TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ EĞİTİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI İSG YÖNETİM SİSTEMİ İÇ TETKİK EĞİTİMİ

KURULUŞ “Türk Standardları Enstitüsü; her türlü madde ve mamuller ile usul ve hizmet standardlarını yapmak amacıyla 18.11.1960 tarihli ve 132 sayılı Kanunla kurulmuştur. Enstitünün ilgili olduğu bakanlık, Bilim, Sanayi ve Teknoloji  Bakanlığı’dır. Enstitü, tüzel kişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine göre yönetilen bir kamu kurumu olup, kısa adı ve markası TSE'dir. Bu marka çeşitli şekillerde gösterilir. Türk Standardları Enstitüsü'nün izni olmadan bu marka hiçbir şekil ve şart altında kullanılamaz. Yalnız Türk Standardları Enstitüsü tarafından kabul edilen standardlar Türk Standardı adını alır.”

EĞİTİM PROGRAMI 1.GÜN 2. GÜN Tanışma Tetkik programı Eğitim Hakkında bilgilendirme Tetkikin Uygulanması Tetkik Çeşitleri Terim ve Tarifler Tetkikte iletişim TS 18001 Genel tanıtımı Tetkikin Raporlanması TS 18001 Genel Tetkikin ve Tetkikçinin Tanıtımı (devam) gözden geçirilmesi Tetkik tanımları Pratik çalışma Tetkikin Prensipleri Tetkikçi nitelikleri Tetkikin Aşamaları Pratik Çalışma NOT: Dersler 45 dk. Aralar ise 15 dakikadır

EĞİTİMİN AMACI? EĞİTİMİN KURALLARI? EĞİTİMİN METOTLARI?

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İş yerindeki; Çalışanların Diğer işçilerin (geçici işçiler ve yüklenici personeli dâhil), Ziyaretçilerin Çalışma alanındaki diğer insanların sağlık ve güvenliğini etkileyen veya etkilemesi mümkün olan şartlar ve faktörler.

İSG YÖNETİM SİSTEMİ İş Yerinde, İşin Yürütülmesi İle İlgili Olarak; Oluşan / oluşma ihtimali olan tehlikelerden, Sağlığa zarar veren / verme ihtimali olan koşullardan Korunmak ve daha iyi bir iş ortamı oluşturmak için yapılan metotlu çalışmaların yönetimi

Çalışan güvenliğini, İşletme güvenliği, Üretim güvenliğini Kapsar İŞ GÜVENLİĞİ Çalışan güvenliğini, İşletme güvenliği, Üretim güvenliğini Kapsar

TERİMLER VE TARİFLER Kaza Ölüme, hastalığa, yaralanmaya, hasara veya diğer kayıplara sebebiyet veren, istenmeyen olay. Tehlike İnsanların yaralanması, hastalanması, malın, çalışılan yerin zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine neden olabilecek potansiyel kaynak veya durum.

TERİMLER VE TARİFLER Sürekli iyileştirme Kuruluşun, İSG politikasına bağlı olarak, genel iş sağlığı ve güvenliği performansında ilerleme sağlamak için, İSG yönetim sistemini geliştirme süreci (prosesi). NOT: Prosesin aynı anda faaliyet gösterilen tüm alanlarında gerçekleştirilmesine ihtiyaç yoktur. Tehlike Tanımlama Bir tehlikenin varlığını ve karakteristiklerinin tarifini tanıtan proses.

TERİMLER VE TARİFLER Olay Kazaya sebep olan veya kazaya sebep olacak potansiyele sahip olan oluşum. NOT: Hastalığa, ölüme, yaralanmaya ,zarara veya diğer kayıplara sebep olmadan gerçekleşen olaylar “hasarsız olay”dır. Olaylar, hasarsız olayları da kapsar. İlgili Taraflar Kuruluşun İSG performansı ile ilgilenen ya da bu performanstan etkilenen grup veya şahıs.

TERİMLER VE TARİFLER Uygunsuzluk Doğrudan ya da dolaylı olarak; yaralanma, hastalık, malın zarar görmesi, çalışanların, yerin zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine neden olabilecek yönetim sistemi performansından, konulardan, işlemlerden, uygulamalardan ve çalışma standartlarından veya benzerlerinden herhangi bir sapma. Hedefler Kuruluşun kendisinin, başarmak için İSG performansı türünden koyduğu amaçlar.

TERİMLER VE TARİFLER İş Sağlığı ve Güvenliği Çalışanların, geçici işçilerin, müteahhit personelin, ziyaretçilerin ve çalışma alanındaki diğer insanların refahını etkileyen faktörler ve şartlar. Kuruluş Ortak ya da ortaksız, kamu veya özel, kendi fonksiyonları ve yönetimleri olan, birleşim, şirket, işletme, firma, enstitü, kurum veya bunların bir parçası. Not- Birden fazla işletme birimi olan kuruluşlar için bir işletme birimi kuruluş olarak tarif edilebilir.

TERİMLER VE TARİFLER Performans Kuruluşun İSG politika ve hedefleri temel alınarak, kuruluşun sağlık ve güvenlik risklerinin kontrolü ile ilişkili İSG yönetim sisteminin ölçülebilir sonuçları. Not- Performans ölçümü, İSG yönetim faaliyetlerini ve sonuçlarını kapsar. Risk Meydana gelebilecek zararlı bir olayın sonuçları ve oluşma olasılığının bileşimi. Risk Değerlendirmesi Tüm proseslerde, riskin büyüklüğünü tahmin etmek ve riske tahammül edilip edilmeyeceğine karar vermek.

TERİMLER VE TARİFLER Güvenlik Kabul edilemez zarar riski içermeme durumu Kabul edilebilir risk Kuruluşun, yasal zorunluluk ve kendi İSG politikası dikkate alındığında, dayanabileceği düzeye indirilmiş olan risk.

TS 18001 İÇERİĞİ GİRİŞ 1.KAPSAM 2.ATIF YAPILAN REFERANSLAR 3.TERİMLER TARİFLER 4.İSG YÖNETİM SİSTEMİ UNSURLARI

İSG YÖNETİM SİSTEMİ UNSURLARI 4.1 Genel Şart 4.2 Politika 4.3 Planlama 4.4 Uygulama ve İşletme 4.5 Kontrol ve Düzeltici Faaliyet 4.6 Yönetimin Gözden Geçirmesi

4.1 GENEL ŞARTLAR İSG yönetim sisteminin; Oluşturulması, Dokümante edilmesi, Sürdürülmesi, Sürekli olarak iyileştirmesi Kapsamının ve sınırlarının dokümante edilmesi.

4.2 İSG POLİTİKASI İSG Politikası Üst Yönetim tarafından belirlemeli ve onaylamalı, İSG risklerinin yapısına ve büyüklüğüne uygun olmalı, Yaralanmaların ve sağlık bozulmalarının önlenmesi taahhüdünü içermeli, İSG yönetiminin ve İSG performansının sürekli iyileştirilmesi taahhüdünü içermeli, Yürürlükteki İSG mevzuatına ve üyesi olduğu kuruluşların şartlarına uyulacağı taahhüdünü içermeli,

4.2 İSG POLİTİKASI İSG Politikası İSG hedefleri için bir çerçeve oluşturmalı, Dokümante edilmeli, uygulanmalı ve sürdürülmeli, Tüm çalışanlara duyurulmalı, İlgili taraflarca ulaşılabilir olmalı, Periyodik olarak gözden geçirilmeli.

