Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Antijen İşleme ve Sunma 2015-2016, Bahar, Trakya Üniv Tıp Fak 6. Kurul, 09.03.2016 Neşe Akış, PhD, Tıbbi Mikrobiyoloji.

... konulu sunumlar: "Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Antijen İşleme ve Sunma 2015-2016, Bahar, Trakya Üniv Tıp Fak 6. Kurul, 09.03.2016 Neşe Akış, PhD, Tıbbi Mikrobiyoloji."— Sunum transkripti:

1 Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Antijen İşleme ve Sunma 2015-2016, Bahar, Trakya Üniv Tıp Fak 6. Kurul, 09.03.2016 Neşe Akış, PhD, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı akisn@trakya.edu.tr http://personel.trakya.edu.tr/akisn

2 Çok hücreli canlılarda içine tehlikeli yerleşmiş konak hücresinin içindekilerle birlikte yok edilmesi gerekir 1

3 Bağışıklık sisteminin bozuk hücreyi fark etme yöntemleri Bozulan hücre de membran yapısı değişir Stresli hücre bağışıklık sistemine haber veren moleküller salgılar Hücreler içlerindeki kendi her gen ürününü ve varsa tehlikelilerin gen ürünlerini yüzeyinde sergiler

4 BOZUK HÜCREDE MEMBRAN DEĞİŞİKLİKLERİ 1.NK hücresinin KIR reseptörleri ile fark etmesi için hücre, sitoplazma membranındaki yapıları değiştirir çöp olarak tanınmak için fosfatidilserin oluşturmak üzere 2.Hücre, çöp olarak tanınmak için sitoplazma membranında fosfatidilserin oluşturmak üzere intihar eder STRESLİ HÜCRENİN SALGILARI 1.çevredeki hücreleri aktifleyen stres proteinleri 2.eylemci hücreleri çağıran kemokin 3.eylemci hücreleri aktifleyen proinflamatuvar sitokin Bozuk hücrenin fark edilme yolları

5 Hücrede gen ürünlerinin yüzeyde sergilenme süreci Hücrelerde süregen translasyon ve son ürün üretimi esnasında katlanma hataları içeren doğal bir fire gelişir. Bunlar kesilerek MHC-I moleküllerine yüklenir ve membrana gönderilir. MHC-I’ler bunları hücre membranında dış taraftaki savunma hücrelerine sürekli sunar. Hücre içindeki moleküller elektron alma eğiliminde katyonlar iken hücre dışında elektron verici durumda kalırlar ve denatüre olurlar. Katlanmaları bozularak lineer formda görünürler. Bu nedenle sunulan epitoplar lineerdir. Stresli hücrede katlanma hatası artar ve daha çok peptid sunulur. Eğer stres nedeni içte bulunan bir tehlike ise onun peptidleri de lineer formda sunulur. Stresli hücrede ayrıca tehlike moleküllerinin kesilen parçaları stres proteinlerine yüklenir ve hücre membranına gönderilir. Bu komplekslerin bir kısmı salgılanır, diğer kısmı hücre membranında dış taraftaki savunma hücrelerine sunulur. Peptid olmayanlar katlanmalarını koruyabilir.

6 1.Virüs tarafından işgal edilmiş ve intihar edemeyen hücrede viral genlerin ürünleri hücreye ürettirilir. Sunma makinaları bunları bağışıklık sistemine görünür hale gelir. 2.Tümörleşen ve intihar edemeyen hücrede mutant genlerin ürünleri hücre tarafından bağışıklık sistemine görünür hale getirilir. İçteki gen ürünü antijenleri bağışıklık sistemine sunmanın avantajları

7 ANTİJEN SUNUCUlar 2

8  MHC-I  Stres proteinleri (MHC-I benzeri, MHC-I-b, vb..) ANTİJEN SUNUCULAR

9 Hücre Ag MHC-I antijen MHC oluğunda, tepeden görünüş yandan görünüş şematik membranı MHC-I (HLA A, HLA-B, HLA-C proteinleri) : Tüm hücreler yanlış katlanan ‘’proteinler’’i işleyerek sitoplazma membranındaki MHC-I üzerinde CD8+ T hücreye sunar

10 MIC-A, MIC-B Lipit sunumu Şeker ve nükleik asit sunumu Sitoplazma membranına yerleşik Plazmada Stres Proteinleri : Tüm hücreler stresli ortamda daha fazla yanlış katlanan ‘’antijenleri’’n parçalarını stres proteinleri üzerinde diğer hücrelere sunar

11 MHC-I SUNUMU İÇİN ANTİJENİN İŞLENMESİ ve CD8+ T lenfositine sunulması 3

12 İçten gelen antijenin işlenerek MHC-I ile sunumu

13 protein epitop PROTEAZOM, hücre içinde sentezlenen yanlış katlanmış proteinlerden MHC-I için 8-9 aa uzunluğunda peptid kesen makinadır

14  CD8+ T hücreler hücrelerde MHC-I ile sunulan epitoplar arasında tanıdıkları var mı (tanıyorlarsa tehlikeli olabilir) anlamak için konak hücrelerini sürekli koklarlar.  Tanıdıkları bir epitopa rastlarlarsa ve tehlikeli olduğu yönünde sinyal varsa o epitopu taşıyan konak hücresini tahrip ederler. CD8+ T hücreleri MHC-I ile sunulan antijenleri THR ile incelemek için özelleşmiştir

15 Epitop CD8 THR, MHC-Ag kompleksinde çifte bilgi arar 1) Epitopu tanıyabiliyor mu? 2) Kendi vücuduna ait MHC mi ve MHC-I mi ? 2) Kendi vücuduna ait MHC mi ve MHC-I mi ? peptid

16 Antijenin STRES PROTEİNİ ile SUNULMASI 4

17 STRES PROTEİNLERİ, fazla hata yapan stresli hücrede artan hatalı katlanmış ürünleri bağlar ve dışa sunar