OSMANLI TARİHİ KRONOLOJİSİ

OSMAN GAZİ 1299-1326 Bizans valilerinden Bilecik,Karacahisar, Yarhisar’ı alır. Beylik kurulur. Koyunhisar savaşını kazanır (İlk Osmanlı-Bizans savaşı)

ORHAN BEY 1324-1362 ORHAN BEY 1324-1362

Bursa alınarak başkent yapılır. Türkler Rumeli’ye geçer Divan kurulur İlk düzenli ordu kurulur. (YAYA MÜSELLEM) Adli teşkilat oluşturulur. İlk medrese açılır. (Devlet Düzenine Geçiş)

I.MURAD (HÜDAVENDİGAR) 1362-1389

Edirne alınır.Bursa ve Edirne ikili başkenttir. Sırpsındığı savaşı kazanılır. (Haçlılarla yapılan ilk savaş) I.Kosova savaşı kazanılır. (İlk defa top kullanılmıştır) Yeniçeri ocağı kuruldu. Tımar sisteminin ilkeleri belirlenir Rumeli beylerbeyliği kurulur. “Ülke padişah ve oğullarınındır” anlayışı yerleşir.

I.BEYAZID (YILDIRIM) 1389-1402

Anadolu beylikleri kaldırılır. Anadolu’da siyasal birlik sağlanır. İstanbul’u kuşatır. Anadolu hisarını inşa ettirir. Niğbolu’da Haçlı ordularını yener. Ankara savaşında Timur’a yenilir ve esir düşer. (1402) Fetret devri başlar. (1402-1413) Taht kavgaları yoğunlaşır. Türklerin balkan ilerlemesi durur. İlk tersane’yi Gelibolu’da kurmuştur.

I.MEHMET (ÇELEBİ) 1413-1421

Devletin ikinci kurucusu. Birliği tekrar sağlamaya çalışır Şeyh Bedrettin isyanı çıkar. (Osmanlı’da ilk önemli isyandır) İlk deniz yenilgisi alınır.(İlk deniz savaşı Venediklerle yapılır)

II.MURAD 1421-1451

Anadolu beylikleriyle savaşır Anadolu beylikleriyle savaşır.Candaroğlu, Menteşeoğlu ve Aydınoğlu ortadan kaldırılır. Osmanlı kuvvetleri İzladi’de yenilir. Edirne-Segedin Antlaşması yapılır. Tahtını gönüllü olarak oğluna terk eder. (Bu davranışı gösteren tek padişahtır) Varna savaşı öncesi tahta geri döner. Varna ve II.Kosova savaşlarını Haçlılara karşı kazanır.

II.MEHMET (FATİH) 1451-1481

İmparatorluk Dönemine geçiş Bilimsel ilerlemeler Merkezileşme Saltanat yasası Kanunlaştırma Rumeli hisarı yapılır. İstanbul’u feth eder. Osmanlı yükselme dönemine girer. Devletin toprak bütünlüğü sağlanır. Yeniçağ başlar. Karadeniz bölgesini feth eder. (Trabzon Rum İmp.’na son verir) Mora, Eflak, Bosna, Arnavutluk alınır Venedik’le uzun bir deniz savaşına başlar. Akkoyunlu Devleti’ni Otlukbeli savaşında yener. Kanunnamesini yayınlar. Bilimsel hayat zenginleşir. Sahn-ı Seman medreselerini inşa eder.

II.BEYAZİD 1481-1512

Durgunluk Dönemi. Cem Sultan olayı yaşanır. Şii isyanları çıkar. Memluk’lulara karşı başarısız savaşlar verilir. Oğlu Yavuz tarafından tahttan indirilir.

SULTAN I.SELİM (YAVUZ) 1512-1520

Halifelik Teokratikleşmenin yükselişi Çaldıran savaşıyla D.Anadolu’yu alır. Mercidabık ve Ridaniye savaşları sonunda, Mısır, Suriye alınır. Hicaz bölgesi Osmanlıya geçer. Halifelik Osmanlı soyuna geçer.

I.SÜLEYMAN (KANUNİ) 1520-1566

En geniş sınırlar Akdeniz egemenliği Coğrafya biliminde ilerleme İlk kapitülasyonlar Devşirmelerin yükselişi Coğrafi keşiflerin olumsuz etkileri Macaristan alınır. Viyana 1 defa kuşatılır. Irak ve Batı İran ele geçirilir. Fransa’ya kapitülasyonlar verilir. Preveze savaşı kazanılır. Kuzey Afrika feth edilir. Hint denizi savaşları kaybedilir. Akdeniz Türk gölü haline getirilir. Osmanlı kanunlarını yeniden derlemiştir. Süleymaniye Camii inşa edilir. Saüleymaniye medreseleri açılır. Döneminin ünlü hukukçusu Ebu Suud efendidir.