4. 3. PLANLAMA 4. 3. 1. TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve 4.3 PLANLAMA 4.3.1 TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve KONTROLLERİN BELİRLENMESİ Tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin değerlendirilmesi ile ilgili yöntem, aşağıdakileri açıklamalıdır: Rutin ve rutin olmayan faaliyetler, İş yerine erişebilme imkânına sahip personelin faaliyetleri (taşeronlar ve ziyaretçiler dâhil), İnsan davranışları, kabiliyetleri ve diğer faktörler, İş yerinin dışından kaynaklanan ve iş yerini etkileyen tehlikeler, İş yerinden kaynaklanan ve çevreyi etkileyen tehlikeler,

4. 3. 1. TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve 4.3.1 TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve KONTROLLERİN BELİRLENMESİ Risk değerlendirme metodolojisi; Düzenleyici değil proaktif (önleyici) olmalı, Risklerin tanımlanmasını sağlamalı, Öncelikli risklerin belirlenmesini sağlamalı, Risklerin dokümante edilmesini sağlamalı, Gerekli kontrollerin uygulanmasını sağlamalı.

4. 3. 1. TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve 4.3.1 TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve KONTROLLERİN BELİRLENMESİ Planlanan değişikliklerin uygulanmasından önce, bu değişikliklerle ilgili tehlikeler ve riskler belirlenmeli. Gerekli kontroller belirlenirken, bu değerlendirme sonuçları dikkate alınmalı. Risk değerlendirmelerin ve belirlenen kontrollerin sonuçları dokümante edilmeli.

4. 3. 1. TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve 4.3.1 TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ ve KONTROLLERİN BELİRLENMESİ Kontrolleri belirlerken aşağıdaki hiyerarşiye uygun davranılmalı: Ortadan kaldırma, Yerine koyma, (alternatif var mı?) Mühendislik kontrolleri, İşaretler/uyarılar, idari kontroller, Kişisel koruyucu donanım kullanımı.

RİSK YÖNETİM PROSESİ AKIŞI Tehlike Sistem Şiddeti Değişikliği (Programlar) Tahmini hayır Faaliyetleri Tehlikeleri Risk Risk Kontrol Sınıflandırma Belirleme Tanımlama onay Tedbirleri evet İŞLETME KONTROL Tehlike Olasılığı Tahmini

İŞLETME FAALİYETLERİNİN SINIFLANDIRILMASI Sürekli yapılan işler (üretim, depolama vb.) Periyodik yapılan işler. (bakım, temizlik vb.) Gerektikçe yapılan işler (arıza vb.) Ağır ve tehlikeli işler kapsamındaki işler Firma sahası içinde / dışında yapılan işler Kimyasal, mekanik, biyolojik, elektriksel vb. faaliyetler.

FAALİYETLER HARİCİNDEKİ TEHLİKE KAYNAKLARI Çalışanlara sağlanan olanaklar (yemek, ulaşım vb.) Çalışma ortamı (toz, gürültü, aydınlanma vb.) Taşeron faaliyetleri Kullanılan yardımcı ekipman ve aletler Komşu tesis ve işletmelerden doğan tehlikeler Tesis bahçe ve yollarındaki tehlikeler

4.3.2 YASAL VE DİĞER ŞARTLAR Yükümlü olunan yasal ve diğer İSG şartIarı tanımlanmalı, Bu şartlara ulaşılabilmeli, Bilgiler günceI olmalı, Çalışanlara ve iIgiIi taraflara yasal ve diğer şartlarla iIgiIi gerekli bilgiler iletmeli.

4.3.3 Hedefler ve Programlar Her bir fonksiyon ve seviye için İSG hedefleri oluşturulmalı, dokümante edilmeli, Hedefler, ölçülebilir olmalı, Hedefler, İSG politikası ile tutarlı olmalı. (politikadaki vurgular hedeflere dönüştürülmeli)

4.3.3 Hedefler ve Programlar Hedefler belirlenirken ve gözden geçirirken; Yasal şartları ve taahhüt edilen diğer şartlar, İSG riskleri, Kullanılan teknoloji, Kullanılan altyapı, Finansal imkanlar, İşletme imkanları, İlgili tarafların görüşleri dikkate alınmalıdır.

4.3.3 Hedefler ve Programlar Hedeflere ulaşmak için, aşağıdakileri içeren program / programlar oluşturmalı: Hedeflere ulaşılmak için verilen sorumluluk ve yetkiler, Hedeflere ulaşmak için gereken kaynaklar, Zaman çizelgesi Programlar planlı aralıklarla gözden geçirilmeli, gerek görüldüğünde yeniden düzenlenmeli.

ÖRNEK HEDEFLER Politika Amaçlar Hedefler 1-) İş kazaları azaltmak için tüm imkan ve kaynaklarımızı kullanırız. İş kazalarını azaltmak …..yılı sonunda Kayıp iş gününü %10 azaltmak. Kazaları azaltmak için en az 10 önleme planı uygulamak. 2-) Çalışanlarımızı İSG konularında bilinçlendiririz. İş güvenliği eğitimlerini arttırmak …. yılı sonuna kadar 10 saat/adam iş güvenliği eğitimi vermek 3-) Tehlikeli kimyasalların kullanımını mümkün olduğunca azaltırız Tehlikeli kimyasalların tüm kuruluşta kullanımını …. yılına kadar ortalama %30 azaltmak ……yılı sonuna kadar ……..kullanımını durdurmak ……yılı sonuna kadar Solvent bazlı boyaların kullanımını %25 azaltmak

4. 4. UYGULAMA VE İŞLETME 4. 4. 1. KAYNAKLAR, GÖREVLER, SORUMLULUK, 4.4 UYGULAMA VE İŞLETME 4.4.1 KAYNAKLAR, GÖREVLER, SORUMLULUK, HESAP VERME VE YETKİ İSG yönetim sisteminin nihai sorumluluğu, üst yönetimin üzerindedir. Üst yönetim aşağıdakileri sağlamayı taahhüt etmeli: İSG yönetim sisteminin kurulması, uygulanması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi için gerekli kaynakların sağlanması, Organizasyondaki sorumlulukların ve hesap verme durumlarının tayin edilmesi. Görevler, sorumluluklar, yetkiler ve hesap verme durumları dokümante edilmeli ve duyurulmalı.

4. 4. UYGULAMA VE İŞLETME 4. 4. 1. KAYNAKLAR, GÖREVLER, SORUMLULUK, 4.4 UYGULAMA VE İŞLETME 4.4.1 KAYNAKLAR, GÖREVLER, SORUMLULUK, HESAP VERME VE YETKİ Üst yönetiminden bir üye, diğer sorumluluklarının yanı sıra, aşağıdaki görevleri yerine getirmek için özel bir yetkiyle İSG Yönetim Temsilcisi olarak atanmalı: İSG yönetim sisteminin oluşturulmasının, uygulanmasının ve sürdürülmesinin sağlanması, İSG yönetim sisteminin iyileştirilmesi için, üst yönetime sunulacak performans raporları hazırlanması.

BİR İŞYERİNDEKİ BAŞLICA ÖNEMLİ GÖREVLER Üst yönetim (İşveren) Yönetim Temsilcisi İşyeri Hekimi Teknik Emniyet Uzmanı Sivil Savunma Uzmanı Sendika Temsilcisi Çalışan Temsilcisi İSG Kurulu İş Güvenliği Uzmanı

4.4.2 Eğitim, Bilinç ve Yeterlilik İSG’yi etkileyebilecek görevleri yapan personelin; Eğitim, Öğretim Tecrübe yönleriyle yeterli olması sağlanmalı ve kayıtları tutulmalı. İSG yönetim sistemi ile ilgili eğitim ihtiyaçları belirlenmeli, Belirlenen eğitimler gerçekleştirilmeli, Gerçekleştirilen eğitimlerin etkinliği değerlendirilmeli, Kayıtlar muhafaza edilmeli.

