GENEL OLARAK AR-GE FAALİYETLERİNE YÖNELİK VERGİ DESTEKLERİ SON AR-GE REFORM PAKETİ

Ar-Ge Faaliyetlerinin Önemi Günümüzde küresel rekabet, artık doğal kaynaklara veya ucuz işçiliğe değil, teknoloji geliştirmeye dayanmakta olup; üretim fonksiyonlarının birinci derece önemli girdisi teknolojik bilgi haline gelmiştir. Ayrıca küresel düzeyde gerçekleşen rekabet şirketler üzerinde yeni ürünler geliştirmenin yanı sıra en azından yeni üretim tekniklerini kullanarak daha düşük maliyetle üretim yapma baskısını da artırmaktadır. Yeni ürün veyahut yeni üretim sürecinin geliştirilmesi ise Ar-Ge çalışmaları sayesinde gerçekleşmekte olup; Ar-Ge faaliyetleri OECD tarafından, "Bilgi dağarcığını artırmak amacıyla sistematik olarak sürdürülen yaratıcı çalışma ve bu bilginin yeni uygulamalar yaratmak için kullanılması" olarak tanımlanmaktadır.

Ar-Ge Faaliyetlerinin Önemi Kısacası günümüzde, küresel rekabet ortamında bilgi birikimi ve yenilik için yapılan Ar-Ge çalışmaları varlıklarını sürdürmek, büyümek isteyen şirketlerin yanı sıra ülkeler için de önemlidir. Bu gelişmeler çerçevesinde rekabet gücünün korunması ve geliştirilmesi, devletlerin ekonomik fonksiyonlarından biri olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Bu ortamda bütün gelişmiş ülkelerin Ar-Ge faaliyetlerini desteklemesi şaşırtıcı değildir.

Ar-Ge Faaliyetlerine Sağlanan Destekler Ülkemizde de Ar-Ge faaliyetleri; Sermaye desteği sağlanması, Hibe verilmesi, Vergi istisnaları tanınması, Sosyal güvenlik prim avantajı, gibi çeşitli yöntemlerle desteklenmektedir. Son on yıllık dönemde yoğunlaşan bu destekler farklı yasal düzenlemeler çerçevesinde yürütülmektedir.

Ar-Ge Faaliyetlerine Sağlanan Nakit Destekler TÜBİTAK-TEYDEB Destek Programları, KOSGEB Destek Programları, Ekonomi Bakanlığı (Turquality, Tasarım Desteği vs), Sanayi Bakanlığı Destekleri (San-Tez, Teknogirişim, Teknoyatırım Programları), Kalkınma Bakanlığı ve Kalkınma Ajansları (Araştırma Altyapıları Desteği vs), Avrupa Birliği (AB Horizon2020 Programı)

Nakit Destekler-TUBİTAK Endüstriyel araştırma ve teknoloji geliştirmek; yenilikleri desteklemek; özendirmek, izlemek ve üniversite- sanayi ilişkilerini geliştirmek TÜBİTAK’ın temel işlevleri arasındadır. Bu işlevleri gerçekleştirmek için oluşturulan programlar ve planlanan faaliyetler Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) tarafından yürütülmektedir. TEYDEB Ar-ge yeteneğinin, yenilikçilik kültürünün ve rekabet gücünün arttırılmasına katkıda bulunmak amacıyla; proje esaslı Ar- ge faaliyetleri ile ulusal yenilik- girişimcilik ekosisteminin gelişmesine ve sürdürülebilirliğine destek veren programların merkezidir. Sanayi Ar-Ge Destekleri aşağıdaki programlardan oluşmaktadır. 1501 - TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı 1503 - Proje Pazarları Destekleme Programı 1505 - Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı 1507 - TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı 1509 - TÜBİTAK Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı 1511 - TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik P. D. P. 1512 - Girişimcilik Aşamalı Destek Programı 1513 - Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı 1514 - Girişim Sermayesi Destekleme Programı (GİSDEP) 1601 - Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik D.P. 1602 - TÜBİTAK Patent Destek Programı 1515 - Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı 1007 - Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini D.P.

Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Vergi Destekleri 5746 SAYILI ARAŞTIRMA GELİŞTİRME VE TASARIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN Ar-Ge İndirimi Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Sigorta Primi Desteği Damga Vergisi İstisnası 5520 SAYILI KURUMLAR VERGİSİ KANUNU Ar-Ge İndirimi * Patent ve Faydalı Model İstisnası

Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Vergi Destekleri 4691 SAYILI TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNU Kazanç İstisnası Ücretlere Yönelik İstisnalar Diğer Destekler 6550 SAYILI ARAŞTIRMA ALTYAPILARININ DESTEKLENMESİNE DAİR KANUN

Ar-Ge Harcamaları

Ar-Ge Harcamalarının GSYİH’ye Oranı

Sektörler Bazında Ar-Ge Harcamaları

5746 SAYILI ARAŞTIRMA GELİŞTİRME VE TASARIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN Ar-Ge İndirimi Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Sigorta Primi Desteği Damga Vergisi İstisnası

5746 Sayılı «Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanunun» Amacı Ar-Ge ve yenilik yoluyla ülke ekonomisinin uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir yapıya kavuşturulması için teknolojik bilgi üretilmesi, Üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılması, Ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesi, Verimliliğin artırılması, Üretim maliyetlerinin düşürülmesi, Teknolojik bilginin ticarileştirilmesi, Rekabet öncesi işbirliklerinin geliştirilmesi, Teknoloji yoğun üretim, girişimcilik ve bu alanlara yönelik yatırımlar ile Ar-Ge'ye ve yeniliğe yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılması, Ar-Ge personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılması.

5746 Sayılı «Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanunla Getirilen Desteklerden Yararlanacak Olanlar 5746 sayılı Kanunda;  Türkiye’deki Ar-Ge merkezleri ile tasarım merkezlerine, Ar-Ge ve tasarım projelerine, Teknoloji merkezlerine (teknoloji merkezi işletmeleri), Rekabet öncesi işbirliği projelerine, Teknogirişim sermayesine, ilişkin destek ve teşvikler düzenlemiştir.

Ar-Ge Merkezi-Tanım Ar-Ge merkezi: Ar-Ge ve yenilik projelerini veya sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürütülen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumların Türkiye'deki işyerleri dahil, kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunan sermaye şirketlerinin; Organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, Münhasıran yurtiçinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan, En az elli tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, Yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan, birimlerdir. en az elli tam zaman eşdeğer personel sayısı; 2014/6400 sayılı BKK ile 01.07.2014 tarihinden itibaren 30’a 2016/9093 sayılı BKK ile 01.08.2016 tarihinden itibaren 15’e indirilmiştir.

Ar-Ge Merkezi-Tanım 2016/9093 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI Söz konusu sayı, Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması (NACE Rev.2)’na göre aşağıda belirtilen sınıflarda yer alan sektörler için otuz olarak uygulanır. C – İmalat başlığı altında yer alan: 29 – Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı bölümü altındaki tüm sınıflar 30 – Diğer ulaşım araçlarının imalatı bölümü altındaki aşağıdaki sınıflar 30.30 – Hava taşıtları ve uzay araçları ile bunlarla ilgi makinelerin imalatı 30.40 – Askeri savaş araçlarının imalatı 30.91 – Motosiklet imalatı 30.99 – Başka yerde sınıflandırılmamış diğer ulaşım ekipmanlarının imalatı 

Ar-Ge Merkezi-Aranan Şartlar Kanunda öngörülen destek ve teşviklerden yararlanmak üzere Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesi almak için yapılan başvurularda aranan asgari şartlarlardan önemli görülenlerine aşağıda değinilmiştir. Ar-Ge merkezlerinde en az elli, (tasarım merkezlerinde ise en az on) ya da Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sayıda tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi, Eşdeğer personel hesabı; Ar-Ge veya tasarım merkezinde çalışan tam zaman eşdeğer Ar-Ge veya tasarım personeli sayısı; çalışan personelin, çalışma sürelerine göre üçer aylık dönemler itibarıyla toplam çalışma süresinin, bir kişinin üç aylık tam zamanlı çalışma süresine bölünmesi suretiyle hesaplanır. Haftada kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma süreleri bu hesaplamada dikkate alınmaz. Üçer aylık dönemler, Ar-Ge veya tasarım merkezini bünyesinde bulunduran işletmenin geçici vergilendirme dönemleridir. Merkez dışında geçen süreler, Öğretim üyelerinden Merkezlerde tam zamanlı görevlendirilenler.

Ar-ge Merkezi-Eşdeğer Personel Sayısı Hesaplamaya Örnek ABC A.Ş. Ar-Ge merkezinde çalıştırdığı personel ile ilgili 2016 yılı birinci dönemdeki (ocak-şubat-mart) prim ödeme gün sayısının; Ocak ayında: 576 gün, Şubat ayında: 459 gün, Mart ayında: 391 gün olduğunda Toplam prim ödeme gün sayısı 576 + 459 + 391 =1426 Tam gün/zaman eşdeğer Ar-Ge personel sayısı : 1426/90 = 15,84 olur. Yönetmelik gereği; Herhangi bir üç aylık dönemde asgari personel şartını ihlal eden işletmeler, şartların ihlal edildiği tarihten tekrar sağlandığı tarihe kadar Kanun kapsamında sağlanan destek ve teşviklerden yararlanamazlar.

Ar-Ge Merkezi-Aranan Şartlar Ar-Ge merkezleri ve tasarım merkezlerinin Kanun kapsamındaki Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi, Başvuru yapan işletmenin; yeterli Ar-Ge veya tasarım yönetimi ile teknolojik varlıkları, insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması, Ar-Ge veya tasarım merkezlerinin konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacı tanımlanmış program ve projelerinin bulunması,

Ar-Ge Merkezi-Aranan Şartlar Ar-Ge veya tasarım merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekân içinde yer alması, Ar-Ge merkezi ve tasarım merkezlerinde çalışan personelin, bu merkezlerde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmaların bulunması, İşletmelerin, organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş birden fazla Ar-Ge veya tasarım merkezinin bulunması durumunda, her Ar-Ge veya tasarım merkezi için ayrı başvuru yapılır. Münhasıran Ar-Ge veya tasarım faaliyetinde bulunmak üzere Ar-Ge merkezi veya tasarım merkezi kuracak işletmeler için Türkiye’de ayrıca üretim ya da ticaretle iştigal eden bir işyerinin olması şartı aranmaz.

Ar-Ge Merkezi-Kuruluş Bakanlık, başvuru formu ve ekinde aranılacak belgeler, bunların şekil ve içeriği ile başvuruda izlenecek yöntemler ve diğer hususlarla ilgili olarak düzenleme yapmaya yetkilidir. Bakanlık incelemesi sonucunda herhangi bir eksiklik tespit edilmeyen veya yapılan bildirim sonucu işletme tarafından eksiklikleri giderilen başvuru dosyası, Değerlendirme ve Denetim Komisyonuna sunulur. Başvuru, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından; en geç otuz iş günü içinde değerlendirilip karara bağlanır. Kararın olumlu olması hâlinde düzenlenen karar tutanağı, Bakanlık tarafından Gelir İdaresi Başkanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ve başvuru sahibi işletmeye beş iş günü içinde bildirilir. Kararın olumsuz olması hâlinde ise sonuç, işletmeye yazılı olarak bildirilir. Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesi almaya hak kazanan işletme, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu karar tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren Kanun kapsamında sağlanan destek ve teşviklerden yararlanır.

Ar-Ge Merkezi-Denetim Ar-Ge merkezlerinde veya tasarım merkezlerinde, yürütülen faaliyetlere ilişkin faaliyet raporu, takvim yılını kapsayacak şekilde ve takip eden yılın en geç mayıs ayı içinde Bakanlığa yazılı veya elektronik ortamda sunulur. Bakanlık, faaliyet raporunun şekil ve içeriği açısından ön incelemesini yapar, eksik bilgi ve evrak bulunması hâlinde, tespit edilen eksiklikler işletme tarafından tamamlanarak en geç on iş günü içinde Bakanlığa yazılı veya elektronik ortamda sunulur. Ar-Ge merkezleri veya tasarım merkezlerinin izleme faaliyetine ilişkin işlemler her yıl için takip eden yılın haziran ayından takvim yılı sonuna kadarki süre içerisinde tamamlanır. Ar-Ge merkezleri ile tasarım merkezleri, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından en geç iki yılda bir denetlenir. Ar-Ge merkezlerinde veya tasarım merkezlerinde Değerlendirme ve Denetim Komisyonu değerlendirmesi sonucunda, denetimde tespit edilen eksiklik ve ihlalin ölçüsüne göre Ar- Ge Merkezi belgesi veya tasarım merkezi belgesi Bakanlık tarafından iptal edilir veya eksikliklerin giderilmesi için üç ayı geçmemek üzere ilgili işletmeye süre verilir. Bu süre içinde işletme, sağlanan destek ve teşviklerden yararlanamaz.

