ÇİFTE SİGORTA Çifte sigorta konusu Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir. Kanunda “Birden Çok Sigorta” tanımının yanında birde çifte sigorta tanımı verilmiştir. İkisi arasında farklılık bulunmaktadır. En önemli fark ise çifte sigorta hukukumuzda yasal kabul edilmemiştir, suç kabul edilmiştir. İlgili kanun, değerinin tamamı sigortalanan bir menfaatin sonradan aynı kişi tarafından, aynı risklere karşı tekrar sigortalanmasının suç olduğunu belirtmiştir. Sigortayı bir kar elde etme aracı olarak kabul edilemeyeceğini ve zenginleşme aracı olmadığını açıklamıştır.

A. Müşterek Sigorta B. Kısmi Sigorta BİRDEN ÇOK SİGORTA A. Müşterek Sigorta B. Kısmi Sigorta

BİRDEN ÇOK SİGORTA Bir menfaat için aynı zamanda, aynı rizikolara karşı, birden çok sigorta yapılması anlamına gelmektedir. Birden fazla sigortada sigorta bedelinin, sigorta değerine eşitliği ilkesi bozulmamalıdır. Birden fazla sigortanın sigorta bedelleri toplamı sigorta değerini aşmadığı takdirde, birden çok sigortanın yapılması yasaldır. Ancak sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki farklılık durumunda çifte sigorta ortaya çıkacağından, yasal değildir. Birden çok sigorta yapılma nedenleri farklı olabilmektedir. Ama asıl amaç, riski farklı sigorta şirketlerine dağıtma amacı olduğunu söyleyebiliriz. Birden fazla sigortada, sigorta şirketleri yapılan sözleşmeden haberleri bulunmaktadır. Aralarında anlaşarak, en fazla riski alan şirket lider şirket olarak seçilir. Bu takdirde sigortacılar adına bütün işlemleri lider şirket yönetir. Şirketler aralarında vekalet sözleşmesi hükmünde hareket ederler.

A. Müşterek Sigorta Bir menfaat birden çok sigortacı tarafından aynı zamanda ve aynı risklere karşı sigorta olunduğu takdirde yapılan sigortaya müşterek sigorta denilmektedir. Aynı zamandan amaç aynı günde yapılmış olan sözleşmelerdir. Bu itibarla müşterek sigortanın tanımında saat değil gün esas alınmıştır. Birden fazla sigorta sözleşmelerinin toplamı ancak sigorta olunan menfaatin değerine kadar mukteber olunmaktadır. Yani sigorta değerini geçemez. Bu takdirde sigortacılardan her biri sigorta bedellerinin toplamı kadar sigorta ettiği bedel oranında sorumlu olmaktadır. Sigortacılar toplam hasara sigorta bedelleri oranında iştirak ederler. Müşterek sigorta notu poliçelere kayıt edilir ve her sigortacının sorumlu olduğu oran ayrıca belirtilir. Müşterek sigortacılar arasında müteselsiz sorumluluk bulunmamaktadır. Her bir sigortacı, teminata aldığı kısım kadar kendisi sorumludur. Diğer sigorta şirketlerinin ödemediği ya da teminata aldığı meblağdan sorumlu değildir.

B. Kısmi Sigorta Kısmi sigorta, sigorta olunan menfaatin değerinin tamamı önceden bir sözleşme ile temdit edilmemiş ise, bu menfaat geri kalan değerine kadar bir veya birkaç defa daha sigorta ettirebilir. Bu noktada önemli olan aşkın sigorta durumu oluşmamasıdır. Bu takdirde o menfaati sonradan sigorta eden sigortacılar değer bakiyesinden dolayı poliçe sözleşmelerinin tarihleri sırası ile mesul olurlar. Kısmi sigortada sigorta konusu menfaat ayrı ayrı tarihlerde aynı rizikoya karşı aynı süre için birden fazla sigortacı tarafından sigorta edilmiştir. Bu durumda her sigortacı taahhüt ettiği bedele kadar sorumludur. Sigorta bedeli sigorta değerini geçerse, sigorta değerini aşan kısım tarih sırası itibariyle geçersizdir. Hiçbir zaman sigorta konusu olan sigorta değeri ile sigorta bedeli farklı meblağlar olmamalıdır. Sigorta şirketlerinin toplam ödeyeceği meblağ, malın piyasa değeri kadar olabilir. Aynı günde yapılan sözleşmeler aynı anda yapılmış sayılır.