Fehimdar ÇİFTÇİ Ankara Maarif Müfettişi ETKİLİ OKUL, SÜREKLİ DEĞİŞEN, GELİŞEN ve ÖĞRENEN BİR OKUL İÇİN YÖNETİCİNİN ROLÜ Fehimdar ÇİFTÇİ Ankara Maarif Müfettişi 21-24 MART 2016 Çankaya Atatürk Anadolu Lisesi

Değişimde YÖNETİCİ Yapı Analizi Yapmalıdır. GİRDİ + SÜREÇ = ÇIKTI

KAYNAKLARIN ANALİZİ

ETKİLİ OKUL DEĞİŞİM ve ZİHİNSEL DÖNÜŞÜM İÇİN… 1.ORTAMLAR 2.KAVRAMLAR

GÖZ (Gördükleri) KULAK (Duydukları) DERİ (Dokundukları) BURUN (Kokladıkları) DİL (Tattıkları) UYARANLARIN YÜKÜ ALTINDAYIZ. ALGILAR YAŞANTILARLA İLGİLİDİR.

BİLGİ OBJE SÜJE MUTLAK KABUK ÖZ CEVHER ÇOKLUK-AZLIK ETKİ-TEPKİ SOYUT-SONSUZ SOMUT-SINIRLI MADDE İNSAN Fizik ötesi fç

BİLGİ Yirmi birinci yüzyılda bilgi, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini ve rekabet güçlerini yansıtan temel bir değişken olarak ön plana çıkmakta, bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen değişmeler, bilgi ekonomisine geçişi zorunlu kılmaktadır Yöneticiler, yönetim foksiyonlarını ve yönetim becerilerini bilgi ve uzmanlıklarını ortaya koyacaklardır.

21. yy. girerken, bilim ve teknolojideki gelişmeler bilim toplumunu yaratmıştır. Okulların bilgi yayma gereği bu sürecin dışında kalması düşünülemez. Bu sebeple, okul örgütü kendini yeniden tanımlamak ve yapılandırmak zorundadır. Okul eğitim amaçlarını gerçekleştirmek üzere kurulmuş, toplumsal açık bir sistemdir.

Okulun üzerinde çalıştığı madde insandır. Okulda çeşitli değerler bulunur ve bunlar çatışır.(okul bunları uzlaştırmak zorundadır) Okulun ürününü değerlendirmek zordur.(hata fark edilmeden topluma karışır) Okul özel bir girişimdir. Okul diğer örgütlerle etkileşim içindedir. Bürokratiktir. Kültür değişmesini sağlar. Kendine has bir havası vardır.

YÖNETİCİ OKULUN GÖREVLERİNİ BİLİR Okulun sosyal görevi: Çocuğu sosyalleştirerek kültürü aşılamaktır. Okul, bu görevini yaparken kültürü hem korur, hem geliştirir, hem de değiştirir. Okulun politik görevi : Yetiştirilenlerin devlet sistemine uyumunu, elitini ve liderlerini seçip yetiştirmek. Okulun ekonomik görevi : Ekonominin beyin gücü ve insan gücü ihtiyaçlarını karşılar.

YÖNETİCİ ETKİLİ OKUL İÇİN YÖNETİMİN ÖZELLİKLERİ BİLİR… Yönetim, insanın, insan tarafından, insanca ve insan için amaçlara doğru yöneltilmesi bilim ve sanatıdır. Yönetim bir süreçtir ve birbirini tamamlayan faaliyetler ve davranışlar dizisi olarak devam eder. Yönetimin birinci özelliği; Amaç birliğinin olmasıdır: Amaçların varolmadığı ya da bunları gerçekleştirmenin sözkonusu olmadığı durumlarda yönetim anlamını yitirir.