Ar-Ge Merkezi-Denetim Ar-Ge merkezlerinde veya tasarım merkezlerinde tespit edilen eksiklikler verilen süre içinde giderilmediği takdirde işletmeye verilen Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesi Bakanlık tarafından iptal edilir. İşletme, şartların ihlal edildiği tarihten itibaren Kanunda öngörülen destek ve teşviklerden yararlanamaz. Ancak, verilen süre içinde eksikliklerin giderilmesi halinde; Değerlendirme ve Denetim Komisyonunun verilen süre içerisinde toplanarak olumlu karar vermesi durumunda, kararın verildiği tarihten; Komisyonun verilen süre içerisinde toplanamaması ve daha sonraki bir zamanda toplanarak olumlu karar alması durumunda ise eksikliklerin giderilmesi için verilen sürenin bittiği tarihten itibaren işletmeler, Kanunla sağlanan destek ve teşviklerden yararlanmaya devam eder. Ar-Ge veya tasarım merkezinin; belirtilen temel şartları yitirdiğinin tespit edilmesi hâlinde ise Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesi Bakanlık tarafından iptal edilir. Bu denetimler sırasında gerekli şartları taşımadığı tespit edilen merkezlerin durumu Bakanlık tarafından on iş günü içinde Gelir İdaresi Başkanlığına ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına bildirilir. Kurulan birimlerin Ar-Ge veya tasarım merkezi olma şartını kaybetmeleri, bu Yönetmelikte belirtilen şartları ihlal etmeleri veya destek ve teşviklerin amacı dışında kullanılması hâlinde, şartların kaybedildiği, ihlalin gerçekleştiği veya destek ve teşviklerin amacı dışında kullanıldığı tarihten itibaren işletmeler Kanunla Ar-Ge veya tasarım merkezlerine sağlanan destek ve teşviklerden yararlanamazlar.

Ar-Ge Merkezi-Denetim Ar-Ge merkezi, tasarım merkezi ve rekabet öncesi işbirliği projelerinin değerlendirme ve denetimi, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından yapılır ve aşağıda belirtilen beş üyeden oluşur. a) Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek bir üye, b) Bilim ve Teknoloji Genel Müdürü ya da ilgili daire başkanı, c) Bakanlıkça alanlarında uzmanlığı bulunan öğretim üyeleri arasından, Bakanlık tarafından seçilecek iki üye, ç) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği meclis veya sektör temsilcileri, Bakanlık Ar-Ge merkezi, tasarım merkezi veya rekabet öncesi işbirliği projesi ile ilgili başvuru, izleme ya da denetim faaliyetleri için alanında uzmanlığı olan en az iki kişi izleyici olarak görevlendirilir. Görevlendirilen izleyiciler, yerinde fiili inceleme ve denetlemeler yaparak hazırladıkları raporu Komisyona sunarlar. Ar-Ge Merkezleri ve Tasarım Merkezlerinde yürütülen her bir Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesi, Değerlendirme ve Denetim Komisyonuna sunulmak üzere görevlendirilen izleyiciler tarafından yerinde incelenerek raporlanır. İzleyici: Ar-Ge merkezi, tasarım merkezi ve rekabet öncesi işbirliği proje desteğinden yararlanan işletmelerin başvuru veya faaliyetlerinin izlenmesi, denetimi ve raporlanması amacıyla Bakanlıkça görevlendirilen alanında uzman kişileri veya akademisyenleri,

Ar-Ge Merkezi-Ayrıntı Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesine sahip işletmelerin, tür veya unvan değişikliği, devir, birleşme, tam bölünme, kısmi bölünme işlemleri ile adres değişikliği ve ek fiziki alan taleplerine ilişkin bilgiler, işletme tarafından Bakanlığa bildirilir. Yukarıda belirtilen değişikliklere ilişkin bildirimde bulunan işletmeler; organizasyon yapısı Yönetmelikte belirtilen asgari şartların sağlaması ve devam ettirmesi koşuluyla Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesi için yeniden başvuru yapmaksızın Kanun kapsamında sağlanan destek ve teşviklerden, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu onayı esas alınarak yararlanmaya devam eder. Tür veya unvan değişikliklerinde karar Bakanlıkça verilir. Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek hallerin ortaya çıkması durumunda, bu haller sona erinceye kadar Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesi sahibi işletme, Kanunla sağlanan destek ve teşviklerden yararlanamaz.

Ar-Ge Merkezi Özet KAVRAM BAŞLANGIÇ KESİNTİYE UĞRAMA SONA ERME Ar-Ge Merkezi Belgesi almaya hak kazanan işletme, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu karar tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren Kanun kapsamında sağlanan destek ve teşviklerden yararlanır. Verilen süre içinde eksikliklerin giderilmesi halinde; Değerlendirme ve Denetim Komisyonunun verilen süre içerisinde toplanarak olumlu karar vermesi durumunda, kararın verildiği tarihten itibaren işletmeler, Kanunla sağlanan destek ve teşviklerden yararlanmaya devam eder.   Kurulan Birimlerin, Ar-Ge merkezi olma şartını kaybetmeleri, Yönetmelikte belirtilen şartları ihlal etmeleri veya destek ve teşviklerin amacı dışında kullanılması hâlinde, şartların kaybedildiği, ihlalin gerçekleştiği veya destek ve teşviklerin amacı dışında kullanıldığı tarihten itibaren işletmeler Kanunla Ar-Ge merkezlerine sağlanan destek ve teşviklerden yararlanamazlar.

Ar-Ge Merkezleri (Eylül 2016)

Ar-Ge Merkezi Veriler (Eylül 2016)

Ar-Ge Merkezi Veriler (Eylül 2016)

AR-GE, YENİLİK VE TASARIM PROJELERİ

Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Projeleri Kamu kurum ve kuruluşları: Kuruluş kanunlarında Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerini destekleme görevi verilen ve yılı bütçelerinde bu amaçla konulmuş ödeneği bulunan kurum ve kuruluşları, Kamu kurum ve kuruluşları, Kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar, Uluslararası fonlarca, desteklenen Ar-Ge ve yenilik ile tasarım projeleri 5746 sayılı Kanun kapsamındadır. Ar-Ge projesi: Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak aynî ve/veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikrî mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve Ar-Ge faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen ve araştırmacı tarafından yürütülen proje. Tasarım projesi: Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak aynî veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikri mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve tasarım faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde tasarımcı tarafından yürütülen proje.

Ar-Ge, Yenilik Ve Tasarım Projelerinin Başlangıç ve Bitimi Ar-Ge ve yenilik veya tasarım projeleri, başvuru yapılan kamu kurumu veya kuruluşu ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından kendi mevzuatına göre değerlendirilir. Ar-Ge ve yenilik veya tasarım projelerine yönelik destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanunla sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilir. Uluslararası Ar-Ge işbirliği programlarınca desteklenen Ar-Ge ve yenilik veya tasarım projelerinin Kanunla sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilmesi için uluslararası programa yapılan proje başvurusu, başvurulan programa ait bilgiler, destek yazısı veya sözleşmesi ve teşvikten yararlanacak işletmenin projedeki katkısını içeren bilgilerle birlikte TÜBİTAK’ın incelemesine sunulur. TÜBİTAK’ın onay yazısının düzenlendiği tarih itibarıyla Kanunla sağlanan destek ve teşviklerden yararlanırlar. Ar-Ge ve yenilik veya tasarım projelerinde, projenin herhangi bir sebeple sona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulması hâllerinde, Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyeti bitmiş sayılır. Bu tarihten itibaren Kanunla sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanılamaz.

Ar-Ge, Projelerine Sağlanan Destek Tutarlarına İlişkin Bilgi

Ar-Ge, Projelerine Sağlanan Destek Tutarlarına İlişkin Bilgi

Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri TANIM: Birden fazla kuruluşun; ölçek ekonomisinden yararlanmak suretiyle yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlayarak verimliliği artırmak ve mevcut duruma göre daha yüksek katma değer sağlamak üzere, rekabet öncesinde ortak parça veya sistem geliştirmek ya da platform kurabilmek amacıyla yürütecekleri, Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerine yönelik olarak yapılan işbirliği anlaşması kapsamındaki, bilimsel ve teknolojik niteliği olan projelerdir. Bakanlıkça ilan edilen teknoloji alanlarında yer alan rekabet öncesi işbirliği projeleri destek kapsamında değerlendirilir. Rekabet öncesi işbirliği projelerinde birden fazla kuruluşun yer alması zorunludur. İşbirliği anlaşmasında yer alan proje ortaklarından birisi yürütücü olarak belirlenir. Her bir rekabet öncesi işbirliği proje bütçesinin en fazla yüzde ellisine kadarlık kısmı, Bakanlık bütçesine konulan ödenekle sınırlı olmak üzere geri ödemesiz olarak desteklenebilir.

Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri Rekabet Öncesi İşbirliği projesinden önce, “Stratejik İşbirliği” kavramının iyi tanımlanması ve aynı sektörde veya birbiriyle bağlantılı sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler arasında yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri ise Stratejik İşbirliği yapan birden fazla işletmenin maddi, teknoloji ve bilgiye dayalı kaynaklarını bir araya getirmek suretiyle yürüttükleri projelerdir. Stratejik işbirliği tanımı kapsamında uygun işletmeler arası ilişkileri; • Ortak Ar-Ge çalışması, • Ortak Ürün Geliştirme, • Uzun Dönemli Kaynak Sağlama Anlaşmaları • Ortak Üretim, • Dağıtım/Hizmetin Paylaşımı (üretici- dağıtımcı arasındaki ve üretici işletme- tedarikçi işletme arasındaki işbirliğini içeren ticari anlaşmalar) olarak ortaya konmaktadır. Stratejik işbirliği tanımı aşağıdaki örneklerle desteklenebilir; IBM, Siemens ve Toshiba’nın yeni bir hafıza çipinin geliştirilmesi için işbirliği yapmaları, Du Pont ve Sony’nin optik hafıza depolu ürünler geliştirmek için beraberce çalışmaları, Yarı iletken imalatçıları olan Motorola ve Toshiba’nın hayati teknolojileri ve imalat süreçleri ile ilgili bilgileri takas etmek konusundaki işbirliği, General Motors ve Hitachi’nin otomobillere elektronik parçalar geliştirmek üzere ortak çalışmaları.

Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri Bakanlık incelemesi sonucunda herhangi bir eksiklik tespit edilmeyen veya yapılan bildirim sonucu proje yürütücüsü tarafından eksiklikleri giderilen başvuru dosyası, Değerlendirme ve Denetim Komisyonuna sunulur. Başvurular, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından değerlendirilip karara bağlanır. Kararın olumlu olması hâlinde, işbirliği anlaşmasında yer alan proje ortakları ile Bakanlık arasında sözleşme imzalanır. Sözleşme tarihinden itibaren işletmeler, Kanun kapsamında sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanır. Sözleşme tarihinden itibaren projenin izleme süreci başlar ve proje yürütücüsü tarafından takvim yılının altı aylık dönemleri halinde hazırlanan gelişme raporları Bakanlığa sunulur. Desteklenmesi uygun bulunan projelerin sonuçlandırılması, durdurulması veya iptal edilmesi kararı, Değerlendirme ve Denetim Komisyonu tarafından verilir. Değerlendirme ve Denetim Komisyonu değerlendirmesi sonucunda, projenin rekabet öncesi işbirliği niteliğini kaybettiğinin tespit edilmesi hâlinde, proje sözleşmesi Bakanlık tarafından iptal edilir.

Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri Rekabet öncesi işbirliği projelerinin başvuru, değerlendirme, izleme ve denetim, ödeme, sonuçlandırma süreçleri ile destek kalemleri, sözleşmede yer alacak hususlar ve uygulamaya ilişkin iş ve işlemler, Bakanlıkça hazırlanan Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri Uygulama Usul ve Esaslarında düzenlenmiştir. Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, işbirliğini oluşturan işletmelerin bu işbirliğine yaptıkları katkılar, işbirliği anlaşmasında belirtilen ortak özel bir hesapta izlenir. Ortak özel hesaba aktarılan tutarlar, başka bir amaç için kullanılamaz. Proje hesabında toplanan tutarlar, özel hesabı açan işletmenin kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınmaz. Bakanlık tarafından ödenecek destek tutarı, işbirliğini oluşturan işletmeler açısından projeye katkıları oranında, 33 üncü maddede belirtilen özel fon uygulamasına tabi tutulur.

Stratejik İşbirliklerinin Üstünlükleri İşletmeler, işbirliği süresince ayrı ve bağımsız kalırlar ve işbirliği sona erdiğinde kendi faaliyetlerine dönebilirler. Stratejik işbirlikleri, yabancı pazarlara girmek için bir yol olabilir. Örneğin, Motorola için ilk zamanlarda Japon hücresel telefon pazarına girmek çok zor olmuştur. 1980’li yılların ortasında Motorola, biçimsel ve biçimsel olmayan Japon ticaret engellerini yüksek sesle seslendirmeye başlarken, Motorola için dönüm noktası 1987 yılında Toshiba ile mikroişlemci geliştirmek(üretmek) için yaptığı işbirliği ile gelmiştir. Motorola, Toshiba ile yaptığı işbirliği ile Japon pazarına girmiş ve mobil iletişim sistemleri için radyo frekansları tahsis etmeyi sağlamıştır.

Diğer Unsurların Tanımları Teknogirişim sermayesi: Örgün öğrenim veren üniversitelerin herhangi bir lisans programından bir yıl içinde mezun olabilecek durumdaki öğrenci, yüksek lisans veya doktora öğrencisi ya da lisans, yüksek lisans veya doktora derecelerinden birini ön başvuru tarihinden en çok on yıl önce almış kişilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, desteği veren merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından desteklenmesi uygun bulunan bir iş planı çerçevesinde, katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmelerini teşvik etmek için yapılan sermaye desteğini ifade eder. Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerince, şartları taşıyan işletmelere bir defaya mahsus olmak üzere, teminat alınmaksızın ve hibe olarak teknogirişim sermayesi desteği verilebilir.

