ZEE 307 – OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU Arş. Gör. Ahmet FİDAN Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylerde Problem Davranışların Azaltılması ZEE 307 – OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU Arş. Gör. Ahmet FİDAN

Giriş Problem davranış nedir? Yoğunluk, sıklık ve süresi açısından kültürel normlara uymayan, bireyin kendisi ve çevresindekiler için zararlı-tehlikeli olan bireyin toplumsal alanlara ulaşmasını engelleyen eğitim-öğretim sürecini olumsuz etkileyen davranışlardır.

Problem davranışlar Yinelenen vücut hareketleri ve nesnelerle olan davranışlar Rutinler, ritüeller ve zorlayıcı davranışlar Ekolali Aynılığı koruma isteği ve buna bağlı tepkiler Sınırlı ve olağandışı bağlanma ve ilgiler Değişikliklerde ve geçişlerde ortaya çıkanlar Kendine zarar verici davranışlar Saldırgan davranışlar Öfke nöbetleri

Problem davranışların etkileri Kendine zarar verme Başkasına zarar verme Nesnelere zarar verme Diğer kişilerde kaygı Sosyal kabul için engel ve izolasyon Eğitsel müdahale ve sonuçlarını etkileme Olumsuz pekiştirme Kısır döngü

Problem davranışlar Yetersizliğe bağlı Öğrenilmiş Diğer

Problem davranışların azaltılması Önleme Müdahale Uygun davranış artırma

Davranış değiştirme Davranışın işlevinin belirlenmesi Müdahale öncesi değerlendirme Davranışın işlevinin belirlenmesi Davranışın tanımlanması

Davranış değiştirme Davranışın tanımlanması Nasıl tanımlamalıyız? Öncelikli davranış, hedef davranış Davranışın tanımlanması İşlevini nasıl belirlemeliyiz? İşlevsel değerlendirme ve işlevsel analiz Dikkat çekme, bir şey elde etme - Kaçma, kaçınma - Duyusal uyaran elde etme - Ağrıyı/acıyı azaltma Davranışın işlevinin belirlenmesi Davranışla ilgili neleri değerlendirmeliyiz? Hangi teknikleri kullanmalıyız? Verileri nasıl yorumlamalıyız? Müdahale öncesi değerlendirme

Davranış değiştirme planı hazırlama ve uygulama Haftaya …

Davranış planının uygulanması Önleyici yöntemler Nitelikli öğrenme ortamı Beceri öğretimi İşlevsel iletişim teknikleri Sosyal beceri öğretimi Kendini yönetme stratejileri Öncüllerin düzenlenmesi Uyaranların düzenlenmesi Uyaran kontrolü İpuçları Beceri öğretiminde genel ilkeler Güdüleme ve güdüleyici işlemler Sonuçların düzenlenmesi Tepkiyi durdurma ve yeniden yönlendirme Pekiştirme - Ayrımlı pekiştirme Söndürme Görmezden gelme Mola