İmmünogenetik I Dr. Nüket Yürür Kutlay
Bağışıklık Sistemi Doğal Kazanılmış Hücresel Hümoral
Doğal Bağışıklık Mekanik bariyer Deri Mukus Siliar hareket Geçirgen olmayan bariyer Asidik pH Mukus Siliar hareket Gözyaşı (bakterisidal ajanlar)
Doğal Hücresel bağışıklık Fagositoz Makrofajlar(monosit) Polimorfonüklear nötrofiller TLR yolağı Hücre dışı ölüm NK hücreler(büyük granüler lenfosit) Büyük moleküler ağırlıklı glikoproteinleri tanıyan, hücre yüzey reseptörleri Virus enfekte hücre MakrofajsitokinNK aktive eder
Toll-like reseptor yolağı(TLR) Meyve sineğinde gelişimde etkili İnsan homoloğu doğal immünite İnsanda 10 TLR tanımlı IL1/TLR süper ailesi IL-1, IL6, TNFα… Septik şokTLR+TNFα
Doğal Humoral Bağışıklık Akut faz proteinleri C3b’nin mo yüzeyine tutulumunu kolaylaştırır -C reaktif protein -Mannose-binding protein -Serum amiloid P komponentibağ dokuda lizozomal enzimlerle ilişkili Fagositoza hazırlar İnterferon; virus mRNA stabilitesini azaltır NK aktivasyonu ve MHCI regülasyonu
Komplement Opsonizasyon:C3b, C4b Inflamasyon: C5a, C4a,C3a Lizis: C5b+ C6,C7 C8C9 polimerizasyonu(MAC membrane attack complex) İmmun kompleks temizliği: C3b, C4b+eritrositKC/dalak MASP(MBL associated serin protease)
Kazanılmış Humoral Bağışıklık İmmünglobülinler(Ig) Özgün Ag maruziyeti B lenfosit (küçük hücreler) klonal proliferasyonu Matür Ab üreten hücreler=Plazma hücreleri
Ab üreten lenfositler, Ig’lerin yüzey kopyalarını eksprese eder Ag için yüzey reseptörü Ag bağlanır Klonal genişleme Membranla birliktelik gösteren proteinlerle birleşir(MASP) Ab üretimi (Ig M, Ig G)
Ig yapısı Fab(Ag binding fragment) Fc(kristal) Hafif zincir(L) 220aa Ağır zincir (H) 440aa Disülfit Nonkovalent etkileşim
H zincir γ μ α δ ε IgM IgA IgD IgE IgG
L zincir Κ (Kappa) λ (lambda) κ2γ2 IgG λ2γ2
IgG IgA IgG1 IgG2 IgG3 IgG4 IgA1 IgA2 Aa dizisi ve disülfid bağ değişikliği
Sınıf Mol.Ağ (Da) Serum Kons. (mg/ml) Antikor aktivitesi Plasental geçiş IgG 150000 8-16 Mo’ya bağlanır, Bakterial toksini nötralize eder + IgM 900000 0,5-2 Bakterierken immün yanıt - IgA 160000 1,4-4 Mukosal yüzey IgD 185000 0-0,4 Lenfosit yüzeyinde(aktivasyon/baskı kontrolü) IgE 200000 eser Parazit/ allerjik reak.
Ab çeşitliliği Multiple myeloma Monoklonal Ab çeşitliliği BenceJones pro V (variable) C (constant)
V Birbirinden çok az değişiklik gösteren dört bölge=“Frame work region” (FR1-4) Üç tane= “Hipervariable region” (HVI-III)
J (Joining) D (Diversity) Kodlanan segment sayıları farklı
Ab çeşitliliği mRNA splicing çeşitliliği Somatik rekombinasyon(VDJ/VJ rekombinasyonu) Somatik mutasyon(V bölgesinde) Gen dönüşümüinsanda yok
V D J CDR1 CDR2 CDR3 Üç veya dört sabit bölge Bir değişken bölge 6 J’den biri 9 C’den biri Yaklaşık 100 V’den biri 23 D’den biri Lider exonlar
“class switching” Ab’ların Ag bağlayan bölümleri aynı(V aynı), C bölgeleri değişiyor.
Büyük İmmünglobülin Gen Ailesi κ λ H zincir T hücre reseptör(TCR; dört geni var) ICAM(Intercellular adhesion molecules) MHC(Major Histokompabilite Complex) I MHC II Β2 mikroglobülin T hücre CD4 ve CD8 yüzey reseptörleri
Kazanılmış Hücresel Bağışıklık T hücreparazit/virüs MHC T hücre yüzey Ag reseptörü İki farklı polipeptid T hücre maturasyonu sırasında (V, D, J, C) düzenlenir Ag bağlanması hücrede diferensiasyon+proliferasyon
MHC/HLA(human lökosit Ag) T hücre reseptörünün Ag’i tanıması için gerekli MHC I; sitotoksik T hücre(CD8+) toplanması, tüm hücrelerde MHC II; B hücre ve makrofajda var. Thelper(CD4+) acılığı ile daha fazla B hücre ve makrofaj toplar Non-klasik MHC III; Tümör nekrozis faktör, çeşitli komplementler
6. kromozom MHC I ve II; heterodimer MHC I(A,B,C,E,F,G) MHC II(DR, DQ, DP)
Linkage disequilibrium A 57 B 111 C 34 D 228 Transplantasyon HLA tiplemesi Haplotip Linkage disequilibrium HLA lokuslarındaki aleleler HLA Lokusu Allel sayısı A 57 B 111 C 34 D 228
H-Y antijen Male graft female kabul etmiyor