için farklı soru sorma tekniklerini kullanabilmesine bağlıdır Sorular önceden planlanmalı, amacı belli olmalı Her soruda bir durum sorulmalı Soru 1 katılımcıya sorulmalı, cevap için zaman bırakılmalı Katılımcının verdiği yanıt; doğruysa desteklenmeli, kısmen doğruysa doğru bölüm onaylanmalı, yanlış bölüm düzeltilmeli, tamamen hatalı ise eleştirel bir tavır almadan doğru yanıt verilmelidir İSTANBULUZMAN 88 88

Yetiştiricilik Modeli COACH – KOÇLUK Yetiştiricilik Modeli C (Clear Performance Model) Açık net performans modeli; öğrenmeleri beklenen beceriler açık bir şekilde gösterilmeli O (Openness to Learning) Öğrenmeye açık olma; eğitmen yeni becerileri öğrenme ve kullanmaya daha hazır bir ortam yaratacak etkinlikleri eğitime katmalı A (Assess Performance) Performansın değerlendirilmesi; beceri kursu öğrenilen becerilerdeki yeterliliği ölçebilmeli C (Communication) İletişim; yetiştirici ile katılımcı arasında iki yönlü iletişim olmalı H (Help and Follow-up) Yardım ve izlem; Katılımcıların işyerlerine döndükten sonra becerileri uygulayabilmeleri ve bu sırada ortaya çıkan engelleri aşabilmeleri için katılımcılar daha geri dönmeden izlem ziyaret planlarının yapılması İSTANBULUZMAN 89 89

BEYİN FIRTINASA TEKNİĞİ Kullanım Amacı Yapılacaklar - İşlem Belli bir konu ya da sorun hakkında görüşler, düşünceler veya çözümler üretmek için Beyin fırtınası yaptırmak için bir konu belirlenmeli, "... deyince ne anlıyorsunuz?" , "... durumunda neler yapılabilir?" ya da "... size neyi çağrıştırıyor?" gibi soruları kullanabilirsiniz. Her bir beyin fırtınasında sadece tek bir soru sorulmalı, Beyin fırtınasının temel kurallarını gruba açıklanmalı; Herkes aklına gelen her şeyi söyleyebilir, bütün fikirler kabul edilecek. Söylenenlerin hepsi tahtaya/kağıda yazılacak, Hiç bir fikir/öneri beyin fırtınası sırasında eleştirilmeyecek, tartışılmayacak Beyin fırtınası belli bir tempo içinde yapılacak, Öneriler listesi bitirildikten sonra başa dönüp hepsi teker teker tartışılacak. Kısa bir özetle (bir-iki cümlelik) konu toparlanacaktır. İSTANBULUZMAN 90 90

BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ PROBLEM ÇÖZME TEKNİĞİ PROBLEM Söz konusu problem tanımlanacak   Çözülmesi gereken problem tanımlanacak Takip problemi nasıl çözülecek? NO BEYİN FIRTINASI "1.Adım=Fikirler?" BALIK KILÇIĞI DİYAGRAMI "2.Adım=Nedenler?" NİÇİN/NİÇİN "4.Adım=Fikirler?" BALIK KILÇIĞI DİYAGRAMI "4.1.Adım=Nedenler?" NASIL/NASIL "5.Adım" EKİBİN FİKİRLERİ Muhtemel Faktörler PLANLAMA: "5N1K" ÖRGÜT EKONOMİK DİĞER 1 X x 2 NE? 3 4 NEREDE? 5 6 NE ZAMAN? 7 8 NİÇİN? 9 10 NASIL? 11 12 KİM? 13 PARETO (80/20) PRENSİBİ "3.Adım" Sayı PARETO (80/20) PRENSİBİ "4.2.Adım" YÜRÜT Oran 100 DENETLE Çöz HAREKETE GEÇ İSTANBULUZMAN 91 91

Bir sorunun en önemli %20'sini çözersek, %80'nini çözmüş oluruz. PARETO PRENSİBİ Bir problemin sonsuz nedeni vardır ve her nedeni çözmek için harcanan zaman, emek, para eşittir.   -∞  -3  +3 +∞ Bir sorunun en önemli %20'sini çözersek, %80'nini çözmüş oluruz. İSTANBULUZMAN 92 92

