Temel Kavramlar Belgin Akçay

DERSİ İŞLERKEN EN ÇOK KARŞILAŞACAKLARIMIZ -

GRAFİKLER sşlkdf Xeçörmtp U0 A C U1 B üsğfvm çömvçxm

GRAFİKLER E = Y 45o E E2 Y* Ā1 E1 Δ Ā Y1 Δ Y Y

FORMÜLLER

. İktisat nedir? Ekonomi nedir?

İKTİSAT KAVRAMI İktisat Ekonomi Economics Économie İlm-i iktisat Science of Economics Science Économique

İktisat Kavramının Orjini İktisat: İyi bir ev idaresinin ilkeleri İktisat: Dengeli, ölçülü, tutarlı LATİNCE: oikonomia Oikos:ev Nomos:Kural

Sosyal bir bilim dalı olarak iktisat İktisadın Konusu İnsan İhtiyaçlar Kaynaklar Seçim Bölüşüm Etkinlik Sosyal bir bilim dalı olarak iktisat

İktisat Bilimi Nedir? Sonsuz insan ihtiyaçlarının kıt kaynaklarla en etkin şekilde karşılanmasında etkin seçeneklerin neler olduğunu araştıran bilim dalıdır.

İktisat iki grupta incelenir . İktisat iki grupta incelenir

Mikroiktisat Mikroiktisat= Değer Teorisi + Refah Teorisi (Fiyat Teorisi, Talep Teorisi, Arz Teorisi) Bölüşüm Teorisi

Makroiktisat Makroiktisat= Milli Gelir ve İstihdam + Para Teorisi Uluslararası Ekonomik İlişkiler Kalkınma ve Büyüme

İhtiyaçlar Nasıl Karşılanacak? Mal Hizmet

Mallar Çeşitlidir? Mallar Serbest Mal İktisadi Mal (hava) (şemsiye)

Mallar Çeşitlidir? İKTİSADİ MAL Nihai Mal Ara malı Tüketim Malı Yatırım Malı -Dayanıklı Mallar -Dayanıksız Mallar

Mallar Çeşitlidir? Mallar Özel Mallar Kamu Malları (Bahçe,konut) (Park, okul)

Bilinmesi Gereken Bazı Kavramlar . Bilinmesi Gereken Bazı Kavramlar

Bazı Kavramlar-I Fayda: Malların ihtiyacı karşılama özelliği Değer: mallara verilen göreli önem Tüketici: mal ve hizmetleri doğrudan kullanarak ihtiyaçlarını karşılayan insan. Üretici: mal ve hizmeti üreten Teknoloji:Mal ve hizmet üretme araç ve yöntemlerine ilişkin birikim. Nihai Mal: Diğer firmalarca girdi olarak kullanılmayan mal. Örnek: konut, yol, buzdolabı vb.

Bazı Kavramlar-II Gelir: Üretime katılma karşılığında belli dönemde ele geçen para. Öğrenci bursu, yetim aylığı gelir mi? Bireysel Gelir: Tek bir hanehalkının belirli dönemde üretim sürecine sokmakla elde ettiği paradır. Servet:Bir hanehalkının,kurum ya da toplumların belli bir anda sahip oldukları varlıkların ekonomik değeridir. Tasarruf: Gelirin tüketilmeyen kısmı. Menfi Tasarruf (Negatif Tasarruf): Cari gelirin, cari tüketimin altında kalması. Yatırım: Tasarrufların sermaye mallarına yönelmesidir. Mevcut sermaye stokuna, belirli dönemde yapılan net katkı. Verimlilik: Birim zamanda elde edilen hasıla miktarı

Tüketim Hanehalklarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere mal ve hizmet satın almalarıdır. Tüketicinin amacı En çok fayda sağlayacak seçimi En az ödeme ile seçim

Üretim İnsan ihtiyaçlarını karşılayan mal ve hizmet elde etmeye yönelik çabalar. Üreticinin Amacı En düşük maliyetle üretim En çok kâr elde etme

