STRATEJİK DAVRANIŞ Dr. Hakan BAKKAL 08/12/2014

STRATEJİK DAVRANIŞ FİRMANIN KARINI ARTIRMAK İÇİN PİYASA ORTAMINI ETKİLEMEKTE ALDIĞI BİR DİZİ EYLEM. PİYASA ORTAMI: piyasa sonuçlarını (fiyatlar, miktar, kâr, refah), rakiplerin ve tüketicilerin inançlarını, gerçek ve olası rakipleri, her bir firmanın üretim teknolojisi ve rakip firmanın piyasaya girebilme hızını etkileyen tüm faktörler. STRATEJİK DAVRANIŞ 1. REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ 2. İŞBİRLİĞİNE DAYALI STRATEJİK DAVRANIŞ

STRATEJİK DAVRANIŞ REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ RAKİPLERİNE ZARAR VEREREK FİRMANIN KARLILIĞINI ARTIRMASI RAKİP FİRMANIN; A. Piyasaya Girmesinin Engellenmesi B. Piyasadan Çıkması c. Faaliyetlerinin azaltılması/durdurulması Başarılı bir Rekabetçi Stratejik Davranış, Firmanın Rakiplerine Oranla bir Avantaja Sahip Olması 2. Stratejisinin Uygulamada Kararlı Olması

STRATEJİK DAVRANIŞ REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ A. YIKICI FİYATLAMA STRATEJİSİ B. LİMİT FİYATLAMA STRATEJİSİ C. ÜRETİM MALİYETLERİNİ DÜŞÜRME STRATEJİSİ D. RAKİPLERİN MALİYETİNİ ARTIRMA STRATEJİSİ

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ A. YIKICI FİYATLAMA STRATEJİSİ P↓  RAKİPLERİNİN PİYASADAN ÇIKMASI, POTENSİYEL FİRMANIN PİYASAYA GİRİŞİ ENGELLEMESİ  P↑ BAŞARILI BİR YIKICI FİYATLAMA STRATEJİSİ, FİRMANIN DÜŞÜK FİYATLAMAYI SÜRDÜREBİLMESİ DÜŞÜK FİYATLAMANIN İNANDIRICILIĞI

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ A. YIKICI FİYATLAMA STRATEJİSİ P < SRMC YA DA P< SRAVC

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ A. YIKICI FİYATLAMA STRATEJİSİ P< SRMC, SRAVC ≠ YIKICI FİYATLAMA ARZ DALGALANMALARI KISA DÖNEM TALEBİ PROMOSYON FİYATI YENİ ÜRÜN ÜRETİLECEĞİ SİNYALİ ETKİN ÜRETİMİN BELİRLENMESİ

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ YIKICI FİYATLAMA STRATEJİSİ YIKICI FİYATLAMAYA RAĞMEN FİRMANIN PİYASAYA GİRMESİ YERLEŞİKFİRMAYLA BİRLEŞMESİ PİYASAYA GİRMEDEN ÖNCE ALICILARLA FİYAT SABİTLEME ANLAŞMASI

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ YIKICI FİYATLAMANIN BAŞARISI DÜŞÜK FİYATTAN TÜM TALEPLERİN KARŞILANMASI RAKİPLERİNE NAZARAN ÇIKTI MİKTARINI DEĞİŞTİREMEMESİ BATIK MALİYETLERİN OLMAMASI AZ SAYIDA BAŞARILI ÖRNEKLER BULUNMAKTA

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ B. LİMİT FİYATLAMA STRATEJİSİ FİYATIN DİĞER FİRMALARIN PİYASAYA GİRMEYİ KARLI BULMAYACAĞI DÜZEYDE BELİRLENMESİ FİYATIN VE ÇIKTININ BİR BAŞKA FİRMANIN GİRMEYECEĞİ DÜŞÜNÜLEREK BELİRLENMESİ DİNAMİK LİMİT FİYATLAMA, PH YÜKSEK, N↑ PH ↓

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ B. LİMİT FİYATLAMA STRATEJİSİ 1.Fy -> p*, qi 2. Fg-> -p, qe Fy ve Fg; -p, qe, qi. Fy -> (İnandırıcı q) qi.