Ne Nerede Ne zaman Niçin Nasıl Kim Maliyet PLANLAMA (%20) Ne yapılıyor? Ne yapılmalı? Nerede Nerede yapılıyor? Nerede yapılmalı? Ne zaman Ne zaman yapılıyor? Ne zaman yapılmalı? Niçin Niçin yapılıyor? Niçin yapılmalı? Nasıl Nasıl yapılıyor? Nasıl yapılmalı? Kim Kim yapıyor? Kim yapmalı? Maliyet Ne kadar maliyetle? Maliyeti nedir? İSTANBULUZMAN 93 93

İşyerinde Sağlık Eğitimi «Çalışma Yaşamında Eğitim» İSTANBULUZMAN 94 94

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ Sağlık Eğitiminin Amacı; Kişilere sağlıklı yaşam için alınması gereken önlemleri benimsetmeye ve uygulatmaya inandırmak, Kendilerine sunulan sağlık hizmetlerini doğru olarak kullanmaya alıştırmak, Sağlık durumlarını ve çevrelerini iyileştirmek amacıyla, birey yada toplumca karar aldırtmaktır. Tanım İSTANBULUZMAN 95 95

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ SAĞLIĞI GELİŞTİRMEDE SAĞLIK EĞTİMİNİN YERİ Sağlığı sürdürebilmek ve daha iyiye götürebilmek için, çevrenin olumsuz nitelikteki sosyal, ekonomik, biyolojik ve fiziksel etmenlerini ortadan kaldırmak, kişinin direncini artırmak, Sağlık kontrolü/hastalığı için hekime başvurmasını ve hekimin söylediklerini anlayıp uygulamasını sağlamak hususunda yararlanılacak en önemli araçlardan biri eğitimdir. Tanım İSTANBULUZMAN 96 96

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ Kim ve/veya kimler eğitim verecek? YAPILACAK ÇALIŞMALAR Kim ve/veya kimler eğitim verecek? Kimlere eğitim verilecek? Hangi eğitimler verilecek? Nerede eğitim verilecek? Ne zaman eğitim verilecek? Nasıl eğitim verilecek? Eğitim nasıl değerlendirilecek? İSTANBULUZMAN 97 97

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ KİMLER EĞİTİM VERECEK? «1» İSGK üyeleri; İş güvenliği Mühendisi, İşyeri hekimi, İşyeri hemşiresi (varsa), İş psikoloğu (varsa)…. Konuk Eğitmenler; Konusunda uzmanlaşmış profesyoneller, Toplumda saygınlık kazanmış kişiler (iş adamları, sanatçılar, bilim insanları), İSTANBULUZMAN 98 98

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ KİMLERE EĞİTİM VERİLECEK? «2» İşverenlere Yöneticilere İşyerindeki tüm profesyonellere İSGK üyelerine İşçilere Taşeron firma sahipleri ve çalışanlarına İşyeri çevresinde yaşayan mahalle, köy halkına İSTANBULUZMAN 99 99

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ HANGİ EĞİTİMLER VERİLECEK? «3» Yasal düzenlemeler İşyerinde Riskler, Risk Analizleri ve Çözümler İş Kazaları – Meslek Hastalıkları Acil Durumlar –Yangın – Tahliye Kimyasal Maddeler ve Zehirlenmeler Kaynak, Kesme ve Taşlama İşlerinde Sağlık Riskleri İSG Kuralları İlk yardım İş Makinesi Operatörlüğü, Kazancı – Elektrikçi vb İSTANBULUZMAN 100 100

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ HANGİ EĞİTİMLER VERİLECEK? «3» Gürültü, Titreşim, Termal Konfor, Aydınlatma, Yük Taşıma ve Kaldırma Koruyucu Hekimlik – Hijyen – Hastalıklar İşyerlerinde İşaretler, Renkler ve Piktogramlar Kişisel Koruyucu Donanımlar Güncel Hastalıklar (Deli dana, Kuş gribi, Domuz gribi) Gerçek gündem konularında (Sigara, trafik kazaları, elektromanyetik alan hastalıkları, baz istasyonları, GDO’lu gıdalar…. İSTANBULUZMAN 101 101

