NÖROPATİK AĞRININ SANTRAL VE PERİFERİK NEDENLERİ DR. NECDET KARLI ULUDAĞ ÜNİ. TIP FAK. NÖROLOJİ AB MART 2009 ANTALYA

NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ Periferik kaynaklı nöropatik ağrı nedenleri PNP Mononöropatiler Multipl mononöropatiler Travmatik nöropatiler Diğer Santral nöropatik ağrı nedenleri Serebrum Beyin sapı Medulla spinalis

PERİFERİK NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ - 1 POLİNÖROPATİ Metabolik/Endokrin/Nutrisyonel; Diabetes Mellitus Alkolik, Pellegra, Amiloid, Beriberi, Hipotiroid, KRY, Karaciğer hastalıkları

INH, Sisplatin, Vinkristin, Nitrofurantoin, Disulfiram, Kloramfenikol İlaçlar; INH, Sisplatin, Vinkristin, Nitrofurantoin, Disulfiram, Kloramfenikol Metronidazol Toksik; Talyum, Arsenik, Kurşun, Civa N-Heksan

Otoimmün; AIDP (GBS), CIDP Herediter; OD sensoriyel PNP, CMT Fabry hastalığı Porfirik Nöropati Malign; Miyelom, Karsinamatöz

Enfeksiyöz; Herpes Zoster HIV HBV, HCV Lepra İdyopatik

PERİFERİK NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ - 2 Travmatik mononöropatiler Tuzak nöropatiler Transeksiyon (parsiyel veya komplet) Ağrılı skarlar Post-torakotomi

PERİFERİK NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ - 3 Mono – Multipl nöropatiler Diyabetik mononöropati Diyabetik amiyotrofi Postherpetik Nevralji Trigeminal nevralji Glossofaringeal nevralji Nevraljik amiyotrofi Malign sinir/pleksus invazyonu Radyasyon pleksopatisi Konnektif doku hastalıkları ve vaskülitler (SLE, PAN, Churg-Strauss, Wegener granülamatozu, RA, Sjögren sendromu)

PERİFERİK NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ - 4 Diğer Kompleks bölgesel ağrı sendromu Fantom ağrısı Panreas Karsinomu, Kronik pankreatit

KOMPLEKS BÖLGESEL AĞRI SENDROMU CPRS I (RSD); başlangıçta ağrılı bir olay CPRS II; sinir hasarını takiben Ağrı Otonom belirtiler Fonksiyonel kayıp

LİF TUTULUMUNA GÖRE PNP SINIFLAMA KALIN LİF INH Pellagra İNCE LİF Diyabetik nöropati Amiloid nöropati Fabry hastalığı OD sensoriyel nöropatiler SEÇİCİ OLMAYAN Alkolik nöropati Miyelom

SANTRAL NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ - 1 Nöraksisin herhangi bir yerinde ki herhangi bir lezyon santral nöropatik ağrı nedeni olabilir Büyüklük ve nitelikten çok lokalizasyon, Lezyonun hızlı – yavaş gelişmesi açısından fark yok Lezyonun yapısı önemli değil

SANTRAL NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ - 2 Beyin ve Medulla Spinalisin vasküler lezyonları İnfarkt Hemoraji Vasküler malformasyonlar Multipl skleroz Travmatik spinal kord hasarı Kordotomi Travmatik beyin hasarı Siringomiyeli - siringobulbi

SANTRAL NÖROPATİK AĞRI NEDENLERİ - 3 Tümörler Abseler İnflamatuar hastalıklar; miyelitler Epilepsi Parkinson hastalığı FMS

Herpes Zoster ve Postherpetik Nevralji Varicella zoster; immün supresif kişilerde yaygın deri döküntüleri Antikor titrasyonu yaş ilerledikçe azalır sıklık artar Kanser, DM ve iyatrojenik immünosupresyonlu hastalarda HZ insidansı oldukça yüksektir. İmmün mekanizmalar bozulur latent virüs reaktive olur.

Arka boynuz ve dorsal kök gangliyonunda miyelin kaybı, akson kaybı, enflamasyon,hemoraji ve nekroz vardır. Etkilenen gangliyonun periferik sinirinde de demyelinizasyon, dejenerasyon, fibrozis ve sellüler infiltrasyon olur .

Hastaların % 50’den fazlasında midtorakal bölgede, K/E 3:2 Trigeminal sinirin oftalmik dalı yaşlılarda en sık etkilenen sinirdir. Rekürrens olguların yalnızca % 1-5’inde ve genellikle immunosusepressif tedavi alanlarda ve malignitelerde

HZ'li olguların yaklaşık %10'unda postherpetik nevralji, yaşlılarda daha sık Diabetes Mellitus herpes zoster için predispozan bir faktördür ve postherpetik nevralji gelişme olasılığı yüksektir. Ağrı dermatomal veziküllerin iyileşmesinden sonra da devam ediyorsa (4-12 hafta) bu tanıyı alır.

Emosyonel durum (sıklıkla eşlik eden depresyon) Ortamın ısısı PHN ağrısı Zeminde sürekli, yanıcı, sızlayıcı, yırtılma şeklinde ve üzerine ekelenen saplanıcı, elektrik çarpar tarzda spontan veya tetiklenebilir dizestezi ve parestezi Lezyon bölgesi hiperestezik ve hiperaljeziktir, bazen analjezik Emosyonel durum (sıklıkla eşlik eden depresyon) Ortamın ısısı Halsizlik, yorgunluk ağrının şiddetini etkiler

TEDAVİ Trisiklik anti-depresanlar Gabapentin Pregabalin Diğer anti-depresanlar ve anti-konvulzanlar

SANTRAL POST-STROKE AĞRI En sık neden tıkanma Kanama ve tıkanma arasında ağrıya neden olmada fark yok Spinal kord, alt beyin sapı (medulla oblongata), ventroposterior talamus

Talamusun ventroposterior bölgesini tutan lezyonlarda santral ağrı, Özellikle posterior inferior bölge, yoğun spinotalamik projeksiyon İnsula ve somatosensoriyel kortikal ve subkortikal tutulum Lateral medulla oblongata

SPSA olguların yaklaşık yarısında talamik tutulum Talamostriat ve PICA infarktları en sık santral post-strok ağrı (SPSA) nedeni SPSA; %4.8 %6.5 %8.4 Andersen ve ark. 1995 SPSA olguların yaklaşık yarısında talamik tutulum Lateral medullar infarktların %25’inde SPSA Mac Gowan ve ark. 1997

SPSA olguların yarısında ilk 1 ayda gelişir Semptomlar (Genellikle 2-4 semptom) Yanıcı Derin ağrı İğnelenme Yırtılma Saplanıcı Sıkıştırıcı Zonklayıcı

Tetikleyici faktörler Hareket Soğuk Sıcak Dokunma Emosyonel stres

SABIR VE DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM !!!