Teknogirişim Sermayesi Fikir aşamasından pazara kadar olan faaliyetlerin desteklenmesi, böylece nitelikli girişimciliğin özendirilmesi ve uluslararası rekabet gücü olan, yenilikçi, teknoloji düzeyi yüksek ürün ve hizmetleri geliştirebilen başlangıç firmalarının oluşturulması amaçlanmıştır. Girişimcilere girişimcilik eğitimi verilmekte, ayrıca teknik, ticari ve idari konularda destek sağlanmaktadır.   Aşama 1; girişimcilerin iş fikirlerini uygulayıcı kuruluşlara sunduğu, uygulayıcı kuruluşun bu iş fikirlerini değerlendirdiği, başarılı bir iş planına dönüşme olasılığı yüksek olan iş fikirleri için girişimcilere eğitim, rehberlik, kuluçka vb. hizmetler verdiği, iş fikrinin iş planına dönüşmesi sürecinde fikrin ticari açıdan doğrulanması çalışmalarının yürütüldüğü aşamadır Aşama 2; Girişimciden tanımlı bir zaman aralığı içinde kuruluş tanımına uygun şirket kurması istenir. TÜBİTAK ile kuruluş arasında sözleşme imzalanmasından sonra kuruluşa teminat alınmaksızın hibe olarak proje desteği ve sermaye desteği sağlanır. Kuruluşun iş planı çerçevesinde gerçekleştireceği kavramsal tasarım, teknik ve ekonomik fizibilite, teknolojik geliştirme faaliyetleri ve bu faaliyetler sonucu elde edilen çıktıların ticari değere dönüştürülmesi çalışmaları bu aşamada yapılır. Aşama 3; kuruluşun bir önceki aşamada elde ettiği çıktıların, Ar-Ge çalışmalarıyla performans ve işlevsellik bakımından iyileştirilmesi ile ticarileşme potansiyellerinin arttırılmasını amaçlayan aşamadır.

Diğer Unsurların Tanımları Teknoloji merkezleri (Teknoloji merkezi işletmeleri): 3624 sayılı Kanun kapsamında üniversite ve araştırma merkezlerinin imkânlarından yararlanarak yeni ve ileri teknolojiye dayalı bilgilerin derlendiği, değerlendirildiği, geliştirildiği ve uygulamaya yönelik üretime hazır hâle getirilerek işletmelerin kullanımına sunulmak için kurulan veya kurdurulan Ar-Ge ve yenilik projesi sahibi işletmelerin, KOSGEB teknoloji geliştirme ve yenilik destekleri kapsamında desteklendiği teknoloji geliştirme merkezlerini (TEKMER),  İşletmeler, KOSGEB destek mevzuatı kapsamında sağlanan desteklerden yararlanmak üzere, Ar-Ge ve yenilik projeleri veya tasarım projeleriyle teknoloji merkezlerine başvuru yaparlar. (KOSGEB) kendi mevzuatı çerçevesinde projeleri değerlendirmeye tabi tutarak desteklenip desteklenmeyeceğine karar verir. İlgili mevzuat uyarınca desteklenmesi uygun bulunan işletmeler, Kanunla sağlanan destek ve teşvik uygulamalarından, Ar-Ge ve yenilik veya tasarım projesinin onaylandığı tarihten itibaren ve proje süresince yararlanır. KOSGEB teknoloji merkezi işletmelerinde yürütülen projelerin herhangi bir sebeple sona ermesi veya projeye verilen desteğin son bulması hâllerinde, Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyeti bitmiş sayılır ve bu tarihten itibaren Kanunla sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanılamaz.

AR-GE İNDİRİMİ

Ar-Ge İndiriminden Yararlanacaklar Mevcut düzenlemelere göre; Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya  da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, Teknogirişim sermaye desteği alınması suretiyle, gerçekleştirilecek “Ar-Ge ve Yenilik Harcamalarının” tamamı Ar-Ge indirimine konu olacaktır.

Ar-Ge İndiriminden Yararlanma Şekli Sayılanlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın, tespitinde indirim konusu yapılacaktır. Sayılan maddeler esas alındığında; Ar-ge indiriminden beyanname üzerinden yararlanılacağı açıktır. Hesaplanan Ar-Ge indirimi, yıllık gelir ya da kurumlar vergisi beyannameleri ile geçici vergi beyannamelerinin ilgili satırına yazılacaktır. Ar-ge indiriminden beyanname üzerinden yararlanılacak olması, bu kapsamdaki harcamaların muhasebe kayıtlarına alınarak aktifleştirilmesi veya gider yazılmasından bağımsız olması sonucunu doğurmaktadır. Dolayısı ile ister aktifleştirilsin ister doğrudan gider yazılsın ilgili dönemde yapılan Ar-Ge harcamalarının tamamı üzerinden ayrıca Ar-Ge indirimi de hesaplanacaktır. Diğer bir ifade ile Ar-Ge harcamalarının doğrudan veya amortisman yolu ile gider yazılmasına ilave olarak Ar-ge indiriminden de yararlanması olanağı sağlanmıştır. Bu yönüyle Ar-Ge indiriminin önemli bir destek unsuru olduğu açıktır.

Ar-Ge İndiriminin Sırası Açıklandığı üzere Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın, tespitinde indirim konusu yapılacaktır. KVK’nun 10. maddesi gereği; kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla sayılan indirimler yapılacaktır.

Ar-Ge İndiriminin Kapsamı 5746 sayılı Kanun ile getirilen Ar-Ge indiriminden yararlanmak için sayılanlar tarafından “Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri” kapsamında harcama yapılması gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle Ar-Ge indiriminden yararlanacak olanlar farklı ölçütler getirilerek tanımlanmış olmakla birlikte; asıl olan Kanunda kapsamı belirlenen “Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri” kapsamında harcama yapılmasıdır. Dolayısı ile kamu kurumları tarafından kendi mevzuatları çerçevesinde destek verilmesi 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-ge indiriminden yararlanmak için tek başına bir ölçü olmayıp, verilen desteğin niteliği de önemlidir. Örneğin, KOSGEB tarafından verilen yeni girişimci desteği için Ar-ge indiriminden yararlanmak mümkün değildir.

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 20.02.2012 Tarih ve B.07.1.GİB.4.06.16.01-125[10-11/3]-245 Sayılı Özelgesi. “İlgi özelge talep formu ekinde yer alan KOSGEB Ankara Sincan Hizmet Merkezi Müdürlüğünün 10.05.2011 tarihli ve Ankara Ostim Hizmet Merkezi Müdürlüğünün 19.10.2011 tarihli yazılarının tetkikinden­; 17.03.2011 tarih ve 1041 sayılı "Işık Yayan Diyot'lu (Led'li) Aydınlatma Ampul ve Armatür Tasarımı ve İmalatı" konulu Yeni Girişimci Desteği Girişimci İş Planınızın, AR-GE projesi olarak değil, "yeni girişimci desteği" kapsamında desteklenmesine karar verildiği anlaşılmıştır. Bu itibarla KOSGEB tarafından "yeni girişimci desteği" kapsamında desteklenen iş planınızın AR-GE projesi niteliğinde olmadığı anlaşıldığından söz konusu iş planınız kapsamında yaptığınız harcamaların 5746 sayılı Kanuna göre AR-GE indirimine konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır.”

Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetleri Kanun ve Yönetmelikte; «araştırma ve geliştirme faaliyeti» ve «yenilik» için aşağıdaki tanımlar yapılmıştır. Araştırma ve geliştirme faaliyeti (Ar-Ge): Araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetler Yenilik: Sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen, mevcut pazarlara başarıyla sunulabilecek ya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün, hizmet, uygulama, yöntem veya iş modeli fikriyle oluşturulan süreçleri ve süreçlerin neticelerini Ar-ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin tanımlarda genel ifadeler yer almaktadır. Dolayısıyla yapılan her bir faaliyetin kendi içerisinde değerlendirilmesi gerekmekte olup; Kanun veyahut Yönetmelikle kapsama yönelik olarak getirilen özel bir sınırlama bulunmamaktadır.

Ar-Ge Sayılmayan Faaliyetler a) Pazarlama faaliyetleri, piyasa taramaları, pazar araştırması ya da satış promosyonu, b) Kalite kontrol, c) Sosyal bilimlerdeki araştırmalar, ç) Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri, d) İlaç üretim izni öncesinde en az iki aşaması yurt içinde gerçekleştirilmeyen klinik çalışmalar ile üretim izni sonrasında gerçekleştirilen klinik çalışmalar, e) Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın icat edilmiş ya da mevcut geliştirilmiş süreçlerin kullanımı, f) Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine yönelik olmayan şekil, renk, dekorasyon ve benzeri estetik ve görsel değişiklikleri içeren biçimsel değişiklikler, g) Programlama dilleri ile işletim sistemleri hariç olmak üzere, internet sitelerinin ve benzerlerinin hazırlanmasına yardımcı mevcut yazılımların kullanılması suretiyle yapılan yazılım geliştirme faaliyetleri,

Ar-Ge Sayılmayan Faaliyetler ğ) Yazılımlara ilişkin, bilimsel veya teknolojik ilerlemeler veya teknolojik belirsizliklerin çözülmesini içermeyen olağan ve tekrarlanan faaliyetler, h) Kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri, ı) Üretim ve üretim altyapısına yönelik yapılan yatırım faaliyetleri, ticari üretimin planlanması ve seri üretim sürecine ilişkin harcamalar, i) Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılması ve reklam amaçlı tüketici testleri, j) Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın yeni süreç, sistem veya ürün ortaya konulmasına hizmet etmeyen doğrudan veya gömülü teknoloji transferi, k) Ar-Ge ve yenilik faaliyetleriyle geliştirilen ürüne veya sürece ilişkin fikrî mülkiyet haklarının edinimi dışında bu hakların korunmasına yönelik faaliyetler.

Ar-Ge ve Yenilik Harcamalarının Kapsamı İlk madde ve malzeme giderleri: Fiilen kullanılan her türlü doğrudan ilk madde, yardımcı madde, işletme malzemesi, ara mamul, yedek parça, prototip ve benzeri giderlerdir. Amortismanlar: Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla iktisap edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler için ayrılan amortismanlardan oluşur. Başka faaliyetlerde de kullanılan makine ve teçhizata ilişkin amortismanlar, bunların Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinde kullanıldığı gün sayısına göre hesaplanır. Personel giderleri: Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla çalıştırılan Ar- Ge veya tasarım personeliyle (destek personeli dahil) ilgili olarak tahakkuk ettirilen ve gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması kapsamında bulunan ücretler ile bu mahiyetteki giderlerdir. Gerçek yol giderleri dâhil olmak üzere yol, konaklama, gündelik gibi adlar altında gider karşılığı olarak yapılan ödemeler indirime konu edilemez. Genel giderler : Merkezlerin devamlılığını sağlamak üzere yapılan giderler kapsamdadır. Ar-Ge veya tasarım merkezlerine ilişkin olarak hesaplanan kira veya amortisman, su ve enerji giderleri hariç olmak üzere çeşitli kıstaslara göre ortak genel işletme giderleri üzerinden hesaplanacak paylar bu kapsamda değerlendirilmez. (01.03.2016) Vergi, resim ve harçlar: Doğrudan Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerine ilişkin olan ve gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilen vergi, resim ve harçları kapsar. Doğrudan Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinin yürütüldüğü taşınmazlar için ödenen vergiler ile benzeri vergi, resim ve harçlar bu kapsamdadır.

Ar-Ge ve Yenilik Harcamaları Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetlere İlişkin Sınırlama Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler: Normal bakım ve onarım giderleri hariç olmak üzere, Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetleriyle ilgili olarak işletme dışında yerli veya yabancı diğer kurum ve kuruluşlardan alınan; mesleki veya teknik destek, test, laboratuvar ve analiz hizmetleri ile bu mahiyetteki diğer hizmet alımları kapsamında yapılan ödemelerdir. Bu şekilde alınan hizmetlere ilişkin harcamalar, proje kapsamında gerçekleştirilen toplam harcama tutarının yüzde ellisini geçemez.

Ar-Ge ve Yenilik Harcamaları Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetlere İlişkin Sınırlama Dışarıdan alınacak hizmetlere ilişkin olarak getirilen bu sınırın projenin bütünümü yoksa beyan dönemleri itibariyle yapılacak harcamalara ilişkin olarak mı aranacağı konusunda yasal düzenlemelerde açık bir belirleme yer almamaktadır. Ancak bu sınırlamanın projenin bütünü içerisinde dışarıdan alınan hizmetlerin payına ilişkin olarak uygulanması doğru olacaktır. Bakanlık konuya ilişkin olarak “Ar-Ge indirimine konu edilecek dışarıdan sağlanan hizmet alımlarına yönelik %20’lik bu sınırın her bir proje bazında ayrı olarak ve projenin toplam süresi içindeki toplam harcama üzerinden dikkate alınacağı tabiidir» yönünde görüş vermiştir.