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ NEREDE EĞİTİM VERİLECEK? «4» Sinema salonu, Yemekhane, Çay mola yeri, Dershane, Spor salonu Atölye içi, Tezgah başı, Hasta bekleme salonu, Muayene odası, ……………………………vb. İSTANBULUZMAN 102 102

Ancak, planlı eğitimleri baltalamadan, bıktırmadan… İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ NE ZAMAN EĞİTİM VERİLECEK? «5» Her fırsatta, Her ortamda, Ancak, planlı eğitimleri baltalamadan, bıktırmadan… Eğitmen yüzünü eskitmeden… Yine mi hijyen, yine mi sigara, yine mi……yine mi…..yine mi? İSTANBULUZMAN 103 103

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ NASIL EĞİTİM VERİLECEK? «6» Tüm interaktif yöntemler kullanılarak, Yetişkin eğitimi ilkelerine uyarak, Uygun mekan ve uygun oturma düzeni sağlayarak, ………………vb. İSTANBULUZMAN 104 104

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ EĞİTİM NASIL DEĞERLENDİRİLECEK? «7» Beklenen istendik davranış değişikliği ölçülerek, Kaza sayısında azalma, Meslek hastalıklarında azalma, Sigara içiminde azalma, KKD kullanımında artış, İSTANBULUZMAN 105 105

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ ÖLÇME & DEĞERLENDİRME Ölçme; Bir niteliğin gözlenip gözlem sonucunun sayılarla veya başka sembollerle gösterilmesidir. Değerlendirme; Ölçme sonuçlarını bir ölçüte vurarak bir değer yargısına ulaşmadır. İSTANBULUZMAN 106 106

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME İzleme ve değerlendirme faaliyetleri sonucunda elde edilen bilgiler kullanılarak, geri bildirim işlemi gerçekleştirilir. Yalnızca belli bir birimin hazırladığı bir rapor olarak kalmamalı, farklı kişi ve birimlerin görüşlerini sunmalarına ortam hazırlanmalıdır. İSTANBULUZMAN 107 107

İŞYERİ SAĞLIK EĞİTİMİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ŞUNLARA CEVAP VERMELİ «Ne yaptık, plana ne ölçüde bağlı kaldık, kuruluş planı ne ölçüde benimsedi, ne açılardan başarısız olduk, neden başarısız olduk, bundan sonra nasıl hareket etmeliyiz…” sorularına yanıt vermeli, İSTANBULUZMAN 108 108

Eğitimde İletişim İSTANBULUZMAN 109 109

TANIMLAR İLETİŞİM İnsanların bilgi ve semboller üreterek birbirlerine ilettikleri ve bu iletileri anlayıp yorumladıkları süreçtir. Düşünce, bilgi ve duyguların; sözcük, yazı ve resim gibi semboller kullanarak anlaşılır hale getirilmesi, paylaşılması ve etkileşim sağlanmasıdır. Duyguların, düşüncelerin, tutumların, tavırların, haber ve mesajların bir kişi, bir grup ya da bir kurum tarafından bir kişi bir grup ya da bir kuruma karşılıklı olarak iletilmesidir. Tanım İSTANBULUZMAN 110 110

ETKİLİ İLETİŞİM ETKİLİ İLETİŞİMİN AMACI Etkili iletişimin amacı; iletmek istediğimiz mesajı karşımızdaki kişiye, amaçladığımız biçimde iletebilmek, istenen tutum ve davranış değişikliğini sağlamak ve ortak bir anlayış oluşturmaktır. Tanım İSTANBULUZMAN 111 111

