Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
www.biyoloji portali.com
NÜKLEİK ASİTLER DNA portali.com
2
www.biyoloji portali.com
NÜKLEİK ASİTLER -Yapılarında C, H, O, N ve P bulunur. -Hücre tarafından sentezlenen en büyük organik moleküllerdir. -İlk kez hücre çekirdeğinde saptandığı için çekirdek anlamında nükleik asit denilmiştir. -Nükleik asitler, organizmanın genetik bilgi deposudur. -Canlılarda enerji üretimi, protein sentezi, hücre bölün- mesi gibi yaşamsal olaylar nükleik asitlerdeki bilgilerle kontrol edilir. Bu özelliklerinden dolayı nükleik asitlere yönetici moleküller de denir. portali.com
3
Nükleik Asitlerin Yapısı
-Nükleik asitler, nükleotit adı verilen yapı birimlerinden meydana gelir. -Bir nükleotidin yapısında ; 1. Organik bir baz, 2. Beş karbonlu bir şeker, 3. Fosfat grubu (fosforik asit= H PO ) bulunur. -Baz ve şekerin glikozit bağı ile bağlanarak oluşturduğu yapıya nükleozit denir. -Baz + Şeker = Nükleozit -Nükleozite bir fosfat, fosfoester bağı ile bağlanarak nükleotit oluşur. -Baz + Şeker + Fosfat= Nükleotit portali.com
4
Nükleik Asitlerin Yapısı
Fosfoester bağı Glikozit bağı -Nükleotitlerin isimlendirilmesi öncelikle yapılarındaki baza, ait olduğu nükleik asit belli ise baz ile şekere göre yapılır. -Nükleotitler birbirlerine fosfodiester bağlarıyla (Bir fosfat molekülünün iki şeker molekülü ile yaptığı bağ) bağlanarak polinükleotit zincir oluşur. portali.com
5
www.biyoloji portali.com
6
www.biyoloji portali.com
Beş karbonlu şekerler -Riboz ve deoksiriboz olmak üzere iki çeşittir. -Riboz, RNA’nın, Deoksiriboz ise DNA’nın yapısında bulunur. H OH - Deoksiribozda riboza göre bir oksijen atomu eksiktir. Not: Nükleik asitlerin isimlendirilmesi yapılarındaki 5 C’lu (pentozlara) bu şekerlere göre yapılır. portali.com
7
www.biyoloji portali.com
Azotlu organik bazlar -Azot ve karbon atomlarının halka şeklinde birleşmesi ile meydana gelir. İki çeşittir. Not: DNA’ya özgü baz TİMİN, RNA’ya özgü baz ise URASİLdir. portali.com
8
www.biyoloji portali.com
ADENİN GUANİN URASİL TİMİN SİTOZİN portali.com
9
www.biyoloji portali.com
FOSFAT GRUBU -Fosforik asit= H PO ) nükleik asitler gibi büyük moleküllerin yapısına katıldığında fosfat grubu olarak adlandırılır. -Fosforik asit, hem DNA hem de RNA’da ortak olarak Bulunan moleküllerdendir. -Nükleik asitlerdeki Fosforik asit sayısı, toplam nükleotit sayısına ve toplam şeker sayısına eşittir. -Canlılarda; DNA (Deoksiribo Nükleik Asit) ve RNA (Ribo Nükleik Asit) olmak üzere iki çeşit nükleik asit bulunur. -DNA, Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında, -Ökaryot hücerelerin çekirdek, mitokondri ve kloroplastlarda bulunur. portali.com
10
www.biyoloji portali.com
DNA'nın Yapısı DNA molekülü sarmal (heliks) şeklinde kıvrılmış iki iplikten oluşmuştur. Yangın merdivenine benzeyen bu sarmal yapıda, merdivenin kenarında şeker ve fosfat molekülleri, basamaklarda ise pürin ve pirimidin bazları bulunur. Bazlardan Adenin ile Timin arasında ikili, Guanin ile sitozin arasında üçlü zayıf hidrojen bağları bulunur. Her zaman A karşısına T, G karşısına C gelir. portali.com
11
DNA molekülünün çift sarmalı
portali.com
12
DNA molekülünün çift sarmalı
portali.com
13
DNA molekülünün çift zincirli düz yapısı
İkili zayıf H bağları Fosfo diester bağı Üçlü zayıf H bağları portali.com
14
www.biyoloji portali.com
DNA’daki bazı oranlar -A=T ve G=C ise A/T=G/C=1 -A+C=G+T -A+G=T+C (pürin bazları=pirimidin bazları) -A+G/T+C=A+C/G+T=1 -Toplam nükleotit sayısı =(A+T)+(G+C) -3G + 2T =Toplam H bağı sayısı veya -3C + 2A = Toplam H bağı sayısı sayısı -H bağı sayısı= Toplam Nükleotit sayısı + Guanin (Sitozin) sayısı -Topl.Nük.sayısı=Fosforik asit sayısı=şeker sayısı portali.com
15
www.biyoloji portali.com
NOT -DNA’nın en küçük bileşenlerinden (fosfat, şeker ve bazlardan) sentezlenmesi sırasında toplam oluşur. 3n-2 molekül su -DNA’nın hazır nükleotitlerden sentezlenmesi sırasında n-2 molekül su oluşur. n→nükleotit sayısıdır. portali.com
16
ERGÜN ÖNAL BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ
OSMAN ULUBAŞ ANADOLU LİSESİ portali.com
Benzer bir sunumlar