EĞİTİM YÖNETMELİĞİ a) Genel iş sağlığı ve güvenliği kuralları, b) İş kazaları ve meslek hastalıkların sebepleri ve işyerindeki riskler, c) Kaza, yaralanma ve hastalıktan korunma prensipleri ve koruma tekniklerinin uygulanması, d) İş ekipmanlarının güvenli kullanımı, e) Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları, f) Yasal mevzuat ile ilgili bilgiler, g) İşyerinde güvenli ortam ve sistemleri kurma, h) Kişisel koruyucu alet kullanımı, i) Ekranlı ekipmanlarla çalışma, j) Uyarı işaretleri, k) Kimyasal, fiziksel ve biyolojik maddelerle ortaya çıkan riskler, l) Temizlik ve düzen, m) Yangın olayı ve yangından korunma, n) Termal konfor şartları, o) Ergonomi, p) Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri, r) İlk yardım, kurtarma.

4.4.3 İLETİŞİM, KATILIM VE DANIŞMA 4.4.3.1 İLETİŞİM Aşağıdakileri sağlamak için yöntem belirlenmeli ve uygulanmalı: Çeşitli seviyelerde ve fonksiyonlarındaki iç iletişim, Yüklenicilerle iletişim Ziyaretçilerle iletişim, ilgili taraflarla iletişim

4.4.3 İLETİŞİM, KATILIM VE DANIŞMA 4.4.3.2 KATILIM VE DANIŞMA Aşağıdakileri sağlamak için yöntem belirlenmeli ve uygulanmalı. Çalışanların aşağıdaki faaliyetlere katılması sağlanmalı: Risk değerlendirmesine ve kontrollerin belirlenmesine katılım, Kaza / ucuz atlatma araştırmasına katılım, İSG politikası ve hedeflerinin gözden geçirilmesine katılım. İSG’yi etkileyen değişiklikler için danışma, İSG konularında temsil edilme hakkı. İSG temsilcilerinin kimliği hakkında bilgilendirilmeleri

4.4.3 İLETİŞİM, KATILIM VE DANIŞMA 4.4.3.2 KATILIM VE DANIŞMA Yüklenicilere Danışma: İlgili İSG konularında, Yüklenicilere Tedarikçilere Kuruluş dışındaki ilgili taraflara uygun olan hallerde danışılması sağlanmalı.

4.4.4 DOKÜMANTASYON İSG yönetim sistemi dokümantasyonu aşağıdakileri içermelidir, İSG politikası ve hedefleri, İSG yönetim sisteminin kapsamı, Yönetim sisteminin ana elemanları ve etkileşimlerinin açıklaması, İlgili dokümanlara atıflar, Standardın gerektirdiği dokümanlar (kayıtlar dâhil), Kuruluş tarafından gerekli olduğu belirlenen dokümanlar, kayıtlar dâhil.

4.4.5 DOKÜMAN KONTROLÜ Aşağıdakileri sağlamak için yöntem belirlenmeli ve uygulanmalı: Dokümanların onaylanması, yayımlanması Dokümanların gözden geçirilmesi, gerekirse revize edilmesi Dokümanların güncel durumlarının belirlenmesi, Dokümanların geçerli hallerinin kullanım noktalarında bulundurulması, Dokümanların okunabilir ve tanınabilir olmalarının sağlanması, Dış kaynaklı dokümanların dağıtımı, güncellik kontrolü, Geçersiz hale gelmiş dokümanların uygun şekilde işaretlenmesi.

4.4.6 İŞLETME KONTROLÜ Risklerle ilgili tedbir uygulamak gereken faaliyetlerin belirlenmesi için aşağıdakileri uygulamalı: Dokümante edilmiş prosedür(ler) Faaliyetler için uygulanabilir işletme kontrolleri, Satın alınan mallar, hizmetler ve teçhizat ile ilgili kontroller, Yüklenicilerle ilgili kontroller, Ziyaretçiler ile ilgili kontroller, Hükme bağlanmış işletme kriterleri.

İŞLETME KONTROL Tehlikeli görevlerin belirlenmesi ve bu görevleri yürütecek personelin seçimi, Tehlikeli malzemelerin kontrolü, Fabrika ve teçhizat bakımları, Operatör koruyucu sistemleri Yangın algılama ve bastırma tesisatı, Taşıma ekipmanı, Havalandırma sistemleri Tıbbi uygulamalar

İŞLETME KONTROL Depolama işlemleri Nakliye işlemleri Laboratuvar faaliyetleri Dış kaynak kullanımı Satınalma faaliyetleri Taşıma işleri Atık bertarafı

4.4.7 ACİL DURUM HAZIRLIĞI VE BU HALLERDE YAPILMASI GEREKENLER Aşağıdakiler için yöntem belirlenmeli, uygulanmalı: Potansiyel acil durumların tanımlanması, Acil durum hallerinde yapılması gereken işlemlerin belirlenmesi, Gerçek acil durumlarda gereken işlemlerin yapılması, Olumsuz sonuçların önlenmesi veya hafifletmesi. Acil durumlarda yapılacak işlemler planlanırken ilgili tarafların (acil durum hizmetleri ve komşular gibi) düşünülmesi Acil durumlarda kullanılacak planların oluşturulması. Acil durum sonrası karşılaşılabilecek muhtemel hastalık ve yaralanmaların önlenmesi / azaltılması için planlar oluşturulması Acil durumlarda yapılması gereken işlerin periyodik olarak denenmesi. (Tatbikatlar yapılması)

4.4.7 ACİL DURUM HAZIRLIĞI VE BU HALLERDE YAPILMASI GEREKENLER Acil durum yönetimi metodu: Acil durum ortaya çıktıktan sonra Tatbikatlar sonrasında gözden geçirilmeli ve gerekli iyileştirmeler yapılmalı.

ACİL DURUM PLANLARI Acil durumun tanımı Görev alacak personelin tanımı Görev alacak personelin sorumluluk ve yetkileri Acil durumlarda tehlikeli malzemelere ne olacağı İç ve dış iletişim Hayati ekipmanların korunması Acil durum ekipmanları Acil durum dokümanları Acil hal mahallinin tahliyesi

ACİL DURUM EKİPMANLARI Alarm sistemleri, Acil durum aydınlatması, Belirlenmiş kaçış yolları, Sığınak, Kritik izolasyon valfleri, anahtarlar ve kesiciler, Yangın söndürme ekipmanları, İlk yardım malzemeleri, İletişim araçları. Acil durum ekipmanları periyodik olarak kontrol edilmeli.

4.5.1 PERFORMANS ÖLÇÜMÜ VE İZLEME İSG performansı düzenli olarak izlenmeli ve ölçülmeli. İzleme ve ölçme; İhtiyaçlara uygun olmalı, Nitel / nicel olmalı, İSG hedeflerine ulaşma derecesi izlenmeli, Sağlık ve güvenlik tedbirlerinin etkinliği izlenmeli, İSG yönetim programlarına uygunluk izlenmeli, İşletme kriterlerine uygunluk izlenmeli, Yasal şartlara uygunluk izlenmeli, Kazalar, hastalıklar, olaylar (hasarsız olaylar dâhil) izlenmeli.

4.5.1 PERFORMANS ÖLÇÜMÜ VE İZLEME İSG performansının yetersiz olması halinde, düzenleyici tedbirler sağlanmalı, İzleme ve ölçme sonuçları kaydedilmeli. İzleme - ölçme donanımı varsa, bakım ve kalibrasyonları sağlanmalı,

ÖNERİLEN BAZI PERFORMANS ÖLÇÜTLERİ Proaktif izleme ile ilgili örnekler; Hedeflerin gerçekleşme durumunun izlenmesi, Üst yönetimin İSG sistemine bağlılığı (İSG çalışmalarına katılım, destek mesajları yayınlama vb.) İş güvenliği uzmanının katkısının ölçülmesi, İSG ile ilgili eğitimler ve eğitimlerin etkinliğinin izlenmesi, Risklerin kontrol edilmesi amacıyla belirlenen talimatlara uygunluğun denetlenmesi, Yöneticilerin saha ziyaretlerinin ve etkinliklerinin izlenmesi,

ÖNERİLEN BAZI PERFORMANS ÖLÇÜTLERİ Proaktif izleme ile ilgili örnekler; Çalışanlardan gelen iyileştirme önerilerinin sayısı, Çalışanların risk kontrol çalışmalarına katılımı, Yasal gereksinimleri karşılama durumunun izlenmesi, İSG denetimlerinin sıklığı, İSG denetimleri sonucunda belirlenen uygunsuzlukların giderilmesi için harcanan kaynak, İSG komite toplantılarının ve sunuşlarının sıklık ve etkinliği, İSG uzman raporları, Faaliyet ve önerileri uygulamak için gereken zaman,

4.5.2 UYGUNLUĞUN DEĞERLENDİRİLMESİ Yükümlü olunan yasal şartlara uygunluk, periyodik olarak değerlendirilmeli Diğer şartlara uygunluk da değerlendirmeli. Bu değerlendirmelerin kayıtları muhafaza edilmeli.

