ÜLKEMİZDE PALYATİF BAKIM HEMŞİRE DENEYİMİ SUZAN EROĞLU
KONU İÇERİĞİ KLİNİK VE EKİBİN TANITIMI PALYATİF BAKIM KLİNİĞİNDE HANGİ TÜR SORUNLARI OLAN HASTALAR TEDAVİ EDİLİYOR. SOSYAL-FİZİKSEL VE PSİKOLOJİK SORUNLAR (ÖRNEKLER) PALYATİF BAKIM MERKEZİ İLE İLGİLİ YENİ PLANLAMALAR
Erciyes üniversitesi Mehmet Kemal Dedeman medikal onkoloji kliniği 29 hasta kapasitelidir. Yatmakta olan hastaların % 50 den fazlası palyatif bakım ihtiyacı olan hastalardan oluşmaktadır.
Klinikte: Bölüm öğretim üyeleri(Prof.Dr-Doç.Dr) Yandal uzmanı Asistan doktorlar Hemşireler Diyetisyen Psikolog Sosyal hizmet uzmanı Gönüllüler
PALYATİF BAKIM HASTALARIMIZIN SIKLIKLA YATIŞ NEDENLERİ Solunum sıkıntısı-Dispne Anemi Trombostopeni –kanama Bulantı-kusma Anoreksiya-iştahsızlık
Depresyon Palyatif RT ve KT uygulamaları Konstipasyon Diare
DİĞER Planlanan kateterler(SVK-Diyaliz kateteri-nefrostomi-PEG vb) Yeni gelişen sorunlar Paranteral enfeksiyon tedavileri nedeniyle hastalarımızın kliniğimize yatışları yapılır.
Palyatif bakım ile ilgili sorunlar Fiziksel sorunlar Psikolojık sorunlar Sosyal sorunlar
FİZİKSEL SORUNLAR AĞRI Çoklu analjezik ve çoklu yüksek doz narkotik kullanımı Opioid yan etkileri Analjezik yönetiminde sorunlar. Ağrısı geçmeyen hastada daha da fazla depresyon Önce uygulanan KT ve RT ye bağlı gelişmiş kalıcı toksiteler(nörotoksite-ototoksite –kemik nekrozu-kas ve eklemlerde hassasiyet)
KEMOTERAPİ Palyatif tedavi alan hastalarda ortalama surveye göre KT planı Israrla KT almak isteyen hastalar
ANEMİ-TROMBOSTOPENİ Kemik iliği tutulumu Kanama Beslenme yetersiliğine bağlı anemi
ANOREKSİYA-KAŞEKSİ Kullanılan opioıdler Mukozit Tat değişiklikleri İştahsızlık Bulantı-kusma Enfeksiyonlar Konstipasyon Batında oluşan metastazlar-kitleler Depresyon
ENFEKSİYONLAR İYE ÜSYE(Pnomoni-mantar enfeksiyonları vb) Uzun süreli yatışlarda hastane enfeksiyonları (VRE-KP vb) Katater enfeksiyonları
DİSPNE O2 ihtiyacının artması C-bab, B-bab uygulanması yada o2 konsantratör ihtiyacı olması Eve gidecek hastalar için cihaz temini ve kullanımı amacıyla hasta yakınına eğitim
HAREKET KISITLILIĞI Kırık riski olan Şiddetli ağrısı olan Trombosit değerleri düşük olan Protezleri olan Şuur problemleri olan hastalar da palyatif bakım çatısı altındadır.
PALYASYON TEDAVİSİ İÇİN KATETER TAKILMASI MAKSADIYLA KLİNİĞE YATIRILAN HASTALAR. Damar yolu ihtiyacı için takılan SVK PEG açılması Diyalız Nefrostomi Ağrı pompası
PALYATİF RT UYGULAMALARI
PSİKOLOJİK SORUNLAR Ölüm anksiyetesi Deliryum Derin depresyon Tedavilere karşı isteksizlik.
SOSYAL SORUNLAR Evde bakım hizmetlerine ulaşamama Evde kullanılacak malzemelerin teminininde sorunlar Dış merkezde yapılan tetkiklerin kayıt dışı olaması ulaşılamama Sürekli yeni ekiple karşılaşma Hastanın transferinde güçlükler Eve gönderememe
Hastanede yatarken dini destek eksikliği Ekonomik sorunlar Hasta yakınları ile ilgili sorunlar Yaşlı hasta ve yaşlı hasta yakını Yabancı uyruklu bakıcılar Sosyal destek eksikliği
Palyatif bakım servis yokluğu-yoğunluğu Yatış için yer bulunamayan hastalarda günlük geliş-gidiş Yeni teşhis alan ve tedaviye yeni başlanan hastalarla aynı odada yatmak Genel durumu kötü olan hastaların yoğun bakımlara transferi(resüstasyon ???)
SONUÇ Palyatif bakım ve hospis merkezleri mutlaka yeterli sayıda olmalı Palyatif bakım veren tüm personel ve gönüllülerin bu konu ile ilgili özel eğitimler almalı Palyatif bakım hastaları ve yakınları da evde özel desteklenip takip edilmelidir.
İNSAN ONURUNA YAKIŞIR ŞEKİLDE TEDAVİ ALMA TÜM İNSANLARIN İNSAN ONURUNA YAKIŞIR ŞEKİLDE TEDAVİ ALMA VE ÖLME HAKLARI VARDIR.