Ar-Ge ve Yenilik Harcamaları Dışarıdan Sağlanan Fayda Ve Hizmetlere İlişkin Sınırlama AÇIKLAMA HARCAMA BİLGİLERİ İlk Dönem İkinci Dönem TOPLAM Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Tutarı 3.000,00 TL 5.000,00 TL 8.000,00 TL Diğer Ar-Ge Harcamaları Tutarı 10.000,00 TL 25.000,00 TL 35.000,00 TL Toplam Harcama Tutarı 13.000,00 TL 30.000,00 TL 43.000,00 TL AÇIKLAMA   İkinci Dönem İtibariyle DSFH Dışındaki Ar-Ge Harcamalarının Toplamı (10.000,00+25.000,00=) 35.000,00 TL İkinci Dönem İtibariyle Yapılan Toplam Diğer Ar-Ge Harcamalarından Hareketle DSFH Sınırının Hesabında Esas Alınacak Tutar (35.000,00/0,8=) 43.750,00 TL Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetlerin Üst Sınırı (43.750,00x0,2=) 8.750,00 TL İkinci Dönem İtibariyle DSFH Tutarı (3.000,00+5.000,00=) 8.000,00 TL İlk Dönem İndirim Konusu Yapılan DSFH Tutarı 2.500,00 TL İkinci Dönem İndirimden Yararlanacak DSFH Tutarı (8.000,00-2.500,00=) 5.500,00 TL

Ar-Ge ve Yenilik Harcamaları ve Finansman Giderleri Finansman giderlerinin Ar-Ge harcaması kapsamında olduğuna ilişkin olarak Yönetmelikte herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir. Buna karşın Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yer alan mülga Ar-Ge indirimine ilişkin açıklamaların yapıldığı Tebliğlerde Ar-Ge projesi bazında yerli, yabancı ve uluslararası kurumlardan temin edilen kredilere ilişkin finansman giderlerinin Ar- Ge harcaması olarak kabul edileceği açık bir şekilde ifade edilmiştir. 5746 sayılı Kanun uygulamasında finansman giderlerinin ar-ge indirimi kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceğine yönelik olarak GİB özelge havuzunda 2 adet özelge bulunmaktadır. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen özelgede “.. bu tür bir gidere yer verilmemesi nedeniyle şirketiniz tarafından Ar-Ge faaliyetlerinin finansmanında katlanılan finansman giderlerinin, Ar-Ge harcaması kapsamında Ar-Ge indirimine konu edilmesi mümkün değildir.” yönünde açıklama yapılarak, 5746 sayılı Kanun uygulamasında finansman giderlerinin ar-ge harcaması olarak dikkate alınamayacağı belirtilmiş bulunmaktadır Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilmiş özelge’de ise “Öte yandan, Ar-Ge projesi kapsamında verilen teminat mektuplarına ilişkin olarak yapılan komisyon ödemeleri,  söz konusu teminat mektuplarının münhasıran Ar-Ge projesiyle ilgili olması ve başka işleri de kapsamaması kaydıyla Ar-Ge indirimine konu edilebilecektir.” yönünde görüş verilmiştir.

İndirime Konu Olacak Ar-Ge ve Yenilik Harcamalarının Başlangıç Tarihi Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin olarak yukarıda belirtilen harcamalar üzerinden; Ar-Ge merkezlerinde, Ar-Ge merkezinde karar tutanağının düzenlendiği, Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, proje sözleşmesinin imzalandığı, Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge ve yenilik projesinin onaylandığı,  Teknogirişim sermaye desteklerinde, kamu idaresi tarafından iş planının onaylandığı, Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen  Ar-Ge ve yenilik projelerinde, destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmesinin yürürlüğe girdiği, tarihten itibaren Ar-Ge indiriminden yararlanılacaktır.

Ar-Ge İndiriminin Başlangıcı Ar-Ge ve yenilik harcamalarının yapıldığı, geçici vergi dönemi itibariyle indirimden yararlanılması gerekmektedir. Ar-Ge harcamalarının % 100'ü oranında hesaplanacak, Ar-Ge indiriminden ilgili dönemde kazancın yetersizliği nedeniyle fiilen yararlanılamaması halinde indirilemeyen kısım sonraki hesap dönemlerine aynen devredecektir. Bu aşamada harcama yapılarak indirime hak kazanıldığı ilk dönemde beyanname üzerinden Ar-Ge indirimin yapılmaması halinde; bu indirimden izleyen dönemlerde yararlanıp yararlanılmayacağının irdelenmesi yararlı olacaktır. GİB tarafından verilen bir özelgede; “Geçmiş hesap dönemlerinde hesaplanması gereken ancak ihtiyaten hesaplanmayan Ar-Ge indirimi tutarlarının cari yıl kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılmasına imkan bulunmamaktadır. Hesaplanan Ar-Ge indirimi tutarları sadece ilgili olduğu döneme ilişkin kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilecek, ancak indirilemeyen tutar bir sonraki döneme devredilebilecektir.” yönünde görüş verilmiştir. GİB’nın 02.07.2007 tarih ve B.07.1.GİB.0.03.50/5032-100 sayılı Özelgesi.

Ar-Ge Merkezlerinde İlave İndirim Hakkı 1.8.2016 Tarih ve 2016/9092 sayılı BKK; Aşağıda belirtilen göstergelerden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az yüzde yirmi artış sağlayan Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde, o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının yüzde ellisi ayrıca indirim konusu yapılacaktır. Ar-Ge Merkezlerine Sağlanan İlave İndirim Olanağı Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde ayrıca o yıl yapılan Ar-Ge ve yenilik veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artışının yüzde ellisine kadarı yukarıdaki esaslar dâhilinde indirim konusu yapılacaktır. Bu indirimden yararlanacak işletmelerin, Bakanlar Kurulunca belirlenen kriterler doğrultusunda faaliyet raporu ve ekinde Bakanlıkça istenen belgeleri ibraz etmeleri esastır. Karşılaştırılacak Göstergeler Ar-Ge veya tasarım harcamasının toplam ciro içindeki payı. Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı. Uluslararası destekli proje sayısı. Lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı. Toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oram. Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı. Yürürlük: 10 Ağustos 2016

Ar-Ge İndiriminin İzleyen Dönemlere Devri Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar, takip eden yıllarda Vergi Usul Kanununa göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. Kısacası kazancın yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan Ar-Ge indirimi tutarı izleyen hesap döneminde yeniden değerleme oranında değerlenmiş değeri ile indirime konu edilebilecektir. Değerlenmiş tutarın tamamen veya kısmen kullanılamaması halinde izleyen yıla devredilirken tekrar değerlemeye tabi tutulacaktır. Bu konuda her hangi bir süre sınırlaması getirilmemiştir.

Ar-Ge Harcamalarının Muhasebe Kayıtlarında İzlenmesi ve Ar-Ge Harcamalarının Aktifleştirilme/Gider Yazılma Dönemi Ar-Ge, yenilik ve tasarım harcamalarının, işletmelerin diğer faaliyetlerine ilişkin harcamalarından ayrılarak, Ar-Ge ve tasarım indiriminin doğru hesaplanmasına imkân verecek şekilde muhasebeleştirilmesi zorunludur. Aynı dönemde birden fazla projenin aynı anda yürütülmesi halinde; takibin her bir proje için ayrı ayrı yapılması ve her bir projenin sonucunun (olumlu/olumsuz) kendi içerisinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Buna göre, Ar-Ge ve yenilik harcamalarının proje bazında ayrı ayrı aktifte açılacak özel hesaplara projenin akıbeti belli oluncaya kadar kaydedilmesi gerekmektedir. Projelerin tamamlanmasına zorunlu nedenlerle imkân kalmaması veya projenin başarısızlıkla sonuçlanması nedeniyle iktisadi kıymet oluşmaması hâllerinde, Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyeti kapsamında yapılan ve önceki yıllarda aktifleştirilmiş olan tutarlar doğrudan gider yazılır. Projelerin başarılı olarak tamamlanması halinde; aktifleştirilerek; üzerinden VUK’na göre amortisman ayrılır.

Aktifleştirilen Ar-Ge Harcamalarının Amortisman Oranı 389 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile “Araştırma- Geliştirme harcamalarının” faydalı ömrü beş yıl olarak belirlenmiştir. Tebliğ eki Listenin 57. Sırası Dolayısı ile Araştırma- Geliştirme harcamalarının amortisman oranı % 20 olarak uygulanacaktır. Tebliğdeki dipnot: «Mükelleflerin 5220 sayılı Kurumlar Vergisi ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunlarında yer alan, “mükelleflerin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları” kapsamında işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri araştırma ve geliştirme faaliyetleri neticesinde, gayri maddi hak niteliğinde aktifleştirilmesi gereken bir kıymete ulaşılması halinde, gayrimaddi hakka yönelik olarak yaptıkları araştırma ve geliştirme harcamaları bu sınıf uyarınca itfa edilecektir. Ancak, mezkur Kanunlar kapsamında ar-ge faaliyeti olarak değerlendirilmeyen, mükelleflerin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirmedikleri, dışarıdan hizmet satın alma yoluyla veya benzeri şekilde gerçekleştirdikleri gayri maddi hakka yönelik harcama tutarları, iktisap edilen veya yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıkan kıymetin niteliğine göre (patent, formül, dizayn, örnek kalıp vb.), 339 ve 365 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekindeki listenin "55. Gayri Maddi İktisadi Kıymetler" sınıfı uyarınca itfa edilecektir.

Tamamlanmamış Ar-Ge Projelerinin Devri Tamamlanmamış Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesinin devredilmesi hâlinde, devri gerçekleştiren işletmelerce aktifleştirilen tutarlar kazanç tutarının tespitinde maliyet unsuru olarak dikkate alınır. Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesini devralan işletmelerce devir tarihinden sonra proje kapsamında yapılan harcamalar Ar-Ge ve tasarım indirimine konu olur. Projenin devri için ayrıca bir bedel ödenmişse, bu bedel Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edilemez. Tamamlanmış bir Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesinin devredilmesi durumunda, Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesini devralan işletme Ar-Ge ve tasarım indiriminden yararlanamaz.

Ar-Ge ve Yenilik Projeleri İçin Alınan Hibeler Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde bulunanların; kamu kurum ve kuruluşları, kanunla kurulan vakıflar ile uluslararası fonlardan aldıkları desteklerin; Özel bir fon hesabında tutulacağı, Bu tutarların vergiye tabi kazancın ve İlgili yılda yapılan Ar-Ge harcaması tutarının tespitinde, dikkate alınmayacağı hükme bağlanmıştır. Gelir kaydedilmeyerek fon hesaplarına alınan hibelerin elde edildiği hesap dönemini izleyen beş yıl içinde sermayeye ilave dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğratılmış sayılacaktır. Teknogirişim sermaye desteğinden yararlanan işletmelere ait Ar-Ge ve yenilik projelerinin ilgililerince desteklenmesi durumunda, teknogirişim sermayesi olarak verilen destek tutarı, Ar-Ge ve yenilik projesi harcamalarından veya desteğinden indirilmez.

Hibelerin Tahakkuk/Kayda Alınma Döneminin Belirlenmesi 5746 sayılı Kanun uygulamasında harcamanın yapıldığı dönemde Ar-Ge indiriminden yararlanılması esastır. Ar-Ge indirimine konu harcamalar için ilgili kurumlardan destek alınması halinde Ar-Ge indiriminin hesaplanması sırasında destek tutarının mahsubu gerekmektedir. Ancak söz konusu desteklerin talep edilebilmesi harcamaların yapılmasının ardından bazı süreçlerin tamamlanmasına bağlıdır. TUBİTAK uygulamalarında desteklerden yararlanacak mükellefler altışar aylık dönemleri izleyen üç ay içinde, proje kapsamında Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenecek Proje Harcamaları Değerlendirme ve Tasdik Raporu ile hazırlayacakları Dönem Raporunu TUBİTAK sunmaları gerekmektedir. TUBİTAK’ın ilgili birimleri mali ve teknik değerlendirmelerini yaparak hibe ödenip ödenmeyeceğine ve ödenecekse tutarına ilişkin karar verilmektedir. Bu kararlar TUBİTAK’ın ilgili birimlerince onaylandıktan sonra, Ekonomi Bakanlığı’na yollanmakta, bu birimin de onayından sonra ödeme yapılmaktadır. Maliye Bakanlığı “Ar-Ge indirimi hesaplamasında TEYDEP tarafından sağlanan hibe tutarları ile ilgili olarak tahakkuk esasına göre hareket edilmesi, hibe tutarını aşan Ar-Ge harcamalarının ise yapıldığı dönemde Ar-Ge indirime konu edilmesi gerekmektedir.” yönünde görüş belirtilmiştir. Tahakkuk ilkesini gelirin mahiyet ve tutar itibariyle kesinleşmesi yani geliri doğuran işlemin eksiksiz tekemmül etmesi olarak tanımladığımızda; hibelerde tahakkukun TUBİTAK tarafından onay verildiği noktada gerçekleştiğinin kabulü gerekecektir. Diğer bir ifade ile hibenin mevzuat çerçevesinde talep edilebileceği dönemin tamamlanması veya harcama teyit raporunun yazılmasının tahakkuk için yeterli değildir.

Şartların İhlali Ve Destek Ve Teşviklerin Amacı Dışında Kullanılması İşletmeler, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında verdiği tüm bilgi ve belgelerin gerçeğe uygun olduğunu kabul ve taahhüt eder; bu kapsamda gerçeğe uygun bilgi ve belge sunulmaması; projelerin, işletmelerin kasıt, kusur veya ihmali sonucu iptal edilmesi Kanun hükümlerinin ihlali sayılır. Kanun hükümlerinin ihlali veya destek ve teşvik unsurlarının amacı dışında kullanılması durumunda, zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler yönünden vergi ziyaı doğmuş sayılır ve ziyaa uğratılmış vergiler gecikme faizi ve vergi ziyaı cezasıyla birlikte tahsil edilir. Sağlanan vergi dışı destekler ise 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.