Yönetimin ikinci özelliği; kendisini oluşturan kişilerin davranışlarından, çalışma eylemlerinden oluşan bir beşeri eylem olmasıdır. (Sos/ Psikolojik) Yönetimin üçüncü özelliği; bir araya gelen kişiler arasında işbirliğinin olmasıdır. Ayrıca bu işbirliğinin de rasyonellik, işbölümü ve uzlaşım, paylaşım. otorite ve koordinasyon ile bütünleştirilmiş olması gereklidir. Yönetim nitelik açısından ele alındığında; karar verme, uygulama ve kontrol aşamalarından, işlevsel olarak düşünüldüğünde ise; planlama, örgütleme, kadrolama, yöneltme ve kontrol öğelerinden oluşmaktadır.

Okul Müdürünün Sorumlulukları Okulun politikasını saptamak ve tanıtma Okul etkinlik ve ihtiyaçlarını karşılamak Okulda katılımcı ve demokratik yönetimi geliştirmek Okulda kişi ve gruplar arası ilişkiler kurmak Öğretim ve eğitim etkinlikleri planlamak Okul çevresi değerlerini incelemek ve destek almak Okul içi ve dışı öğelerle iletişim ve eşgüdüm Etkili bir işletme yönetimi geliştirmek ve uygulamak Yapılan çalışmaları sürekli izlemek ve değerlendirmek

Sorumluluk fazla yetki az ise neler olabilir? NE OLUR?... Sorumluluk fazla yetki az ise neler olabilir? Müdürlerin görevleri bu anlamda nasıl değerlendirilebilir?

YÖNETİCİ HER ALANDA DEĞİŞİMİ İZLER İnsan ve toplum davranışlarında değişim Çalışma hayatında değişim Yönetim anlayışında değişim Ticarette değişim Pazar anlayışında değişim Toplum bilincinde değişim

D E Ğ İ Ş İ M İlginç ve heyecan vericidir. Özel yada kamu çalışanlarına yeni fırsat ve imkanlar getirir. Personelin profesyonel gelişimini hızlandırır. Günlük uygulamaların akademik olarak gözden geçirilmesine imkan verir. Güven ortamı oluşturur. Personele bireysel gelişim imkanı doğurur. İlgi ve dikkat artırır.

ETKİLİ OKUL DEĞİŞİMLERE AÇIKTIR 1. Değişim kaçınılmazdır 2. Değişime tepki doğaldır 3. Organizasyon kültürleri kuruluştan kuruluşa farklıdır 4. Değişim zaman ve sabır gerektirir 5. Değişim etkilediği kimselere anlam ifade etmelidir 6. Değişim bazen rollerin/görevlerin yükünü artırabilir 7. Değişim daima teknik ve idari destek gerektirir 8. Her değişimin bir öğrenme sürecine ihtiyacı vardır

DEĞİŞİME DİRENME 1. Basamak RED 2. Basamak DİRENME 3. Basamak BOŞVERME İkna 2. Basamak DİRENME Eğitim 3. Basamak BOŞVERME Eğitim ve iletişim Son Basamak KATILIM Eğitim, iletişim ve sonuç alma Halen direnen varsa direnenlerle yollar ayrılır

ETKİLİ OKUL Güçlü bir yapı/sistem/teknik üzerine inşa edilmiştir. “Önce insan” anlayışıyla şekillenir. Hizmet odaklıdır, Süreçlerle yönetilir. Verilere dayanır.

NEREDEN NEREYE GELDİK ?...

Bolu-1953

Bolu-1953

Bolu-1953

ABD’de Çalışma Hayatındaki Gelişmeler Hizmet % 15 %15 % 15 % 15 % 15 YILLAR 1700 1800 1900 1988 1995 Bilgi % 5 % 5 % 5 % 56 % 67 Üretim % 10 % 15 % 40 % 26 % 15 Tarım % 70 %65 % 40 % 3 % 3 Kaynak: İlhan Fındıkçı, Bilgi Toplumunda Yöneticilerde Kendini Geliştirme, 1996 ABD’de Çalışma Hayatındaki Gelişmeler (Çalışan nüfusun sektörlere göre dağılımı)

YÖNETİCİNİN KULLANDIĞI KAVRAMLAR VİZYON: Uzun vadede ulaşılmak istenen yer ve durumu, ilerlenecek yönü gösterir. Örgüte ilişkin düşlenen bir geleceği tasarlayabilme, geliştirebilme ve paylaşabilmedir. Gerçekleri, rüyaları, fırsatları kurgulayarak gelecek yaratabilmek, riske girebilmektir.