4.5.3 KAZALAR, OLAYLAR, UYGUNSUZLUKLAR, DÜZELTİCİ VE ÖNLEYİCİ FAALİYETLER Olaylara (kazalar, ramak kalmalar vb.) sebep olan İSG eksiklikleri ve diğer faktörler belirlenmeli, Olay araştırmalarının sonuçları raporlanmalı, Uygunsuzluklar / potansiyel uygunsuzluklar araştırılmalı, Düzeltici / önleyici faaliyet ihtiyaçları belirlenmeli, Gerekli düzeltici / önleyici faaliyetler uygulanmalı, Düzeltici / önleyici faaliyetlerin etkinlikleri değerlendirilmeli

KAZALARIN TEMEL NEDENLERİ İnsan kaynaklı Makina kaynaklı Ortam ve çevre kaynaklı Yönetim kaynaklı

KAZA/HASTALIK ANALİZİ Kaza / Hastalık analizleri yapılması ve raporlanması, çalışanların İSG bilincinin artmasına yardımcı olur. İSG eksiklikleri ile Kaza/Hastalık arasında geçen süre uzun olabilir. Özellikle meslek hastalıklarının tespiti uzun-gizli bir süreçtir. Faaliyetleri planlamak için zararın ortaya çıkması beklenmemeli.

4.5.4 KAYITLARIN KONTROLÜ İSG yönetim sisteminin ve standardın şartlarına uygunluğu gösterecek şekilde kayıtlar oluşturulmalıdır. Kayıtlar; Tanımlanmalı, Muhafaza edilmeli, Korunmalı, Ulaşılabilir olmalı, Okunaklı olmalı, Ayırt edilebilir olmalı İzlenebilir olmalı. Elde tutma süreleri (yasal şartlar da dikkate alınarak) belirlenmeli,

BAZI İSG KAYITLARI Eğitim, denetim, kaza /olay kayıtları Kaza/olay takip kayıtları, toplantı notları, katılım ve danışma kayıtları, tıbbi test raporları Muayene raporları, tatbikat kayıtları Tehlike belirleme, risk değerlendirme ve kontrol kayıtları Sağlık gözetim raporları Personel koruyucu ekipmanı teslim tutanakları

4.5.5 İÇ TETKİK Planlı aralıklarla iç tetkik gerçekleştirilmeli. İç tetkiklerde, İSG yönetim sisteminin; Standarda (TS 18001) uygunluğu, Planlanmış düzenlemelere uygunluğu, Sürdürülebilirliği, Politikayı ve hedeflerini karşılama etkinliği. Ölçülmeli. Üst yönetime, tetkiklerin sonuçları sunulmalı.

4.5.5 İÇ TETKİK Tetkik; Risk değerlendirme sonuçları, Geçmiş tetkiklerin sonuçları dikkate alınarak planlanmalı ve uygulanmalı

4.5.5 İÇ TETKİK Tetkik prosedürleri aşağıdakileri ele alacak şekilde oluşturulmalı, uygulanmalı: Tetkiklerin planlanması, uygulanması, sonuçların bildirilmesi ile ilgili sorumlulukların ve yeterliliklerin tanımlanması, Tetkik kriterlerinin, kapsamının, sıklığının ve metotlarının belirlenmesi. Tetkikçilerin seçimi ve tetkiklerin yürütülmesi, tetkiklerin objektifliğini ve tarafsızlığını sağlamalı.

TETKİK Kuruluşun İSG prosedürlerine ve uygulamalarına uygunluğunun kapsamlı ve resmi bir değerlendirme yapmasını sağlar, Planlanan düzenlemelere göre yürütülür, Durum gerektiğinde, ilave tetkikler yürütülmeli İSG yönetim sistemi tetkikleri, yetkin/bağımsız personel tarafından yürütülmeli, Kaydedilmeli, Zamanında yönetime rapor edilmeli, Yönetim, sonuçları gözden geçirmeli, Etkili düzeltici faaliyetler başlatılmalı (gereken durumlarda)

TETKİK Yıllık plan hazırlanmalı , Tetkik heyeti bir veya daha çok kişiden oluşabilir, Tetkikçi bağımsız olmalı, Tetkikçi yetkin olmalı, Tetkikçiler mevzuatlara aşina olmalı, Tetkik raporunun içeriği açık, net ve tam olmalı Tetkikçi, tetkik raporuna tarih atıp imzalamalı, Tetkik sonuçları, ilgili tüm taraflara en kısa zamanda iletilmeli, Takip ve izleme düzenlemeleri yapılmalı, Gizliliğe dikkat edilmeli.

İSG YÖNETİM SİSTEMİNİN TETKİKİ Faaliyetlerle bağlantılı sonuçların, planlanmış düzenlemelere uygunluğunu ve bu düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulandığını, kuruluşun politikasını ve hedeflerini gerçekleştirmek için uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan sistematik inceleme.

ETKİN BİR TETKİK YAPMAK İÇİN TEMEL ŞARTLAR Yönetimin desteği Eğitimli tetkikçiler Bağımsız tetkik fonksiyonu Kaynaklara, belgelere ve personele zamanında ulaşılması Tanımlanmış tetkik metotları ve soru listeleri kullanımı Tetkik edilecek birim Tetkik ekibi Kapsam, amaçlar, kriterler, referans Dokümanlar Tetkik planı Dağıtım listesi Bulgulara dayanan tetkik sonuçları

4.6 YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ Üst yönetim, İSG yönetim sistemini, uygunluk, yeterlilik ve etkinlik sağlama/sürdürme amacıyla belirli aralıklarla gözden geçirmeli.

4.6 YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ Üst yönetim, İSG yönetim sistemini, uygunluk, yeterlilik ve etkinlik sağlama/sürdürme amacıyla belirli aralıklarla gözden geçirmeli. YGG girdileri, aşağıdaki başlıkları içermeli: İSG politikasının uygunluğu, İç tetkik değerlendirme sonuçları, Yasal ve diğer şartlara uygunluğun değerlendirilmesinin sonuçları, Katılım ve danışma sonuçları, İlgili taraflarla yapılan iletişim ve alınan şikayetler, Kuruluşun İSG performansı, Hedeflere ulaşılma derecesi, Olay araştırmalarının, düzeltici ve önleyici faaliyetlerin durumu, Önceki yönetim gözden geçirmelerinin takip işlemleri, İSG ile ilgili olarak değişen şartlar (yasal şartlar dâhil), İyileştirme tavsiyeleri.

4.6 YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ YGG çıktıları, aşağıdakilere ilişkin kararları kapsamalı: İSG performansı, İSG politikası ve hedefleri, Kaynaklar, İSG yönetim sisteminin diğer elemanları. YGG çıktılarından (kayıt haline getirilmiş kararlar), iletişim ve danışma için yararlanılmalı.

