ISITMA SİSTEMLERİ

ISITMA SİSTEMLERİ Isıtma; İnsanların dış hava şartlarına karşı barınmalarını sağlayan konut ya da işyerlerinde sağlıklı bir insan vücudunun fizyolojik ısı ihtiyaçlarının değişik ısıtma sistemleriyle karşılanması işlemidir. Isıtma Sistemlerini 3 ana grupta toplayabiliriz. Lokal ısıtma sistemleri, Merkezi ısıtma sistemleri, Bölgesel ısıtma sistemleridir.

ISITMA SİSTEMLERİ Lokal Isıtma Sistemleri; Merkezi Isıtma Sistemleri; Isı, ısıtılacak mahallin bizzat içinde üretilir. Isıtılması gereken mahalde bir ısı üreteci bulunur. Odun ve kömür sobaları, şömine, elektrik sobaları, doğalgaz sobaları ile yapılan ısıtma bu gruba girer. Merkezi Isıtma Sistemleri; Bir ısıtma merkezinde üretilen ısının taşıyıcı bir akışkan vasıtasıyla, ısıtılması istenilen ortamlara yerleştirilmiş ısıtıcılara gönderilmesi suretiyle gerçekleştirilen ısıtmaya merkezi ısıtma denir.

ISITMA SİSTEMLERİ Bölgesel Merkezi Isıtma Sistemleri; Birden fazla binanın bir merkezden ısıtılmasının yapılmasına "BÖLGESEL ISITMA" denir.

MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Merkezi ısıtma, ısı taşıyan akışkanın cinsine göre çeşitli isimler alır. Sıcak sulu merkezi ısıtma Kızgın sulu merkezi ısıtma Buharla merkezi ısıtma Alçak basınçlı buharla merkezi ısıtma Yüksek basınçlı merkezi ısıtma Vakumlu buharla merkezi ısıtma Sıcak hava ile merkezi ısıtma

MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Sıcak Sulu Merkezi Isıtma Sistemi; Bu sistemde ısı taşıyıcı akışkan 90 °C’ye kadar ısıtılan sudur. Tesisat atmosfere açık veya kapalı dizayn edilebilir. Isıtılan sıcak su ile soğuyan suyun özgül ağırlıkları arasındaki farktan da yararlanılarak, devreye bir pompa ilavesi ile cebri olarak sirkülasyon yapılabilir. Çıkış suyu sıcaklığı 110 °C’ye kadar olan ısıtma sistemleri de, sıcak sulu merkezi ısıtma sistemleridir. Bu tür ısıtma sistemi, en fazla 110 °C’ye karşılık gelen basınç altında tutulan kapalı bir sistemdir.

MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Kızgın Sulu Merkezi Isıtma Sistemi; Bu sistemde 110 °C’den 200 °C’ye kadar ısıtılan su kullanılır. Suyun buharlaşmasını önlemek için devamlı olarak bir karşı basınç uygulanır. Bu sistem atmosfere kapalı bir sistemdir.

MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Buharlı Merkezi Isıtma Sistemi; Buharlı ısıtma üç grup altında incelenir; Alçak Basınçlı Buharla Isıtma; Buhar kazanının çıkış basıncı en fazla 1,5 bar ve sıcaklığı da en fazla 110 °C’ye kadar olan buharla yapılan ısıtmadır. Yüksek Basınçlı Buharla Isıtma; Buhar kazanının çıkış basıncı 1,5 bar’dan ve sıcaklığı da 110 °C’den yüksek buharla yapılan ısıtmadır. Vakumlu buharla Isıtma; Basıncı atmosfer basıncından az olup 0,05 ile 0,75 bar arasında değişen ve sıcaklığında en az 65 °C olan buharla yapılan ısıtmadır.

MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Sıcak Hava ile Isıtma; Burada ısı taşıyan akışkan havadır. Bir merkezde ısıtılan hava kanallar vasıtasıyla ısıtılması gereken mahale sevk edilir. Bu sistem genellikle ısıtma ile birlikte, hava değişiminin de sağlanması gereken mahallere uygulanır.

MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Bölgesel Merkezi Isıtma Sistemi; Birden daha fazla binanın, bina dışında tesis edilen bir kazan dairesiyle ısıtılmasına bölgesel ısıtma denir. Bu kazan dairesi de bölgesel ısı santrali ya da ısı merkezi olarak adlandırılır. Isıtılacak olan bölge çok büyük ve yoğun bir yerleşim bölgesi, ya da büyük bir sanayi tesisi olduğunda “Kent ısıtılması” denilen bölgesel ısıtma sistemi uygulanır. Konut sitelerinin teknik yönden bölgesel ısıtma sistemiyle ısıtılması gerektiğinde konunun hukuki, ticari ve idari yönlerden de etüt edilerek fizibilite raporunun hazırlanması, sonra projelendirilmesi gerekir. Hangi ısıtma sisteminin seçileceğine sistemin emniyeti, ekonomikliği, işletme, bakım kolaylığı ve istenilen konfor şartları göz önüne alınarak karar verilmelidir.

MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİ Bölgesel Merkezi Isıtma Sistemi; Düz geri dönüşlü iki borulu bölgesel dağıtım sistemi

MERKEZİ ISITMA SİSTEM MANTIĞI Isı kaybı bulunur Merkezi ısıtma sistemlerinde bina komple ele alınır. Binanın bulunduğu şehir, binanın yapı (duvar, pencere vb. ) özellikleri belirlenir. Isıtılan ve ısıtılmayan mahal sıcaklıkları belirlenir. En soğuk kış günlerinde konfor ortamından oluşacak ısı kaybı her oda için ayrı ayrı hesaplanır.

Isıtıcı boyutu belirlenir Isı kaybı bulunduğuna göre her oda için ısıtıcı cinsi ve çeşidi seçilir. Kazandan 90 °C gelecek 70 °C dönecek sıcak suyla odanın hesaplanan ısı ihtiyacını karşılayacak seçilmiş ısıtıcıdan ne kadar yerleştirileceği belirlenir.

Önce ısıtıcılar yerleştirilir Isıtıcılar uygun bir yere genellikle pencere önlerine yerleştirilir. Kolon hattı çekilir (bodrumdan üst kata kadar ki dik borular). Branşmanlar bağlanır (Kolondan ısıtıcılara olan bağlantı boruları). Kazan yerleştirilir. Ana borular döşenir, kolon borularına bağlanır. (bodrum katta tavana yakın % 0,4 eğimle döşenen) Kazandan çıkan sıcak su gidiş hattı ana dağıtım borularına, dönüş kolonlarından gelen su ana toplama borularına bağlanır. Genleşme tankı emniyet boruları pompa ve kontrol elemanları bağlanır.

Sistem çalıştırılır Kazan yakılır, elde edilen sıcak su; ana dağıtım borusu, kolon borusu, branşman yolu ile ısıtıcıya gelir. Isıtıcıda sıcaklığı 20 °C düşerken (90/70-80/60 gibi) soğuyan su dönüş hattında yine sırayla branşman, kolon, ana toplama borusu yolu ile kazana geri döner. Bu döngü ile binanın tüm odaları istenilen sıcaklıkta sabit tutulur

Sistem kontrolü ve ayarları Su sıcaklığı günlük olarak dış sıcaklığa göre yapılır. Bu ayarın kazan sürekli olarak 90 °C’de yakılarak 3 ve 4 yollu vanalarla ayarlanması tavsiye edilir. 3 veya 4 yollu vana yoksa kazan termostat’ı ile yapılır.

Sıcak sulu ısıtma sistemlerinde beklenen hususlar Kararlılık: Isıtılan ortamdaki hava sıcaklığı ve duvar sıcaklığı değişimi en çok +1°C olmalıdır. Ayarlanabilirlik: Isıtma sistemi ayarlanabilir olmalı, yani sıcaklık derecesi değiştirilebilmeli ve bu iş mümkün olan en kısa süre içerisinde gerçekleştirilebilmelidir. Temizlik: Ortamdaki hava ısıtma etkisi ile bozulmamalı yani toz zararlı gaz ve buhar meydana getirilmemeli aynı zamanda rahatsız edici gürültü ve hava akımı oluşmamalıdır. Ekonomiklik: Isıtma sistemi; tesis, işletme ve bakım yönünden ucuz olmalıdır.

