DOÇ. DR. GONCA POLAT ARŞ.GÖR.CİHAN ASLAN TIBBİ SOSYAL HİZMET DERSİ
1. Hafta Sağlık ve Hastalık Kavramlarına Eleştirel Bakış Sağlık nedir? Sağlıklı olmak nasıl tanımlanıyor? Semptom Şikayet-rahatsızlık Tanı Tedavi
NORMAL Tıbbi açıdan normal tanımlaması İstatistiksel olarak normal tanımlaması Toplumsal olarak normal tanımlaması
Sağlığa İlişkin Farklı Tanımlamalar Tıbbi(medikal) Model DSÖ (Biyopsikososyal) Model İyilik Hali Modeli Çevresel Uyumlanma Modeli
Tıbbi Model Hastalığın dış ve iç etkenleri Fiziksel, kimyasal, mikrobik, genetik etkenler Normal-anormal Psikolojik süreçlerin dahil edilmesi Bağlamdan kopuk Mekanik bir insan algısı
Biyopsikososyal Model 1947 Anayasası «Sadece hastalığın veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal, sosyal yönden tam bir iyilik hali» Rahatsızlık kavramı Sosyal bileşen
İyilik Hali Modeli Larson’un iyilik hali kavramsallaştırması: zihinsel, bedensel olarak hastalıklarla baş etme kapasitesi Öznel algılama Hastalıklarla başa çıkabilme yetisi İşten kalma/güçten düşme (sickness)
Çevresel Uyumlanma Modeli Çevreye uyum sağlama yetisi Kişi çevre koşullarına uyum sağlayabiliyorsa sağlıklıdır. Sağlık, insan ve onun ekolojisi arasındaki uyumun bir ürünüdür. Çevresel koşulların yetersizliği durumunda??? Besin yetersizliği nedeniyle gelişim geriliği?
VAKA TARTIŞMASI: Ali’nin Hikayesi ve Sağlığa İlişkin Farklı Modeller Çerçevesinde Ali’nin değerlendirilmesi.
Kaynak: Erbaydar, T. Sağlık; Kimin İçin?. Toplumbilim Dergisi.