TETKİK ( ISO 9000) Tetkik delilini elde etmek ve bunu mutabık kalınan tetkik kriterlerinin ne dereceye kadar yerine getirildiğini objektif olarak değerlendirmek için sistematik, bağımsız ve dokümante edilmiş bir prosestir.   Tetkik delilini elde etmek ve hangi tetkik kriterlerinin karşılandığına karar vermek amacı ile delilleri objektif olarak değerlendirmek için sistematik, tarafsız ve dokümante edilmiş bir prosestir.

TETKİK FAYDALARI İletişimi Artırır. Eğitim Aracıdır. Müşteri Şikayetlerinin Azalmasına Olanak tanır. Öz Eleştiri Alışkanlığını Geliştirir. Sürekli iyileşme Taahhüdüne Kaynak Sağlar Üçüncü Taraf Denetim ve Teftişlere Hazırlık imkanı Verir. Sistem Bilincinin Gelişmesini Sağlar. Yasal Uyumsuzlukları Önler

İç tetkik Dış tetkik İkinci taraf tetkik Üçüncü taraf tetkik

TETKİK KRİTERLERİ Referans olarak alınan politikalar, prosedürler ve şartlar takımı. (ISO 19011) Müşteri ihtiyaç ve beklentileri Kuruluş şartları (İSGEK, Prosedürler / iş talimatları v.b.) İSG Yönetim Standartları Yasal şartlar, tabi olunan dernek vb. şartları Belgelendirme Kuruluşunun Kuralları

TETKİK DELİLİ Tetkik kriterleri ile ilgili olan ve doğrulanabilen; kayıtlar, durum beyanları veya diğer bilgiler. (ISO 19011)

TETKİK BULGULARI Elde edilen tetkik delillerinin, tetkik kriterlerine göre değerlendirme sonuçlarıdır. Referans olarak alınan politikalar, prosedürler ve şartlar takımı. (ISO 19011)

UYGUNSUZLUK Doğrudan ya da dolaylı olarak, yaralanma, hastalık, malın zarar görmesi, çalışanların, yerin zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine neden olabilecek yönetim sistemi performansından, konulardan , işlemlerden, uygulamalardan ve çalışma standartlarından veya benzerlerinden herhangi bir sapma.

ŞARTLAR Genellikle ima edilen veya zorunlu olarak beyan edilen ihtiyaç veya beklenti Not 1 - “Genellikle ima edilen” ifadesi, organizasyon, müşteriler ve diğer ilgili taraflar için, dikkate alınan ihtiyaç ve beklentinin kastedildiğini ifade eden alışılmış veya genel bir uygulama anlamındadır. Not 2 - Özel bir şart tipini mesela ürün çevre yönetimi, müşteri şartlarında olduğu gibi, belirlemek için bir niteleyici kullanabilir. Not 3 - Belirtilmiş bir şart, mesela bir dokümanda beyan edilen şarttır. Not 4 - Şartlar, farklı ilgili taraflarca oluşturulabilir.

TETKİK SONUÇLARI Tetkik hedefleri ve tetkik bulguları dikkate alınarak tetkik ekibi tarafından ulaşılan bir tetkikin sonucu. (ISO 19011)

TETKİK EKİBİ Bir tetkiki icra eden ve gerektiğinde teknik uzmanlarca desteklenen bir veya daha fazla sayıda tetkikçi Not 1: Tetkik ekibinden bir tetkikçi genellikle ekip lideri olarak atanır. Not 2: Tetkik ekibi eğitimdeki tetkikçileri de içerebilir. (ISO 19011)  

TETKİK PROGRAMI Belirli bir zaman dilimi için planlanan ve belirli bir amaç için yönetilen bir ya da daha fazla tetkikler kümesi. Not: Bir tetkik programı tetkiki planlama, düzenleme ve yürütmek için gerekli tüm aktiviteleri içerir. (ISO 19011)

TETKİK PROGRAMI YÖNETİMİ Resme Tıkla: Bir Tetkik Programının Yönetilmesi İçin Proses Akışı Şeması için

TETKİK PLANI Bir tetkik için faaliyetlerin ve düzenlemelerin açıklanması (ISO 19011)

BAŞLANGIÇ ZİYARETİ Tetkikin amacının net olarak anlatılması, Organizasyonun ve yapılan işin tanınması, PROSES akışının ve etkileşimlerin görüşülmesi, Tetkik esnasında kullanılacak prosedürler konusunda uzlaşılması Faydaları Her tür yanlış anlamayı giderir Şirket/Tesis genel yerleşiminin tanınmasını sağlar İşbirliği duygusu oluşturur Her tür özel gereksinim, beceri ve koruyucu elbise ihtiyacının tespitini sağlar

TETKİK PRENSİPLERİ Tetkik görevlilerinin kişisel özellikleri ile ilgili üç prensip: Ahlaka uygun hareket, Tam ve doğru bilgilendirme, adil temsil Profesyonelliğin gereği olan itinayı gösterme, Bağımsızlık ve sistematiklik ile ilgili iki prensip: Bağımsızlık Delile Dayalı Yaklaşım

TETKİK GÖREVLİSİNİN ÖZELLİKLERİ 1. Tarafsızlık, 2. Sabır, 3. Nezaket, 4. Profesyonellik, 5. Güncellik, 6. Çalışkanlık, 7. Mükemmellik ve pratiklik, 8. Dakiklik, 9. Prensip sahibi olmak, 10. Yapıcılık, 11. Faydacılık, 12. Hazırlık.

BİR TETKİKÇİ NE YAPMALI ? HAZIRLIKLI :Tetkikle ilgili konularda ÖĞRENMİŞ :Tetkik edilen hakkında KONTROLLÜ :Tetkiki kontrol altında tutmalı, kararlı ve insiyatif sahibi olmalı. YARDIMCI :Yanlış anlama veya yorumlama olduğunda DİNLEYİCİ :Tetkik edilenin anlattıklarını GÖZLEMCİ :Uygulamaları SAĞLAYICI :Somut delilleri MOTİVE EDİCİ :Güzel uygulamaları da belirterek  

TETKİK PROGRAMI Tetkikin boyutunun ve hedeflerinin belirlenmesi Sorumlulukların, kaynakların ve prosedürlerin belirlenmesi Tetkik programının uygulanmasının sağlanması Tetkik programının izlenmesi ve gözden geçirilmesi Uygun tetkik kayıtlarının korunmasının sağlanması

TETKİKLERİN AMAÇLARI VE KAPSAMI Tetkik programı amaçları aşağıdaki konularla bağlantılı olabilir; Yönetimin öncelikleri, Ticari amaçlar, Yönetim sistemi şartları, Yasal ve/veya sözleşme şartları, Tedarikçi değerlendirme ihtiyacı, Müşteri şartları, Diğer ilgili tarafların şartları, Kuruluş riskleri

TETKİKLERİN AMAÇLARI VE KAPSAMI Aşağıda örnek tetkik programı amaçları verilmiştir; Bir yönetim sistem standardının şartlarının karşılanması, Sözleşme şartının karşılanması, Tedarikçinin kapasitesi ile ilgili bilgi sağlama, Yönetim sisteminin iyileştirilmesi.

TETKİKLERİN AMAÇLARI VE KAPSAMI Bir tetkik programının kapsamı, tetkik edilecek kuruluşun büyüklüğü, doğası ve karmaşıklığına göre değişebilir; Her bir tetkikin amacı, kapsamı ve süresi, Tetkiklerin sıklığı, Tetkik edilecek faaliyetlerin sayısı, önemi, karmaşıklığı, benzerliği ve yeri, Standartlar, yasal şartlar, sözleşme şartları ve diğer kriterler, Belgelendirme ihtiyacı, Önceki tetkik sonuçları veya önceki tetkik programının gözden geçirme sonuçları, Dil, kültür ve sosyal konular, İlgili tarafların görüşleri, Kuruluşun organizasyonunda ya da proseslerindeki önemli değişiklikler

TETKİK FAALİYETLERİ Tetkik amaçlarının belirlenmesi; Tetkik kriterine göre tetkik edilenin yönetim sisteminin uygunluğunun belirlenmesi, Yönetim sisteminin yasal şartlar ile sözleşme şartlarını karşılama yeterliliğinin değerlendirilmesi, Yönetim sisteminin belirlenen amaçları karşılamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi, Yönetim sisteminde iyileştirilebilecek potansiyel alanların belirlenmesi.