Bazı Başlıklar Ar-Ge İndirimi ve Zarar Mahsubu Hakkının Birlikte Olduğu Dönemlerde Uygulama, Dışarıdan Hizmet Alınması ve % 50 Sınırlamasının Hibelerle Birlikte Ele alınması , Ar-Ge İndirimi Hakkı Olmayan Durumlarda Alınan Desteklerin Vergilendirilmesi Ücret Ödemelerine Dair Bazı Unsurların Ar-Ge Harcaması Olarak Kabul Edilip Edilmeyeceği: GVK açısından ücret olarak kabul edilen kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ödemelerinin Ar-Ge harcaması olarak dikkate alınıp alınmayacağı noktasında ise tartışmalar mevcuttur. Şöyle ki; Bakanlık 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında iş akdinin feshi suretiyle ödenen ihbar tazminatının, AR-GE faaliyetine ilişkin bir ücret ödemesi niteliğinde olmadığından ve işte bir fiil çalışılan süreye bağlı olarak ödenmediğinden istisna uygulanmaması yönünde görüş vermiştir.

5746 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN DİĞER VERGİSEL DESTEKLER 1-GELİR VERGİSİ STOPAJ DESTEĞİ

Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması (Tebliğ-Yönetmelik) 1- Kanun kapsamındaki Ar-ge, tasarım personelinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin; doktoralı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde doksan beşi, yüksek lisanslı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde doksanı ve diğerleri için yüzde sekseni gelir vergisinden müstesnadır.

Kanun Kapsamındaki Ar-ge Personeli Mevcut düzenlemelere göre; Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya  da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, Rekabet öncesi işbirliği projelerinde, Teknogirişim sermaye desteğinden yararlanan işletmelerde, çalışan Ar-Ge ve destek personeli ile Tasarım merkezlerinde, Yukarıda sayılanlarca desteklenen tasarım projelerinde, çalışan tasarım ve destek personeli, bu destek kapsamındadır.

Gelir Vergisi Stopaj Desteğinden Yararlanacak Personele İlişkin Tanımlar Ar-Ge personeli: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı ve teknisyenleri, Araştırmacı: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanları, Tasarım personeli: Tasarım faaliyetlerinde doğrudan görevli tasarımcı ve teknisyenleri, Tasarımcı: Tasarım faaliyetleri kapsamındaki projelerin gerçekleştirilmesi ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan, üniversitelerin; mühendislik, mimarlık veya tasarım ile ilgili bölümlerinden mezun en az lisans derecesine sahip kişiler ile tasarım alanlarından herhangi birinde en az lisansüstü eğitim derecesine sahip diğer kişileri,

Tanımların Devamı Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri, Destek personeli: Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeli, Temel bilimler: Yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji lisans programlarını,

Stopaj Teşviki Uygulamasında Yöntem Açıklanan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin ücretlerine ilişkin teşvik, Gelir Vergisi Kanununun geçici 75 inci maddesinde yer alan düzenlemeye göre, 31/12/2023 tarihine kadar vergiden müstesna tutulması yerine, muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra terkin edilerek uygulanacaktır. Muhtasar beyanname üzerinde terkin edilecek tutara ilişkin hesaplamanın, Ar-Ge veya tasarım personeli ile destek personelinin her biri için ayrı ayrı yapılması ve bu hesaplamaya ilişkin bilgilerin, Maliye Bakanlığınca belirlenen bildirim tablosunda gösterilmesi ve muhtasar beyanname ekinde ilgili vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.

Gelir Vergisi Stopajı Teşvikinde Hesaplamaların Ayrıntısı 2- Gelir vergisi stopajı teşvikinin hesaplanmasında, bu kapsamdaki personelin fiilen Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine ayırdıkları zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınır. Tam zamanlı olarak çalışanların hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu teşvik kapsamında değerlendirilir. Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu teşvikten faydalanamaz. Kısmî zamanlı çalışma halinde, personelin Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine ayırdığı zamanın toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınmak suretiyle bulunan ücret tutarları  Ar-Ge, yenilik veya tasarım harcaması olarak dikkate alınacak ve gelir vergisi stopaj teşvikinden yararlandırılacaktır. Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerinde kısmi zamanlı olarak çalışan personelin hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretleri gelir vergisi stopaj teşvikinin uygulamasında dikkate alınmaz.

Merkez Dışına Geçen Sürelerden Desteklenenler 3- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin bu merkezlerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Ar-Ge veya tasarım merkezi dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda, Ar- Ge veya tasarım merkezi yönetiminin onayının alınması ve Bakanlığın bilgilendirilmesi kaydıyla, merkez dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmı, Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde en az bir yıl süreyle çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere ve Bakanlığın onayının alınması şartıyla merkez dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerin yüzde yüzünü aşmamak şartıyla Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmı gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. 2016/9091 sayılı BKK

Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması Ar-Ge veya tasarım merkezleri alanı dışında gerçekleştirilen faaliyetler ile lisansüstü eğitim kapsamında dışarıda geçirilen sürelere ilişkin ücretlerden; gerçek yol giderleri dâhil olmak üzere yol, konaklama, gündelik gibi adlar altında gider karşılığı olarak yapılan ödemeler ile sağlanan menfaatler destek ve teşvik kapsamında değerlendirilmez. Lisansüstü eğitimde geçirilecek süre, üniversiteden onaylı ders programı dikkate alınarak ilgili Ar-Ge veya tasarım merkezinin onayı ile hesaplanır. Bu hesaplamalarda lisansüstü eğitimde alınan dersler kapsamında yapılacak araştırmalar da değerlendirilir. Yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yıllık, doktora yapanlar için iki yıllık sürelerin uygulamasında kayıt dondurma kapsamında geçen süreler dikkate alınmaz.

Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması 4-Gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanacak olan destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısı, Toplam tam zaman eşdeğer Ar-Ge veya tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Küsuratlı sayılar tama iblağ edilir. Destek personelinin toplam tam zaman eşdeğer Ar-Ge veya tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşması hâlinde, brüt ücreti en az olan destek personelinin ücretinden başlamak üzere teşvik uygulanır. Brüt ücretlerin aynı olması hâlinde, ücretine gelir vergisi teşviki uygulanacak destek personeli işverence belirlenir. Ar-Ge merkezi veya tasarım merkezi yöneticisi, görev tanımı ve niteliğine göre Ar-Ge personeli, tasarım personeli veya destek personeli olarak dikkate alınır.

Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması 5- Gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak için Ar-Ge merkezlerinde en az 15 (on beş) (2016/9093 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen sınıflarda yer alan sektörler için otuz) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli, Tasarım merkezlerinde ise en az 10 (on) tam zaman eşdeğer tasarım personeli istihdam edilmesi gerekmektedir. Ar-Ge ve tasarım merkezleri dışında, teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge, yenilik veya tasarım projelerinde, teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak için personel sınırlaması bulunmamaktadır.

Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması 6- Asgari Ar-Ge veya tasarım personeli sayısının hesabında fiilen ve tam zamanlı olarak çalışan personelin üçer aylık dönemler itibarıyla ortalamasının esas alınacağı hükme bağlanmıştır. Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliğinin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise Ar-Ge veya tasarım merkezinde çalışan tam zaman eşdeğer Ar-Ge veya tasarım personeli sayısı; çalışan personelin, çalışma sürelerine göre üçer aylık dönemler itibarıyla toplam çalışma süresinin, bir kişinin üç aylık tam zamanlı çalışma süresine bölünmesi suretiyle hesaplanır. Haftada kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma süreleri bu hesaplamada dikkate alınmaz. 7- Kamu personeli belirtilen teşvikten yararlanamaz.

Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması (Ar-Ge merkezlerinde çalışan tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısı; fiilen çalışan Ar-Ge personelinin üçer aylık dönemler itibariyle bulunan toplam çalışma süresinin, 90 güne bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır. Tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısı = Ar-Ge personelinin üç aylık dönemdeki Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili toplam prim ödeme gün sayısı / 90 ÖRNEK : Ar-Ge merkezi belgesi bulunan (Z) Anonim Şirketinin Ar-Ge merkezinde çalıştırdığı Ar-Ge personelinin, Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili olarak 2016 yılı ikinci üç aylık dönemdeki prim ödeme gün sayısının; 2016/Nisan ayında; 705 gün, 2016/Mayıs ayında; 532 gün, 2016/Haziran ayında; 231 gün, olduğunda, 2016 yılı ikinci üç aylık dönem itibariyle; Toplam prim ödeme gün sayısı 705 + 532 + 231 = 1.468 Tam zaman eşdeğer Ar-Ge personel sayısı ise, 1.468 / 90 = 16.31 olacaktır. 2016 yılı ikinci üç aylık geçici vergilendirme dönemi itibariyle asgari 15 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli çalıştırma koşulu yerine getirilmiş olmaktadır.

SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ

Sigorta Primi Desteği Uygulaması (Yönetmelik) 1-Kamu personeli hariç olmak üzere, teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden yararlanan işletmelerde çalışan Ar-Ge personeli ile destek personelinin; Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde çalışan tasarım ve destek personelinin, Kanun kapsamındaki faaliyetleri karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı; 4691 sayılı Kanununun geçici ikinci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna tutulmuş personelin gelir vergisi istisnasının uygulandığı sürece gelir vergisinden istisna tutulan ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.

Sigorta Primi Desteği Uygulaması 2- Sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanacak olan destek personelinin; tam zaman eşdeğer sayısı toplam tam zaman eşdeğer Ar-Ge veya tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Küsuratlı sayılar tama iblağ edilir. Destek personelinin toplam tam zaman eşdeğer Ar-Ge veya tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşması hâlinde, brüt ücreti en az olan destek personelinin ücretinden başlamak üzere sigorta primi işveren hissesi teşviki uygulanır. Brüt ücretlerin aynı olması hâlinde, sigorta primi işveren hissesi teşviki uygulanacak destek personeli işverence belirlenir. 3- Sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasında, bu kapsamdaki personelin Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine ayırdıkları zamanın, toplam çalışma zamanına oranı dikkate alınır. 4- Kapsama giren personelin Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetleriyle ilgili çalışmalarının haftalık kırk beş saati doldurması hâlinde çalışılan haftaya ilişkin hafta tatili, sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasında dikkate alınır. Kapsama giren personelin ay içindeki çalışmalarının tamamının Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetleriyle ilgili olması hâlinde yıllık ücretli izin süreleri ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu destek kapsamında değerlendirilir.

Sigorta Primi Desteği Uygulaması 5- Tamamlanmamış bir Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesinin devredilmesi durumunda, Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesini devralan işletme, gerekli şartları taşıması hâlinde sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanır. Buna karşın, tamamlanmış bir Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesinin devredilmesi durumunda, Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesini devralan işletme, sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanamaz. 6- Birinci fıkra kapsamında belirtilen projelerde görev alan veya işletmelerde çalışan kamu personeli, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile staja tabi tutulan öğrenciler ve yurtdışında çalışanlar için, sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanılamaz.

DİĞER VERGİ DESTEKLERİ Damga Vergisi İstisnası, Gümrük Vergisi İstisnası

Damga Vergisi İstisnası Uygulaması 1- Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden müstesnadır. 2- Damga vergisi istisnasının uygulanabilmesi için; Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri, rekabet öncesi işbirliği ile Ar-Ge ve yenilik veya tasarım projeleri için başvuru yapılan ve desteği veren kamu kurumundan veya Kanunda belirtilen vakıflardan, Teknoloji merkezi işletmeleri için TEKMER müdürlüğünden, Uluslararası fonlarca desteklenen ya da TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge ve yenilik veya tasarım projeleri için TÜBİTAK’tan alınan veya bunlar tarafından onaylanan; kâğıda konu işlemin Kanun kapsamında Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetleri ile ilgili olduğunu gösteren proje öneri bilgileri formu veya destek karar yazısı ya da proje sözleşmesi veya bu mahiyetteki belgenin işlem esnasında noter, resmî daireler, diğer kamu kurum ve kuruluşları gibi işlem yapan kurum ve kuruluşlara ibraz edilmesi yeterli olup, işlem yapan kurum veya kuruluşlarca başka belge aranmaz.

Damga Vergisi İstisnası Uygulaması 3- İşlem esnasında, söz konusu belgelerin herhangi bir sebeple ibraz edilememesi durumunda, kâğıtlara ilişkin damga vergisi ilgililerce ödenir. 4- Kanun kapsamında Ar-Ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerinde istihdam edilen personele münhasıran bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kâğıtlar ile Kanun kapsamına giren sigortalılar için düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri için damga vergisi alınmaz. 5- Destek ve teşvik unsurlarının amacı dışında kullanılması, şartların ihlali veya projelere yönelik değerlendirme raporlarının olumsuz olmasının tespit edilmesi hâlinde, istisna uygulamasına konu olan damga vergisi 34 üncü madde kapsamında işletmelerden tahsil edilir. İşlem esnasında istisna uygulanırken, söz konusu belgelerin ibraz edilmiş olması bu uygulamayı etkilemez.

Gümrük Vergisi İstisnası 1- Kanun kapsamında yürütülen Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır. 2- Ar-Ge Merkezi veya Tasarım Merkezi Belgesine sahip işletmeler ile destek kapsamına alınmış olan rekabet öncesi işbirliği projeleri kapsamında ithal edilen eşya; Ar-Ge, yenilik veya tasarım ile ilgili faaliyetlerde kullanılmak üzere Bakanlığın uygun göreceği eşyalardan oluşur. 3- Bu istisnadan yararlanacak ikinci fıkra kapsamındaki işletmeler, başvurularını Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Sistemi E-Başvuru Uygulaması üzerinden Genel Müdürlüğe gönderir.

