Hücrelerde hayatsal olayları düzenleyen ve yöneten organik moleküller nükleik asitlerdir. Bir hücrenin veya canlının bütün özellikleri yani genetik bilgisi nükleik asitlerde depolanmıştır. Bu özelliğinden dolayı yönetici molekül de denir Nükleik asitler 1869 yılında İsviçreli bilim adamı Friedrich Miesher tarafından keşfedilmiştir. Yapısında Karbon,Hidrojen,Oksijen,Azot ve Fosfor bulunur. Canlılarda DNA(deoksiribonükleik asit) ve RNA(ribonükleik asit) olmak üzere iki çeşittir. Nükleik asitlerin yapı taşları nükleotidlerdir. …Egitimhane.com…
Nükleik asitler virüsler, yeşil bitkiler, hayvanlar ve insanlara kadar bütün canlılarda bulunan organik moleküllerdendir. Nükleik asitlerin yapı birimi nükleotidlerdir. Bir nükleotidin yapısında; Beş karbonlu bir şeker Azotlu organik baz Fosfat grubu bulunur Bir Nükleotidin Yapısı …Egitimhane.com…
N(nükleotid) > Nükleik Asit + Su Baz ve şeker molekülünün glikozit bağıyla bağlanarak oluşturduğu yapıya nükleozit denir. Nükleozide bir fosfat grubu bağlanması ile nükleotid oluşur. Nükleotidler birbirine fosfodiester bağlarıyla bağlanarak polinükleotid zincirini oluşturur. Nükleotitlerin yapısındaki beş karbonlu şeker riboz(RNA’nın yapısında) ve deosiriboz(DNA’nın yapısında) olmak üzere iki çeşittir. Nükleik asitlerin yapısında bulunan azotlu bazlar pirimidin ve pürin olmak üzere iki çeşittir. PÜRİNLER: Çift halkalıdır, adenin ve guanin olmak üzere iki çeşittir.Bunlar hem DNA hem de RNA’nın yapısına katılırlar. PİRİMİDİNLER: Tek halkalıdır, sitozin, timin ve urasil olmak üzere üç çeşittir. Bu bazlarda ise sitozin hem DNA hem de RNA’nın yapısına, timin sadece DNA ve urasil ise sadece RNA’nın yapısına katılır …Egitimhane.com…
Nükleik aside adını taşıdığı şeker verir. Ribonükleik asitlerde ; RİBOZ Deoksiribonükleik asitlerde ; DEOKSİRİBOZ bulunur. …Egitimhane.com…
DNA molekülü merdivene benzeyen iki iplikten oluşur ve çift zincirlidir. İki zincir zayıf hidrojen bağları ile bir arada tutulur. Helezonik sarmal yapıdadır. İki zincirde karşılıklı olarak A-T ve G-S bulunur. Adenin ve timin arasında ikili guanin ve sitozin arasında ise üçlü hidrojen bağları bulunur. Adenin sayısı timin sayısına, guanin sayısı da sitozin sayısına eşittir. …Egitimhane.com…
DNA ökaryotlarda çekirdek, mitokondri ve klorplastta bulunur. DNA prokaryotlarda ise sitoplazmada bulunur. Merdiven kenarşarını deoksiriboz şekeri ve fosfat molekülleri meydana getirir. DNA örneklerinde toplam pürin sayısı(adenin ve guanin) toplam pürimidin(timin ve sitozin) sayısına eşittir. Molekülü ip merdivene benzer. …Egitimhane.com…
İki zincir birbirine ters olarak bağlanır. Bir türün hücrelerindeki DNA miktarı aynıdır. DNA miktarı her türde farklılık gösterir. Her türün DNA niteliği ve niceliği farklıdır. Kendini eşler ve RNA sentezlenmesine kalıplık eder. DNA’ daki protein sentezinde rol oynayan kısmına gen denir. Suda çözünmez. …Egitimhane.com…
Yapı ve görev olarak tek çeşittir. Genetik bilgi nukleus DNA’ sı ile taşınır. Toplam nükleotidin yarısı= pürin veya pirimidin sayısına eşittir. Nükleotid sayısı=Deoksiriboz=Fosfat grubu 2.(adenin)+3.(guanin)=Zayıf hidrojen bağı …Egitimhane.com…
Ökaryötik hücrelerde çekirdek,mitokondri, kloroplast, ribozom ve sitoplazmada bulunur. Prokaryötik hücrelerde ribozom ve sitoplazmada bulunur. DNA üzerinde sentezlenir. Tek zincirlidir. Riboz şekeri bulunur. Kendini eşleyemez. Bazları; adenin, guanin, sitozin, urasildir. …Egitimhane.com…
RNA’ nın yapısında protein yoktur. RNA’ ya şifre veren DNA parçasına gen denir.. RNA’ ların DNA üzerindeki sentezine transkripsiyon(yazılma) denir. Üç çeşittir ve hepside protein sentezinde görevlidir. Hepside çekirdekte üretilir ve hepside tekrar tekrar kullanılabilir. Bütün RNA çeşitleri RNA polimeraz enzimi etkinliğiyle DNA da sentezlenir. Görevlerine göre; mRNA, tRNA, rRNA, olmak üzere üçe ayrılır. …Egitimhane.com…
Protein sentezi için gerekli olan kalıtsal bilgiyi çekirdekte bulunan DNA dan alır, ribozomlara taşır ve orada proteine kalıplık yapar. b.tRNA Çekirdekte sentezlendikten sonra sitoplazmaya geçerek buradaki serbest aminoasitleri ribozomlara taşır. Proteinlerin yapısında 20 çeşit aminoasit bulunur. Her tRNA ancak bir çeşit aminoasidi taşıyabilir. Bunun için her hücrede en az 20 çeşit tRNA molekülü vardır. …Egitimhane.com…
Çekirdekte DNA’ nın kontrolünde sentezlenir. Proteinlerle birlikte ribozomların yapısı oluştururlar. Ribozomlar hücreye gerekli olan proteinlerin sentezlenmesini sağlayan organellerdir. RNA ÇEŞİDİGÖREVİMİKTARI mRNA(mesajcı)DNA dan aldığı bilgiyi RNA’ ya götürür. %5 tRNA(taşıyıcı)Sitoplazmadaki aminoasitleri ribozoma taşır. Yapısında zayıf hidrojen bağı bulunur. %15 rRNA (ribozomal) Ribozomun yapısında bulunur. Çekirdekte sentezlenir. %80 …Egitimhane.com…
Elçi RNA’ların enzimlere benzeyen yönü aşağıdakilerden hangisidir? A) Tekrar tekrar kullanılmaları B) Tek dizi nükleotid taşımaları C) Nükleotidlerden yapılmış olmaları D) Aminoasitleri bağlamaları E) Biyolojik şifreyi taşımaları (ÖYS-1981) …Egitimhane.com…
ÇÖZÜM: Elçi RNA tekrar tekrar kullanılabilir. Enzimlerde aynı çeşit reaksiyonlarda kullanılabilir. CEVAP: A …Egitimhane.com…
HAZIRLAYAN: ALİ NİHAT GÖKCAN 9-A 491 …Egitimhane.com…