OKULDE BİREYLER SAA

Okulda Bireyler Okullardaki bireyler ihtiyaçları, hedefleri ve inançları doğrultusunda motive olurlar.

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi kuramı yaşam için önceliği olan beş temel ihtiyaç kategorisi olduğunu varsayar. Bu ihtiyaçlar fizyolojik, güvenlik, ait olma, saygı ve kendini gerçekleştirmedir. Bu ihtiyaçlardan öncekiler değil de sonrakiler feda edilebilir. Önceliği olan ihtiyaç biraz doyurulduktan sonra sonraki ihtiyaca geçilebilir.

Hersberg’in Çift Faktör Kuramı Herzberg bireyi doyuma ve doyumsuzluğa götüren iki farklı ihtiyaç dizisinden bahseder. Hijyen faktörlerin olmaması bireyi doyumsuzluğa,olması doyuma götürmez. Doyuma motivasyon faktörleri götürür. Bu teori, düşük seviyede ihtiyaçların iş tatminsizliğine, yüksek seviyedeki ihtiyaçların yüksek seviyede karşılanmasının ise iş tatminini getireceği varsayılmaktadır.

Kazanım ve Otonom İhtiyaçları Kazanım ve otonom ihtiyaçları bazı bireyler için güçlü motivasyon kaynaklarıdır.

Hedef Koyma Teorisi Birey belirli, gerçekçi ve zorlukları olan hedefleri seçtiğinde motivasyon çok güçlü olacaktır. Eğer elde edilen gelişme için bir geribildirim söz konusuysa bu motivasyon daha da artar.

Yetki Teorisi Davranışın nedenselliği ya içsel kaynaklara (kalıcı kişilik özelliklerine, güdülere, becerilere, zekaya, tutumlara vb.) ya da dışsal koşullara (durumun zorluluğuna,kışkırtmaya, şansa, şanssızlığa vb.) bağlar. Kişinin, gözlemlediği veya yaşadığı olayları neye bağladığı hem bireyler arası ilişkileri, hem de kişinin kendi yönelimini doğrudan etkileyen bir durumdur. İçten veya dıştan denetimli olmak motivasyonla yakından ilgilidir.

Yükleme Teorisi İnsanların başarı sebeplerinin yetenek ve çaba nedeniyle içsel, çabanın duruma göre değişebileceği nedeniyle değişken ve çok çalışma ve uygun strateji kullanımı ile kontrol edilebildiklerine inanmaları dolayısıyla insanların çok çalışabileceklerini varsaymaktadır.

Eşitlik Teorisi İnsanların bir ilişkiden elde ettikleri kazancın veya ilişkiye yaptıkları katkının diğer bireylerle kıyaslandığında benzer oranda olması halinde söz konusu ilişki her iki taraf için de doyurucu olacaktır. İnsanların kendilerine adil davranıldığında, hak ettikleri ödülleri aldıklarında, ödüllerin adilce dağıtılması durumunda ve kendilerine saygı ve nezaket gösterildiğinde çok çalıştıklarını öne sürer.

Beklenti Teorisi Bireyler fazla çaba göstererek performanslarını arttırabilirlerse, iyi performans dikkate alınır ve ödüllendirilirse ve bireyler bu ödülleri değerli bulurlarsa daha fazla çalışacaklardır.

Öz- Yeterlik Kuramı Bireylerin kendilerinin hangi hedefi koyduklarını, ne kadar çaba harcadıklarını, zorluklara karşı, ne kadar süre dayanabildiklerini ve hatalarıyla nasıl baş ettiklerini belirleyerek motivasyonlarına katkıda bulunur.

Son öz… İçsel ve dışsal güdülenme bireylerin güdülenmesi için başvurdukları farklı iki yöntemdir.

Kaynak Hoy, W.K. & Miskel, C.G. (1998). Eğitim Yönetimi: Teori, Araitıma ve Uygulama. Çeviri Editörü: Selahattin Turan. Nobel Yayınları. Ankara.