Pedagojİk Formasyon Sertifika programI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ Hafta II – 1. Bölüm Prof.Dr.Bülent ÇAVAŞ

İçerik HEDEFLER TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Nedir? Eğitimde Hedefler Hedef genel anlamıyla varılmak istenen nokta olarak tanımlanabilir. Eğitimde hedef, bireyde gözlenmesi kararlaştırılan istendik özellikler olarak ele alınabilir. Bu özellikler bilgi, beceri, değer, ilgi, tutum, güdülenmişlik, kişilik vb. olabilir. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Nedir? Eğitimde Hedefler-2 Kısaca hedef, öğrenciye kazandırılmak istenen özellikleri belirten durumdur. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedefler: Hedef Türleri Uzak Hedef Genel Hedef Özel Hedef Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Türleri: Uzak Hedefler Uzak hedefler toplumun politik felsefesini, anayasa doğrultusunda varmak istediği konumu gösteren hedeflerdir. Milli Eğitimin amaçları (ulusal eğitim felsefemiz) uzak hedef olarak nitelendirilebilir. Eğitimin genel hedefleri saptanırken yol göstericidir. Uzak Hedefler tanımsız ve soyutturlar. Bu nedenle toplumdan topluma ve dönemden döneme çok fazla değişiklik göstermezler (Ertürk 1997). Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Çeşitleri: Uzak Hedefler (2) Örnek: Milli Eğitim Temel kanununda, Türk milli eğitiminin uzak hedefi şöyle belirlenmektedir: Bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu artırmak, öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk Milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı ve seçkin bir ortağı yapmaktır. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Çeşitleri: Genel Hedefler Genel hedefler, uzak hedeflere götürücü nitelikteki hedeflerdir. Okulların genel hedefleri bu türdendir. Okulların hedefleri, genel hedeflerin çerçevesi içinde kalınarak okulun yetiştireceği insan gücü dikkate alınarak saptanır. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Çeşitleri: Genel Hedefler (2) Genel hedefler, uzak hedeflere oranla daha somutturlar. Bunlar bir bakıma uzak hedeflerin, dönemin, toplumun, birikik kültürün yani geçmişin özelliklerine bağlı yorumu ya da tanımı gibidirler. Milli Eğitimin ve okulun hedeflerini kapsayan genel hedefler bu nitelikleriyle, uzak hedeflere çağdaşlık özelliği kazandırırlar. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedefler: Hedef Alanları Bilişsel Alan Duyuşsal Alan Psiko-Motor (Devinişsel) Alan Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Bilişsel Alan Bilişsel Alan Davranışları: Zihnin öğrenme amacıyla yaptığı etkinlikleri içerir. (Öğrenilmiş bilgilerin kodlandığı alandır). Okulda elde edinilen bilgiler bu türdendir. Bilişsel alanda davranışlar hedefin göstergesidir. Hedef davranışın, öğrenci davranışında doğrudan doğruya gözlenebilir ve ölçülebilir olması gerekir. Bloom ve arkadaşları basitten karmaşığa doğru aşamalı bir sınıflama yapmışlardır. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Bilişsel Alan (2) Bilişsel alanın aşamaları-basamakları (6 basamak): Bilgi Kavrama Uygulama Analiz Sentez Değerlendirme Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Bilişsel Alan (3) Bilişsel alanın aşamaları-basamakları (6 basamak): Değerlendirme Sentez Analiz Uygulama Kavrama Bilgi Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Bilişsel Alan (4) Bilgi: Bilginin, hiçbir değişime uğratılmaksızın, olduğu gibi alındığı basamak. Kavrama: Bilginin, birey tarafından içselleştirilip, özümsendiği; özünü yitirmeden özetlenip, yorumlandığı; farklı ifade biçimlerine dönüştürüldüğü basamak. Uygulama: Bilginin yeni durumları açıklamada ya da yeni problem durumlarını çözüme ulaştırmada kullanıldığı basamak. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Bilişsel Alan (5) Analiz: Bilginin, onu oluşturan alt unsurlara ayrıştırıldığı, temelinde yatan sayıltıların ya da örgütleme ilkelerinin belirlendiği basamak. Sentez: Bilginin, orjinal sayıltı ya da örgütleme ilkeleri doğrultusunda yeniden oluşturulup, yeni bir form kazandığı basamak. Değerlendirme: Örgütlenmiş bilgi bütününün, temelinde yatan sayıltı ya da örgütleme ilkeleri ile tutarlılığının; Örgütlenmiş bilgi bütününün, açıkladığı alanın özellikleriyle tutarlılığının belirlendiği basamak. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Bilişsel Alan Hedef Örnekleri Sismometrenin temel çalışma prensibini açıklar. Kelime işlemcide amacına uygun tablolar oluşturur ve düzenler. Herhangi bir kaynaktan erişilen bilginin ihtiyacına uygun olup olmadığına karar verir. Değerlendirme Sentez Analiz Uygulama Kavrama Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas Bilgi