Üretim Faktörleri Mal ve hizmetlerin elde edilmesinde kullanılması gereken kaynaklara “üretim faktörleri” denir. İşgücü (Emek) Sermaye Doğal Kaynaklar Teşebbüs (Girişim)

Üretim Faktörlerinin Fiyatı İşgücü Ücret Sermaye Faiz Doğal Kaynaklar Rant (Kira) Teşebbüs Kâr

Birinci varsayım: Ceteris Paribus Her bir iktisadi değişkenin belirlenişine etki eden, başka bir çok değişken vardır.

Grafikle Gösterim Y = a + bX grafiği: a X Y=a + bX Y tg α = b α

Diğer şeyler sabit kalmazsa? T’nin arttığını düşünürsek, bunu bir önceki grafikte nasıl gösterebiliriz? X Y Y=a + bX-cT0 Y=d + bX-cT1

İkinci varsayım: Rasyonel İnsan (Homoeconomicus) Kişisel çıkarlarıyla hareket eden Daima mantığıyla hareket eden, Ulusal ve bölgesel özelliklere kayıtsız olan rasyonel insandır.

Üretim İmkanları Eğrisi Üretim Olanakları Eğrisi Dönüşüm Eğrisi Bir ülkede mevcut üretim faktörleriyle üretilmesi olası mal ve hizmet birleşimlerinin üst sınırını veren eğri.

Üretim İmkanları Eğrisi (Sınırı) Kazak Gıda A B F E C D

Üretim İmkanları Eğrisi (Sınırı)

Üretim İmkanları Eğrisi, iç bükeydir. Neden?

Kaynakların bir alandan diğerine kaydırılmasına kim karar verecek? . Kaynakların bir alandan diğerine kaydırılmasına kim karar verecek?

Piyasa Çeşitleri Piyasa kuvvetlerinin özelliklerine göre; Tam Rekabet Piyasaları Aksak (eksik) Rekabet Piyasaları 1.Arz yanı aksak piyasalar: monopol, oligopol, monopollü rekabet 2.Talep yönü aksak piyasalar Monopson, oligopson, düopson

- TÜKETİCİLER TÜKETİCİ EGEMENLİĞİ

İktisadi Büyüme- Üretim Kapasitesindeki Artış Kazak Gıda

Her ülkenin iktisadi büyümesi aynı mıdır? KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MİLLİ GELİR (A.B.D. $) Yıllar X Ülkesi Y Ülkesi 1960 132 481 2001 9.400 2.500 2005 15.000 5.100 2010 27.978 10.079 2013 33.191 18.774 Kaynak: IMF

Etkinlik Bir ekonomide tüm kaynakların üretim sürecine sokulması gereklidir, ama yeterli değildir. Önemli olan kaynakların etkin kullanımıdır.

Etkinlik Ekonomide kıt kaynakların toplum refahını en üst düzeye çıkaracak şekilde üretim sürecine sokulmasıdır.

Etkinlik Üretimde etkinlik Bölüşümde etkinlik Teknolojik etkinlik

EKONOMİDE ETKİNLİK Üretimde Etkinlik + Bölüşümde Etkinlik Teknolojik Etkinlik = EKONOMİK ETKİNLİK En yüksek üretim, en düşük maliyet ve adil gelir dağılımı

İktisadi Kalkınma Nedir? Bir ülkenin ekonomik büyümesi yanında, ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel yapısında değişikliklerin meydana gelmesidir.

İktisadi sorunlara alternatif çözüm yolları nelerdir? Ekonomik düzen tercihi? Bir toplumda üretim,bölüşüm,değişim ve tüketime ilişkin ilke ve kurallar bütününe ekonomik düzen ya da ekonomik sistem denir.

Ekonomik Sistemler 1.Kapitalist Sistem (Piyasaya Dayalı Sistem) 2.Sosyalist Sistem (Merkezi Planlama Sistemi) 3.Karma Sistem