Amaç: Tutum ve Davranış Değişikliği Meydana Getirmektir… İLETİŞİMİN SÜRECİ (UNSURLARI) KAYNAK (Mesaj Veren/Kişi-Grup-Kurum) Amaç: Tutum ve Davranış Değişikliği Meydana Getirmektir… ALICI (Mesajı Alan/Kişi-Grup-Kurum) İletişim Kanalı Mesaj Mesaj (Bilgi-Düş) Sözlü-Sözsüz-Yazılı-Elektronik Ortam-Çevre Dış Ortam (Çevre) İç Ortam (Alıcı-Vericinin Ruh Hali) Geri Bildirim-Feedback-Dönüt (açıklama, tartışma, önerme…,) [Yoksa: İletim / Varsa: İletişim] Mesaj İleti Deşifre Yorum İSTANBULUZMAN

ETKİLİ İLETİŞİMİN UNSURLARI Kaynak; başkası ile paylaşacak fikre sahip olan birey, grup ya da kurum, Mesaj; iletişime esas olan haber, bilgi, hareket, jest, mimik, ses, ışık, resim, yazı, işaret vb. semboller, Kanal; mesajın alıcıya iletilmesini sağlayan araç ve yöntemler. Ne kadar çok duyu organı devreye girerse iletişim o derece etkin olur, Alıcı; kaynaktan gelen mesajın iletici araç-yöntemleri takip ederek ulaştığı kişi, Geri Besleme-Dönüt; kaynaktan gelen mesaja alıcının gösterdiği tepkinin tekrar kaynağa ulaşma sürecidir. Tanım İSTANBULUZMAN 113 113

MESAJIN ANLAŞILMASINDA DOĞRU SÖZCÜK Doğru Sözcük Seçimi Her zaman bilinen sözcükler kullanın, Az sözcük kullanın, Güçlü sözcükler kullanın, Kolay kelimeler kullanın, Aktif sözcükler kullanın, Doğru deyimler kullanın, Teknik sözcükleri dikkatli kullanın, İSTANBULUZMAN 114 114

ETKİLİ İLETİŞİMİN UNSURLARI İLETİŞİMDE UYULMASI GEREKEN KURALLAR Uygun dil seçmek Açık ve doğru mesaj vermek Saygı duymak, güven vermek Göz teması sağlamak Beden diline dikkat etmek İki yönlü iletişim kurmak Geri bildirimde bulunmak Dinlemeyi öğrenmek Empati kurmak Tanım İSTANBULUZMAN 115 115

İLETİŞİM TÜRLERİ – ETKİNLİĞİ YÜZYÜZE İLETİŞİM Beden dili : %55 Ses tonu : %38 Sözlü iletişim : %7 İSTANBULUZMAN 116 116

EMPATİ EMPATİ Kişinin kendisini diğerinin yerine koyarak ne hissettiğini anlamaya çalışmasıdır. Empati karşımızdaki ile özdeşleşmek, ona benzemek ve sempati duymak değil; onun bakış tarzını yakalamaya çalışmaktır. Tanım İSTANBULUZMAN 117 117

İLETİŞİM TÜRLERİ İLETİŞİM SINIFLAMASI Yönüne Göre İletişimim Türleri Tek yönlü iletişim İki yönlü iletişim Çok yönlü iletişim İşyerindeki Akışına Göre İletişimin Dikey iletişim Yatay iletişim Çapraz iletişim Planlanmış İletişim-Doğal İletişim Yüz yüze İletişim ve Kitle İletişim** İSTANBULUZMAN 118 118

AMAÇLARA GÖRE İLETİŞİM TİPİ (Ters Üçgen) Kitle İletişim Araçları İle Eğitim Bilgi Güdüleme Tutum Değişikliği Davranış Değişikliği Birey ve Grup Eğitimi / Yüz yüze İletişim İSTANBULUZMAN

İLETİŞİMİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER ZOR KİŞİLİKLER Lokomotifler, Mükemmeliyetçiler, Sinsi direnişçiler, Benim işim değilciler, Ayaklı gazeteler, Karamsarlar, Mızmızlar, Ciddiyetsizler Eleştiriciler Fedakarlar Kendini suçlayanlar Günah keçisi arayanlar Kırılganlar Detaycılar İSTANBULUZMAN 120 120

Teşekkür Ederim İSTANBULUZMAN 121 121