Hedef Alanları: Duyuşsal Alan Duyuşsal Alan Davranışları: Duyuşsal alan davranışları, duyuşsal güçleri gerektiren ve çoğunlukla toplumsal çevrede insanın geliştirdiği duygu, tutum ve değerlerle ilgili davranışlardır. (Öğrenilmiş duyguların kodlandığı alandır.) Bilişsel alanın "Bilgi" basamağı Duyuşsal alan davranışlarının temeli olmaktadır. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Duyuşsal Alan (2) Duyuşsal alan 5 basamaktan oluşur: Alma Tepkide Bulunma Değer Verme Örgütleme Bir Değerle Nitelenmişlik (Karakter Haline Getirme) Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Duyuşsal Alan (3) Duyuşsal alan 5 basamaktan oluşur: Kişilik Örgütleme Değer Verme Tepkide Bulunma Alma Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Duyuşsal Alan (4) Alma: Bireyin, ilgi, tutum ya da değer geliştirmesi istenen bilgi, nesne ya da durumların farkına vardığı basamak. Tepkide Bulunma: Bireyin, belli bir bilgi, nesne ya da durum karşısında, yerleşiklik kazanmamış bir tepkiden, gönüllü bir tepkiye kadar varan, bireysel tepkiler gösterdiği basamak. Değer Verme: Bireyin, belli bir bilgi, nesne ya da duruma, toplumsal kabuller doğrultusunda bir değer yükleyerek tepkide bulunduğu basamak. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Duyuşsal Alan (5) Örgütleme: Bireyin, toplumsal kabuller doğrultusunda bir değer yükleyerek tepkide bulunduğu belli bir bilgi, nesne ya da duruma, kendine özgü değerler atfettiği basamak. Kişilik: Bireyin, oluşturduğu yeni değerlere bağlılığı ile temsil edildiği basamak. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Duyuşsal Alan Hedef Örnekleri Teknolojideki gelişmelerin farkında oluş. Teknolojik gelişmeleri izlemeye isteklilik. Teknolojiyi mesleki yaşamına taşımanın önemini kabul ediş. Teknoloji kullanımında etik değerlere uyma konusunda kararlılık. Kişilik Örgütleme Değer Verme Tepkide Bulunma Alma Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Psiko-Motor Alan Psiko-Motor (Devinişsel) Alan Davranışları: Psiko- motor alan ile ilgili davranışlar zihin ve kas koordinasyonunu gerektiren davranışlardır. (Öğrenilmiş becerilerin kodlandığı alan.) Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Psiko-Motor Alan (2) Psiko-motor Alan Hedeflerinin Aşamalı Sınıflaması: Uyarılma Rehber (Kılavuz) Denetiminde Yapma Beceri Haline Getirme Duruma Uydurma Yaratma Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Psiko-Motor Alan (3) Psiko-motor Alan Hedeflerinin Aşamalı Sınıflaması: Yaratma Duruma Uydurma Beceri Haline Getirme Rehber Denetiminde Yapma Uyarılma Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Psiko-Motor Alan (4) Uyarılma: Bireyin, zihin kas eşgüdümünü gerektiren bir işe, duyuları ve tüm vücuduyla hazır olduğu basamak. Kılavuzla yapma: Bireyin, zihin kas eşgüdümünü gerektiren bir işi, doğrudan ya da yönergeler yoluyla yardım alarak yapabildiği basamak. Beceri Haline Getirme: Bireyin, zihin kas eşgüdümünü gerektiren bir işi, yardım almaksızın ve işin gerektirdiği nitelikte yaptığı basamak. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Hedef Alanları: Psiko-Motor Alan (5) Duruma Uydurma: Bireyin bir psiko-motor becerisini, benzer nitelikte başka bir durumda kullanabildiği basamak. Yaratma: Bireyin, uzmanlaştığı alanda orjinal bir beceri ortaya koyduğu basamak. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Psiko-Motor Alan Hedef Örnekleri Suni solunumu bir uzman gözetiminde gerçekleştirir. Suni solunumu yardımsız beceriyle gerçekleştirir. Yaratma Duruma Uydurma Beceri Haline Getirme Rehber Denetiminde Yapma Uyarılma Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