BİR VİZYON ÖRNEĞİ Almanya, İngiltere ve Rusya harici bütün Avrupa’yı işgal edebilecek bir orduyu kısa zamanda kurarak, 1940 -1946 seneleri arasında II. Dünya savaşını çıkaracaktır. Almanya ancak Amerika’nın müdahalesiyle yenilebilecektir Mustafa Kemal ATATÜRK - 1932

BAŞKA BİR VİZYON ÖRNEĞİ «Bir gün Birinci Cihan Harbinden sonra Orta Doğu da kurulan suni devletlerin halkları ayaklanacaktır. O gün geldiğinde, yeni kurduğumuz Cumhuriyetimizin yöneticileri, bu halkların değil, emperyalist güçlerin yanında yer alırsa, aynı akibete kendileri uğrayacaktır. Ve kurtuluş Savaşı’nda yedi düvele haddini bildiren Türk halkı, onlarından hakkından gelecektir…» Atatürk’ün 1923 yılında Amerikalı gazeteci Isaac F. Marcosson’la yaptığı röportajdan

MİSYON: Örgütün varoluş amacı doğrultusunda üslendiği rol. HEDEFLER: Amacımıza ulaşmak için yapmak istediğimiz ölçülebilir faaliyetler. SİNERJİ: Her bireyin harcadığı enerjinin toplamından daha büyük olarak ortaya çıkan enerjiye sinerji denir. Takım çalışması sinerjiyi ortaya çıkarır. SIFIR HATA: Tanımlanabilen hatanın kaynağının bulunup, bertaraf edilerek bir daha aynı hatanın olmamasını sağlamak ve “işi ilk seferde doğru olarak yapma” düşüncesine dayanır.

PUKÖ Döngüsü: Planla-Uygula-Kontrol Et- Önlem Al. EMPATİ: Kendini karşıdaki kişinin yerine koyabilmek, onların istek, beklenti, duygu ve düşüncelerini anlayabilmek, karşıdaki insanın gözüyle olaylara bakabilmek.

TOPLUMA ETKİ: Ürün ve hizmet kalitesiyle yaşam kalitesi arasında kurulan ilişkidir. VERİLERLE YÖNETİM: Doğru kararlar almanın, doğru ve etkin işler yapmanın birinci şartı gerçek bilgiye sahip olmaktır. Gerçek bilginin sistematik olarak kullanılması çalışmaların etkinliğini arttırır.

YÖNETİCİ ETKİLİ OKUL İÇİN HERKESİN KATILIMINI SAĞLAYARAK… Fiziksel güç + Zihinsel beceri Grupsal katılım Bireysel katılım

Öğrenen organizasyon; bireylerin öğrenmesine ortam yaratan bireylerin öğrenmesinden yararlanarak, bilgisini anlayışını çevresini zaman içinde geliştirebilen bir organizasyondur.

Öğrenen organizasyon; Yeni bilgi, ürün ve hizmetler yaratan Yenilikçi gruplarla ilişkiler kuran Daha geniş bir dünyanın algılanmasına ve yüksek bir amaca hizmeti öngören YETKİLENDİRİLMİŞ BİREYLER GRUBU OLARAKTA GÖRÜLEBİLİR ETKİLİ OKUL ÖĞRENEN BİR OKULDUR.

ETKİLİ OKUL İÇİN… Öğrenme durağan bir dönem olarak değil, devam eden bir süreç olarak düşünülmelidir. Devamlı hayat boyu öğrenme, embriyonik gelişimden başlayarak hayatın en son dönemine kadar pekiştirilmelidir. ÖĞRENEN OKUL, ETKİLİ OKULDUR FÇ

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER … FÇ