Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı MESANE TÜMÖRLERİ Prof. Dr.Mehmet Baykara Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı 12/4/2018
AMAÇ Mesane tümörlerinin en belirgin semptomunun hematüri olduğunu bilmek, erken tanı ve tedaviyi öğrenmek. 12/4/2018
İNSİDANS Erkeklerde dördüncü sıklıkta ve bütün tümörlerin %8’ini, kadınlara sekizinci sıklıkta ve tüm tümörlerin %3’ünü oluşturur. Mesane tümörlerinin %70’i yüzeyeldir, bunların %30’u multifokaldir, %60-70’i nüks eder ve %10-20’si progresyon gösterir. İlk tanıda %20-30’u invazivdir ve bunlarında yarısı metastaz yapmıştır. 12/4/2018
Endistüriyel karsinojenler (benzidin,beta naftilamin v.b) MESANE TÜMÖRLERİNİN OLUŞUMUNDA ROL OYNAYAN RİSK FAKTÖRLERİ VE POTANSİYEL NEDENLER Genetik predispozisyon (9,11p ve17p kromozomlarda silinme, P 53 gen kaybı, p 21 onkogeninin artışı) Endistüriyel karsinojenler (benzidin,beta naftilamin v.b) Tütün( nitrosamin ve alfa ve beta naftilamin) Kronik irritasyon ve infeksiyon İdrar stazı Sitostatikler(siklofosfamid) 12/4/2018
Normal Değişici Epitel Hiperplazik, Metaplazik, Displazik ve Neoplazik Değişimler Arasındaki İlişki Normal Değişici Epitel Epitelyal hiperplazi Papillom Sistitis Sistika VonBrunn’s Hücre kümeleri Hiperplazi Metaplazi Displazi Karsinoma Sistitis Glandularis Skuamöz Metaplazi Atipik hiperplazi Lökoplaki Hafif Atipi Orta Atipi Ağır Atipi Karsinoma İn Situ Adenokarsinom Skuamöz Hücreli Karsinom Değişici Epitel Hücreli Karsinom 12/4/2018
MESANE TÜMÖRLERİNİN HÜCRE TİPİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI a. Epitelyal Tümörler (%98) 1. Değişici epiteliyal tümörler (%90) a. Papillom b. Karsinoma İn Situ c. Papiller tümör d. Papillo-solid tümör e. Solid tümör f. Papillomatozis 2. Skuamöz hücreli kanser (%7) 3. Adenokanser (%1-2) b. Non-epitelyal Tümörler (%2) 1. Lipom, Fibrom, Leiomyom, Hemanjiom 2. Sarkomlar (Rabdomyosarkom, Fibrosarkom, Liposarkom, Anjiosarkom) 3. Malign Lenfoma 4. Mikst Mezodermal Tümör 5. Karsinoid Tümör 6. Feokormasitoma 12/4/2018
12/4/2018
Derecelendirme (Grading)WHO 2004 Mesane Tümörlerinde Derecelendirme (Grading)WHO 2004 Uretelyal papillom (benign): Mitoz ve invazyon yok Düşük malign potansiyelli papiller neoplasm: Mitoz ve malign değişiklikler minimaldir Düşük grade papiller karsinom: Hücrelerde malign değişiklikler belirgindir. Mitoz vardır.Rekürrens ve proresyon olabilir, invazyon minimaldir Yüksek grade papiller karsinom: İleri derecede mitoz vardır, invazyonla birlikte hücrelerde diğer malignite kriterleri aşırı derecededir. Birlikte CİS olabilir. 12/4/2018
Yayılım - Lokal Yayılım - Lenfatik Yayılım - Hematojen Yayılım 12/4/2018
12/4/2018
12/4/2018
12/4/2018
Mesane Tümörlerinde Evrelendirme Primer Tümör Ta Non-invaziv papiller Tis İnsitu: T1 Tm lamina propria’ya invaze T2 Kas tabakası invazyonu T2a ≤ %50 invazyon T2b > % 50 invazyon T3 Ekstravezikal tümör invazyonu T3a Mikroskopik tümör invazyon T3b Makroskopik olarak invazyon T4 Diğer komşu oluşumlar T4a Prostat, uterus, vagina T4b Pelvis duvarı, karın duvarı Lenf bezleri N1 Tek= 2 cm N2 Tek 2-5 cm, çok sayıda > 5 cm N3 5 cm’den büyük Uzak metastazlar M1 Uzak metastaz 12/4/2018