Bloom’un Aşamalı Sınıflaması Bilişsel alan Duyuşsal alan Psiko-motor alan Bilgi Kavrama Uygulama Analiz Sentez Değerlendirme Alma Tepkide bulunma Değer verme Örgütleme Karakter haline getirme Uyarılma Kılavuz denetiminde yapma Beceri haline getirme Duruma uydurma Yaratma Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Öğrenciye görelik ilkesi Bilinenden bilinmeyene ilkesi Somuttan soyuta ilkesi Yakından uzağa ilkesi Ekonomiklik ilkesi Açıklık ilkesi Aktivite İlkesi Hayata yakınlık ilkesi Bütünlük İlkesi Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Öğrenciye görelik ilkesi Ders programının hazırlanmasında veya dersin işlenmesinde öğrencinin fizyolojik ve psikolojik özelliklerinin, bireysel farklılıklarının esas alınmasıdır. Öğrenci, fizyolojik ve psikolojik olarak tamamen kendine has bir birey olarak görülmelidir. Buradaki eğitim düzenlemelerinde gelişim ve öğrenme psikolojisinin sonuçlarına dikkat edilir. Bu çalışmalar içinden iki ilke çıkmıştır: öğretimde "seviyeye uygunluk" ve "öğretimin bireyselleştirilmesi“ ilkeleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Bilinenden bilinmeyene ilkesi Öğrencinin o zamana kadarki bilgi ve tecrübelerinden hareket ederek, yeni bilgi ve tecrübelerin bunlar üzerine kazandırılması çok daha kolaydır. Yeni bilgileri eski bilgilerle karşılaştırarak, gerektiğinde eskileri doğrulayarak geliştirmek, öğrencideki bilgi sisteminin çok daha sağlam olmasını sağlayacaktır. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Somuttan soyuta ilkesi Çocuktaki zihin gelişimi somuttan soyuta doğru olmaktadır. Öğrenci mümkünse ders konusu olan eşya ve nesnelerle doğrudan karşı karşıya getirilmeli; bu mümkün olmadığı zaman o nesne veya olayın modeli, fotoğrafı veya başka bir simgesi gösterilmelidir. Öğretimde öğrencilere öncelikle somut şeyler öğretilmeli, daha sonra soyuta ulaşılmalıdır. Soyut konuların öğretiminde somut konulardan faydalanılmalıdır. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Yakından uzağa ilkesi Öğrenciye öğretilecek bilgilerin düzenlenmesinde, örneklerin verilmesinde, hem doğal hem de sosyal olarak onun en yakın çevresinden hareket etmelidir. Bu, sadece yer ve yaşayış açısından değil zaman açısından da böyledir. Yakın zamandan uzağa, yakın aile ve okul çevresinden uzağa, yakın köy-kasaba-bölge-ülke çevresinden uzağa ilkesi "Çevreye görelik", "topluma görelik" gibi bazı ilkeler de bu çerçevede düşünülebilir. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Ekonomiklik ilkesi Her türlü eğitim-öğretim faaliyeti en az zaman, en az emek, En az enerji sarf edilerek, en yüksek verim elde edilecek şekilde düzenlenmelidir. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Açıklık ilkesi Öğrenci, derste işlenen tüm konuları somut olarak görebilmeli; bu mümkün olmuyorsa resmini, sesini, grafiği, modelini v.s. görsel-işitsel olarak algılayabilmelidir. Eğer öğretmen sadece sözel anlatıma dayalı olarak ders işliyorsa, öğrencinin anlayacağı kelime ve cümle yapıları ile son derece açık ve anlamlı bir ders işlemelidir. Öğretim konuları ve öğretmenin kullanacağı yöntem ve teknikler, ne kadar çok duyu organını etkilerse öğretimde açıklık da o derece artar. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Aktivite İlkesi Günümüz öğrencinin, derse aktif olarak katılan, soru soran, bazı konuları kendine özgü plân ve tekniklerle araştıran, bulduklarını sistemli hale getirip düzenleyen, karşılaştırmalar yapan, gözleyen, düşünüp sonuç çıkaran ve bu şekilde derse katılan olması beklemektedir. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Hayata yakınlık ilkesi Okul ve öğretim ortamı hayattan kopuk, yapay bir ortam olmamalı; hayata yakın, oradaki gerçeklikten uzak olmayan, öğrencinin hayatla bağlantısını koparmayan bir yaşantı sunmalıdır. Okul öğrencileri hayat için hazırladığına göre, oradaki öğretim de hayatın doğrudan kendisi olmalıdır. Ders konuları, anlatım sırasında verilen örnekler hayatın içinden seçilmelidir. Çocuklara öğretirken kullanılan dil, oluşturulan sosyal ortam vs. gerçek hayata yakın olmalıdır. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

TEMEL ÖĞRETİM İLKELERİ Bütünlük İlkesi Çocuk bedensel ve ruhsal kuvvetler (düşünce, duygu, irade gibi) bakımından bir bütün olarak ele alınmalı ve her yönü dengeli olarak eğitilmelidir. Bu ilke aynı zamanda bilgilerin birbirine bağlı ve birbirini tamamlar mahiyette sunulması demektir. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Öğretim yöntem ve teknikleri bir konunun işlenişinde takip edilen sistemli yoldur. Dersin hedeflerine ulaşmak için seçilen stratejilerin gerçekleştirilmesinde bir ya da birden fazla yöntem ve teknik belli bir uyum içinde beraberce kullanılabilir. Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Öğretim yöntem ve tekniklerinin seçiminde dikkat edilecek etkenler şunlardır: Belirlenen öğretim stratejisi Dersin hedefleri Dersin içeriği Öğrencilerin hazır bulunuluşlukları Öğretmenin özellikleri Öğretim ortamının özellikleri Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas

BİTTİ Öğretim İlke ve Yöntemleri - Prof.Dr.Bulent Cavas