Üniversite Hastanelerinde Global Bütçe ve Etkileri Üniversite Hastaneleri Birliği XIX. Toplantısı Erciyes Üniversitesi, Kayseri 16 Ekim 2017 Prof. Dr. M. Bahaddin GÜZEL Ankara Üniversitesi Rektör Yardımcısı Tıp Fakültesi Hastaneleri Başhekimi
Sunum Planı Global Bütçe Tanımı Üniversite Hastanelerinde Uygulama Üniversite Hastanelerinde Global Bütçenin Etkileri Üniversite Hastanelerinin Sorunları Çözüm Önerileri
Global Bütçe Sunulması gereken hizmet hacmi ve bu hizmet hacmine dair bir genel harcama sınırı ya da hedefi konulması ile toplam harcamaların kontrol altına alınması Gider Esaslı Hizmet sunumu için gereken harcama kadar bütçe Gelir Esaslı Sunulan hizmet kadar bütçe
Global Bütçeden Beklenen Olumlu Etkiler Giderlerin azaltılması Öngörülebilir gelir Hizmetlerin daha iyi koordinasyonu ve planlanması Gereksiz hizmet sunumunun önüne geçilmesi
Üniversite Hastanelerinde Uygulama Uygulama gelir esaslıdır (global bütçe mantığına aykırıdır) Gelir esaslı uygulamada yatırım ve amortisman olanağı yoktur Uygulamanın gider esaslı olması daha doğru ve adildir. Sağlık Bakanlığı Hastaneleri gider esaslıdır
Üniversite Hastanelerinde Global Bütçenin Etkileri Aylık gelir sabit olduğundan nakit akışı daha iyi yönetiliyor Sözleşmenin yapıldığı ilk yıl, önceki seneye ait iki aylık gelir, borç yükünü azaltmakta katkı sağlıyor Örnekleme ve mutabakat yok (iş gücü ve zaman kazancı) Tüm hizmetler SUT kurallarına uygun olarak Medula’ya kaydediliyor (istenirse inceleme yapılabilir)
Global Bütçe Öncesi Uygulama Örnekleme (%5) Mutabakat görüşmeleri Kesinti (+faiz) Mahkeme süreci
Mutabakat Örneği (Nisan 2014) 91.988 takip ~22 milyon TL tutar 6.343 takip örneklenmiş %27,7 oranıyla ~6 milyon TL kesinti İnceleme (kaç gün?); İtiraz 5 iş günü, hazırlık 5 iş günü SGK’dan iki uzman hekim, hastanemizden Başhekim Yardımcısı başkanlığında iki sağlık personeli 20 iş günü komisyon görüşmesi (70-100 klasör belge inceleniyor) sonuç %1,1 kesinti oranı ~253 bin TL kesinti! Çok ciddi zaman ve iş gücü kaybına ek olarak faiz kesintisi ve mahkeme süreçleri
SGK Faturaları ve Kesinti Oranları Yıllar SGK Fatura (TL) Mutabakat Kesinti Oranı (%) İnceleme Sonrası Tahsilat (TL) 2009 142.221.829 12,3 124.671.444 2010 181.911.652 8,5 166.427.070 2011 181.642.776 4,6 173.315.244 2012 208.056.531 3,5 200.848.211 2013 215.738.444 1,5 212.539.323 2014 255.692.505 1,4 252.112.810 2015 292.000.000 0,0 2016 325.000.000 2017 385.000.000
Global Bütçe Performansımız 2015 292 milyon TL (~ +6 milyon TL) 2016 325 milyon TL (~ +1 milyon TL) 2017 1 Ocak 357 milyon TL İlk 6 ay gerçekleşme 189,5 milyon TL (~379 milyon TL/yıl) Temmuz 2017 378 milyon TL (ek sözleşme) Eylül 2017 ~385 milyon TL (ek sözleşme)
Çocuk Hastanemizin açılması İlaç ve tıbbi malzeme fiyatları Yoğun bakım yatak sayısı Ameliyat sayısı
Ameliyat Sayıları Yıllar A Grubu B Grubu C Grubu D Grubu E Grubu 2014 5.141 12.248 16.874 20.477 36.987 Global 2015 5.306 13.245 17.340 20.629 34.815 2016 6.564 14.087 19.103 23.346 32.322 2017* 8.264 13.769 18.893 23.561 29.599 2014’e göre % değişim %61 %12 %15 - %20 *: 2017 Tahmini
Global Bütçe Etkisi (Borçlar) Geçici bir süre azaldı (Fazla alınan 2 aylık gelir nedeniyle) Bir süre sonra yeniden artışa geçti Nedeni: Fazladan alınan bir para yok (Tahakkuk = Global bütçe ödemesi) Eksik tahakkuk kesilecek, fazla olan verilmeyecek!