Sıcak Sulu Isıtma Sistemlerinin Avantajları Sıcak sulu sistemler (SSS) kolay kontrol edilebilir. SSS de güvenlik kontrolü kolay yapılabilir. Isıtıcıların yüzey sıcaklıkları çok yüksek olmadığı için konforlu bir ısıtma sağlanabilmektedir. Kazan gidiş suyu (üç veya dört yollu vanalar ile) dönüş suyu ile karıştırılarak sistemin sıcaklığı ayarlanabilir. Termostatik radyatör vanalarıyla her odanın sıcaklığı ayarlanabilir. Korozyon tehlikesinin fazla olmaması nedeniyle tesisat uzun ömürlüdür.

Sıcak sulu ısıtma sistemlerinin dezavantajları Yatırım harcamaları yüksektir. Sağlanan konforun azalması pahasına kat kaloriferli ısıtma sistemlerinin istenildiği gibi kullanılabilmesi çoğu zaman mümkün olduğu halde; merkezi sistemlerde böyle bir olanak yoktur. Isıtma masraflarının bağımsız bölümler arasında paylaştırılması bazen sorunların çıkmasına neden olabilmektedir. Üretilen ısı miktarlarının bağımsız bölümlere ulaştırılması sırasında taşıyıcı boru şebekesinde iyi bir izolasyon yapılmadığı taktirde önemli düzeylerde ısı kayıpları meydana gelebilir.

Sıcak suyun elde edilmesi

Suyun ısıtıcı ile kazan arasındaki dolaşımı Isıtma devresinde dolaşan suyun şekline göre, ağırlık etkisiyle gerçekleşen Tabii sirkülasyonlu sıcak sulu ısıtma sistemleri Pompalı (cebri sirkülasyonlu) sıcak sulu ısıtma sistemleri olmak üzere iki gruba ayrılır.

Doğal sirkülasyonlu, alttan dağıtmalı alttan toplamalı, açık genleşme depolu sıcak sulu merkezi ısıtma sistemi

Doğal sirkülasyonlu, üstten dağıtmalı alttan toplamalı açık genleşme depolu sıcak sulu merkezi ısıtma sistemi

Üstten Dağıtmalı sistemin özellikleri Üstten dağıtma sisteminde, suyu harekete getiren kuvvet daha fazladır. Rejime girme süresi daha kısadır. Bodrum kattaki boru şebekesi daha azdır. Kendi bağlantı sisteminden başka, bir havalandırma sistemine ihtiyaç yoktur. Radyatörlerde aşırı bir ısınma olmaz.

Üstten Dağıtmalı sistemin özellikleri Bodrum katlar daha az ısınır. Çatıdan geçen boruların donma tehlikesi vardır. Tesisat kuruluş bakımından daha pahalı olur. Teraslı binalarda yapım zorluğu vardır. Daha fazla ısı kaybı olur

Pompalı Sistemler GÜNÜMÜZDE SICAKSULU ISITMA SİSTEMLERİ POMPALI OLARAK TASARLANMAKTADIR. Radyatörlerin kazan seviyesinden daha aşağıda olduğu tesisler, Radyatörlerin bir kısmının kazanla aynı seviyede olduğu tesisler, tabii sirkülasyonla çalışmaz.

Pompalı, alttan dağıtmalı alttan toplamalı, açık genleşme depolu sıcak sulu merkezi ısıtma sistemi

Pompalı, üstten dağıtmalı alttan toplamalı, kapalı genleşme depolu sıcak sulu merkezi ısıtma sistemi

Dolaşım-Sirkülasyon pompası

Dolaşım-Sirkülasyon pompası

POMPALARIN SERİ VE PARALEL ÇALIŞMALARI Uygulamada bir pompanın debisini veya basınç yüksekliğini arttırmak için aynı özellikte bir pompa ile seri veya paralel bağlanabilir.

POMPALARIN SERİ BAĞLANMASI İki aynı pompa şekil de görüldüğü gibi arka arkaya seri bağlanırsa her iki pompadan aynı su miktarı geçer. Fakat birinci pompadan sonraki basınç ikinci pompada aynı miktar kadar yükselir.

POMPALARIN PARALEL BAĞLANMASI İki ayni pompa şekil ’de görüldüğü gibi yan yana paralel bağlanırsa her iki pompadan iki misli (gerçekte iki mislinden biraz daha az) su geçmesine rağmen basma yüksekliği değişmez

Kontrol Elemanları Kazan Termostatı

Termometre

Hidrometre

Doldurma ve boşaltma musluğu