Gümrük Vergisi İstisnası 4- Genel Müdürlük başvuruyu değerlendirir, uygun bulması halinde söz konusu başvuruyu aynı iş günü içinde onaylayarak gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere Tek Pencere Sistemi üzerinden Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bildirir. Genel Müdürlük gerekli görmesi halinde başvuru hakkında görüş almak üzere konusunda uzman en az bir izleyici görevlendirebilir.   5- İkinci fıkrada belirtilmeyen ancak Kanun kapsamındaki Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri sahibi işletmeler, desteği veren kurum veya kuruluşa ya da Kanunda belirtilen vakıflara, uluslararası fonlar tarafından desteklenen Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri için ise TÜBİTAK’a başvuru yapar. İşletmeler, başvuru yaptıkları kurum veya kuruluşun belirleyeceği uygulama süreçlerine göre bu istisnadan yararlandırılır.

Tek Pencere Sistemi 20/3/2012 tarihli ve 28239 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2012/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi çerçevesinde gümrük işlemlerine konu olan eşyaya ilişkin olarak farklı kurumlarca düzenlenmesi gereken izin, onay ve belgelere ilişkin başvuruların tek bir noktaya yapılarak (e-başvuru) ilgili kuruma iletildiği ve ilgili kurumca düzenlenen belgelerin doğrudan gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere elektronik ortamda (e- belge) gönderildiği, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından kurulan ve yürütülen sistem,

Diğer Bazı Destekler Ve Yeni Kavramlar Siparişe Dayalı Ar-Ge Temel Bilimler Desteği Tasarım Tescil Desteği Öğretim Elemanlarının Görevlendirilmesi

Siparişe Dayalı Ar-Ge, Yenilik Ve Tasarım Faaliyetleri 1- Kanun kapsamında Ar-Ge merkezlerinin sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürüttükleri Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım merkezlerinin sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürüttükleri tasarım faaliyetleri Kanunda belirtilen indirim, istisna, destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilir. 2- Ar-Ge veya tasarım merkezleri tarafından siparişe dayalı olarak yürütülen Ar- Ge veya tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan harcamaların; yüzde ellisi bu merkezler tarafından, kalan yüzde ellisi ise siparişi veren tarafından, Ar-Ge ve tasarım indirimi olarak dikkate alınabilir. Kısacası Ar-Ge indirimi tutarı bu suretle sipariş veren şirket ve Ar-Ge Merkezi arasında paylaşılacaktır. Siparişi verenin indirimden yararlanmaması halinde, Ar-Ge merkezinin % 100 indirimden yararlanma hakkı yoktur.

Siparişe Dayalı Ar-Ge, Yenilik Ve Tasarım Faaliyetleri 3- Bu uygulama, 1/3/2016 tarihinden sonra verilen siparişler dolayısıyla ortaya çıkacak Ar-Ge ve tasarım indirimleri için geçerlidir. 4- Sipariş verenin gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetinin olmaması halinde Ar-Ge veya tasarım harcamasının tamamı Ar-Ge veya tasarım merkezi tarafından indirilebilir. Sipariş verenler, Ar-Ge ve tasarım indirimi ile sipariş verilmesine ilişkin kâğıtlara ait damga vergisi istisnası dışında kalan bu Kanun kapsamındaki diğer teşvik ve destek unsurlarından yararlanamaz. 5- Her bir geçici vergilendirme ve hesap dönemi itibarıyla yararlanılabilecek toplam Ar-Ge ve tasarım indirimi tutarının yarısı, Ar-Ge merkezi veya tasarım merkezi tarafından beyanname verme sürelerinin başlangıcından önce siparişi verene yazılı olarak bildirilir.  

Temel Bilimler Desteği (Yönetmelik) Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerine, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, kamu personeli hariç olmak üzere iki yıl süreyle, Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. Bu kapsamda her bir Ar-Ge merkezinde destekten yararlanacak personel sayısı, ilgili ayda Ar-Ge merkezinde istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde onunu geçemez. Bu sayının küsuratlı çıkması halinde tama iblağ edilir. Bu destekten yararlanılabilmesi için istihdam edilecek personelin 1/3/2016 (dahil) tarihinden sonra işe alınması ve ilgili işletmede ilk kez istihdam edilmesi esastır.

Tasarım Tescil Desteği Türk Tasarım Danışma Konseyinin önerileri doğrultusunda Bakanlık tarafından belirlenen kriterleri haiz tasarım yarışmalarında sergilenen tasarımların tescil giderleri, Bakanlık bütçesine konulacak ödenek imkânları çerçevesinde geri ödemesiz olarak desteklenebilir.

Öğretim Elemanlarının Görevlendirilmeleri Öğretim elemanlarından Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen faaliyetlerde araştırmacı, tasarımcı ya da idari personel olarak hizmetine ihtiyaç duyulanlar, üniversite yönetim kurullarının izniyle tam zamanlı veya yarı zamanlı olarak görevlendirilebilirler. Tam zamanlı görevlendirme için herhangi bir üniversitede altı yıllık tam zamanlı olarak çalışmak gerekmekte olup, görevlendirme süresi her altı yıl sonrasında bir yıldır. Yarı zamanlı görev alan öğretim elemanlarının bu hizmetleri karşılığı elde edecekleri gelirler, üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulur.

Yatırımcılar İçin Tekno Girişim Sermaye Desteği Teknogirişim sermayesi desteğinden faydalananlara, bu desteğe konu projelerinin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin; Beyan edilen gelirin veya kurum kazancının yüzde onunu ve Öz sermayenin yüzde yirmisini aşmayan kısmı, GVK’nun 89., KVK’nun 10 uncu maddesine göre kazancının tespitinde indirim konusu yapılır. İndirim konusu yapılacak tutar yıllık olarak 500.000 Türk Lirasını aşamaz. İndirim uygulamasından geçici vergi dönemleri itibarıyla da yararlanılabilir.

Tekno Girişim Sermaye Desteği Veren Yatırımcılarda İndirime Esas Tutarlar İndirim olarak dikkate alınabilecek tutar, Gerçek kişiler açısından sermaye desteğinin sağlandığı takvim yılında elde edilen beyana tabi kazanç ve iratların toplam tutarından geçmiş yıl zararları ve tüm indirim ve istisnalar düşüldükten sonra kalan tutarın yüzde onu ile sınırlıdır. Kurumlar vergisi mükellefleri açısından ise sermaye desteğinin sağlandığı hesap dönemi başındaki öz sermayenin yüzde yirmisini aşmamak koşuluyla kurum kazancının en fazla yüzde onu ile sınırlı olup indirim tutarının tespitinde kurum kazancı olarak ticari bilanço kârı veya zararına kanunen kabul edilmeyen giderler eklenmek ve geçmiş yıl zararları ile varsa tüm indirim ve istisnalar düşülmek suretiyle bulunan tutar dikkate alınacaktır.

Tekno Girişim Sermaye Desteğinde Yöntem Sermaye desteğinin, Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idaresi tarafından kabul edilmiş iş planına uygun biçimde ve destek başvurusundan sonra ihdas edilmiş, Girişimcinin münferiden veya müştereken temsil ve ilzama yetkili olduğu işletmeye, sermaye desteğini sağlayan mükelleflerce kuruluşunda veya sonrasında ortak olmak ve sermaye koymak suretiyle sağlanması zorunludur. Teknogirişim sermayesi desteğine konu projelerin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin iki yıl içerisinde ilgili projenin finansmanında kullanılmayan kısmı için indirim dolayısıyla söz konusu mükellefler adına zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.

4691 SAYILI TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUNU

Genel İstatistikler Toplam Firma Sayısı 4.217 Yabancı Firma Sayısı 182 Akademisyen Firma Sayısı 935 Toplam Personel Sayısı 41.172 Ar-Ge 33.293 Destek 2.129 Kapsam Dışı 5.750 Proje Sayısı (Tamamlanan + Devam Eden) 29.317 Toplam Satış (TL) 35 Milyar Toplam İhracat (USD) 2.4 Milyar

Genel İstatistikler SEKTÖR % Yazılım 37 İnşaat 1 Bilgisayar ve İletişim Teknolojileri 17 Telekomünikasyon Elektronik 8 Otomotiv Makine ve Teçhizat İmalatı 6 Havacılık Enerji 4 İlaç Medikal 3 Hayvancılık Sağlık Denizcilik Savunma Sanayi İmalat Sanayi Kimya Geri Dönüşüm Gıda Sanayi 2 Otomotiv Tasarım Mühendisliği Tarım Diğer

4691 Sayılı Kanun’un Sistematiği 4691 sayılı Kanunda, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin; Kuruluşu, İşleyişi, Yönetim ve Denetimi, konularında da düzenlemeler yapılmıştır. Bu konular bölgelerin kendilerinden beklenen işlevleri yerine getirmek açısından oldukça önemli olmakla birlikte sunumumuzun kapsamı dışında bırakılmıştır. Diğer taraftan sizlerden gelen talepler de dikkate alınarak bu sunumda; Bölgelerde faaliyette bulunan girişimcilere sağlanan destekler, 6676 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerden önemi görülenler, Bazı tartışmalı uygulamalar, üzerinde durulmuştur.

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin Ortaya Çıkışı Üniversite, Araştırma Kurum ve Kuruluşları, Yüksek Teknoloji Enstitüsü Ar-Ge merkezi veya enstitüsü Üretim sektörünün işbirliği sağlanarak Oluşan; Akademik Ekonomik Sosyal yapının bütünleştiği siteler bizleri teknokent kavramına ulaştırmaktadır. Bölgelerin üniversiteler içinde kurulmasına izin verilerek sanayinin üretim gücü ile üniversitelerin akademik gücünü bir araya getirmeleri hedeflenmiştir. Date 105 Titre de la présentation 105

Temel Amaç Bu şekilde yapılandırılan Teknoloji geliştirme bölgelerinde; Teknolojik bilgi üretmek, Teknolojik bilgiyi ticarileştirmek, Teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanakları yaratmak, Araştırma vasıflı insanlara iş imkanı yaratmak, Verimliliği artırmak, Üretim maliyetlerini düşürmek suretiyle; Uluslararası rekabete açık İhracata yönelik yapıya sahip, yüksek/ileri teknoloji kullanan, yeni teknolojilere yönelik firmalar, yaratılması amaçlanmıştır. Date 106 Titre de la présentation 106

4691 Sayılı Kanunla Sağlanan Destekler 4691 sayılı Kanunla getirilen destekleri; Yönetici Şirketlere yapacakları yatırımlar için sağlanabilecek destek, Vergisel destekler; Kazanç İstisnası, Ücretlere Yönelik İstisna, Damga Vergisi İstisnası, KDV İstisnası, Üniversitelerde çalışan akademisyenlerin bölgede çalışmasını kolaylaştıran hükümler, Diğer Destekler, olarak sınıflandırmak mümkündür. Date 107 Titre de la présentation 107

Kazanç İstisnası Bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin Münhasıran bölgedeki; Yazılım Tasarım Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar Gelir ve Kurumlar Vergisi’nden istisnadır. Bu faaliyetlerden zarar oluşması Bildirim Kazanç istisnası söz konusudur Hibeler Dolayısı ile bu işlerin hasılat ve maliyetinin ayrıntılı izlenmesi gerekir. Bu işlerle İlgili tüm maliyet ve giderlerin istisna kazancın tespitinde dikkate alınması zorunludur. Olağandışı Faaliyetlerden elde edilen gelirlerin istisna karşısındaki durumu Kur Farkları, Faiz Gelirleri, Sabit Kıymet Satış Karları vb. Genel Gider Dağılımı Özelgeler

Giderler ve Amortismanlara İlişkin Özelgelerden Alıntılar Direkt olarak projelerle ilişkilendirilebilen giderlerin dağıtıma tabi tutulması mümkün değildir. “… Şirketinizin katıldığı fuarlarda yapılan organizasyon ve reklam harcamaları ile stant kiralama ve broşür  alımı gibi giderlerin, istisna kapsamında olan ya da olmayan faaliyetlerinizle doğrudan ilişkilendirilememesi şartıyla, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan maliyetlerin birbirine oranı esas alınarak dağıtılması mümkün bulunmaktadır.” İstisna kapsamına giren ve girmeyen faaliyetlerde müştereken kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortismanlarının bunların her bir işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtımının yapılması gerekmektedir. Hangi işlerde ne kadar süreyle kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin amortismanlar, müşterek genel giderlerle birlikte dağıtıma tabi tutulacaktır. Müşterek genel giderler, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan maliyetlerin birbirine oranı esas alınarak dağıtıma tabi tutulması gerekir.

Yazılımdan Elde Edilen Kazanca İlişkin İstisnanın Sınırlarının Belirlenmesi Kanun gereği yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazançlar kurumlar vergisinden istisnadır. Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Genel Tebliğ’de yazılımlara ilişkin olarak aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır. «Teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım faaliyetinde bulunan şirketin, ürettiği yazılımların lisans satışından veya kiralanmasından elde edeceği kazançlar istisnadan yararlanacaktır.» Bu bölümde son bir husus olarak belirtmek gerekirse; bölgelerde geliştirilecek yazılımların içeriğine ilişkin bir sınırlama da mevcut değildir. Örneğin bir başvuru üzerine teknoloji geliştirme bölgesinde yürütülen oyun programları yazılımı faaliyetinden elde edilen kazançların kurumlar vergisinden müstesna tutulmasının mümkün olduğu açıklanmıştır. Bakanlık yayımladığı Tebliğde gayri maddi hakka bağlanmamış olan uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon, ek yazılım, gibi faaliyetlerden elde edilen kazançların da istisna kapsamında olduğunu açıklamıştır.

