PAYAS KALESİ (CİN KULESİ)

Hatay'ın En Önemli Kıyı Üssü "Cin (Payas) Kulesi" Payas Kalesi de denilen Cin Kulesi Hatay (Antakya) ilinin Payas ilçesinde bulunmaktadır. Cin kelimesinin Cenevizlilerden geldi ğ i iddaa edilmektedir. Sahile oldukça yakın konumda ikinci bir askeri niteli ğ e sahip yapıdır. yapım tarihi gözönüne alınırsa kule, iskele, gümrük, tersane ve külliyeden sonra, Payas'ta in ş a edilen çekirdek yerle ş im dokusunun son büyük yapısını te ş kil etmektedir. ar ş iv malzemesine göre tamamıyla bir Osmanlı kalesidir. Kale, Türk hakimiyetine geçti ğ i tarihlerde pek harap bir halde idi. bu nedenle Babiali ( İ stanbul) 1567 M.'de, Adana Beyi'ne bir hüküm yollayarak Payas Kalesi'nin derhal onarılması konusunda emir verir. Ancak çalı ş malar sırasında temellerinin sa ğ lam olmadı ğ ı farkedilince temeller sökülüp yeni ba ş tan in ş aa edilmi ş tir. 1574'de, hende ğ in in ş aatı tamamlanan kaleye İ stanbul, Mamuriye (anamur) Kalesi'nden dört, Kıbrıs Kalesi'nden be ş olmak üzere dokuz top gönderilmesi için emir verir. 1577'de tamamlanmı ş tır. 17. yy'da Payas'ı gören Evliya Çelebi'nin de izlenimleri ş unları ifade etmektedir: "Deniz kıyısında dörtgen biçiminde ta ş tan yapılma bir kaledir. Sekiz tane sa ğ lam kulesi ve her kulede irili ufaklı toplar vardır. En yüksek burcunda ise balyemez toplar olup limanı korur. Burası Haleb'in iskelesi olmakla serhat gibidir. Kalenin duvarı iki kat olup, burç ve kaleleri pek sa ğ lamdır. Do ğ uya bakan yakada iki ş er kat demir kapıları hendek üzerinde a ğ açtan bir köprüsü vardır. Kale içinde 300 kadar ev, dizdar ve 70 kadar kale neferi bulunur. Kale çepeçevre 800 germe adımdır." Özellikle Küçük Ali isyanı ve Hatay'ın ayrı bir Cumhuriyet oldu ğ u 'da, önemli bir askeri garnizona sahip oldu ğ u iddia edilen kale 1919 öncesinde a ğ ır suçluların da hapsedildi ğ i yapıydı. Bu ba ğ lamda, Namık Kemal de bir süre zindanında kaldı ğ ı kalede, yakın tarihe kadar balyemez toplarını bulundu ğ u çevredeki ya ş lılar tarafından söylenmi ş tir. Kule günümüze yapılan bakımlar sebebiyle oldukça sa ğ lam olarak ula ş mı ş tır. Payas Kalesi de denilen Cin Kulesi Hatay (Antakya) ilinin Payas ilçesinde bulunmaktadır. Cin kelimesinin Cenevizlilerden geldi ğ i iddaa edilmektedir. Sahile oldukça yakın konumda ikinci bir askeri niteli ğ e sahip yapıdır. yapım tarihi gözönüne alınırsa kule, iskele, gümrük, tersane ve külliyeden sonra, Payas'ta in ş a edilen çekirdek yerle ş im dokusunun son büyük yapısını te ş kil etmektedir. ar ş iv malzemesine göre tamamıyla bir Osmanlı kalesidir. Kale, Türk hakimiyetine geçti ğ i tarihlerde pek harap bir halde idi. bu nedenle Babiali ( İ stanbul) 1567 M.'de, Adana Beyi'ne bir hüküm yollayarak Payas Kalesi'nin derhal onarılması konusunda emir verir. Ancak çalı ş malar sırasında temellerinin sa ğ lam olmadı ğ ı farkedilince temeller sökülüp yeni ba ş tan in ş aa edilmi ş tir. 1574'de, hende ğ in in ş aatı tamamlanan kaleye İ stanbul, Mamuriye (anamur) Kalesi'nden dört, Kıbrıs Kalesi'nden be ş olmak üzere dokuz top gönderilmesi için emir verir. 1577'de tamamlanmı ş tır. 17. yy'da Payas'ı gören Evliya Çelebi'nin de izlenimleri ş unları ifade etmektedir: "Deniz kıyısında dörtgen biçiminde ta ş tan yapılma bir kaledir. Sekiz tane sa ğ lam kulesi ve her kulede irili ufaklı toplar vardır. En yüksek burcunda ise balyemez toplar olup limanı korur. Burası Haleb'in iskelesi olmakla serhat gibidir. Kalenin duvarı iki kat olup, burç ve kaleleri pek sa ğ lamdır. Do ğ uya bakan yakada iki ş er kat demir kapıları hendek üzerinde a ğ açtan bir köprüsü vardır. Kale içinde 300 kadar ev, dizdar ve 70 kadar kale neferi bulunur. Kale çepeçevre 800 germe adımdır." Özellikle Küçük Ali isyanı ve Hatay'ın ayrı bir Cumhuriyet oldu ğ u 'da, önemli bir askeri garnizona sahip oldu ğ u iddia edilen kale 1919 öncesinde a ğ ır suçluların da hapsedildi ğ i yapıydı. Bu ba ğ lamda, Namık Kemal de bir süre zindanında kaldı ğ ı kalede, yakın tarihe kadar balyemez toplarını bulundu ğ u çevredeki ya ş lılar tarafından söylenmi ş tir. Kule günümüze yapılan bakımlar sebebiyle oldukça sa ğ lam olarak ula ş mı ş tır.

«HAZIRLAYAN» «ALİYE SENA ASARCIKLI» « İ ZLED İĞİ N İ Z İ Ç İ N TE Ş EKKÜR EDER İ M» «Umarım Hatay Tarihi ve Kültürü ile ilgili aklınızda bir ışık tutabilmişimdir.» «Sevgiyle ve Değerle Kalınız…»