TETKİK FAALİYETLERİ Tetkik ekibinin seçimi; Tetkik amaçları, kapsamı, kriteri ve ön görülen tetkik süresi, Tetkikin birleşik ya da ortak tetkik olması, Tetkik amaçlarına ulaşabilmek için tüm tetkik ekibinin yeterliliği, Uygulanabildiği sürece yasal şartlar, sözleşme şartları ve belgelendirme şartları, Tetkik ekibinin tetkik edilen faaliyetlerden bağımsız olması ve menfaat çatışmalarından kaçınma, Tetkik ekibi üyelerinin kendi aralarında ve tetkik edilenlerle etkili çalışabilme yeterliliği, Tetkik dili, tetkik edilenlerin sosyal ve kültürel karakteristiklerinin anlaşılabilmesi; bu tür konular tetkikçilerin kendi becerileri ile ya da tamamen bire teknik uzman aracılığı ile çözülebilir.

TETKİK FAALİYETLERİ Tetkik planı aşağıdakileri içermelidir: Tetkikin amaçları; herhangi bir yönetim sistemi standardına uygunluk derecesinin tespiti, daha önceden yürütülen bir tetkikte tespit edilen uygunsuzlukların takibi v.b. Tetkik kriteri ve referans dokümanlar, Organizasyonel ve fonksiyonel birimleri, sahalar, tetkik edilecek prosesleri de içeren tetkik kapsamı, Tarihler ve tetkikin yürütüleceği sahalar, alanlar, faaliyetler, prosesler, birimler, Tetkik faaliyetlerinin yaklaşık olarak süreleri, Tetkik ekibi ve görevleri,

KONTROL (SORU) LİSTESİ HAZIRLIĞI TETKİK FAALİYETLERİ KONTROL (SORU) LİSTESİ HAZIRLIĞI Kontrol Listesinin Yararları; Tetkik amaçları ile ilgili örnek sağlar Tetkik prosedürünü tanımlar Araştırma gerektirir Tetkikin plan dahilinde devam etmesine yardım eder Tetkik amaçlarını açık hale getirir Tetkik raporu için bir referans teşkil eder Tetkik esnasında Tetkik Görevlisinin iş yükünü azaltır Tetkik Görevlisinin profesyonelliği konusunda tetkik edilene güven verir

KONTROL (SORU LİSTESİ) HAZIRLIĞI TETKİK FAALİYETLERİ KONTROL (SORU LİSTESİ) HAZIRLIĞI Kontrol Listesinin Dezavantajları; İşaretleme listesine dönüşebilir, Bir çok “evet / hayır” sorusu içerebilir, Kontrol listesinde yer almayan bir konu tetkik edilmeyebilir, İşlemlerde inisiyatifi ve analizi azaltabilir.

PLANLAMA DEĞERLENDİRMELERİ Tetkik amacının belirlenmesi, Tetkik kapsamını tanımlanması, Proseslerin tanımlanması, Proseslerin etkileşimlerinin tanımlanması, Tetkik temelinin/kriterinin belirlenmesi, Ekip liderinin tayin edilmesi, Gereken kaynakların belirlenmesi, Önceki tetkike ait sonuçların (mevcut ise) dikkate alınması,

PLANLAMA DEĞERLENDİRMELERİ Güncel problemlerin dikkate alınması, Yönetimin ilgisinin dikkate alınması, Yönetimin önceliklerinin (uygun hallerde) dikkate alınması, Tetkik edilen ile temasa geçilerek tarihlerin teyidinin alınması, Tetkik edilene ziyaret edilmesi (tetkik öncesi), Programın hazırlanması ve kabulü, Tetkik ekibine brifing verilmesi, Kontrol listelerinin hazırlanması.

TETKİK KAYITLARI Tetkik programının uygulandığına dair kayıtlar aşağıdakileri içermelidir: Tetkikle ilgili kayıtlar Tetkik planları, Tetkik raporları, Uygunsuzluk raporları, Düzeltici ve önleyici faaliyet raporları, Uygun olduğunca takip raporları Tetkik programını gözden geçirme kayıtları,

TETKİK KAYITLARI Tetkik personeli ile ilgili kayıtlar Tetkikçi yeterliliği ve performans değerlendirmesi kayıtları, Tetkik ekibi seçimi ile ilgili kayıtlar, Yeterliliğin sürdürülmesi ve iyileştirilmesine dair kayıtlar.

TETKİKİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ Tetkik aşamaları Açılış toplantısı Tetkik Kapanış toplantısı

TETKİKİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ AÇILIŞ TOPLANTISI Açılış toplantısı tetkik edilenin yönetimi ile birlikte uygun olduğunca tetkik edilen proses ve fonksiyonların sorumlularının katılımı ile gerçekleştirilir. Açılış toplantısının amaçları şunlardır; Tetkik planının teyidi, Tetkik faaliyetlerinin nasıl yürütüleceğinin kısaca anlatılması, İletişim kanallarının teyidi, Tetkik edilene soru sorma imkanı verilmesi.

TETKİKİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ Tetkik programının gidişatı ile ilgili tetkik edilenin bilgilendirilmesinin teyidi, Tetkik ekibinin ihtiyacı olan kaynakların ve imkanların elde edilebilir olmasının teyidi, Tetkik ekibi için rehberlerin görevlendirilmesi ve rollerinin açıklanması, Açıklayıcı bilgiler Raporlandırma metotları ile uygunsuzlukların derecelendirilmesinin açıklanması,

TETKİKİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ Gizlilik ilkesinin açıklanması, Teknik emniyet, güvenlik ve acil durumlarla ilgili prosedürlerin görüşülmesi, Tetkikin hangi koşullar altında sonlandırılabileceği, Tetkik edilenin tetkik sırasında ve tetkikten sonra yapacakları bildirimlerle ilgili sistemin görüşülmesi.

TETKİK UYGULAMA AKIŞI Tetkik Uygulama Akışı İçin Resmi Tıka….

TETKİK PROSESİ Tetkik; saha ziyaretleri, proseslerin incelenmesi, karşılıklı görüşmeler, gözlem vb. şekillerde yürütülür. Tüm tetkik ekibi aşağıda belirtilenlerden oluşur: Ekip Lideri ve diğer tetkik görevlisi/görevlileri, Rehber, Yönetim Temsilcisi, Tetkik edilen alandaki çalışanlar, Tetkik grubuna eşlik eden diğer gözlemciler ( tetkik görevlisi adayları, uzman vb. ), Tercüman ( tetkik görevlilerinin tetkik edilen tarafın lisanını konuşamadığı hallerde ).