II.SELİM 1566-1574

Döneme Sokullu Mehmet Paşa damgasını vurdu. Kıbrıs adası alınır. İnebahtı deniz savaşı kaybedilir Süveyş ve Don-Volga kanal projeleri üretilir. Devlet işlerine savaş kadınları karışmaya başlar. Selimiye Camii Edirne’de açılır.

III.MURAD 1574-1595

Sancak uygulamasında değişiklik sadece bir şehzade çıkmaya başlar. III. Mehmet sancağa çıkan son şehzadedir. Sokullu’nun ölümüyle duraklamaya geçilir.

III.MEHMED 1595-1603

Dirlik sistemi bozulur Osmanlı-İran savaşları yoğunlaşır, savaşlar yarım yüzyıl sürecektir. Celali isyanları yoğunlaşır. Haçova savaşı Avusturya’ya karşı kazanılır. Kafes uygulaması uygulanmaya başlar. Vergiler arttırılır, yeni vergiler alınır.

I.AHMET 1603-1617

Ekber Erşed (Saltanat yasası) İran-Avusturya savaşları sürer. Veraset sistemi belirlenir. Kadınların siyaset üzerindeki etkileri güç kazanır. Sultan Ahmet Camii yapılır.

I.MUSTAFA 1617-1718

Akli dengesi bozuk olduğundan Şeyhü’l İslam FETVA’sıyla tahttan alınır. 1622-1623 ‘te tekrar tahta çıkar.

II.OSMAN (GENÇ) 1618-1622

İlk ıslahat denemesi Giriştiği Hotin seferinden sonra Yeniçeri ordusunu ortadan kaldırmak isteyince öldürülür.

IV. MURAD 1623-1640

Osmanlı aydınlarında ıslahat düşüncesi Osmanlı-İran savaşları sürer. 1639 Kasr’ı Şirin antlaşmasıyla savaşa son verilir. Devletin durumuyla ilgili olarak Koçi Bey adlı Osmanlı aydınına bir rapor (risale) hazırlatır. İçki ve tütünü yasaklar.

İBRAHİM 1640-1648

Akli dengesi bozulunca tahttan indirilir.

IV. MEHMED (AVCI) 1648-1687

II.Viyana bozgunu Zirveden düşüş Genişleme politikasında sona doğru Köprülü ailesi işbaşına getirilir. İstanbul’da Kadızadeliler- tarikatlar çatışması yaşanır. Eğri kalesi alınır. Girit adası uzun çabalar sonunda feth edilir. Viyana yenilgisi yaşanır.

II.SÜLEYMAN 1687-1691

Kutsal İttifak ile Osmanlı savaşları devam eder.

II. AHMET 1691-1695

OSMANLI Viyana kuşatması sonrası gelişen savaşı sürdürür.

II.MUSTAFA 1695-1703

İlk büyük toprak kaybı Rus baskısı başlar Karlofça Antlaşması imzalanır. İlk büyük toprak kaybı yaşanır. Rus-Osmanlı mücadelesi başlar. Padişah kanlı Edirne olayı ile tahttan indirilir. Dönemin Şeyhü’l İslam’ı öldürülür. Gerileme dönemi başlar

III.AHMET 1703-1730

Yaşam tarzının değişmesi Avrupa etkisi Genişleme politikasının sonu Osmanlı ordusu Prut savaşını kazanır. Karlofça’da kaybettiği yerleri geri almaya başlar. Venedik savaşı 1718 Pasarofça Antlaşmasıyla sona erer. Lale devri yaşanır. İlk geçici elçiler Avrupa’ya yollanır. Patrona Halil isyanı çıkar.

I. MAHMUT 1730-1754

Askeri ıslahat İran ile savaşlar sona erer. Rusya ve Avusturya’ya karşı son başarılı antlaşma Belgrat imzalanır. Kapitülasyonlar süreklilik kazanır. İlk yabancı askeri uzmanlar getirtilir.

III. OSMAN 1754-1757

Devri çok sönük geçer.

III. MUSTAFA 1757-1774

Yönetim, Maliye ve Askerlik alanında bazı yenilikler yapılır. Osmanlı Rusya ile savaşır.

I. ABDÜLHAMİT 1774-1789

Çözülmeler başlar Küçük Kaynarca Antlaşması imzalanır. Rusya Osmanlı’nın iç işlerine karışma hakkın elde eder. Osmanlı vatandaşı ortadoksları himayesine alır.

