MODÜL 6.7 taraflarla arabuluculuk öncesi ilk görüşme Prof. Dr. Yasemin Işıktaç
MODÜL 6.7: TARAFLARLA ARABULUCULUK ÖNCESİ İLK GÖRÜŞME Arabulucu, taraflarla ayrı ayrı veya birlikte yapacağı ilk görüşmelerde onlara süreç hakkında bilgi verir, farkındalık kazandırır ve tarafların aydınlatılmasını sağlar.
MODÜL 6.7: TARAFLARLA ARABULUCULUK ÖNCESİ İLK GÖRÜŞME Arabulucu, ilk toplantıda, arabuluculuk usulünü açıklar; arabuluculuk faaliyetinin başında, tarafları arabuluculuğun esasları, süreci ve hukuki sonuçları hakkında, şahsen ve doğrudan aydınlatır. Ancak bu yükümlülük yerine getirilirken tarafsızlık hakkında şüpheye yol açacak tutum ve davranışlardan kaçınılır (HUAKY, madde 14/1). Taraflar, bu görüşmeler sonrasında arabuluculuğun kurallarını, katılımcıların rollerini ve süreci ana hatlarıyla belirten arabuluculuk sözleşmesini kabul eder ve / veya imzalar.
MODÜL 6.7: TARAFLARLA ARABULUCULUK ÖNCESİ İLK GÖRÜŞME Taraflar, arabuluculuk alternatif uyuşmazlık çözüm yoluna başvurmak istiyorlarsa, bu konuda anlaşmış olmaları gerekir. Normal şartlar altında arabuluculukta ilk adım, yönteme başvuracak kişinin buna karar vermesidir. Arabuluculuğun uyuşmazlık doğmadan önce yapılmış bağımsız bir sözleşmede veya esas borç ilişkisini doğuran sözleşme içerisinde kararlaştırılmış olması hâlinde, tarafların ayrıca bu yönteme karar vermesi gerekmez. Fakat bunlar dışında, tarafların arabuluculuğu denemeye karar vermiş olmaları lazımdır.
MODÜL 6.7: TARAFLARLA ARABULUCULUK ÖNCESİ İLK GÖRÜŞME Genel olarak bütün alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinde olduğu gibi arabuluculuğun başarısı, hakkındaki tereddütler, usule olan yabancılık ve arabuluculuğun teklif edilmesinin bir zayıflık belirtisi olarak görüleceğinden korkulması, arabuluculuğun önündeki en önemli engellerdendir. Hazırlık aşamasında arabulucunun yaklaşımları, özellikle sade ve açık bir anlatım ile aktif dinleme konusunda gösterdiği performans, bu engellerin aşılmasında yardımcı olacaktır.
MODÜL 6.7: TARAFLARLA ARABULUCULUK ÖNCESİ İLK GÖRÜŞME Hazırlık aşamasının ilk toplantısında arabuluculuk sözleşmesi imzalanmadan önce yapılacak bu ilk toplantı, bir değerlendirme süreci olarak da kullanılabilir. Örneğin; ● Söz konusu uyuşmazlık arabuluculuğa elverişli midir? ● Uyuşmazlıkta arabuluculuğa elverişliliği ortadan kaldıran zorlama, istismar veya şiddet olduğuna dair delil var mıdır? ● Uyuşmazlığın niteliğine göre taraflara arabuluculuk önerisinde bulunulmalı mıdır? ● Uyuşmazlık arabulucunun kendi uzmanlık alanına uygun mudur? ● Bir eş arabulucu görevlendirilmesi gerekmekte midir?
MODÜL 6.7: TARAFLARLA ARABULUCULUK ÖNCESİ İLK GÖRÜŞME Arabuluculuğun esası, baskıcı olmaması ve gönüllülüğe dayanmasıdır. Arabuluculuk, hem tarafların sürece katılmaları hem sürece devam etmeleri hem de sonucun kabulü bakımından gönüllü bir usuldür. Bu nedenle, arabuluculuğun başlatılmasından önce sağlanması gereken en önemli unsur, tarafların tamamının rızasıdır. Taraflar bir arabuluculuk toplantısında buluştuklarında, iradelerini uzlaşma veya uzlaşmama yönünde kullanabilirler. Bu konuda verecekleri karar, daima onların kontrolündedir.