REHBERLERİN VE GÖZLEMCİLERİN ROLLERİ VE YETKİLERİ Rehber ve gözlemciler, tetkik ekibi içinde yer almakla birlikte tetkik ekibinin bir parçası değildirler. Tetkikin gidişatına müdahale edemezler ve etkide bulunamazlar. Tetkik edilen tarafından atanan rehberler tetkik ekibine yardımcı olur ve baş tetkikçi istediğinde devreye girer. Rehberlerin sorumlulukları aşağıda verilmiştir: Görüşmeler için iletişimi ve zamanlamayı ayarlamak, Kuruluşun özel bölümlerindeki ziyaretleri ayarlamak, Saha emniyeti ile ilgili kuralların ve güvenlik prosedürlerinin tetkik ekibi tarafından bilinmesinin sağlamak, Tetkik edilenin namına tetkike şahitlik etmek, Açıklığı sağlamak ve bilgi toplanmasına yardımcı olmak

TETKİK PROSESİ Bilgilerin Toplanmasından Tetkik Sonuçlarına Varılmasına Kadar Prosesin Özeti Bilgi Kaynakları Uygun numune alma usulü ile bilgi toplama ve doğrulama Tetkik Kriterlerine göre Değerlendirme Gözden Geçirme Tetkik Sonuçları Tetkik Delilleri Tetkik Bulguları

TETKİKTEKİ BİLGİ KAYNAKLARI Çalışanlar ve diğer personelle yapılan görüşmeler, Faaliyetlerin, çalışma ortamının ve çalışma şartlarının gözlemlenmesi, Politika, hedefler, planlar, prosedürler, standartlar, talimatlar, belge ve izinler, spesifikasyonlar, çizimler, şözleşmeler vb. dokümanların incelenmesi, Muayene kayıtları, toplantı tutanakları, tetkik raporları, izleme ve ölçme sonuçları vb. kayıtlar, Veri özetleri ve analizi, Tetkik edilenin örnekleme planı hakkında bilgi ile örnekleme kontrolü ve ölçüm prosesleri hakkında bilgi, Müşteri geri beslemesi, diğer ilgili taraflardan gelen bilgiler, tedarikçi değerlendirme raporları vb. raporlar, Bilgisayarda oluşturulmuş veri tabanları ve internette oluşturulmuş kuruluş sitesi.

TETKİKTE ÖRNEKLEME Tetkikler %100 kontrol olmayıp örnekleme metodu ile yapılır. Örnek seçerken firmayı temsil edecek örnekler seçilmeli. Tetkikin başarısı örnekleme başarısına bağlıdır. Sürekli aynı örnekler üstünde çalışılmamalı, çeşitlendirme yapılmalı. İyileştirme amaçlanıyorsa kimsenin bakmadığı örneklere odaklanılmalı. Mümkün olduğunca çok örnek alınmalı. Vardiyalı firmalarda tüm vardiyalardan örnekler alınmalı.

TETKİKİN YÜRÜTÜLMESİ Alana giriş, Rehberce karşılanıp tanışma, Görmek istediğinizi açıklayın, Gerekirse, derinlemesine araştırın, Herhangi bir problem bulunmaz ise, diğer alanlara geçin, Tetkik işlemini, mutlaka bir problem tespit edilmesi gayesi uğruna sürdürmeyin

TETKİKİN YÜRÜTÜLMESİ Objektif delilleri inceleyin, Açık / anlaşılabilir sorular sorun, Dokümanlardan, kayıtlardan ve soru listelerinden faydalanın, Notlar alın, Olayları gözlemleyin. SOR - DİNLE - GÖR  

KARŞILIKLI GÖRÜŞMELER Görüşmeler tetkik kapsamında faaliyetleri veya görevleri yürüten uygun seviyelerdeki kişilerle yapılmalıdır, Görüşmeler normal çalışma saatlerinde ve uygun olduğunca görüşme yapılan kişinin çalışma alanında yapılmalıdır, Görüşmeden önce ve görüşme sırasında görüşülen kişi ile rahat bir diyalog kurulması sağlanmalıdır.

KARŞILIKLI GÖRÜŞMELER Görüşme sebepleri ve görüşme sırasında tutulan notlar açıklanmalıdır. Görüşmeler, görüşme yapılan kişinin yaptığı işi tarif etmesi ile başlatılmalıdır, Yönlendirmeli sorulardan kaçınılmalıdır, Görüşme sonuçları özetlenmeli ve görüşme yapılan kişi ile gözden geçirilmelidir, Görüşülen kişiye katılımları ve yardımlarından dolayı teşekkür edilmelidir.

TETKİK KRİTERLERİ Sözleşme şartları, Kuruluşun şartları, İSG yönetim sistemi standardı, Yasal şartlar,

SORU SORMA TEKNİKLERİ Tetkikte sorular, 5N 1K prensibinden hareketle sorulmalıdır. Ne ? Niçin ? Ne Zaman ? Nasıl ? Nerede ? Kim ? Kapalı sorulardan (cevabı evet ya da hayır olan sorular) ziyade açık sorular (cevabı evet ya da hayır olmayan sorular) tercih edilmelidir.

DİĞER SORU TİPLERİ Konulu sorular; “yazılımların doğrulanmasından bahsetmişken,..... şu konuyu nasıl yapıyorsunuz?” gibi. Genişletici sorular; “Başka hangi alanları düşünmektesiniz?” gibi. Kanaat soruları; “Sizce en etkili şey ne olabilir....?” gibi. Araştırma soruları; "Bu bakış açısı hakkında ne düşünüyorsunuz?", "Bunun, şu anda uygulanan metoda nasıl uyacağını hissetmektesiniz?”, gibi. Sözlü olmayan sorular; Beden dilinin kullanıldığı, göz temasının mevcut olduğu anda kaşların kaldırılması vb.

DİĞER SORU TİPLERİ Tekrarlı sorular; “Yazılı bir prosedürün gerektiğini sanmıyorum”, ve Tetkik Görevlisi, “Yazılı bir prosedürün gerektiğini sanmıyor musunuz?” gibi. Hipotetik sorular; anahtar bireylerin mevcut olmaması gibi hallerde ne yapılacağının sorgulandığı sorulardır. Yönlendirici sorular; istenilen cevaba yönlendirme yapan sorulardır. Bu tür sorular da tetkiklerde kullanılmamalıdır.

TETKİKTE İLETİŞİM Tetkikte Sorulması Gerekenler; Doğru sorular, Açık sorular, Konulu sorular, Genişletici sorular, Araştırma yapılması, Beden dilinin kullanılması ve okunması, Tetkikte Sorulmaması Gerekenler; Hayali sorular, Yönlendirici sorular, Kapalı sorular, Varsayımlı sorular, Yargılayıcı sorular (NİÇİN?)

NOT TUTULMASI Objektif Delillerin Kaydedilmesi: Tetkik edilen tarafından verilen bilgiler Doküman numaraları ve yayınlanma/ revizyon durumları Ürün ve hizmetle ilgili tanımlayıcılar (ürün no, sözleşme no, kalibrasyon durumu vb.) Bölümler Tetkik edilenin adı

OBJEKTİF DELİL SAĞLAYIN Tetkik edilenden yardım alın, Bulguları doğrulayın, Bütün delilleri kaydedin, Kesin gözlem Nerede, nasıl, ne, vb. Niçin bir uygunsuzluk ve başka husus olduğunu tespit edin, Kim olduğunu beyan edin (gerekli ise) -Muhtemelen iş unvanı ile birlikte

TETKİK BULGULARI Tetkik delilleri tetkik kriterine göre değerlendirilmeli tetkik bulguları elde edilmelidir. Tetkik bulguları tetkik kriterine uygunluğu veya uygunsuzluğu işaret eder. Tetkik kriterine uygunluk tetkik edilen sahaları, fonksiyonları ve prosesleri işaret etmelidir. Uygunsuzluklar ve bu uygunsuzlukları destekleyen bilgiler kayıt edilmelidir. Uygunsuzluklar derecelendirilmelidir.

TETKİK BULGULARI Tetkik delilleri tetkik kriterine göre değerlendirilmeli tetkik bulguları elde edilmelidir. Tetkik bulguları tetkik kriterine uygunluğu veya uygunsuzluğu işaret eder. Tetkik kriterine uygunluk tetkik edilen sahaları, fonksiyonları ve prosesleri işaret etmelidir. Uygunsuzluklar ve bu uygunsuzlukları destekleyen bilgiler kayıt edilmelidir. Uygunsuzluklar derecelendirilmelidir. Uygunsuzluklar: Majör uygunsuzluk Minör uygunsuzluk

UYGUNSUZLUKLAR Müşteri şartlarına /yasal gerekliliklere uymama, Sözleşme şartlarına uymama, İSG şartlarına uymama, İSG El Kitabına uymama, Prosedürler veya talimatlara aykırılık vb. durumlarda aşağıdaki nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir; Dokümanın İSG şartlarını sağlamaması, Dokümanda tanımlanan metodun uygulanmaması ya da eksik uygulanması, Uygulamanın etkin olmaması.  