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ B. LİMİT FİYATLAMA STRATEJİSİ

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ C. ÜRETİM MALİYETLERİNİ DÜŞÜRME Firmalar Arasındaki Rekabetin Sonucunu Belirleyen Faktör 1. AR-GE YATIRIMI

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ C. ÜRETİM MALİYETLERİNİ DÜŞÜRME 2. YAPARAK ÖĞRENME Firmanın daha önce üretimde bulunması ile tecrübe kazanması ve üretim maliyetlerini azaltması Firmanın Daha Sonraki Dönemlerde Daha Fazla Kazanmasını Mümkün Kılan Bir Yatırım

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ D. RAKİPLERİN MALİYETİNİ ARTIRMA 1.DOĞRUDAN YÖNTEMLER 2.HÜKÜMET DÜZENLEMELERİ 3.TAMAMLAYICI MALLARIN ÜRETİMİ 4.DEĞİŞTİRME MALİYETLERİNİ ARTIRMA 5. ÜCRETLERİ /GİRDİ FİYATLARINI ARTIRMA 6. TÜM FİRMALARIN MALİYETLERİNİ ARTIRMA

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ D. RAKİPLERİN MALİYETİNİ ARTIRMA 1.DOĞRUDAN YÖNTEMLER Firmanın üretim ve satış metoduna müdahale ederek, maliyeti artırma. Bilgi toplayarak rakibi zor duruma düşürme. Ör.British Airways’in VAA yolcularının bilgilerine ulaşıp,tüketicileri ele geçirmesi . VAA Personeline ve mallarına zarar vermesi.

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ D. RAKİPLERİN MALİYETİNİ ARTIRMA 2.HÜKÜMET DÜZENLEMELERİ Bazı çevresel faktörler gibi çeşitli nedenlerle firmalara getirilen yükümlülüklerden, mevcut firmaların muaf tutulması. Ör. Emisyon ölçüm cihazının alınmasından önceki firmaların muaf tutulması 3.TAMAMLAYICI MALLARIN ÜRETİMİ Yerleşik firmanın tamamlayıcı iki malı üretirken, diğer firmanın bunların birini üretebilmesi. Yerleşik firmanın ürettiği malın diğer mallarla kullanılamaması. Ör. Yazıcı ve standart olmayan bağlantı fişi

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ D. RAKİPLERİN MALİYETİNİ ARTIRMA 4.DEĞİŞTİRME MALİYETLERİNİ ARTIRMA Tüketicilerin bir başka firmadan alımı maliyetli hale getirme. Ör. Bir bilgisayarda kullanılabilen yazılımın bir başka bilgisayarda kullanılamaması. 5. ÜCRETLERİ /GİRDİ FİYATLARINI ARTIRMA Daha emek yoğun firmaların bulunması halinde, sendika faaliyetlerinin desteklenmesi veya daha fazla ücret ödemesi yoluyla maliyetlerin artmasını sağlama. Dağıtım kanallarını kontrol ederek ürünün dağıtımını maliyetli hale getirme.

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ D. RAKİPLERİN MALİYETİNİ ARTIRMA 5. ÜCRETLERİ /GİRDİ FİYATLARINI ARTIRMA ∏ =(m1.-m)qi m1  m2 ∏ =(m2-m)*qi

REKABETÇİ STRATEJİK DAVRANIŞ D. RAKİPLERİN MALİYETİNİ ARTIRMA 6. TÜM FİRMALARIN MALİYETLERİNİ ARTIRMA Reklam harcaması yoluyla maliyetleri artırma. Kıt kaynağa daha yüksek bir ücret ödeme.

STRATEJİK DAVRANIŞ 2. İŞBİRLİĞİNE DAYALI STRATEJİK DAVRANIŞ Rakip firmaların, işbirliğine dayalı belirlenen fiyatı her birinin ihlal etmeyeceği eylemleri içeren davranışların tümü. İŞBİRLİKÇİ DAVRANIŞI KOLAYLAŞTIRAN UNSURLAR Fiyatın Aynı Düzeyde Olması Fiyat Değişikliğini Dikkate Alma Bilgi Alışverişi Dağıtımlı Fiyatlama

STRATEJİK DAVRANIŞ İŞBİRLİKÇİ DAVRANIŞI KOLAYLAŞTIRAN UNSURLAR Fiyatın Aynı Düzeyde Olması Firmanın tüm müşteri için, aynı fiyatın olması, rakiplerin müşterilerini almak için fiyat düşürmenin maliyetli olması. B. Fiyat Değişikliğini Dikkate Alma Firmaların uygun görüşü alındıktan sonra, fiyat değişikliğine gidilmesi ile firmaların birbirinin fiyat davranışından emin olması

STRATEJİK DAVRANIŞ İŞBİRLİKÇİ DAVRANIŞI KOLAYLAŞTIRAN UNSURLAR C. Bilgi Alışverişi Firmanın sahip olduğu müşterileri, fiyat ve çıktı düzeyleri ile firma stratejisinin yürütülmesine ilişkin bilgilerin diğer firmalarla paylaşılması. Üretim maliyetlerini öğrenerek etkinliğin artırılması

STRATEJİK DAVRANIŞ İŞBİRLİKÇİ DAVRANIŞI KOLAYLAŞTIRAN UNSURLAR D. Dağıtımlı Fiyatlama Aynı piyasa fiyatına ve aynı nakliye giderine sahip olacak biçimde malın teslim edilmesi FOB (Free on Board) fiyatlama