Yazılımdan Elde Edilen Kazanca İlişkin İstisnanın Sınırlarının Belirlenmesi 4691 sayılı Kanunla bölgelerde yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazançların vergiden istisna edildiği dikkate alındığında; tereddüt oluşan işlerde yapılan faaliyetin niteliğinin yazılım olup olmadığını değerlendirmek yeterli olacaktır. Yazılım, bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin, belli bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümü

Yazılımdan Elde Edilen Kazanca İlişkin İstisnanın Sınırlarının Belirlenmesi Tanımdan hareket edildiğinde; Bölgede geliştirilen bir yazılım üzerinden telefon ve internet kullanılarak, bölgelerde verilen çağrı vb. hizmetlerden elde edilecek kazançların yazılım faaliyetinden kaynaklanmadığı dolayısıyla istisnadan yararlanmayacağı, Bölge içinde ve dışında bulunan firmalara geliştirecekleri yazılımlar için bölgeden verilen teknik danışmanlık, proje danışmanlığı gibi hizmetlerin de istisna faaliyetler kapsamında olmadığı, açıktır. Bu bölümde belirtmek gerekirse; bölgelerde geliştirilecek yazılımların içeriğine ilişkin bir sınırlama da mevcut değildir. Örneğin bir başvuru üzerine teknoloji geliştirme bölgesinde yürütülen oyun programları yazılımı faaliyetinden elde edilen kazançların kurumlar vergisinden müstesna tutulmasının mümkün olduğu açıklanmıştır.

Yazılımdan Elde Edilen Kazanca İlişkin İstisnanın Sınırlarının Belirlenmesi Bölge’de üretilen bir yazılımı örneğin web sitesini kullanarak bu web sitesi üzerinden reklam, komisyon vb. gelir elde eden bir şirketin kazanç istisnasından yararlanıp yararlanamayacağı ile istisnadan yararlanacaksa bu tutarın nasıl belirleneceği tartışmalı bir örnektir. Bu olayda şirketin elde ettiği reklam, komisyon vb. gelirlerin söz konusu yazılım olmadan elde edilemeyeceği, dolayısı ile istisnadan yararlanılması gerektiğinin kabulü halinde; kazancın ne kadarının yazılıma isabet ettiğinin hesaplanması gerekecektir. Yazılıma isabet eden gelir ile buna ilişkin giderler (amortisman vb.) istisna kazanç kapsamında değerlendirilmeli, Diğer taraftan reklama isabet eden gelir ise vergilendirilmelidir.

Yönetmeliğin «Yönetici Şirketin Görev Ve Sorumlulukları Başlıklı» 14 Yönetmeliğin «Yönetici Şirketin Görev Ve Sorumlulukları Başlıklı» 14. Maddesinin F Bendi f) Bölgede; hizmet vermek amacıyla yer almak isteyen kurum, kuruluş, yerli ya da yabancı tüzel veya gerçek kişiler ile Kanunun amacıyla örtüşen şekilde faaliyet gösteren ve Bölge içerisinde yer almak isteyen 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında kurulan Ar‐Ge Merkezi veya Tasarım Merkezi, 3/7/2014 tarihli ve 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamında yeterlik alan araştırma altyapıları ile diğer kurum ve kuruluş taleplerinin değerlendirilmesi ve uygun bulunanlara Bölge işletme yönergesi doğrultusunda yer tahsisinin yapılması,

Bölge İçindeki Ar-Ge Merkezleri “Ar-Ge merkezi: Dar mükellef kurumların Türkiye’deki işyerleri dahil, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan ve en az elli tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birimleri, TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ Ar-Ge Merkezi 5746 sayılı Kanunla Ar-ge merkezlerine sağlanan destekler; a) Ar-Ge indirimi, b) Gelir vergisi stopajı teşviki, c) Sigorta primi desteği, d) Damga vergisi istisnası, e) Teknogirişim sermayesi desteği. 5746 yönetmelik 20/g

5746 Sayılı Kanundaki Özel Düzenleme 5746 sayılı Kanunun 4 maddesinin 5. fıkrası «Değişik: 16/2/2016-6676/29 md.) Bu Kanun kapsamındaki indirim, istisna, destek ve teşviklerden yararlananlar; 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendi, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi hükümleri ile 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesi hükümlerinden ayrıca yararlanamazlar.»

4691 Sayılı Kanuna İlişkin Yönetmelikteki Hüküm 4691 Sayılı Kanuna İlişkin Yönetmeliğin 35-d maddesi; «Bölge içerisinde faaliyette bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, yazılım, tasarım veya Ar‐Ge faaliyetleri dolayısıyla 4691 sayılı Kanunda yer alan vergisel teşviklerden bütün halinde yararlanabilirler. Bu durumda aynı yazılım veya Ar‐Ge veya tasarım projesi için 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda yer alan vergisel teşviklerden ayrıca yararlanamazlar.»

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu Ve 5746 Sayılı Kanun Veya Kurumlar Vergisi Kanunundaki Benzer İstisnaların Bir Arada Uygulanıp Uygulanmayacağı 5746 sayılı Kanunu’nun 4. Maddesinde bu kanun kapsamındaki indirim, istisna, destek ve teşviklerden yararlananların; Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Ar-Ge indirimine ilişkin hükümlerinden ile Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre sağlanan destek ve teşviklerden ayrıca yararlanamayacakları hükme bağlanmıştır. 4691 sayılı Kanuna bu çerçevede özel bir hüküm bulunmamakla birlikte yönetmelikte; 4691 sayılı Kanunda yer alan vergisel teşviklerden bütün halinde yararlanılabileceği ile aynı yazılım veya Ar‐Ge veya tasarım projesi için 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda yer alan vergisel teşviklerden ayrıca yararlanılamayacağı açıklanmıştır. Yukarıda yer alan düzenlemeler farklı kanunlarda getirilen desteklerden mükerrer olarak yararlanmayı engelleyici niteliktedir. Ancak aşağıda iki başlıkta vurgulanan sorulara farklı yaklaşımlarda mevcuttur. Mükelleflerin farklı kanunlardaki desteklerden yararlanma konusunda seçimlik hakları var mıdır? Farklı projeler bazında farklı kanunlarda yer alan desteklerden ayrı ayrı yararlanılabilir mi?

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Ar-Ge İndirimi Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Ar-Ge indirimine ilişkin ilk düzenlemelerin yapıldığı 5228 sayılı Kanunun gerekçesinde, Ar-Ge indirimine ilişkin düzenlemenin, Ar-Ge faaliyetlerine yönelik olarak 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda yer alan teşvik edici düzenlemenin bir tamamlayıcısı niteliğinde olduğu da belirtilmiştir. Teknoloji geliştirme bölgelerinde veya serbest bölgelerde gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetlerinden bir kazanç doğması ve bu kazançla ilgili olarak Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ya da Serbest Bölgeler Kanunu’nda yer alan istisnadan yararlanılacak olması durumunda; istisna uygulanacak kazancın elde edilmesine yönelik olarak yapılan harcamalar Ar-Ge indirimi kapsamında değerlendirilmeyecektir. Diğer bir ifadeyle, kazancına istisna uygulanacak Ar-Ge faaliyetleri için yapılan harcamalar dolayısıyla Ar-Ge indiriminden yararlanılması söz konusu değildir. Buna karşın, teknoloji geliştirme bölgelerinde veya serbest bölgelerde yürütülen Ar-Ge faaliyetlerinin işletmenin kendi faaliyetiyle ilgili olması ve anılan kanunlarda yer alan istisnalara konu olmaması durumunda, bu tür harcamalar Ar-Ge indirimi kapsamında değerlendirilecektir.

Konuya İlişkin Özelge SORU: Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda yer alan Ar-Ge ve destek personeli ücret istisnasından yararlanılıp; teknoloji geliştirme bölgesindeki faaliyetlerine ilişkin olarak yönetici şirket onayına tabi olarak gerçekleştirilecek proje giderlerinin Ar-Ge indirimine konu edilip edilemeyeceği veya kurum kazancının tespitinde ne şekilde dikkate alınacağı konularında görüş talep edilmiştir. YANIT: Teknoloji geliştirme bölgelerinde gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetlerinden kazanç doğması ve bu kazançla ilgili olarak 4691 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinde yer alan istisnadan yararlanılacak olması durumunda, istisna uygulanacak kazancın elde edilmesine yönelik olarak yapılan harcamalar için Ar-Ge indiriminden yararlanılması mümkün değildir. Ancak, teknoloji geliştirme bölgelerinde yürütülen Ar-Ge faaliyetlerinizin şirketinizin kendi faaliyetiyle ilgili olması ve anılan kanunlarda yer alan istisnalara konu olmaması durumunda, bu faaliyetle ilgili yaptığınız harcamaları Ar-Ge indirimi kapsamında değerlendirmeniz mümkün bulunmaktadır. Aynı şekilde, 4691 sayılı Kanunda yer alan vergi teşvikleri arasında yer alan ve bölgede çalışan Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücret gelirlerine ilişkin istisnadan yararlanılmış olması, teknoloji geliştirme bölgelerinde şirket faaliyetlerinizle ilgili olarak gerçekleştirilen ve anılan kanunlarda yer alan istisnalara konu edilmeyen Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin yapılan harcamalar için Ar-Ge indiriminden yararlanılmasına engel oluşturmayacaktır

KDV Kanununda Düzenlenen İstisnaların İndirim ve İade Hakkına Yönelik Ayırım KDV Kanunu temelde teslim ve hizmetler üzerinden hesaplanan vergiden, alım ve giderler nedeniyle ödenen verginin indirilmesi esası üzerine kurulmuştur. İstisna edilmiş işlemlerde indirim ise özel bir maddede düzenlenmiştir. (KDVK’nun 32. maddesi) Bu maddede sayılan istisnalar için indirim hakkı mevcut olup; indirilecek KDV’nin hesaplanan KDV’de büyük olması halinde iade hakkı vardır. TAM İSTİSNA 32. Maddede sayılan istisnalar dışında olup; KDV Kanununda düzenlenen diğer istisnalar içinse indirim ve dolayısı ile iade hakkı söz konusu olmayıp; ödenen KDV maliyet olarak kaydedilecektir. KISMİ İSTİSNA

Yazılımlara Yönelik KDV İstisnası İstisna Kısmi İstisna Kapsamındadır Bu proje için yüklenilen KDV indirim konusu yapılamaz. İndirilemeyen KDV’nin iade alınması mümkün değildir. İndirilemeyen KDV’ler maliyet unsuru olarak dikkate alınmalıdır. Tam istisna kapsamında satılması halinde, indirim ve iade mümkündür. İstisna Tek Aşamalıdır Yazılımı üretene yapılan teslimler ile Yazılımı üretenden alıp satanların (bayilerin vb.) teslimleri istisnadan yararlanamaz.

Seri Üretim ve Ürünlerin Pazarlanması Teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım, Ar-Ge ve tasarım faaliyetinde bulunan şirketlerin, bu faaliyetler sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde Bakanlık açıklamalarına göre; Bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayri maddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir. Üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazanç ise istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. Tanımlar bu şekliyle yapılmakla birlikte bu konunun uygulaması zorluklar içermektedir.

Seri Üretim ve Ürünlerin Pazarlanması Terminal Kiralama: Üretilen yazılım programı ile çeşitli sektörlerde çeşitli bilgilere ulaşım veya bilgilerin kullanılmasına yönelik şifrelendirilerek programın kullanılmasıdır. Bir çeşit abonelik gibi çalışmakta olan sistem için kullanım sözleşmeleriyle kullanıcılara sunulmaktadır. Üretici yazılım firması, ürettiği programdan kullanıcıların yararlanması karşılığında bedel tahsil etmektedir. Fikri mülkiyet hakkı üreticide kalmak suretiyle yazılımın birden fazla kişiye abonelik sistemiyle sanal ortamda kullandırılması şeklinde yapılan terminal kiralamalarında; yazılım, alıcı sayısına bakılmaksızın bir defaya mahsus olarak üretilmekte olup, yazılım programı için kullanıcılar, şifre ve kullanıcı adı almak suretiyle abonelik hakkı kazanmaktadırlar. Yazılımın aynı anda 1000’lerce kişiye kullandırılması seri üretim gibi değerlendirmesi yönünde Bakanlık Görüşleri bulunmaktadır. İnternet Sitesi Gelirleri: Teknokent içerisinde faaliyette bulunan (Y) A.Ş. oluşturduğu İnternet sayfası üzerinden reklam geliri elde etmektedir. Söz konusu internet sayfası bir defaya mahsus olarak oluşturulmaktadır. Ancak oluşturulan bu üründen (internet sayfası) binlerce kişiye ve defalarca reklam olanağı sağlanarak gelir elde edilmektedir.