UYGUNSUZLUKLAR Müşteri şartlarına /yasal gerekliliklere uymama, Sözleşme şartlarına uymama, İSG şartlarına uymama, İSG El Kitabına uymama, Prosedürler veya talimatlara aykırılık vb. durumlarda aşağıdaki nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir; Dokümanın İSG şartlarını sağlamaması, Dokümanda tanımlanan metodun uygulanmaması ya da eksik uygulanması, Uygulamanın etkin olmaması.   Uygunsuzluk Raporu Örneği İçin Resme Tıkla….

TETKİK SONUÇLARININ HAZIRLANMASI Tetkik ekibi, kapanış toplantısından önce bir araya gelerek aşağıdaki konuları görüşmelidir: Tetkik bulguları ve tetkikte elde edilen diğer bilgilerin tetkik kriterlerine göre gözden geçirilmesi, Tetkik sonuçları ile ilgili mutabakata varılması, tetkikteki belirsizliklerin ortaya konması, Tetkik amaçlarında var ise tavsiyelerin belirlenmesi,  

TETKİK SONUÇLARININ HAZIRLANMASI Yönetim sisteminin tetkik kriterine uygunluğu, Yönetim sisteminin uygulanması, muhafazası ve iyileştirilmesi, Yönetimin gözden geçirmesi prosesinin; uygunluğun sürdürülebilirliği, yeterliliği, etkinliği ve yönetim sisteminin iyileştirilmesine katkı düzeyi konularını içermelidir.  

GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTISI Gözden geçirme toplantısı, süre olarak genellikle 15 ile 20 dakika sürebilir ve gün sonunda veya bir sonraki tetkik gününün başlangıcında yapılabilir. Bu toplantıda aşağıdaki hususlar, yönetim ile veya rehberlerle gözden geçirilir :(1. ve 2. taraf tetkiklerinde) Uygunsuzlukların gözden geçirilmesi, Problemlerin çözülmesi, Tetkik gelişiminin rapor edilmesi, Yanlış anlaşılmaların giderilmesi, Uygunsuzluklarla ilgili imzaların alınması.

TETKİK EKİBİ TOPLANTISI Kapanış toplantısı hakkında plan ortaya konur, Ekip lideri tetkik raporunu hazırlar, Sistem etkinliğinin gözden geçirilmesi yapılır, Uyumsuzluk raporları tamamlanır, Uyumsuzluk raporları gözden geçirilir.

KAPANIŞ TOPLANTISI Teşekkür, Bulguların sunumu, Tetkik sonuçlarının bildirimi, Tetkik sonrası işlemlerin bildirimi, Tetkik sonucuna ilişkin (varsa) farklı fikirlerin görüşülmesi ve çözümlenmesi.  

KAPANIŞ TOPLANTISINDA TETKİK EKİBİNİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR Gerçeklerin ifade edilmesi, Tespit edildiği yer, Tespit edilenin ne olduğu, Niçin bir uygunsuzluktur, Yerel terminolojinin kullanım, Düzeltici faaliyetin tanımı, İyileştirme.

TETKİK RAPORLARI Tetkik amaçları, Tetkik kapsamı, tetkik edilen fonksiyonlar, birimler veya prosesler ve tetkik zamanı ile süresi, Tetkik edilenlerin isimleri, unvanları, Ekip lideri ve üyelerinin isimleri, Saha tetkikinin yapıldığı yerler ve tarihler, Tetkik kriteri, Tetkik bulguları, Tetkik sonuçları.

TETKİK RAPORLARI Tetkik planı, Tetkik edilenlerin temsilcileri, Belirsizlik, engellemeler vb. tetkik sonuçlarının güvenilirliğini azaltacak hususlar da dahil olmak üzere tetkik prosesinin özeti, Tetkik kapsamı çerçevesinde tetkik planı ile uyumlu bir biçimde tetkik amaçlarına ulaşıldığının doğrulanması, Tetkik kapsamında olmasına karşın tetkik edilmeyen sahalar, alanlar, Tetkik ekibi ile tetkik edilenler arasında çözümlenemeyen hususlar, Gerekli durumlarda takip faaliyetlerinin terminleri, İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TAKİP DÖNEMİ İŞLEMLERİ Tetkik edilen uygunsuzluk raporunu alır Düzeltici tedbir planı hazırlanır Plan tetkik görevlisine sunulur Tetkik görevlisi bu cevabı değerlendirir Tetkik edilen planı tatbik eder Tetkik edilen etkinliği değerlendirir İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TAKİP DÖNEMİ İŞLEMLERİ Tetkik edilen gerekirse planı gözden geçirir Tetkik edilen değişiklikleri gerekli ise doküman haline getirir Tetkik edilen tatbikatı ve etkinliğini doğrular Alınan her tedbire ait kayıtlar tutulur (tetkik görevlisi ve tetkik edilen tarafından) Tetkik ekibi takip tetkikini gerçekleştirir İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TETKİK SENARYOLARI Kuruluşun üst düzey bir yöneticisinin kapanış toplantısında bulunmaması; Uygunsuzluk olmadığını gösteren açık kanıt getirilmesi; Kuruluşun tetkik kapsamını değiştirmek istemesi; Tetkik olunanın toplantıyı uzatmak istemesi; İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

BAL TETKİK GÖREVLİLERİNİN SORUMLULUKLARI Tetkik programını geliştirir, Ekibin her zaman dakik olmasını sağlar, Üzerinde uzlaşılan programa uyulmasını sağlar, Geçerli kısıtlamalara uyulmasını sağlar, Ekip üyelerinin verilen görevleri tamamlamasını sağlar, Gizliliğin muhafaza edilmesini sağlar, İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

BAL TETKİK GÖREVLİLERİNİN SORUMLULUKLARI Münakaşalardan kaçınılmasını sağlar, Bireylere yönelik eleştirilerin yapılmamasını sağlar, Tüm toplantılara başkanlık eder, (açılış, gözden geçirme, ekip ve kapanış toplantıları) Bulguların özetini yapar, Önerilerde bulunur, Tetkik raporunu dosyalar. İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TETKİK GÖREVLİSİNİN GÖREVLERİ Ekip liderini desteklemek, Kontrol listesi hazırlamak, Görevine zamanında gelmek, Verilen görevleri yürütmek, Zaman cetveline uymak, Bütün bulguları dokümanlaştırmak, Raporlarda ekip liderine yardımcı olmak, Bütün dokümanları korumak, Gizliliği sürdürmek. İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TETKİK DEĞERLENDİRME PLANI TETKİK DEĞERLENDİRME METOTLARI İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TETKİKÇİ YETERLİLİĞİ ENTEGRE TETKİKTE YETERLİLİK İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TSE AKREDİTASYON KONSEYİ Akreditasyon Konseyi FİRMA FİRMA FİRMA FİRMA Belgelendirme Kuruluşu Belgelendirme Kuruluşu TSE Belgelendirme Kuruluşu İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla…. FİRMA FİRMA FİRMA FİRMA FİRMA FİRMA FİRMA

TETKİKÇİLERİN ULUSLARARASI ONAYI Uluslararası onaylı 3.taraf tetkikçisi nasıl olunur.? Alınan iç tetkik eğitim sertifikalarının faydası! EOQ? EA? TÜRKAK? İGS TETKİK RAPORU Örneği İçin Resme Tıkla….

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ EĞİTİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI TEŞEKKÜR EDERİZ…