Global Bütçe Kapsamında Olan 43 Devlet Üniversite Hastanesi Borç Yükü (2017) 1 Ocak 2017 (4,483 milyar TL) 30 Eylül 2017 (4,409 milyar TL) %1,7 azalma var (global bütçe etkisi)
Harcama Kalemleri Eğitim Araştırma Sağlık hizmeti Yatırım
Eğitim Harcamaları Giderin ~ %15’i olarak hesaplanıyor 2017 eğitim ödeneği ~ 4,4 milyon TL (~ %1)
Üniversite Hastanelerinin Sorunları Gelir-gider dengesizliği (sürdürülebilirlik) Birikmiş borç yükü (alım maliyetleri arttı) Yatırım ve amortismana ayrılan payın yetersizliği Eğitim giderlerinin karşılanmıyor olması SGK fiyat belirleme politikası
SGK Uygulamaları Çok zarar eden Zarar eden Başa baş Az kar eden
Sabit Ek Ödeme (Denge Tazminatı) Tüm kurumlarda Maliye ödüyor Hastanelerde Döner Sermaye ödüyor Gelir vergisi var (net tutar sabit olduğu için yıl içinde artıyor) Vergi dilimi artışından kaynaklanan kaybı karşılamak için sene sonunda mahsuplaşmaya gidiliyor Hastanelerimiz için Ekim 2017 sabit ek ödeme tutarı ~4,3 milyon TL (Dağıtılan toplam ek ödemenin %58,5’i)
Prim Borcu Olanlar 29.09.2015 tarih 2015/8106 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla Bağkur ve isteğe bağlı sigortalılarda prim borcu olanlar ücretsiz tedavi ediliyor (2015’ten bu yana) Maliye ve SGK karşılamıyor! Ciddi bir maliyet oluşturuyor (~1,2 milyon TL)
ÜHB Çalışmaları (Nisan 2009 Platform, Mart 2010 Dernek) 18 toplantı yapıldı Çok sayıda bakan ve bürokratla konuşuldu, yoğun çaba harcandı Maliye, Kalkınma ve Sağlık Bakanlıkları, SGK ve YÖK’ün fikir birliğiyle ÜHB olarak söylediklerimizin ve savunduklarımızın tüm taraflarca kabul gördüğünün belgesi olan Nisan 2016 EKK kararları alındı!
Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) Kararları (Nisan 2016) Maliye Bakanlığı Hazine kesintisinin kaldırılması Borç yükünün yapılanması Özel bütçe tarafından karşılanacaklar BAP payı Temel Tıp Öğretim Üyelerinin ek ödemeleri Döner Sermayeden yapılan maaş ödemeleri Eğitim ödeneği Denge tazminatı
Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) Kararları (Nisan 2016) Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) SUT’taki yıldızlı işlem ve komplike ameliyat fiyatlarının revize edilmesi Global bütçe Kalkınma Bakanlığı Döner sermaye yatırımlarının özel bütçeye kaydırılması Sağlık Bakanlığı Mesai Dışı Muayene / Girişim ücretlerinin aylık tavan tutarının artırılması
EKK kararlarının uygulanması için YÖK bünyesinde Üniversite Hastaneleri Koordinasyon Kurulu (ÜHKK) kurulmasının önkoşul olması nedeniyle EKK kararları bugüne kadar uygulanmadı Sağlık Bakanlığı 6 yıllık tecrübenin sonunda, Kamu Hastaneler Birliği Kurumu’ndan başarısız olduğu için vazgeçti
Çözüm Önerileri EKK kararlarının uygulanması Gider bazlı global bütçe uygulamasına geçilmesi Gider kalemlerinin tamamını kapsayacak bir SUT artışı çözüm olabilir. Ancak, bu artış hizmet veren kurumların hepsini (Sağlık Bakanlığı, vakıf üniversitesi ve özel hastaneler) etkileyeceğinden bu yükü SGK’nın tek başına karşılaması olası değildir Sağlık hizmeti maliyetini karşılamak için SUT fiyatları makul oranda artırılarak güncellenmeli [SGK SUT puanı çarpanı (0,593) 2006’dan beri değişmedi] Tüm giderler kendi kalemi ve kaynağından karşılanmalı