III.SELİM 1789-1807

Batılılaşmanın başlangıcı Gerçek anlamda ilk ıslahatçı padişah Yaş antlaşması Rusya ile imzalanır. Devlet dağılma sürecine girer. Fransız ihtilali çıkar. Mısır Fransa tarafında işgal edilir. Osmanlı denge politikasına yönelir. Nizam-ı Cedid uygulamaları başlar. Napolyon Akka’da bozguna uğratılır. Avrupa ile siyasal ve kültürel ilişkiler artar. Kabakçı Mustafa isyanıyla III.Selim tahttan indirilir. Yerine IV. Mustafa tahta çıkarılmıştır. Alemdar tarafından tahttan indirilmiştir.

IV. MUSTAFA 1807-1808

Kabakçı Mustafa isyanıyla tahttan indirilen III Kabakçı Mustafa isyanıyla tahttan indirilen III.Selim’in yerine tahta çıkarılan IV. Mustafa, Alemdar Mustafa Paşa tarafından tahttan indirilmiştir.

II.MAHMUT 1808-1839

Islahatın yoğunlaşması ve her alanda yapılmaya çalışılması Yarı sömürge Açık Pazar Klasik devlet kurumları kaldırılır Ayanlarla Sened-i İttifak imzalanır. Osmanlı-Rus savaşı sonucunda Sırplara özerklik tanınır. Yunan isyanı sonunda Osmanlı toprakları üzerinde Yunan devleti kurulur. Mısır sorunu çıkar. “Boğazlar Sorunu” uluslararası bir konum kazanır. Rusya ile Hünkar İskelesi antlaşması yapılır. Balta Limanı antlaşması İngiltere ile imzalanır. Osmanlı yarı sömürge haline gelir. Yerli sanayi çöker.

Abdülmecid 1839-1861

Tanzimat uygulamaları Islahat fermanı Tanzimat fermanı ilan edilir. Londra Boğazlar antlaşması imzalanır. Mülteciler ve Kutsal yerler sorunu yaşanır. Kırım savaşı başlar. Batılı devletler Osmanlı’yı desteklerler. Paris antlaşması imzalanır. Osmanlı, Avrupa devleti sayılır. Islahat yapma yükümlülüğü altına girer. Islahat Fermanı yayınlanır. Azınlıklar bahane edilerek yüzyıl boyunca Osmanlı’nın içişlerine karışılacaktır. İlk dış borç alınır.

ABDÜLAZİZ 1861-1876

Tanzimat uygulamaları İlk siyasi özgürlük hareketi Panslavizm hareketi hız kazanır. Süveyş Kanalı açılır, padişah açılışa katılır. Padişah yurt dışı gezisine çıkar. (ilk ve son padişah) Genç Osmanlılar hareketi doğar. 3 aylık V. Murat saltanatı.

V.MURAD 1876-1876

93 gün gibi en az tahtta kalan padişahtır. Londra’da iken, İngiltere veliahdı Edouard’ın ön ayak olmasıyla 3 derece ile Fran-Mason teşkilatına girmiştir. (Tek mason olan padişahtır) Kendini tahtta çıkaranlar tarafından tahttan indirilmiştir.

ABDÜLHAMİT 1876-1909

Anayasal sisteme geçiş Büyük toprak kayıpları İflas İslamcılık politikası I. Meşrutiyet ilan edilir. Kanun-i Esasi ilan edilir. Meclis-i Mebusan toplanır. 93 Harbi sonunda Berlin antlaşması imzalanır.Çözülme hızlanır. Ermeni sorunu ortaya çıkar. 1881’de Duyun-u Umumi İdaresi kurulur. Osmanlı ekonomisine el konulur. Kıbrıs işgal edilir. Tunus ve Mısır elden çıkar. İttihat ve Terakki Cemiyeti kurulur. 1908’de II. Meşrutiyet ilan edilir. 31 Mart isyanı çıkar. Padişah tahttan indirilir.

V. MEHMET REŞAT 1909-1918

Osmanlı-İtalya arasında Trablusgarp savaşı yapıldı. Uşi antlaşması imzalandı. Trablusgarp, Bingazi ve 12 Adalar kaybedildi. Birinci ve İkinci balkan savaşları yapıldı. Bab-ı Ali baskınıyla İttihat ve Terakki İktidarı eline geçirir. 1. Dünya savaşı başlar. Yenilen Osmanlı Mondros Antlaşmasını imzalar

VI.MEHMET VAHDETTİN 1918-1922

İttihat ve Terakki yönetimi Devletin yıkılması Mezarı Türkiye’de olmayan tek padişah Mondros antlaşmasından sonra Sevr Antlaşması imzalanır. Kurtuluş savaşı başarıyla sona erer. TBMM Saltanatı kaldırır.

HEPİNİZE ÇOK TEŞEKKÜR EDERİZ…