Semptomlar Hematüri : Olguların ~ %85’inde ağrısız hematüri vardır. Mikroskopik hematüri hemen her zaman görülür. Makroskopik (intermittand, ağrısız, pıhtılı) hematüri ise olguları ~ ¼’ünde görülür. Asemptomatik mikroskopik hematüri genel popülasyonun %13’ünde görülür. Bunların çok azında mesane kanseri saptanır. 50 yaş üstü risk altında olan hastalarda %10,5 oranında mesane kanseri görülür. Mesane irritabilite: Disüri, urgency, pollaküri, noktüri Obstrüktif : Üreter obtrüksiyon semptomları, intravezikal obstrüksiyon semptomları Metastazlara bağlı: İştahsızlık, halsizlik, kilo kaybı, anemi. 12/4/2018
Tanı Yöntemleri-1 Anamnez Fizik Muayene (Bimanuel) Laboratuar İdrar ve kan analizleri Radyolojik tetkikler Ürografi, sistografi (Hidronefroz kötü prognozu gösterir.) Üriner sistem USG Sitoloji (Düşük Gradeli tm’lerde duyarlılık %35) (Yüksek Gradeli tm’lerde %90) NMP22 (Nükleer matriks proteini) Sistoskopi + Biopsi TUR (MT) 12/4/2018
12/4/2018
12/4/2018
Anestezi altında bimanuel muayene Karaciğer-Dalak USG Akciğer grafisi Tanı Yöntemleri-2 Klinik Evrelendirme Pelvik CT veya MRI Anestezi altında bimanuel muayene Karaciğer-Dalak USG Akciğer grafisi Kemik sintigrafisi 12/4/2018
Mesane Tümörlerinde Evrelere Göre Tedavi-1 Yüzeyel Mesane Tümörleri Evre Başlangıç tedavi seçeneği Ta (tek düşük-orta Komplet TUR + 6 saat sonra tek doz grade ve primer) kemoterapi Ta -Tis - T1 (multipl veya Komplet TUR + 6 saat sonra tek doz yüksek Grade’li kemoterapi + standart intravezikal yada rekürren) kemoterapi veya immunoterapi + 1 - 3 yıl idame tedavi Re-TUR İnkomplet rezeksiyon veya Ta, T1 yüksek Gradeli Tümörlerde 4- 6 hafta sonra ikinci TUR yapılır. 12/4/2018
12/4/2018
Mesane Tümörlerinde Evrelere Göre Tedavi-2 İnvaziv Mesane Tümörleri Evre Başlangıç tedavi seçeneği T2-4 Radikal sistektomi Neoadjuvant kemoterapi ardından radikal sistektomi Radikal sistektomi ardından adjuvant kemoterapi Radyoterapi Eşzamanlı kemoterapi + radyoterapi N+, M+ Sistemik kemoterapi ardından selektif cerrahi veya radyoterapi 12/4/2018
PROGNOZ Yüzeyel mesane tümörlerinde 5 yıllık yaşam çok iyidir. Kas invazyonu olanlarda 5 yıllık yaşam %50, Uzak metastazlılarda 5 yıllık yaşam %10 – 17. 12/4/2018
Üreter ve Pelvis Renalis Tümörleri Üretelyal tümörlerin %4’ünü oluşturur. Mesane tümörlü olgularda üst üriner sistem tümör gelişme riski %2, üst üriner sistem tümörlü olgularda mesane tümörü gelişme riski %30 – 50’dir. İlk tanıda %30’u yüksek gradeli ve 2/3’ü pelvis renalise lokalizedir. Olguların %80’inde ağrısız total hematüri vardır. Tanı : İVP, retrograd pyelografi, URS, ve CT 12/4/2018
Üreter ve Pelvis Renalis Tümörleri Evrelendirme T1 Papiller noninvaziv karsinom T2 Pelvis – üreter kasına invazyon T3 Peripelvik – periüreteral yumuşak doku tutulumu T4 Komşu organların tutulumu 12/4/2018
12/4/2018