Ücretlerde Vergi İstisnası / Genel KİMLER YARARLANABİLİR Ar-ge personeli Tasarım personeli Destek personeli YARARLANMA ŞARTLARI Bölgede Ar-Ge projesinde çalışma Destek personeli Ar-Ge ve tasarım personelinin % 10’unu aşamaz. ÜCRETLERDEN ALINMAYACAK VERGİLER Gelir vergisi Damga vergisi İSTİSNAYA DAHİL SÜRELER Hak kazanılmış hafta tatili Yıllık ücretli izin süreleri Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günleri İSTİSNA DIŞI ÜCRETLER Bölgede Ar-Ge projesi dışındaki çalışmalara ilişkin ücretler Haftalık kırk beş saatin üzerindeki çalışma sürelerine ilişkin ücretler Ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler

Ücretlerde Vergi İstisnası / Genel DESTEK PERSONELİ % 10 hesabında küsuratlı sayılar bir üst tamsayıya tamamlanır Vergi istisnası brüt ücreti en az olandan başlamak üzere uygulanır Brüt ücretlerin eşit olması halinde, istisna uygulanacak personel işveren tarafından belirlenir DENETİM Ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını Yönetici Şirket denetler. İSTİSNANIN UYGULANMASI Girişimci, Bölgede çalışan ve Yönetmeliğe göre tanımlanmış tüm Ar-Ge, tasarım ve destek personelini, Ar-Ge ve tasarım projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini gösteren listeyi aylık olarak yönetici şirkete onaylatır, inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklar.

Ücretlerde Vergi İstisnası / Genel İŞ KANUNU’NA GÖRE ÜCRET Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır. Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak kural olarak, Türk parası ile işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir. GELİR VERGİSİ KANUNU’NA GÖRE ÜCRET Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.  Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.

Ücretlerde Vergi İstisnası / Genel Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin Kanun kapsamında elde ettiği; ücret, prim, ikramiye ve benzeri ödemeler istisna kapsamına dâhildir.

Ücretlerde Vergi İstisnası / Genel ÇALIŞMA İş Kanununa Göre Tam Zamanlı Çalışma İş Kanununa Göre Kısmi Zamanlı Çalışma Bölge İçinde Çalışma Bölge Dışında Çalışma

Ücretlerde Vergi İstisnası / Bölge Dışı KİMLER YARARLANABİLİR Ar-ge personeli Tasarım personeli YARARLANMA ŞARTLARI Faaliyet Bölgede yürütülen projelerle doğrudan ilgili olacak Proje kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Bölge dışında yürütülmesi zorunlu olacak BÖLGE DIŞINDA GEÇEN SÜREYE İLİŞKİN İSTİSNA Bölge dışındaki faaliyetlere ait ücretlerin yüzde yüzü gelir vergisinden istisnadır. İSTİSNA UYGULANABİLECEK BÖLGE DIŞI FAALİYETLER Laboratuvar, analiz, test ve deney çalışmaları Diğer Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde yapılan çalışmalar Saha araştırması Prototip geliştirmeye yönelik faaliyetler Projelerde görev alan personel ile sınırlı olmak kaydıyla bilimsel içerikli etkinlikler

Ücretlerde Vergi İstisnası / Bölge Dışı ONAY VE BİLDİRİM Bölge dışındaki faaliyetlere ilişkin ücretlerin istisnadan yararlanabilmesi için; Yönetici Şirketin onayının alınması ve Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur. UYGULAMA Girişimci şirket, proje için Bölge dışında geçirilmesi gereken kısımlarına ilişkin gerekçeli teklifi ve çalışanların sayılarını ve niteliklerini, projelerde görev aldığı süreleri ve ücretlerini Yönetici Şirkete sunar. Projenin bir kısmının Bölge içinde yürütülemeyeceğinin tespit edilmesi ve Bölge dışındaki faaliyetlerin proje kapsamında olduğunun tespit edilmesi şartıyla gerekçeli teklif Yönetici Şirket tarafından onaylanır. Personelin proje ile ilgili Bölge dışında geçirdiği süreye ilişkin ilgili kurum veya kuruluştan aldığı belge Yönetici Şirkete sunulur. SORUMLULUK Bölge dışında geçirilen sürenin proje kapsamında olmadığının tespiti halinde ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan işletme sorumludur.

Ücretlerde Vergi İstisnası / Eğitim KİMLER YARARLANABİLİR Ar-ge personeli Tasarım personeli YARARLANMA ŞARTLARI Bölgede yer alan işletmelerde en az bir yıl süreyle çalışma BÖLGE DIŞINDA GEÇEN SÜREYE İLİŞKİN ÜCRETE UYGULANACAK İSTİSNA Bölge dışında geçirilen sürelere ilişkin ücretlerin yüzde yüzü gelir vergisinden istisnadır. İSTİSNA UYGULANABİLECEK BÖLGE DIŞI SÜRELER Yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı geçemez Doktora yapanlar için iki yılı geçemez İstisna uygulanabilecek süre aylık ders saati ile sınırlıdır

Ücretlerde Vergi İstisnası / Eğitim ONAY VE BİLDİRİM Bölge dışındaki faaliyetlere ilişkin ücretlerin istisnadan yararlanabilmesi için; Yönetici Şirketin onayının alınması ve Bakanlığın bilgilendirilmesi zorunludur. UYGULAMA Lisansüstü eğitimde geçirilecek süre, üniversiteden onaylı ders programı dikkate alınarak Bölge Yönetici Şirketinin onayı ile hesaplanır. Lisansüstü eğitimde alınan dersler kapsamında yapılacak araştırmalar da dikkate alınabilir. Bir buçuk ve iki yıllık sürelerin uygulanmasında kayıt dondurma kapsamında geçen süreler dikkate alınmaz. SORUMLULUK Bölge dışında geçirilen sürenin proje kapsamında olmadığının tespiti halinde ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan işletme sorumludur.

Ücretlerde Vergi İstisnası / Öğretim Üyeleri YÖNETMELİK MADDE 18/2 Kamu kurum ve kuruluşları ile üniversite personelinden Bölgede yer alan faaliyetlerde araştırmacı ve idari personel olarak hizmetine ihtiyaç duyulanlar, çalıştıkları kuruluşların izni ile sürekli veya yarı zamanlı olarak çalıştırılabilirler. Yarı zamanlı görev alan öğretim üyesi, öğretim görevlisi, araştırma görevlisi ve uzmanların bu hizmetleri karşılığı elde edecekleri gelirler, üniversite döner sermaye kapsamı dışında tutulur. Sürekli olarak istihdam edilecek personele kurumlarınca aylıksız izin verilir ve kadroları ile ilişkileri devam eder. Bunlardan sosyal güvenlik açısından 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların asli kadroları esas alınarak belirlenecek sigorta primi işveren payı veya 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamına girenlerin emeklilik keseneği kurum karşılığı ve genel sağlık sigortası primleri görev yaptıkları ilgili tüzel kişilik tarafından karşılanır ve görevlerinin bitiminde kıdem tazminatı ödenmez. 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 36 ncı maddesinin bu maddede yer alan düzenlemelere aykırı hükümleri uygulanmaz.

Ücretlerde Vergi İstisnası / Öğretim Üyeleri Tam Zamanlı Çalışma Yarı Zamanlı Çalışma Ücretin Tahsil Şekli Kişinin Kendisi Döner Sermaye SGK Prim Yükümlülüğü Şirket Tarafından Üniversite Tarafından Vergi Kesintileri Vergiden İstisna

SON REFORM PAKETİYLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERDEN TASARIM KAVRAMI

Tasarım ve Sağlanan Destekler Kurumlar Vergisi İstisnası Gümrük Vergisi İstisnası Damga Vergisi İstisnası Gelir Stopaj İstisnası

Tasarım Kavramı AB İnovasyon kavramı; Bilim, Teknoloji ve Tasarım alt bileşenlerine endekslenmiştir. OECD Tasarım; inovasyonun özü olup, tam olarak yeni bir cismin hayal edildiği, planlandığı ve bir ilk örnek haline getirilme sürecini ifade eder. Patent Kanunu Bir ürünün tümünün veya bir parçasının, veya ürün üzerindeki bir süslemenin; çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütünü ifade eder.

Tasarım Kavramı Geleneksel anlamda lüks ürün gruplarına ait bir ayrıcalık ifade eden, estetik ve sanatsal bir olgu olarak kabul edilen tasarım, günümüzde artık lüks ürün piyasalarının dışında, ileri teknoloji ürünlerinden gıdaya, otomotivden ev eşyalarına kadar çok geniş alanlara yayılmış ve ürünleri farklılaştırarak rekabet etme konusunda stratejik bir araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. Modern tüketim modelinde, ürünlerin teknolojik ve fonksiyonel unsurları tek başına sürdürülebilir rekabet avantajı sağlamada yetersiz kalmaktadır. Teknik inovasyon sonucu geliştirilen ürünlere bir estetik görünüm, ergonomi ve yeni tarz kazandırıldığı durumlarda rekabet avantajı sağlanabilmektedir.

Tasarım Faaliyeti Sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun uygun göreceği diğer alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümünü,

Tasarım Projesi Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak ayni veya nakdi destek tutarları, sonuçta doğacak fikri mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve tasarım faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde tasarımcı tarafından yürütülen proje.

Hangi Tasarım?? Sanayi Alanında Yapılan Tasarımlar; Bakanlar Kurulunun Uygun Göreceği Alanlarda; (2016/9294) Sayılı BKK; Nace Kod’larına göre belirlenen alanlar..

Bkk Uygun Gördüğü Nace Kodlu Faaliyetler a) J – Bilgi ve İletişim başlığı altında yer alan; 59.11 – Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Yapım Faaliyetleri 59.12 - Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Çekim Sonrası Faaliyetleri 591201 Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Çekim Sonrası Faaliyetleri (Ses-Görüntü Redaksiyonu, Asıl Kopyaların Aktarımı, Renk Düzeltme, Sayısal İyileştirme, Görsel Efekt, Animasyon, Alt Yazı, Başlıklandırma, Grafik, vb. İşler) b) M – Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler; 74.10 – Uzmanlaşmış Tasarım Faaliyetleri (74.10.03 hariç) 741001 İç Mimarların Faaliyetleri (İç Dekorasyon Dahil) 741002 Diğer Uzmanlaşmış Tasarım Faaliyetleri (Tekstil, Giyim, Ayakkabı Gibi Kişisel Eşyalar ve Ev Eşyaları Tasarımı İle Endüstriyel Tasarım Dahil, İç Mimarların ve Uzmanlaşmış Grafik Tasarımcıların Faaliyetleri Hariç) c) R – Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor başlığı altında yer alan; 90.02- Gösteri Sanatlarını Destekleyici Faaliyetler 900211 Gösteri Sanatlarına Yönelik Yönetmenlerin ve Yapımcıların Faaliyetleri 900212 Gösteri Sanatlarına Yönelik Diğer Destekleyici Faaliyetler (Sahne Tasarımcıları, Dekoratörleri ve Kostüm Tasarımcılarının Faaliyetleri İle Gösteri İçin Dekor ve Arka Perdenin, Işıklandırma ve Ses Ekipmanlarının İşletilmesi)

Tasarım personeli: Tasarım faaliyetlerinde doğrudan görevli tasarımcı ve teknisyenleri, Tasarımcı: Tasarım faaliyetleri kapsamındaki projelerin gerçekleştirilmesi ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan, üniversitelerin; mühendislik, mimarlık veya tasarım ile ilgili bölümlerinden mezun en az lisans derecesine sahip kişiler ile tasarım alanlarından herhangi birinde en az lisansüstü eğitim derecesine sahip diğer kişileri, Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri,

Damga Vergisi - Teknokent Yönetici Şirketine Sağlanan Dama Vergisi Muafiyeti (4691/8) - Teknokent’te Çalışan AR-GE, Tasarım Ve Destek Personelinin Bu Görevleri İle İlgili Ücretlerinin Her Türlü Vergiden Müstesnası (31/12/2023 Tarihine Kadar) - Yazılım, AR-GE ve Tasarım Projeleri İle İlgili Araştırmalarda Kullanılmak Üzere İthal Edilen Eşya İçin Düzenlenen Kâğıtlar Damga Vergisi Müstesnadır.

Proje Bitirme Belgesi / Teknokent Akışı Projenin Yönetici Şirkete Sunulması Yönetici Şirketin Projeyi Komisyona Sunması Projenin Kabul Edilmesi Girişimcilere Yer Tahsisi Projenin Yürütülmesi Proje Sonunda Bölgeden Çıkma

Proje Bitirme Belgesi NEDİR? Bölgede başlatılan Ar-Ge veya tasarım projelerinin Bölgede sonuçlandırılmasını takiben, girişimcinin talebi üzerine Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü’nce belirlenen formata uygun olarak Yönetici Şirket tarafından düzenlenen belgedir. NE İŞE YARAYACAK? 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10 uncu maddesine göre; ‘’İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:’’ b/2-f :’’Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; … İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; … Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde, … yürüttükleri proje sonucu ortaya çıkan mal ve hizmetlerin … piyasaya arz edilmesinden sonra proje sonucu ortaya çıkan hizmetler ile yerli malı belgesine sahip ürünler için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Kurumca belirlenen esaslar çerçevesinde düzenlenen ve piyasaya arz tarihinden itibaren beş yıl süreyle kullanılabilecek olan belgeler.’’

Proje Bitirme Belgesi İşletme Tarafından Yönetici Şirkete Proje Bitirme Belgesi Başvurusu Yönetici Şirket Tarafından İşletmeye Proje Bitirme Belgesi Verilmesi İşletme Tarafından BSTB’na TÜR Belgesi Başvurusu BSTB Tarafından İşletmeye TÜR Belgesi Verilmesi

Sorular ve CEVAPLAR